Συνέντευξη στο Ζήση Πιτσιάβα
«Μια ομάδα που κερδίζει και παράγει έργο δεν την αλλάζεις, άρα γιατί να αλλάξει ο Μαλούτας;». Με αυτό το ρητορικό ερώτημα ο Δήμαρχος Κοζάνης και εκ νέου υποψήφιος Δήμαρχος, Λάζαρος Μαλούτας, στέλνει το μήνυμα σε όσους επιχειρηματολογούν για τη μακρά του πορεία στην αυτοδιοίκηση και την παρουσία του σε θέσεις ευθύνης, τονίζοντας πως ο ίδιος και η ομάδα του παράγουν έργο, νέες ρεαλιστικές ιδέες βάση της πραγματικότητας που ισχύει, διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο.
Παράλληλα στέλνει μήνυμα ενίσχυσης της «ΕΝΟΤΗΤΑΣ» με όσο το δυνατόν μεγαλύτερα ποσοστά «προκειμένου να στηριχτεί η προσπάθεια διεκδίκησης και αποτελεσματικότητας, από όλους τους πολίτες».
Ο Λάζαρος Μαλούτας, αποκαλύπτει στον Ζήση Πιτσιάβα και τον «Π» για πρώτη φορά, πως συζήτησε με πρόσωπο το οποίο δεν ονομάζει την περίπτωση διαδοχής του, ενώ μιλά για τις σχέσεις του με την κυβέρνηση, την πρόταση για νέο Νοσοκομείο και μια σειρά άλλων θεμάτων.
Συναντάμε τον Λάζαρο Μαλούτα στην Κοβεντάρειο Δημοτική Βιβλιοθήκη, εν μέσω προεκλογικών ομιλιών και περιοδειών.
Ο Δήμαρχος Κοζάνης είναι και Πρόεδρος της Βιβλιοθήκης και τον ρωτάμε αν αυτό το κτίριο και οργανισμός γενικότερα μπορεί να παίξει το ρόλο του στη νέα εποχή που διαμορφώνεται για την πόλη.
«Ναι φυσικά και μπορεί, με το Μουσείο, την ψηφιακή ανάδειξη του πλούτου που διαθέτει και την παρουσίαση της ιστορίας του ελληνισμού στην κεντρική Ευρώπη από το 17ο έως το 19ο αιώνα. Δεν επεδίωκα το αξίωμα, το οποίο μάλιστα είναι το πρώτο που είχα στην αυτοδιοίκηση πριν 28 χρόνια, αλλά να κάνουμε το μεγάλο άλμα για την αφήγηση της ιστορίας και όχι μόνο»
Το άλμα για τη Δίκαιη Μετάβαση το έχουμε κάνει; Είμαστε έτοιμοι ή καθυστερούμε;
«Το πρώτο συνέδριο για τη μεταλιγντιική έγινε το 1985 και ένας συνάδελφος μηχανικός έλεγε ότι όταν μαυρίσουν οι πρώτες ερπύστριες τότε θα ξεκινήσει. Δεν τον άκουγε κανένας τον συγκεκριμένο γιατί όλοι πιστεύαμε ότι θα πάει πολύ μακριά ο λιγνίτης. Τα φαινόμενα της κάμψης και της συρρίκνωσης ήταν εμφανή. Το 2012 ή 2013 είχαμε αναθέσει εναλλακτικά σενάρια για την Τηλεθέρμανση. Το 2011 όταν επισκέφθηκε την περιοχή ο Γιώργος Παπανδρέου ως Πρωθυπουργός, προσφωνώντας τον είχα κάνει αναφορές για την πράσινη ανάπτυξη και τη μεταβατική περίοδο και την έχω ακόμα αναρτημένη στο διαδίκτυο. Μέσα γινόταν η εκδήλωση και έξω είχαμε διαμαρτυρίες, αλλά αποδεικνύεται μια στοχευμένη παρέμβαση και αν υπήρχε μια πιο ομαλή μετάβαση στο νέο, έπρεπε να τη δούμε νωρίτερα. Θα ήμασταν σε καλύτερη θέση. Σε καμία περίπτωση δεν έγιναν ομαλά πουθενά αυτά τα πράγματα, το μεγάλο ζητούμενο είναι οι όσο το δυνατόν μικρότεροι κραδασμοί ώστε η περιοχή να διαμορφώσει το νέο παραγωγικό της μοντέλο.
Ξεκινήσαμε την απολιγνιτοποίηση αλλά όχι τη Μετάβαση λένε πολλοί…
Πολλές φορές είχα την ευκαιρία να πω ότι υπάρχει ο εύκολος, ο δύσκολος και ο ελληνικός τρόπος. Δυστυχώς πάμε με τον ελληνικό τρόπο γιατί κάποια πράγματα έπρεπε να τρέξουν πιο γρήγορα. Υπάρχουν οι πόροι που πρέπει να διεκδικήσουμε εμείς αλλά και οι ιδιωτικοί πόροι για νέες θέεις εργασίας. Ρωτούσα επιχειρήσεις της περιοχής για επενδύσεις τις οποίες κάνουν και έλεγαν πως δεν περιμένουν το ΔΑΜ αλλά πάνε στον αναπτυξιακό. Το ΔΑΜ δεν έχει λειτουργήσει ακόμα, αναμένονται οι προσκλήσεις.
Αυτό που πρέπει να είναι καθαρό είναι οι πόροι και οι πόροι ακολουθούν το χρονοδιάγραμμα του ΕΣΠΑ.
Στους πολίτες πότε θα φανεί τι σημαίνει το «κλιματικά ουδέτερη πόλη». Τι σημαίνει όλη αυτή η προσπάθεια και η προσωπική σας επιλογή; Θα δίνατε ένα στίγμα για την Κοζάνη του 2030;
Είναι προφανές πως δεν ήταν ένα brand name. Υποβάλλαμε στην Ε.Ε. το φάκελο για την κλιματική ουδετερότητα με το επενδυτικό σχέδιο ύψους 850εκ. Αυτά δεν υπάρχουν σε ράφι, αλλά είναι πόροι που θα διεκδικήσουμε από το κεντρικό κράτος και την Ευρώπη. Καλείται η Ευρώπη να δώσει έμφαση στην κλιματική ουδετερότητα. Αυτό που κάνουμε είναι να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής στο δήμο μας.
Τι λέτε σε όσους σας χαρακτηρίζουν ως τον καλύτερο συνεργάτη της κυβέρνησης στη Δυτική Μακεδονία;
Αντιστρέφω το ερώτημα: Ποιος αντιπαρατέθηκε και τι πέτυχε; Την ενεργειακή πολιτική της χώρας την προσδιορίζει η κυβέρνηση και αν μπορούσε ο δήμαρχος να το ανατρέψει όπως αντιλαμβάνεστε δεν θα ήταν δήμαρχος. Το ζήτημα δεν ήταν να αντιπαλευτεί η κυβέρνηση, η θέση του δήμαρχου είναι να συνεργάζεται με τον Περιφερειάρχη και τον Πρωθυπουργό γιατί οι πολίτες τους εξέλεξαν για να υπηρετούν τον τόπο. Στα μεγάλα σημαντικά πήγαμε καλά, πάντα υπάρχει το καλύτερο, το πρόσημο σε αυτή τη δημοτική περίοδο ήταν θετικό.
Οι πολίτες ανησυχούν για την Τηλεθέρμανση. Μήπως το κεντρικό κράτος δεν έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις του για διασφάλιση όλων των κεκτημένων και σας αναγκάζει να σηκώνεται τα τηλέφωνα όταν σβήνουν οι μονάδες, παρακαλώντας τους Υπουργούς να λειτουργήσουν οι μονάδες της ΔΕΗ;
Είναι αλήθεια πως δεν έχουμε διασφαλίσει κάποια ζητήματα και είμαστε σε πορεία ολοκλήρωσης. Φαίνεται πως κάπως έτσι θα το πάμε. Είναι υπό μία συνεχή διεκδίκηση η εξασφάλιση κάποιων πραγμάτων όπως η λειτουργία της Τ/Θ και την εξασφάλιση της πορείας της.
Υλοποιούμε ένα κοινό σχέδιο οι 3 Τ/Θ το οποίο έχει καθυστερήσει με ευθύνη όλων. Έχουμε δρομολογήσει την κάλυψη αιχμών θερμικής ζήτησης για το πρασίνισμα της Τ/Θ. Δεν εννοούμε με μιας κάλυψη των αναγκών αλλά τη σταδιακή της κάλυψη και φαίνεται πως το πρώτο σενάριο για 50% ΑΠΕ και 50 ορυκτά καύσιμα, είναι ρεαλιστικό. Θέλει ένα χρονικό διάστημα 3-4 ετών.
Η επιλογή για την παροχή εκτάσεων ώστε να αναπτυχθούν φωτοβολταϊκά σας βαραίνει ή ήταν μια ορθή επιλογή;
Ήταν μια ορθή επιλογή. Τις ίδιες εκτάσεις τις οποίες μισθώσαμε τις είχαμε προτείνει στο πρόγραμμα «ΗΛΙΟΣ 2012-2013», δεν μιλούσαμε για άλλες εκτάσεις. Αν θέλουμε να δούμε τα νούμερα είναι 9,5% της συνολικής κτηματικής περιοχής μιας κοινότητας.
Τι κέρδος έχει ο Δήμος και οι τοπικές κοινότητες. Αφαιρέσατε ζωτικό χώρο από την κτηνοτροφία;
Οι συμπολίτες μας κτηνοτρόφοι δεν ξεπερνούν τους 10-11 στις συγκεκριμένες περιοχές. Αυτές οι εκτάσεις δεν απέδωσαν ένα ευρώ στον δήμο, τους κατοίκους και την τοπική απασχόληση, δεν αποτελούν ζωτικό χώρο για τις κτηνοτροφικές μονάδες, σε κάποια ζητήματα πρόσβασης ναι υπήρξε πρόβλημα αλλά με συνεργασία δόθηκαν λύσεις. Το όφελος είναι ένα έσοδο 1,5εκ. ευρώ το χρόνο συν 3.500 κιλοβατώρες το χρόνο για 480 νοικοκυριά τα οποία θα προκύψουν από τα μικρά φ/β που υποχρεώσαμε τις εταιρείες να κάνουν. Ένα μέρος θα ωφεληθούν οι κάτοικοι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και το υπόλοιπο θα πάει σαν όφελος στις τοπικές κοινότητες με προτεραιότητα και διακριτική χρηματοδοτική γραμμή.
Μήπως αυτή η τετραετία παραμέρισε κάπως τα «μικρά» της καθημερινότητας έναντι των «μεγάλων οραμάτων» που συζητάμε;
Δε νομίζω ότι ισχύει. Όλα τα πράγματα είναι προτεραιότητες. Ήταν μικρή η πρόκληση η απολιγνιτοποίηση; Ποιος έπρεπε να ασχοληθεί. Αλλά ας δούμε την καθημερινότητα. Ζήτημα καθαριότητας: 3-4 νέα ρεύματα ανακύκλωσης, νέος στόλος μηχανημάτων, δεν αυξήσαμε τα δημοτικά τέλη. Για τα αδέσποτα προχωρήσαμε στην ενοποίηση στο κομμάτι της παροχής υπηρεσιών. Ίσως να υπήρξε αρρυθμία αλλά κάναμε και βήματα, όπως το καινούργιο κυνοκομείο, το κτηνιατρείο στη Λευκόβρυση, οι εθελοντικές ομάδες από το εξωτερικό. Αυτά έγιναν στη δική μας θητεία. Δεν έμεινε πίσω η καθημερινότητα. Αποδεικνύεται πως ήταν πετυχημένη επιλογή η συνεργασία με τους άλλους συνδυασμούς, ώστε να έχουμε στελέχη για δουλειά.
Ποια είναι τα εμβληματικά έργα της επόμενης περιόδου;
Το εμβληματικό έργο της επόμενης 5ετίας είναι ο εθνικός πόλος καινοτομίας και αειφορίας. Στη ΖΕΠ υπάρχει συγκέντρωση τεχνολογικών δράσεων. Πανεπιστήμιο, δύο κτίρια το βιοκλιματικό σχολείο και το βιοκλιματικό βρεφονηπιακό και έχουμε παραχωρήσει στο πανεπιστήμιο το οικόπεδο για το θύλακα ζώνης καινοτομίας. Μέσα στο πανεπιστήμιο θα αναπτυχθεί το πράσινο data center.
Σε διαδικασία δημοπράτησης είναι το μουσείο τεχνολογίας, τις τεχνικές σχολές και το ΙΕΚ με σύγχρονους τρόπους υψηλής εκπαίδευσης σε πράσινα και ψηφιακά επαγγέλματα και τη σύγχρονη κολυμβητική δεξαμενή που θα κατασκευαστεί.
Επίσης η ενεργειακή κατασκήνωση, το βιοκλιματικό πάρκο στη ΖΕΠ σε μια έκταση 700-800 στρ. όλα αυτά και επηρεάζουν το ένα το άλλο για τον εθνικό πόλο καινοτομίας και αειφορίας.
Κολυμβητήριο γιατί δεν έχει η πόλη;
Δεν έχουμε γιατί το παραλάβαμε κλειστό με μια άδεια κατεδάφισης και χωρίς χρηματοδότηση. Σήμερα είδαμε πως δεν πρέπει να κατεδαφιστεί, βρήκαμε λεφτά να ενισχύσουμε το σκελετό και να κάνουμε την ενεργειακή αναβάθμιση καθώς και τον εκσυγχρονισμό των αποδυτηρίων.
Θα επιμείνετε για το νέο Νοσοκομείο;
Η προσέγγιση που έχω στο συγκεκριμένο θέμα είναι η παροχή αξιόπιστων υπηρεσιών υγείας στους πολίτες και θεωρώ πως με αυτό τος σχέδιο οι πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας θα απολαμβάνουν καλύτερες υπηρεσίες. Είμαστε η μοναδική Περιφέρεια χωρίς πανεπιστημιακό νοσοκομείο, το οποίο θα υπηρετούταν από ιατρική από όμορα Πανεπιστήμια, δε βάζω ζήτημα ιατρικής σχολής. Η μελέτη είχαμε την ικανοποίηση να την αναφέρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και να την χαρακτηρίσει ενδιαφέρουσα. Με την νέα ηγεσία γνωριζόμαστε αλλά δεν έχουμε συναντηθεί ακόμα. Τον υγειονομικό χάρτη δεν τον κάνουμε εμείς, αλλά είναι ρόλος μου να προτείνω τεκμηριωμένα πράγματα.
Έχουν αλλάξει τα χαρακτηριστικά για το συνδυασμός σας; Είπατε πριν για τις νέες συνεργασίες…
Τα χαρακτηριστικά των αυτοδιοικητικών σχημάτων είναι πολυσυλλεκτικά και ευρύτερα. Ναι η ΕΝΟΤΗΤΑ έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και διαμορφώθηκε, σφυρηλατήθηκε μέσα από συνεργασία και αλληλοεκτίμηση σε στελέχη άλλων φορέων.
Έχετε σκεφτεί το αύριο της παράταξης; Έχετε διαμορφώσει κάτι νέο μετά το τέλος της επόμενης θητείας;
Πριν πάρω την απόφαση με απασχόλησε αυτό το θέμα και αν καρποφορούσαν οι προσπάθειές μου μπορεί να ήμουν υποψήφιος. Σας λέω με απασχολούσε το θέμα δεν ευοδώθηκε η επιλογή.
Σε συγκεκριμένο πρόσωπο;
Ναι, σε συγκεκριμένο πρόσωπο. Πραγματικά με απασχολεί. Πρέπει πάντα να σκεφτόμαστε πιο μακριά και πιο ψηλά.
Είναι η τελευταία σας θητεία η επόμενη, εφόσον σαν εκλέξουν οι πολίτες;
Είμαι αυτοδιοικητικός και το αποδεικνύει η πορεία μου, δεν έχω χτυπήσει άλλες πόρτες και δεν κοίταξα σε άλλες κατευθύνσεις.
Κάποιοι λένε ότι ο Μαλούτας είναι 33 χρόνια στην αυτοδιοίκηση, ας δοκιμάσουμε κάτι άλλο..
Μια ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει και νομίζω κάναμε έργο, με αυτή την έννοια εννοώ κερδίζει. Να δημιουργεί το νέο που έχει ανάγκη ο τόπος, με νέες πρωτοβουλίες, με ρεαλιστικές θέσεις, με την πραγματικότητα, Άρα δεν την αλλάζεις. Επομένως γιατί να αλλάξει ο Μαλούτας;
Νίκη από τον πρώτο γύρο;
Δεν με απασχολεί ο πρώτος ή ο δεύτερος γύρος. Με απασχολεί η νίκη της ΕΝΟΤΗΤΑΣ με όσο το δυνατόν υψηλότερα ποσοστά γιατί αυτό θα είναι και ένα μήνυμα. Η ενίσχυση του συνδυασμού μας σημαίνει ότι έχουμε μαζί μας περισσότερους πολίτες για να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας.