Η πανδημία του νέου κορονοϊού έχει επηρεάσει σε μεγάλο ή σε μικρό βαθμό τις οικονομίες όλων των Ευρωπαϊκών χωρών. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς τα νέα μέτρα, που έχουν ληφθεί από το Eurogroup είναι τουλάχιστον ανεπαρκή για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας κρίσης, η οποία σύμφωνα με τους ειδικούς θα είναι παρόμοια με αυτήν της δεκαετίας του 1930. Το πακέτο στήριξης από τον ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας), το οποίο είναι ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ είναι πολύ μικρό για το μέγεθος της κρίσης που θα αντιμετωπίσουμε. Δυστυχώς, για ακόμα μία φορά τα τελευταία χρόνια οι εθνικές στρατηγικές έχουν υπερισχύσει του κοινού ευρωπαϊκού συμφέροντος. Ο λόγος είναι ξεκάθαρος. Στην Ευρώπη λείπει μια ισχυρή ηγεσία, που θα είναι πρόθυμη να μην υπολογίσει το πολιτικό κόστος και να βρει μια λύση κοινού συμφέροντος για το μέλλον της Ευρωπαϊκής οικονομίας. Η οικονομική κρίση, που συνοδεύει τον κορονοϊό θα πλήξει όλο τον κόσμο. Η ευρωπαϊκή οικονομία αυτήν την στιγμή «βρίσκεται στην εντατική» και για να κάνει ένα νέο ξεκίνημα είναι ανάγκη να υπάρξει ένεση ρευστότητας. Όταν η πανδημία περιοριστεί, θα βρισκόμαστε σε μια νέα οικονομική πραγματικότητα και για αυτό χρειαζόμαστε και νέα εργαλεία, όπως το ευρωομόλογο το οποίο, φαίνεται να είναι εκτός συζήτησης τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον. Στην Ευρώπη φαίνεται να λειτουργεί ακόμα η τακτική της δημιουργικής ασάφειας. Αυτό που ακούγεται είναι η μετατροπή του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα καινούργιο «σχέδιο Μάρσαλ» αλλά καμία απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμα. Δανεισμός από τον ESM σημαίνει ουσιαστικά ένα νέο είδος μνημονιακής σύμβασης. Το θετικό της όλης υπόθεσης είναι η υποχώρηση της Ολλανδίας, δηλαδή μιας από τις πιο ισχυρές χώρες της Ένωσης στην παροχή χρηματοδότησης από τον ESM, χωρίς μνημόνια και υποχρεώσεις, πέρα από τη χρήση των χρημάτων αυτών για την αντιμετώπιση του κορονοϊού καθώς αυτή περιορίζεται στο 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας.
Όταν η Ευρώπη ιδρύθηκε είχε έναν και μόνο σκοπό: την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών. Αυτό που βλέπουμε σήμερα στην πράξη, είναι κάτι τελείως διαφορετικό από εκείνη την ιδεολογία. Η Ένωση έχει πλέον μετατραπεί σε θεσμό τον οποίο, ελέγχουν οι Γερμανοί και οι Γάλλοι. Αυτό φάνηκε κυρίως στην επιλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς αρχικά όλες οι χώρες είχαν συμφωνήσει να ακολουθήσουμε το μοντέλο του υποψηφίου το οποίο τελικώς δεν έγινε δεκτό από τον Γαλλογερμανικό άξονα. Όσον αφορά την Γαλλία ,ο Εμανουέλ Μακρόν φαινόταν να είναι η μόνη λύση για το μέλλον της Ένωσης όμως άλλαξε στρατηγική από το προεκλογικό του αφήγημα για μια πιο δημοκρατική Ευρώπη και το μόνο που φάνηκε να έχει στόχο μετεκλογικά είναι το πως θα γίνει η Γαλλία πιο ισχυρή στους παγκόσμιους θεσμούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να οδηγηθούμε σε μια Ευρώπη μειωμένης δημοκρατίας, που δεν έχει κοινούς ελεγκτικούς θεσμούς και το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης η οποία, θα αντιμετωπίζει μαζί τις κρίσεις να καταλήγει σε ένα διακρατικό μοντέλο.
Το παραπάνω μοντέλο έχει αρνητικά αποτελέσματα για την Ένωση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η άνοδος των Ευρωσκεπτικιστών οι οποίοι, έχουν έναν στόχο: να διαλυθεί η Ευρώπη. Ήδη στην Ουγγαρία, η κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν έχει καταστείλει την λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και να έχει εγκαθιδρύσει μια δικτατορία. Στην Ιταλία που μαζί με την Ισπανία πλήττεται περισσότερο από τον κορονοϊό, ο Σαλβίνι ως νέος Μπερλουσκόνι έχει μια ρητορική που μπορεί να χαρακτηριστεί τουλάχιστον αντί ευρωπαϊκή .
Λύσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης υπάρχουν. Αρχικά, είναι ανάγκη να εκδοθεί ένα ευρωομόλογο, το οποίο θα λάβουν όλες οι χώρες για την αντιμετώπιση της κρίσης και θα έχει χαμηλό επιτόκιο. Έτσι, θα υπάρχει ρευστότητα και χρήμα για να κινηθεί η οικονομία. Επίσης, είναι απαραίτητο τα χρήματα να δοθούν από τον ESM χωρίς μνημονιακές υποχρεώσεις, ώστε να μην υπάρχει επιπλέον λιτότητα ,καθώς τα τελευταία χρόνια οι χώρες του νότου έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό από τέτοιες πολιτικές.
Συνεπώς, το ερώτημα μας είναι εάν θέλουμε μια Ευρώπη που λειτουργεί ή μια Ευρώπη που δεν λειτουργεί. Εάν ζούσαν σήμερα αυτοί που οραματίστηκαν μια Ένωση ισχυρή με κοινούς θεσμούς και αλληλεγγύη θα ήταν ιδιαίτερα απογοητευμένοι. Το Ευρωπαϊκό όραμα είναι το όραμα όλων των πολιτών για μια Ενωμένη Ευρώπη που όλα τα κράτη είναι ισότιμα και αλληλέγγυα. Για τον λόγο αυτό, ας ελπίσουμε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα χρησιμοποιήσουν την εμπειρία από τις προηγούμενες κρίσεις, ώστε τα όποια μέτρα να μην αποδειχτούν ανεπαρκή και καθυστερημένα. Αυτός είναι ο πόλεμος που αντιμετωπίζει η δική μας γενιά, η γενιά που μεγάλωσε στην κρίση και είδε τα όνειρα της να καταρρέουν. Μόνο ενωμένοι θα αντιμετωπίσουμε αυτήν την κρίση, η οποία είναι πρωτόγνωρη, για τον λόγο αυτό η οι προοδευτικές δυνάμεις της ένωσης πρέπει να προτείνουν λύσεις που θα έχουν ως στόχο το κοινό συμφέρον και να αποδείξουν για ακόμα μια φορά ότι είναι η φωνή της λογικής σε μια Ένωση που δεινοπαθεί.
Καλό Πάσχα και καλή Ανάσταση!
Χατζηπαυλίδης Γεώργιος
Φοιτητής του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας