Κήρυγμα Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας για την Κυριακή ΙΒ΄ Ματθαίου
(Ματθ. ιθ΄, 16 – 26)
Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή βλέπουμε έναν πλούσιο νεαρό να πλησιάζει τον Χριστό, όχι για να Τον πειράξει ή να Τον παγιδεύσει όπως οι Φαρισαίοι, οι Σαδδουκαίοι ή και ο πειράζων νεανίσκος άλλης διήγησης. Είναι ταπεινός και αγαθός. Είναι γεμάτος με ουράνιους πόθους και μεταφυσικές ανησυχίες. Το μόνο που θέλει είναι να μάθει πώς μπορεί να κληρονομήσει την αιώνια ζωή.
Σε απλή γλώσσα το ευαγγελικό ανάγνωσμα λέει: «Και να, τον πλησιάζει κάποιος και του λέει· Διδάσκαλε αγαθέ, τι καλό να κάνω για να έχω ζωή αιώνια; Κι εκείνος του είπε· Γιατί με λες αγαθό, κανείς δεν είναι αγαθός παρά μόνο ο Θεός. Κι αν θέλεις να μπεις στη ζωή, τήρησε τις εντολές. Του λέει: Ποιές; Κι ο Ιησούς του είπε το δεν θα φονεύσεις, δεν θα μοιχεύσεις, δεν θα κλέψεις, δεν θα ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα και τη μητέρα και θα αγαπήσεις τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου. Του λέει ο νεαρός· Όλα αυτά τα τήρησα από τα μικρά μου χρόνια. Τί υστερώ ακόμη; Λέει ο Ιησούς· Αν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα στους φτωχούς και θα ‘χεις θησαυρό στον ουρανό, και έλα ακολούθα με. Κι όταν άκουσε ο νεαρός το λόγο έφυγε γεμάτος θλίψη διότι είχε κτήματα πολλά. Ο δε Ιησούς είπε στους μαθητές του· Σας βεβαιώνω, ότι δύσκολα θα μπει στη βασιλεία των ουρανών πλούσιος. Και πάλι σας το λέω, είναι ευκολότερο να περάσει καμήλα από βελονότρυπα, παρά να μπει στη βασιλεία του Θεού πλούσιος. Κι όταν άκουσαν οι μαθητές του έμειναν κατάπληκτοι κι έλεγαν· Μα τότε ποιος μπορεί να σωθεί; Και ρίχνοντάς τους μια ματιά ο Ιησούς του είπε· Στους ανθρώπους αυτό είναι αδύνατο, στο Θεό όμως είναι όλα δυνατά».
Ο νεαρός της σημερινής ευαγγελικής περικοπής ομιλεί στο Θεό και θέλει τη γνώμη του Θεού. Δεν είναι απλά ένας βιολογικός οργανισμός, δεν είναι μόνο τα 75 κιλά σάρκας, δεν βλέπει τη ζωή του μόνο επί της γης. Θέλει και λίγο ουρανό. Ή νομίζει μόνο ουρανό. Επιθυμεί να γίνει «ζῷον θεούμενον» κατά τον άγιο Νείλο Καβάσιλα. Άραγε πόσοι από μας εντρυφούμε στα προστάγματα του Θεού και ομιλούμε μαζί Του; Πόσοι από εμάς ευχόμαστε «εὐλογητός εἶ Κύριε, δίδαξόν με τα δικαιώματά σου» δηλ. δίδαξέ μας Κύριε το θέλημά Σου; Και πόσοι από εμάς μετά από δυο χιλιάδες χρόνια χριστιανικού φωτός δεν αναζητούμε αυτό τον πόθο για αιώνια ζωή στη φιλοσοφία του Βούδα, στη γνώση των Βραχμάνων, στις φυσικές ασκήσεις των Ινδών, στις πανθεϊστικές δοξασίες των μυθικών θρησκειών, στη λευκή και μαύρη μαγεία στις αθλιότητες της απάτης του Πνευματισμού; Ενώ έχουμε την αλήθεια που είναι ο Χριστός, ο μόνος αληθινός Θεός που γαληνεύει και λυτρώνει τον άνθρωπο δυστυχώς δεν ζούμε μακριά από τα παραμύθια και τις μυστικιστικές νοσηρότητες.
Ο νεαρός εφάρμοζε τις εντολές του νόμου. Ήταν συνεπής στις θρησκευτικές του υποχρεώσεις. «Όλα αυτά τα φύλαξα από τα μικρά μου χρόνια» λέει χαρακτηριστικά όταν του είπε ο Χριστός «εάν θέλεις να μπεις στην αιώνια ζωή να τηρήσεις τις εντολές». Κανένας άνθρωπος όμως δεν τηρεί απόλυτα τις εντολές του Θεού. Τηρούμε – αν τηρούμε – τον δεκάλογο της Παλαιάς Διαθήκης αλλά την επί του Όρους ομιλία και τις πολλές αποστολικές παραινέσεις ούτε που τις σκεπτόμαστε. Ας θεωρήσουμε ότι κάποιος εφαρμόζει όλα αυτά. Σώζεται; Όχι, φυσικά, διότι οι εντολές είναι οδοδείκτες και όχι αυτοσκοπός. Είναι τα σήματα για να φτάσουμε στον προορισμό μας. Όταν κάποιος τελειώσει μια διαδρομή δεν χαίρεται και δεν τον επαινούν επειδή εφάρμοσε ακριβώς τα σήματα της τροχαίας, αλλά χαίρεται διότι έφτασε στον προορισμό του. Εάν ήταν υπόθεση θρησκευτικών υποχρεώσεων και σωζόμασταν εφαρμόζοντας εντολές δεν ήταν απαραίτητη η θυσία του Κυρίου. Ειδάλλως θα ακυρώναμε το λυτρωτικό Του έργο και θα βλασφημούσαμε τρόπον τινά διότι το σχέδιο της Θείας Οικονομίας θα ήταν περιττό. Θα μας έριχνε από τον ουρανό την Καινή Διαθήκη ως ένα μανιφέστο ηθικής ζωής και εφαρμόζοντάς το θα σωζόμασταν.
Ποιο είναι το λάθος του νεανίσκου; Δεν ανεβαίνει ολοκληρωτικά στο σταυρό και δεν απαρνείται τον εαυτό του εντελώς, όπως ζητάει ο Χριστός από αυτούς που θέλουν να Τον ακολουθήσουν. Ισχυρίζεται ότι τηρεί τις εντολές αλλά δεν εφαρμόζει την εντολή «ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Παρατηρεί ο Μ. Βασίλειος «Αυτός που αγαπά τον πλησίον του δεν έχει τίποτα περισσότερο από τον πλησίον» και «ο πλούτος δυστυχώς δεν είναι για τις ανάγκες μας αλλά πολλές φορές για περιττά και εκκεντρικές συνήθειες». Γι’ αυτό η φιλαργυρία είναι το μεγαλύτερο κακό στην πνευματική μας πρόοδο. Είναι κλασική έκφραση εγωκεντρισμού και φιλαυτίας. Ο απ. Παύλος στην προς Κολασσαείς επιστολή την χαρακτηρίζει ειδωλολατρία.
Το ίδιο λάθος κάνουν και οι μαθητές του Χριστού. Δεν απαρνούνται εντελώς το εγώ τους. Ενώ του λένε: «Ορίστε, εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε» όταν ο Χριστός εξηγεί και προφητεύει το πάθος Του, εναντιώνεται ο Πέτρος, εγωιστικά δεν θέλει να πονέσει με την απόφαση του Χριστού να θυσιαστεί και εισπράττει την επιτίμηση Του: «φύγε πίσω μου Σατανά· Διότι δεν φρονείς τα του Θεού αλλά τα των ανθρώπων». Και οι Ιάκωβος και Ιωάννης μαζί με τη μητέρα τους ενώ προλέγει ο Χριστός τρίτη φορά για το πάθος, το μαρτύριο και την Ανάστασή Του, αυτοί παρακαλούν να τους βάλει στα δεξιά και στα αριστερά του βασιλικού θρόνου, που υποτίθεται ότι θα καταλάμβανε κατά την αντίληψή τους. Προσδοκούν επίγεια δόξα και τακτοποίηση. Δηλ. αυτό που θέλω εγώ και όχι αυτό που λες Εσύ, Κύριε!
Το ίδιο λάθος κάνουμε και οι ανά τους αιώνες χριστιανοί. Εφαρμόζουμε τις εντολές Του και είμαστε κοντά Του για να μας λύνει τα προβλήματα. Τον θέλουμε υπάκουο στα προστάγματά μας. Θυμώνουμε δε μαζί Του αν δεν πραγματοποιήσει αυτό που του ζητάμε και πολλές φορές Τον εγκαταλείπουμε λέγοντας «Δεν υπάρχεις αφού δεν με βοηθάς!».
Ας μάθουμε, αδελφοί, από τη σημερινή διδασκαλία της Εκκλησίας μας ότι μόνο ανεβαίνοντας στο σταυρό της κένωσης και της αγάπης στον πλησίον θα αποκτήσουμε αιώνια ζωή. Τότε έχει νόημα και η εφαρμογή των εντολών. Ας αναφωνούμε καθημερινά «Μνήσθητί μου Κύριε ἐν τῇ βασιλείᾳ Σου». Ας ακούσουμε τη σωτήρια φωνή του Κυρίου «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν».
Καλόν αγώνα!
Καλόν Παράδεισο!
Καλή αντάμωση και στην Ευλογημένη Ουράνια Βασιλεία
του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος!
Αμήν.
