Η 15η Μαρτίου, είναι μια ημέρα με συμβολικό χαρακτήρα. Έχει καθιερωθεί, προκειμένου να αναδείξει ένα καθολικό αίτημα των σύγχρονων κοινωνιών σε όλο τον κόσμο. Το αίτημα για ενεργοποίηση και δράση, με σκοπό την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων του πολίτη καταναλωτή.
Είναι μια ημέρα που μας υπογραμμίζει την ανάγκη να νοιαζόμαστε καθημερινά για τα ζητήματα, που αφορούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του πολίτη – καταναλωτή. Γιατί οι καταναλωτές έχουν δικαιώματα.
- Έχουν δικαίωμα στην υγεία και στην ασφάλεια. Το δικαίωμα προστασίας από την κυκλοφορία προϊόντος και την παροχή υπηρεσιών που είναι επικίνδυνα για την υγεία και τη ζωή.
- Έχουν δικαίωμα στην ελεύθερη και αβίαστη επιλογή. Το δικαίωμα να διαλέγουν προϊόντα και υπηρεσίες σε ανταγωνιστικές τιμές και σε ικανοποιητική ποιότητα που εγγυώνται την επιβίωση τους (επαρκή τροφή, ρούχα, κατοικία, ιατρική περίθαλψη, μόρφωση και υγιεινές συνθήκες διαβίωσης ).
- Έχουν δικαίωμα στην πλήρη και αναλυτική ενημέρωση. Το δικαίωμα προστασίας κατά της παραπλανητικής διαφήμισης και της ετικετοποίησης, καθώς και το δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες που είναι αναγκαίες για μια σωστή επιλογή.
- Έχουν δικαίωμα στην αποζημίωση σε περίπτωση βλάβης και στην αντικατάσταση σε περίπτωση ζημίας, δηλαδή έχουν δικαίωμα αποζημίωσης σε περίπτωση ελαττωματικών προϊόντων και ανεπαρκούς παροχής υπηρεσιών.
- Έχουν δικαίωμα στην προστασία, εκεί που δεν εφαρμόζονται οι νόμοι και οι αποφάσεις των δικαστηρίων.
- Έχουν το δικαίωμα πρόσβασης σε καθαρό και πόσιμο νερό.
- Έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση. Το δικαίωμα απόκτησης των γνώσεων και δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες, ώστε να είναι πληροφορημένος ο καταναλωτής.
- Έχουν δικαίωμα σε ένα υγιεινό περιβάλλον. Το δικαίωμα να κατοικούν και να εργάζονται σε περιβάλλον που δεν είναι απειλητικό, ούτε επικίνδυνο για την υγεία τους και τη ζωή τους και στο οποίο μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια.
- Έχουν δικαίωμα στην ποιότητα, γιατί αυτό είναι το τελικό ζητούμενο για όλους μας.
Τα παραπάνω δικαιώματα τα έθεσε πολύ καθαρά ο αείμνηστος πρόεδρος των Η.Π.Α. J.F.Kennedy, στον μνημειώδη λόγο του στο Κογκρέσο στις 15 Μαρτίου 1962. Μεταξύ άλλων, τόνισε: «…καταναλωτές είμαστε όλοι. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη οικονομική ομάδα, η οποία επηρεάζει, αλλά και επηρεάζεται σχεδόν από κάθε δημόσια ή οικονομική απόφαση. Τη μόνη σημαίνουσα οικονομική ομάδα, η οποία δεν είναι αποτελεσματικά οργανωμένη και της οποίας οι απόψεις δεν ακούγονται…».
Είκοσι τρία χρόνια αργότερα, το 1985, η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. καθιέρωνε τις θεμελιώδεις αρχές του καταναλωτή και την 15η Μαρτίου κάθε έτους, ως Παγκόσμια Ημέρα του Καταναλωτή.
Στο Νομό Κοζάνης η ίδρυση του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.) ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2000 και ολοκληρώθηκε το 2001. Το ΚΕ.Π.ΚΑ. είναι μία μη-κυβερνητική, μη-κερδοσκοπική, Οργάνωση (Ένωση) καταναλωτών ανεξάρτητη και ανεπηρέαστη από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Κεντρική αποστολή του ΚΕ.Π.ΚΑ. είναι η προστασία των δικαιωμάτων του Πολίτη-Καταναλωτή και γενικότερα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και αξιών.
Η λειτουργία του ΚΕ.Π.ΚΑ. βασίζεται σε συγκεκριμένες αρχές όπως: εθελοντισμός, αξιοπιστία, διαφάνεια, δημοκρατία, συλλογικότητα, ανεξαρτησία. Αυτές οι αρχές μας οδηγούν να λειτουργούμε ως ανεξάρτητη Ένωση Καταναλωτών παρεμβαίνοντας καθημερινά οπουδήποτε χρειαστεί για την προστασία του καταναλωτή σε Εθνικό, Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο μέσω της Ομοσπονδίας Ενώσεων Καταναλωτών Ελλάδος (Ο.Ε.Κ.Ε).
Φροντίδα μας είναι να συνειδητοποιήσει ο καταναλωτής τα δικαιώματά του και τη δύναμή του. Η συμμετοχή του σε οργανώσεις με υπαρκτές, ενεργές, αδέσμευτες και δημοκρατικές διαδικασίες αποτελεί λύση ώστε να γίνει ενεργός και συνειδητοποιημένος καταναλωτής.
Καθημερινά δεχόμαστε καταγγελίες για :
- Ακρίβεια καταναλωτικών αγαθών.
- Ανατιμήσεις των τιμών προϊόντων.
- Διάφορα σκάνδαλα.
- Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα (εν αγνοία μας).
- Ανεπάρκεια ελέγχων για ποιότητα και ασφάλεια τροφίμων.
- Προβληματικά και μη ασφαλή προϊόντα.
- Υποβαθμισμένες υπηρεσίες, υγείας, παιδείας, ασφάλειας, τηλεπικοινωνιών κ.ά.
- Προβληματικό και επικίνδυνο οδικό δίκτυο που στοιχίζει ανθρώπινες ζωές.
- Παράνομες χρεώσεις τραπεζών.
- Χρέη ιδιωτών προς τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και το Δημόσιο.
Η έλλειψη μηχανισμών ελέγχου, το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι διατροφικοί ισχυρισμοί και ισχυρισμοί υγείας, τα πνευματικά δικαιώματα, η τηλεόραση χωρίς σύνορα, η παραπλανητική διαφήμιση, η καταναλωτική-στεγαστική πίστη, τα δάνεια, οι κάρτες των τραπεζών, οι συμβατικές υποχρεώσεις, οι φορείς παροχής ενέργειας (ΔΕΗ), ύδρευσης, θέρμανσης, οι χρεώσεις παρόχων σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί, η παχυσαρκία, η ασφάλεια των τροφίμων, το διαδίκτυο και πολλά άλλα είναι ζητήματα, στα οποία θα χρειαστεί να δηλώσουμε αγωνιστικά παρόντες και να παλέψουμε με τα αιτήματα και τα δικαιώματα των καταναλωτών και όχι με αυτά των οικονομικών συμφερόντων.
Συμμετοχές-Εκπροσώπηση του ΚΕ.Π.ΚΑ.
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. είναι μέλος των:
- Της Διεθνούς των καταναλωτών (The consumers International/ CI)
- Των Ευρωπαϊκών Γραφείων Ενώσεων Καταναλωτών (The Bureau Europeen des Consommateurs-BEUC)
- Του Δι-Ατλαντικού Διαλόγου Καταναλωτών (Tzans-Atlantic Consumer’s Dialogue-TACD)
- Του Βαλκανικού Κέντρου Καταναλωτών (The Balkan Consumer’s Center-BCC)
- Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών Ελλάδος (Ο.Ε.Κ.Ε.
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. συμμετέχει στις παρακάτω επιτροπές και συμβούλια :
- Με επιστημονικά στελέχη στην ομάδα εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και το Ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce)
- Στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (Ο.Κ.Ε), όπου συζητούνται η οικονομική και κοινωνική πολιτική της χώρας μας και όλα τα σχέδια Νόμου πριν προωθηθούν για ψήφιση.
- Στο Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτή και Αγοράς ( Ε.Σ.Κ.Α.).
- Στην Επιτροπή Καταναλωτών Δημόσιων Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΔΕΚΟ).
- Στην Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού.
- Στην Επιτροπή Λαϊκών Αγορών.
- Στην Επιτροπή Αγοράς.
Ευχαριστούμε τους καταναλωτές και τους φορείς που ενεργά και συνειδητά συμβάλλουν στην πραγματοποίηση του σκοπού αυτού και τα Μ.Μ.Ε. για τη θετική τους προσφορά στους στόχους που έχει θέσει το ΚΕ.Π.ΚΑ.
Με εκτίμηση.
Ο Πρόεδρος του ΚΕ.Π.ΚΑ.
Δυτ. Μακεδονίας.
Βασίλειος Ιωαννίδης