Η Βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης και Τομεάρχης Τουρισμού ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. κ. Καλλιόπη Βέττα και ο Βουλευτής Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας και Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Μίλτος Ζαμπάρας κατέθεσαν κοινοβουλευτική ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα: «Υπάρχει σχεδιασμός για δημιουργία Περιφερειακού Κέντρου καύσης απορριμμάτων στην Δυτική Μακεδονία;»
Με την ερώτηση, η οποία επισυνάπτεται, αναδεικνύεται ο μεγάλος προβληματισμός των φορέων και των κατοίκων της περιοχής σχετικά με τις κυβερνητικές εξαγγελίες και τις πληροφορίες για δημιουργία υπερτοπικού κέντρου καύσης απορριμμάτων στην Δυτική Μακεδονία, χωρίς καμία πρότερη ενημέρωση, διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και αποσαφήνιση των όρων υλοποίησης.
Συγκεκριμένα, η εξαγγελία του Προέδρου της ΔΕΗ κ. Στάσση για δημιουργία μονάδας καύσης απορριμμάτων, παρακείμενη στην Πτολεμαΐδα V, πλαισιώνεται από δημοσίευμα όπου γίνεται λόγος για δημιουργία ενός -από τα έξι πανελλαδικά – κέντρου καύσης απορριμμάτων στην περιοχή, όπου θα συγκεντρώνονται απορρίμματα από Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρο και Κέρκυρα, σχηματίζοντας το δεύτερο μεγαλύτερο κέντρο σε όλη την χώρα, με εναπόθεση 288.000 τόνων απορριμμάτων.
Όπως αναφέρουν οι Βουλευτές, οι συγκεκριμένες κυβερνητικές προθέσεις, πέρα από την έλλειψη συνεννόησης και απαραίτητων διευκρινήσεων, εγείρουν πλείστα ζητήματα. Αφενός, υφίστανται προβληματισμοί για την χωροθέτηση, τη νομιμότητα, το χρονοδιάγραμμα, την χρηματοδότηση και την διαδικασία, καθώς και για τις περιβαλλοντικές μελέτες και την συμβατότητα με το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) και τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
Παράλληλα, τίθεται το ζήτημα της αναλογικότητας μιας και η Δυτική Μακεδονία έχει μικρό ποσοστό ταφής απορριμμάτων, καθώς και των κυβερνητικών βλέψεων, μιας και ήδη, μεγάλες κατασκευαστικές και ενεργειακές εταιρίες έχουν προσκληθεί στις διερευνητικές επαφές, την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι ενημερώνονται μέσω ανακοινώσεων και εφημερίδων.
Ιδιαίτερα κρίσιμο, όπως αναφέρουν η κ. Βέττα και ο κ. Ζαμπάρας, είναι το γεγονός του κόστους, καθώς μια μεγάλη επένδυση, όπως η προκείμενη, θα απαιτεί αυξημένη συμμετοχή των δημοτικών εταιριών διαχείρισης απορριμμάτων, άρα και των πολιτών, για τη μεταφορά των απορριμμάτων, ενώ θα πλήξει και την προσπάθεια εμβάθυνσης της ανακύκλωσης.
Τέλος, πρέπει διαρκώς να υπάρχει στο προσκήνιο το γεγονός ότι η παρεχόμενη θερμική ενέργεια πρέπει να προορίζεται για τις ανάγκες της τηλεθέρμανσης με χαμηλό κόστος, καθώς η δημιουργία του διάδοχου σχήματος κλυδωνίζεται από τα υπέρογκα κόστη, τις τεράστιες οφειλές και τα χρηματοδοτικά κενά.
Κατόπιν των ανωτέρω, οι Βουλευτές καλούν τον αρμόδιο Υπουργό να δώσει υπεύθυνες απαντήσεις για τα παραπάνω ζητήματα, (ως ο αποκλειστικά αρμόδιος αντί του δοτού κ. Στάσση), να τοποθετηθεί για το πολλαπλά ανησυχητικό ζήτημα της δημιουργίας κέντρου καύσης απορριμμάτων στην Δυτική Μακεδονία, καθώς και να καταθέσει αντίγραφο της “Μελέτης σκοπιμότητας δημιουργίας δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης ΑΣΑ” (MIS 5131166)
Αναλυτικά το κείμενο της ερώτησης:
“ΘΕΜΑ : «Υπάρχει σχεδιασμός για δημιουργία Περιφερειακού Κέντρου καύσης απορριμμάτων στην Δυτική Μακεδονία;»
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, έπειτα από την εξαγγελία του Πρωθυπουργού το 2019 για βίαιη παύση λειτουργίας των μονάδων της, υφίσταται τα επίχειρα της εγκατάλειψης και της απαξίωσης, με αποτέλεσμα την κατακρήμνιση του Α.Ε.Π., τη φυγή και τη μετανάστευση πληθυσμού και την δημογραφική κατάρρευση.
Οι κυβερνητικές εξαγγελίες για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου δεν έχουν μετουσιωθεί σε πράξη, καθώς δεν υπάρχει ούτε μια δράση σε εξέλιξη που να δημιουργεί μόνιμη και προστιθέμενη αξία στην περιοχή.
Ως εκ τούτου, επιβεβαιώνονται οι αρχικές προβλέψεις ότι η περιοχή θα μετατραπεί σε έρημο τόπο, με μόνες δραστηριότητες την άτακτη χωροθέτηση Α.Π.Ε. και την «αξιοποίηση» υφιστάμενων υποδομών.
Οι ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου και Διευθύνοντα Συμβούλου της Δ.Ε.Η., κατά την πρόσφατη επίσκεψή τους στην περιοχή, επιβεβαιώνουν τις παραπάνω εκτιμήσεις και τους φόβους των πολιτών.
Ειδικότερα, ο κ. Στάσσης εξήγγειλε, εκτός των άλλων, την πρόθεση της Δ.Ε.Η. να δημιουργήσει μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων, παρακείμενη στην Πτολεμαΐδα V, για παραγωγή ενέργειας 38 ΜW και σε απόσταση λιγότερη των πέντε (5) χιλιομέτρων από το κέντρο της Πτολεμαΐδας, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης με 32.000 κατοίκους.
Γνωρίζουμε ότι από το 2022 το ΥΠΕΝ εκπονεί “Μελέτη σκοπιμότητας δημιουργίας δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης ΑΣΑ” και πρόσφατα δημοσιεύματα επιβεβαιώνουν την ολοκλήρωση αυτής της μελέτης.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Καθημερινής, υπάρχει σχεδιασμός για δημιουργία μονάδας καύσης απορριμμάτων και σύμμεικτων απορριμμάτων στην Κοζάνη, η οποία θα καλύπτει όχι μόνο την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και την Κεντρική Μακεδονία, την Ήπειρο, την Θεσσαλία και την Κέρκυρα.
Η παραπάνω πληροφορία, σε συνδυασμό με την εξαγγελία του Προέδρου της Δ.Ε.Η., εγείρει πολλά ερωτηματικά. Αρχικά, προκύπτει το ζήτημα της εξαγγελίας καθαυτής, χωρίς καμία πρότερη ενημέρωση, διαβούλευση και αποσαφήνιση με τους αρμόδιους αυτοδιοικητικούς φορείς εκ μέρους της Δ.Ε.Η., η οποία επισπεύδει το θέμα, αντί για την κυβέρνηση.
Παράλληλα, ανακύπτουν ερωτήματα για την χωροθέτηση, το χρονοδιάγραμμα, την χρηματοδότηση, την διαδικασία, τις περιβαλλοντικές μελέτες και την συμβατότητα με το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) και τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
Επίσης, εγείρονται ζητήματα αναλογικότητας, καθώς η Δυτική Μακεδονία έχει συγκριτικά μικρό ποσοστό ταφής απορριμμάτων, περίπου 30%, την ώρα που οι όμορες Περιφέρειες προχωρούν στην ταφή σύμμεικτων απορριμμάτων σε ποσοστό άνω του 70% του συνολικού παραγόμενου όγκου. Τα παραπάνω συνιστούν την εικόνα μιας χώρας που αγνοεί την ιεράρχηση στην πυραμίδα της διαχείρισης απορριμμάτων.
Επιπρόσθετα, ιδιαίτερα κρίσιμο είναι το γεγονός του κόστους. Μια τέτοια μονάδα, που απαιτεί μεγάλη επένδυση από τον επισπεύδοντα, θα επιβαρύνει σημαντικά το κόστος διαχείρισης απορριμμάτων για τις δημοτικές εταιρίες διαχείρισης απορριμμάτων και, αναπόδραστα, για τους πολίτες, ενώ αναγκαστικά θα δεσμεύσει και τους Ο.Τ.Α. στην λογική της καύσης, αντί για την προώθηση και την εμβάθυνση της ανακύκλωσης.
Τέλος, για την ωριμότητα της πρότασης και τις βλέψεις των κυβερνώντων και της ΔΕΗ, δεν πρέπει να παραβλεφθεί ότι, με αφορμή το γεγονός πως σχεδιάζεται η παραγωγή ενέργειας από την καύση απορριμμάτων, έχουν ήδη προσκληθεί και συμμετάσχει στην διαδικασία κατασκευαστικές και ενεργειακές εταιρίες της χώρας.
Επειδή, παρά τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για «ολικό αναπτυξιακό μετασχηματισμό των λιγνιτικών περιοχών της χώρας μέσα από τη δημιουργία στρατηγικών δυνατοτήτων με σκοπό τη διατήρηση και ενίσχυση του κοινωνικού τους ιστού», η διαβεβαίωση αυτή παραμένει μέχρι σήμερα κενό γράμμα,
Επειδή, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας λυγίζει κάτω από το βάρος της βίαιης απολιγνιτοποίησης, της δημογραφικής κατάρρευσης,
Επειδή, οι εξαγγελίες της ΔΕΗ και οι πληροφορίες από το ΥΠΕΝ, βεβαιώνουν την ειλημμένη απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην δημιουργία περιφερειακής μονάδας καύσης απορριμμάτων στην Π.Ε. Κοζάνης, χωρίς καμία διαβούλευση, αποσαφήνιση και εξειδίκευση,
Επειδή, ο πρωτογενής τομέας και η τουριστική ανάπτυξη είναι δυσχερές να συνυπάρξουν εκτός από τις απέραντες εκτάσεις φωτοβολταϊκών πάρκων και ανεμογεννητριών σε γεωργική γη, δασικές εκτάσεις, σπάνια οικοσυστήματα, λίμνες και βοσκοτόπια, πλέον και με μονάδα καύσης απορριμμάτων
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Ισχύουν οι πληροφορίες για δημιουργία μονάδας καύσης απορριμμάτων στην Π.Ε. Κοζάνης με συγκέντρωση απορριμμάτων και από όμορες Περιφέρειες;
- Είναι δόκιμο και σύννομο να δεσμεύεται η περιβαλλοντική πολιτική και η διαχείριση των απορριμμάτων από τις εξαγγελίες και τις προθέσεις του Προέδρου της Δ.Ε.Η.;
- Προβλέπεται δυνατότητα καύσης απορριμμάτων σύμφωνα με την νομοθεσία και με το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων; Συνάδει η επιλογή της καύσης με τις κατευθύνσεις της κυκλικής οικονομίας και την ιεράρχηση στη διαχείριση απορριμμάτων και με ποιους τρόπους ακριβώς; Συμμετείχε με κάποιο τρόπο η ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. στον σχεδιασμό αυτού του έργου;
- Για ποιους λόγους ανατέθηκε στη ΔΕΗ για την υλοποίηση και όχι στη ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. που είναι ο περιφερειακός φορέας διαχείρισης απορριμμάτων που αποτέλεσε πρότυπο για όλη την Ελλάδα;
Αιτούμεθα, για την ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών, να κατατεθεί αντίγραφο της “Μελέτης σκοπιμότητας δημιουργίας δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης ΑΣΑ” (MIS 5131166)
Οι Ερωτώντες & Αιτούντες Βουλευτές
Βέττα Καλλιόπη
Ζαμπάρας Μίλτος”