Στις 24 Αυγούστου 2016, οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ξεκίνησαν την επίσημη στρατιωτική τους ανάμειξη στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, (Syrian Observatory for Human Rights), το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) και άλλοι φορείς ανέφεραν ότι τουρκικά στρατεύματα σκότωσαν 443 πολίτες, μεταξύ των οποίων 77 παιδιά και 45 γυναίκες, που εκτελέστηκαν από Τούρκους συνοριοφύλακες, στην προσπάθειά τους να εγκαταλείψουν τη φλεγόμενη Συρία. Κι έχετε το θράσος να μας κουνάτε το δάκτυλο, κύριε Ερντογάν; Είστε ο τελευταίος που δικαιούται δια να ομιλεί!
Είναι, πράγματι, απίστευτα λυπηρή η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στη Συρία. Ένας εμφύλιος πόλεμος που ξεκίνησε πριν 10 περίπου χρόνια, δίχασε τη χώρα στους οπαδούς του προέδρου Άσαντ αφ’ ενός και τους αντικαθεστωτικούς-επαναστάτες αφ’ ετέρου. Από τότε μέχρι σήμερα έτρεξε πολύ νερό στο αυλάκι: στο συριακό εμφύλιο ανακατεύτηκαν διάφορες ομάδες και κράτη με αντικρουόμενα συμφέροντα, μετατρέποντας τη χώρα σε διεθνές πεδίο βολής. Την ώρα που η Συρία πνίγεται στο αίμα, με εκατοντάδες χιλιάδες σκοτωμένους, ακρωτηριασμένους, ανέστιους και ξεριζωμένους και πάνω από 6 εκατομμύρια πρόσφυγες, τα αρπακτικά σκυλεύουν το σώμα της και τσακώνονται στη μοιρασιά. Δεν είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία, άλλωστε, που παίζονται παρόμοια παιχνίδια στις πλάτες των λαών, με το πρόσχημα ενός εμφυλίου – γνωστά πράγματα αυτά στην Ψωροκώσταινα! – , η ανάλυση, ωστόσο, της κατάστασης δεν είναι του παρόντος άρθρου.
Εστιάζουμε στον βρώμικο ρόλο της Τουρκίας και μόνο σ’ αυτόν. Διαρκές άγχος της γείτονος είναι οι Κούρδοι και διακαής πόθος της η συντριβή κάθε ιδέας απόσχισης και ανεξαρτησίας. Το Κουρδιστάν είναι μια γεωγραφική περιοχή (και όχι κράτος) που αριθμεί περίπου 28 εκατομμύρια Κούρδους, διεσπαρμένους σε Τουρκία (18% του πληθυσμού), Συρία (8% του πληθυσμού), Ιράν ( 8%) και Ιράκ (16%). Είναι πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου, σιδήρου, χαλκού και μολύβδου, που αποτελούν το μήλο της Έριδος μεταξύ των διαφόρων εμπλεκομένων (εμφανών και αφανών). Το μεγαλύτερο μέρος του Κουρδιστάν ανήκει στην τουρκική επικράτεια (Βόρειο Κουρδιστάν) και συνιστά μόνιμη απειλή για το τουρκικό κράτος, αφού διεκδικεί την ανεξαρτησία του. Το PKK (Κουρδικό Εργατικό Κόμμα), μάλιστα, έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τον Σουλτάνο, ο οποίος στοχεύει στη δημιουργία μιας ασφαλούς ζώνης βάθους 32 χιλιομέτρων εντός των εδαφών της βορειοανατολικής Συρίας, τα οποία κατοικούνται από Κούρδους. Οι λόγοι είναι ευνόητοι: ξεπάστρεμα των Κούρδων μαχητών– οι οποίοι, ας σημειωθεί εδώ, πολέμησαν όσο κανείς άλλος τον ISIS – κι επαναπατρισμός στην περιοχή αυτή 2 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων από το τουρκικό έδαφος, προκειμένου να αλλοιωθεί ο κουρδικός πληθυσμός.
Στην Ιντλίμπ, όμως, η Τουρκία δεν προέλασε όσο εύκολα φανταζόταν. Τα τουρκικά στρατεύματα σφυροκοπούνται από τις κυβερνητικές δυνάμεις του Άσαντ, ενώ οι νεκροί Τούρκοι έχουν φτάσει αυτή τη στιγμή τους 59. Δεν θα συζητήσουμε εδώ το δράμα των αμάχων της Ιντλίμπ, παρά μόνο θα επισημάνουμε ότι ο Ερντογάν, αντιλαμβανόμενος ότι χάνει το παιχνίδι και βγάζοντας αφρούς από τη λύσσα, μηχανεύεται τρόπους να εκβιάσει τη βοήθεια της Ευρώπης, εργαλειοποιώντας τους πρόσφυγες. Άνοιξε, λοιπόν, τον ασκό του Αιόλου και προωθεί μετανάστες και πρόσφυγες στα ελληνικά – και κατ’ ουσία ευρωπαϊκά – σύνορα, παρά τις προηγηθείσες συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανθρώπινες ψυχές γίνονται πιόνια στα χέρια της Τουρκίας, προκειμένου να πετύχει τους σκοπούς της. Ανάμεσα, δε, στους άμοιρους ξεριζωμένους, που δεν είναι παρά η βιτρίνα, εγκάθετοι της τουρκικής ΜΙΤ (Τουρκικής Μυστικής Υπηρεσίας) ενορχηστρώνουν το όλο εγχείρημα, προκαλώντας ένταση, ρίχνοντας δακρυγόνα, ξεσηκώνοντας το πλήθος κλπ. Και τα fake news της Άγκυρας καλά κρατούν. Και η Ευρώπη τρομοκρατημένη. Και η Τουρκία ο καλύτερος πελάτης-αγοραστής όπλων και πολεμικού εξοπλισμού της Γερμανίας. Και ο Πούτιν υπογράφει συμφωνία με τον διάβολο (όρα Ερντογάν). Και ο Τραμπ κάνει δώρο τους Κούρδους στην Τουρκία. Και η Συρία πνέει τα λοίσθια. Και τα παιδιά πεινάνε και σκοτώνονται. Και οι Κούρδοι προδομένοι. Και η Ελλάδα σε απόγνωση…
Παρ’ όλα αυτά, οφείλουμε να αποδώσουμε εύσημα στην ελληνική κυβέρνηση για τον χειρισμό του θέματος. Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη τους πρώτους μήνες της θητείας της είχε υποτιμήσει το προσφυγικό και υπέπεσε σε λάθη, τα οποία όμως σύντομα αναγνώρισε κι έδειξε, μάλιστα, να διδάσκεται απ’ αυτά. Στην παρούσα φάση αντέδρασε ψύχραιμα, με αποφασιστικότητα και συντονισμένες ενέργειες, κινητοποιώντας την Ευρώπη, χωρίς εθνικιστικές κορόνες και ρατσιστικό παροξυσμό, αποδεικνύοντας ότι ο δρόμος που την ενώνει με το Κέντρο είναι πολύ μικρότερος από την απόσταση που τη χωρίζει από την άκρα Δεξιά. Αυτό το τελευταίο είναι, κατά τη γνώμη μου, ιδιαίτερα σημαντικό, αφού οι γνωστοί Ελληνάρες καραδοκούν και δράττονται της ευκαιρίας να ξεράσουν τη χολή τους εναντίον των προσφύγων. Μια περιήγηση στο διαδίκτυο μας πείθει για του λόγου το αληθές. Και κάτι ακόμα: οποιοσδήποτε, στη δύσκολη αυτή συγκυρία, επιχαίρει και ασκεί φτηνή αντιπολίτευση, είναι επιεικώς απαράδεκτος. Δεν είναι ώρα για μικροπολιτικά συμφέροντα και παιχνίδια εξουσίας!
Ζητάμε έμπρακτη βοήθεια από την Ευρώπη. Ηθική και υλική. Ζητάμε να γίνει μέτοχος του προβλήματός μας κι εμπνευστής της λύσης του. Αν είμαστε μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, τότε η Ευρώπη ας αντιδράσει όπως αντιδρά κάθε οικογένεια στα δύσκολα. Με συμπαράσταση κι ενσυναίσθηση. Το δικό μας πρόβλημα είναι και δικό της πρόβλημα κι αν η Ελλάδα με τις μικρές της δυνάμεις αποτύχει στη φύλαξη των συνόρων, η οικογένεια αυτή δεν έχει πλέον λόγο υπάρξεως. #IStandWithGreece, λοιπόν! Ας κυριαρχήσει αυτό το σύνθημα/hashtag από το βορειότερο έως το νοτιότερο τμήμα της ηπείρου. Είμαι στο πλευρό της Ελλάδας! Είμαστε όλοι στο πλευρό της Ελλάδας! Η Ευρώπη είναι στο πλευρό της Ελλάδας!
Της Χριστιάννας Λούπα