του Γιώργου
Παπακωνσταντίνου*
Η τωρινή διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση δεν κατεδαφίζει μόνο κραταιούς μέχρι πρότινος κολοσσούς. Μύθοι εδραιωμένοι εδώ και δεκαετίες σαρώθηκαν σε διάστημα ελάχιστων ημερών.
Η Ιστορία μοιάζει ξαφνικά να επιταχύνεται. Ο Joseph Stiglitz μιλάει για εξελίξεις στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα ανάλογες της κατάρρευσης του Τείχους του Βερολίνου το 1989. Ο Φράνσις Φουκουγιάμα κάνει λόγο για το τέλος της επανάστασης του Ρίγκαν και της Θάτσερ. Ο Τζορτζ Σόρος στιγματίζει τον «ολοκληρωτισμό των αγορών» και χαρακτηρίζει τα κερδοσκοπικά κεφάλαια τύπου hedge funds «τεχνητή δραστηριότητα που δεν παράγει τίποτε».
Αν στο επίπεδο της οικονομίας η μεταφορά των βαρών στους φορολογούμενους πολίτες καθιστά σαφές ότι οι ηττημένοι της κρίσης δεν είναι οι υπαίτιοί της, ας μην επιτρέψουμε συγχύσεις στο επίπεδο της μάχης των ιδεών: πρόκειται για μια συντριπτική ήττα της ιδεολογίας και της πολιτικής πρακτικής της άκρατης ελευθερίας της αγοράς και της υποβάθμισης του ρυθμιστικού ρόλου του κράτους.
Στην παρέμβασή της στην Αθήνα η Σεγκολέν Ρουαγιάλ επιχειρηματολόγησε με πειστικότητα για την ανάγκη και τον τρόπο να επανέλθει το χρηματοπιστωτικό σύστημα στην υπηρεσία των κοινωνιών, της ευημερίας των πολιτών και όχι του εαυτού του. Μία από τις πιο εύστοχες επισημάνσεις της ήταν ο κίνδυνος της καλλιέργειας του φόβου – πάγιο όπλο των συντηρητικών δυνάμεων. Όπλο που χρησιμοποιεί και στη χώρα μας η συντηρητική κυβέρνηση. Επιχειρώντας να βρει βολικό άλλοθι στη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση για την αποτυχία της δικής της πολιτικής.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι παρούσες εξελίξεις συνιστούν μια καμπή. Η μετατροπή της καταστροφής σε δημιουργική ευκαιρία αποτελεί καθήκον των προοδευτικών δυνάμεων που καλούνται με νέες πολιτικές ρύθμισης, ελέγχου και κρατικής παρέμβασης σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο να καθυποτάξουν τις δυνάμεις των αγορών στο συμφέρον της κοινωνίας και των πολιτών.
