Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ημερίδα «Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις για την ΕΕ και την Ελλάδα» που διοργάνωσε στις 14/12 το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Οικονομική και Πολιτική Διακυβέρνηση στη ΝΑ Ευρώπη» του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών (Παν/μιο Δυτικής Μακεδονίας) και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φλώρινας στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στη Φλώρινα.
Ομιλητές ήταν (με αλφαβητική σειρά) ο Νίκος Βαρσακέλης, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, ΑΠΘ, η Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη, Ομότιμη Καθηγήτρια, πρώην Πρύτανης Πανεπιστημίου Μακςεδονίας, ο Χρήστος Νίκας, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών, Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και ο Γιώργος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής Οικονομικών και Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών. Τη συζήτηση συντόνισε ο ο Κυριάκος Κεντρωτής, Αν. Καθηγητής και διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Ο Χρήστος Νίκας πραγματοποίησε μια εισαγωγική ομιλία επικεντρωμένη στις αιτίες της κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο, πώς ξεκίνησε από την αγορά στεγαστικών δανείων και πώς μεταβλήθηκε σε κρίση χρηματιστηριακή και στη συνέχεια σε κρίση δημοσιονομικών μεγεθών. Με την επίκληση των οικονομικών δεικτών έδειξε ότι η παραμονή της πρωτοβουλίας στα χέρια των κεφαλαίων και των τραπεζών μετά την κατάρρευση της Wall Street οδηγεί στη συντριβή των κοινωνιών υπέρ του ατόμου και στον οικονομικό στραγγαλισμό πολλών εθνικών οικονομιών. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κρίση πρέπει να νοηθεί ως χρεωκοπία της σημερινής μακροοικονομικής σκέψης και πολιτικής και ότι οι αγορές δεν πρέπει να θεωρούνται ως αυτορυθμιζόμενες.
Η Μαρία Νεγρεπόντη Δελιβάνη επικέντρωσε την ομιλία της στα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση για την έξοδο από την οικονομική κρίση. Θεωρεί ότι τα μέτρα που επιβλήθηκαν από το ΔΝΤ εξυπηρετούν απολύτως τους δανειστές. Μάλιστα το ΔΝΤ δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον ούτε για το παρόν, ούτε για το μέλλον των λαών που εποπτεύει. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα θεωρεί ότι το μοντέλο που προωθεί το ΔΝΤ δεν πρόκειται να έχει θετικά αποτελέσματα στη μακροοικονομική κατάσταση τη χώρα, καθώς η βάση και οι δομές της ελληνικής οικονομίας είναι διαφορετικές από εκείνες των άλλων χωρών παρόμοιου μεγέθους, ενώ αποτρέπει πλήρως τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας.
Ο Νίκος Βαρσακέλλης έκανε μια συγκριτική παρουσίαση των δυο οικονομικών σκέψεων, της νεοφιλελεύθερης και της κευνσιανής και στη συνέχεια επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη της θεωρίας των «θεσμικών οικονομικών» του Douglas North. Μια θεωρία που μπορεί να εξηγήσει τις αδυναμίες του συστήματος που δεν μπορούν να εξηγήσουν οι κλασικές οικονομικές σκέψεις. Παραδοσιακά οι θεσμοί στην Ελλάδα είχαν διανεμητικό χαρακτήρα. Ο Βαρσακέλλης θεωρεί ότι με το Μνημόνιο γίνεται προσπάθεια δημιουργία νέων θεσμών, οι οποίοι θα δημιουργήσουν νέα διανομή εισοδήματος στην Ελλάδα, δηλ. ότι θα υπάρξει αναδιανομή πλούτου, που θα οδηγήσει στην αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων.
Ο Γιώργο Χατζηκωνσταντίνου θεωρεί ότι το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η αυτονόμηση του χρηματοοικονομικού τομέα από την πραγματική οικονομία και η δυνατότητα να κινείται παράλληλα ή σε βάρος της πραγματικής οικονομίας. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε σε τεράστια ανακατανομή του πλούτου παγκοσμίως. Οι ΗΥ και η ρομποτική έχουν αλλάξει δραματικά τις παραγωγικές δομές της οικονομίας. Σήμερα έχουν την πρωτοβουλία οι αγορές , δηλ. οι άνθρωποι του χρήματος, κι αυτό λειτουργεί σε βάρος των κοινωνιών. Η πρωτοβουλία θα πρέπει να περάσει στα χέρια των πολιτών και μάλιστα των νέων πολιτών, οι οποίοι θα πρέπει να οδηγήσουν την οικονομία να λειτουργεί προς όφελος των πολλών κι όχι των λίγων.
Δήλωση Μαρίας Νεγρεπόντη Δελιβάνη στην ημερίδα του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών για την οικονομική κρίση (14/12)
Αν δεν πληρώσει η Ελλάδα μια δόση δανείων σύμφωνα με το Μνημόνιο, το ΔΝΤ και οι χρεωστές μπορούν να πάρουν μέρος του εθνικού πλούτου χωρίς να έχει δικαίωμα αντίδρασης η ελληνική κυβέρνηση και το ελληνικό κράτος.
Υπενθυμίζουμε ότι
Η Μαρία Νεγρεπόντη Δελιβάνη είναι πρόεδρος του Ιδρύματος Δημητρίου και Μαρίας Δελιβάνη. Διετέλεσε τρεις φορές Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Είναι επίτιμος διδάκτορας πέντε πανεπιστημίων (τα τέσσερα του εξωτερικού) και μέλος της Ρουμανικής Ακαδημίας Επιστημών.
Ο Γιώργος Χατζηκωνσταντίνου είναι Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών. Διετέλεσε πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και Αντιπρύτανης του ίδιου πανεπιστημίου. Είναι επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Ταργκόβιστε της Ρουμανίας.
Ο Νίκος Βαρσακέλης διετέλεσε διευθυντής του Τομέα και του μεταπτυχιακού προγράμματος του Τομέα Οικονομικής Θεωρίας και Πολιτικής του Οικονομικού Τμήματος της ΝΟΕ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι επισκέπτης καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
Ο Χρήστος Νίκας δίδαξε οικονομικά σε τέσσερα πανεπιστήμια της Μεγάλης Βρετανίας. Είναι εμπειρογνώμονας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετανάστευσης και στο Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ.