Στην αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού να προσφέρει αποκλειστικές, εξατομικευμένες ξεναγήσεις στην Ακρόπολη της Αθήνας αναφέρεται με εκτενές δημοσίευμά του o Guardian ο οποίος κάνει λόγο για «ελιτιστικό σχέδιο».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ξεναγήσεις, οι οποίες συνοδεύονται από μια βαριά τιμή των 5.000 ευρώ, έχουν ως στόχο να επιτρέψουν σε μικρές ομάδες επισκεπτών να γνωρίσουν τον εμβληματικό χώρο χωρίς τα συνηθισμένα πλήθη. Ωστόσο, το πρόγραμμα έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις από διάφορες πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των αρχαιολόγων, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι αντίκειται στο δημοκρατικό πνεύμα του μνημείου και αποκλείει όσους δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τα υψηλά τέλη.
Οι αντιδράσεις
Οι επικριτές θεωρούν την πρωτοβουλία ελιτίστικη και εμπορευματοποίηση ενός συμβόλου της δημοκρατίας. Επιπλέον, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την πρακτικότητα του συστήματος, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπό του στους τακτικούς επισκέπτες και την πιθανή επιδείνωση των ανισοτήτων στην πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά. Παρά τη διαμάχη, ορισμένοι στην ελληνική διασπορά έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για συμμετοχή, θεωρώντας το ως έναν τρόπο υποστήριξης της διατήρησης των πολιτιστικών μνημείων μέσω οικονομικών συνεισφορών.
Σύμφωνα με τον Guardian, η Δέσποινα Κουτσούμπα, αντιπρόεδρος του συλλόγου αρχαιολόγων της χώρας, καταδικάζει την αποκλειστικότητα των ξεναγήσεων, υποστηρίζοντας ότι δίνουν προτεραιότητα στους πλούσιους επισκέπτες έναντι του ευρύτερου κοινού. Υποστηρίζει ότι μια τέτοια κίνηση υπονομεύει τη σημασία του μνημείου ως σύμβολο της δημοκρατικής Αθήνας, όπου επικρατούσε η ισότητα ενώπιον του νόμου.
Ανησυχία για το μέτρο
Προηγουμένως, η πρόσβαση στην Ακρόπολη εκτός του κανονικού ωραρίου περιοριζόταν σε παγκόσμιους ηγέτες, βασιλείς και επιλεγμένες διασημότητες. Το κοινό, εκτός από τους ακαδημαϊκούς και τους συντηρητές, μπορούσε να απολαύσει τους ναούς μόνο κατά την πανσέληνο του Αυγούστου. Οι επικριτές θεωρούν την απόφαση του υπουργείου να εμπορευματοποιήσει την πρόσβαση στον χώρο ως δείγμα μιας ευρύτερης τάσης προς την ιδιωτικοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία καθοδηγείται από τη φιλοεπιχειρηματική στάση της κεντροδεξιάς κυβέρνησης της Ελλάδας, σημειώνει το μέσο.
Επιπλέον, εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με τις πρακτικές επιπτώσεις του σχεδίου, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπό του στους τακτικούς επισκέπτες και την τουριστική βιομηχανία. Οι ξεναγοί φοβούνται ότι η επιμήκυνση των ωρών λειτουργίας για την εξυπηρέτηση των αποκλειστικών ξεναγήσεων θα μπορούσε να επιδεινώσει τις προκλήσεις που θέτουν οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως οι καυτές θερμοκρασίες που φτάνουν έως και τους 45°C (113°F) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτό, υποστηρίζουν, θα μπορούσε να αποτρέψει τους τουρίστες και να διαταράξει την τουριστική οικονομία, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην έγκαιρη πρόσβαση σε αξιοθέατα όπως η Ακρόπολη.
Τι λένε οι υποστηρικτές
Ωστόσο, οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας υποστηρίζουν ότι αποτελεί μια ευκαιρία για τη δημιουργία αναγκαίων εσόδων για πολιτιστικά έργα. Η Νικολέτα Βαλάκου, πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Αξιοποίησης Πολιτιστικών Πόρων, υπερασπίζεται τις εκδρομές ως μέσο επανεπένδυσης στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Ορισμένα μέλη της ελληνικής διασποράς εκφράζουν επίσης την υποστήριξή τους, θεωρώντας τις ξεναγήσεις ως έναν τρόπο οικονομικής συνεισφοράς στη συντήρηση των πολιτιστικών μνημείων για τις μελλοντικές γενιές.
Σύμφωνα με τον Guardian, η συζήτηση γύρω από τις αποκλειστικές ξεναγήσεις στην Ακρόπολη υπογραμμίζει ευρύτερες εντάσεις μεταξύ της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, της προώθησης του τουρισμού και της αντιμετώπισης των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων. Καθώς η Ελλάδα παλεύει με αυτές τις πολύπλοκες προκλήσεις, η τύχη της Ακρόπολης – και ο ρόλος της ως σύμβολο της δημοκρατίας – κρέμεται από μια κλωστή.