Γιορτές & Πανηγύρια στην Ελληνική Ύπαιθρο

Στις 10/8/2013 πήγα στην ωραία καινούργια προκυμαία των Ν. Μουδανιών Χαλκιδικής, στην 2η Έκθεση Χαλκιδικής, που οργανώθηκε από το Επιμελητήριο Χαλκιδικής με την υποστήριξη του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης και τον Δήμο Προποντίδος (Οργανισμός Πολιτισμού & Αθλητισμού).

Στα εγκαίνια που έγιναν επισημαίνεται η παρουσία του κ. Θ. Καράογλου-Υπουργού Μακεδονίας-Θράκης, του κ. Γ. Γκιλή-Πρόεδρου Επιμελητηρίου Χαλκιδικής, του κ. Δ. Ιορδανίδη-Δήμαρχου Προποντίδος, του κ. Δ. Χαδαλή-Πρόεδρου Ομοσπονδίας Ενοικιαζόμενων Δωματίων, του κ. Π. Γιαλαγκολίδη-Πρόεδρου Ένωσης Νέων Αγροτών Χαλκιδικής, της κα Ο. Παπαμέτη-Πρόεδρου Εμπορικού Συλλόγου Μουδανιών, της κας Ε. Γκίκογλου και πολλών άλλων.

Στο πλαίσιο της λειτουργίας της 2ης Έκθεσης Χαλκιδικής πραγματοποιήθηκαν παράλληλες εκδηλώσεις. Το βράδυ του Σαββάτου πριν την τελετή εγκαινίων έκαναν επίδειξη των τεχνικών τους οι μαθητές και οι δάσκαλοι της σχολής taekwondo «Μακεδονικής Φάλαγγα» και η Δημοτική Φιλαρμονική Ν. Τρίγλιας με περίπου 40 οργανοπαίκτες έπαιξε γνωστές διασκευές, με την διεύθυνση του μαέστρου κ. Αθανάσιου Μπουλούση.

Η Δημοτική Φιλαρμονική δημιουργήθηκε μετά από δωρεά 80 οργάνων το 1980 από μετανάστη και δίνει ευκαιρία σήμερα σε 90-100 παιδιά να μπουν στα μυστικά της μουσικής, να βρουν τρόπο να εκφράζονται, να προσφέρουν ευχάριστα ακούσματα στους δημότες, αλλά και να ασκηθούν νέες και νέοι 8 έως 18 ετών, ως ένα θερμοκήπιο μελλοντικών καλλιτεχνών. Στην εκδήλωση του Σαββάτου είδαμε γονείς, παλαιά μέλη της Φιλαρμονικής, να απολαμβάνουν την μουσική των παιδιών τους στην Φιλαρμονική.

Αξίζει να τονιστεί ότι η 2η Έκθεση Χαλκιδικής ήταν το σημείο προβολής των τοπικών επαγγελματιών καθόσον το 70-75% των εκθετών στην προκυμαία ήταν οι έμποροι και καταστηματάρχες των Ν. Μουδανιών, και όχι κάποιοι τυχαίοι περαστικοί «αλεξιπτωτιστές της θερινής «αρπαχτής», όπως είδαμε να συμβαίνει σε παρόμοιες εκθέσεις χωρίς ιδεολογικό υπόβαθρο. Από την άλλη οι παράλληλες εκδηλώσεις ήταν η προσπάθεια των τοπικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, που πρέπει να δείχνουν στην τοπική κοινωνία τις προσπάθειες και τις επιτεύξεις τους, για να εξασφαλίζουν αναγνώριση και επιδοκιμασία, και όχι συγκροτήματα άσχετα με τον τόπο.

Μετά τα εγκαίνια έγιναν βραβεύσεις αθλητών της Χαλκιδικής που σήκωσαν ψηλά την Ελληνική σημαία και επίδειξη τοπικής μαγειρικής της κας Β. Αλεξιάδου.

Συγχαρητήρια στο Επιμελητήριο Χαλκιδικής για την διοργάνωση της 2ης Έκθεσης Χαλκιδκής (Μουδανιά, 9-11/8/2013), κυρίως για την ύπαρξη περιεχομένου και στόχευσης. Είχαμε βρεθεί και στην Γιορτή του Αγρότη (Τρίγλια, 24-26/7/2013) και ελπίζουμε ότι και στην Τοπική Γιορτή (Φλογητά, 14-17/8/2013) θα είναι το ίδιο σωστά.

Οι νεοϊδρυθείσα Ένωση Νέων Αγροτών Χαλκιδικής θα μπορούσε να συμβάλει στην δημιουργία μιας πραγματικής Αγοράς Αγροτών, από τοπικούς πραγματικούς παραγωγούς  και μεταποιητές αγροτικών προϊόντων της περιοχής, δίνοντας έτσι διέξοδο στα εξαίρετης ποιότητας τοπικά αγροτικά προϊόντα, και λειτουργώντας ως ένα σταθερό εκθετήριο και πωλητήριο αγροτικών προϊόντων για το μεγάλο αστικό κέντρο που είναι σε απόσταση 20 λεπτών από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Προϊόντα που θα μπορούν να είναι στην λιανική 30% τουλάχιστον φθηνότερα από τις συνήθεις τιμές, υλοποιώντας το όραμα για τρόφιμα χωρίς μεσάζοντες αλλά και για την χονδρική, προσφέροντας ανταγωνιστικές τιμές για μαζικές αγορές.

Τα Φλογητά με πολύ καλή ρυμοτομία προσφυγικής πόλης 1500 κατοίκων (και περιστασιακά για ένα τρίμηνο 30-40.000 κυρίως Θεσσαλονικέων) είναι μέσα στον αναπτυξιακό πόλο (κύκλος 100-150 χλμ που διαθέτει αεροδρόμιο, λιμάνι εξαγωγής, συγκοινωνία και μεγάλο αστικό πληθυσμό 1.000.000), ενώ είναι στο κέντρο του 4ου εισαγόμενου τουριστικού προορισμού της χώρας.

Κάποτε τα πανηγύρια, ήταν η ευκαιρία να διαθέσουν οι αγρότες-παραγωγοί τροφής και άλλων προϊόντων, το περίσσευμα της παραγωγής τους, ενώ ταυτόχρονα επιζητούσαν να εντοπίσουν και να πάρουν, ότι τους έλλειπαν για να οργανώσουν την ζωή τους κατά τους δύσκολους μήνες του επερχόμενου χειμώνα.

Σήμερα που κυριαρχεί η οικονομία της αγοράς ακόμα, σε αυτά τα πανηγύρια συναντάμε κυρίως φτηνιάρικες απομιμήσεις, κινέζικα, είδη που ανταγωνίζονται την τοπική αγορά και πολλά σουβλάκια και μπύρες, και ίσως και κάποιες «φωνές», όχι πάντα τοπικές.

Παράλληλα αναπτύχθηκα νέας μορφής εκδηλώσεις που θέλουν να λένε ότι προάγουν την τοπική παράδοση και τα τοπικά αγροτικά προϊόντα, όπου όμως χωρίς κανονισμό ή με καταστρατηγούμενο κανονισμό (ίσως για λόγους βιωσιμότητας) προσκαλούν δημοφιλείς καλλιτέχνες ή «καλλιτέχνες» άσχετους με την τοπική παράδοση και τον τόπο, και κατακλύζονται από μικροτεχνήματα και φτηνοπράγματα για δώρα. Μερικές μάλιστα φορές γίνονται ερήμην των τοπικών οργανώσεων, όπως πχ του τοπικού εμπορικού συλλόγου ή του τοπικού συλλόγου ξενοδόχων, ή του τοπικού πολιτιστικού Συλλόγου, με «ειδικούς οργανωτές» που μεταφέρουν τη «εμπειρία» τους σε πολλές περιοχές.

Θα έπρεπε όλες οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, όπου συμπεριλαμβάνονται οι Πολιτιστικοί σύλλογοι, οι Εμπορικοί σύλλογοι, οι Περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι Ενώσεις Νέων Αγροτών και όλοι οι μη κερδοσκοπικοί φορείς, μαζί με τις δημόσιες δομές (αυτοδιοικητικές ή άλλες) να προσδιορίσουν τα στοιχεία της ταυτότητας της περιοχής τους και να διαμορφώσουν τον πίνακα των στοιχείων που θα πρέπει να έχει μια εκδήλωση για να αναζητήσει την υποστήριξη των τοπικών φορέων και να χρησιμοποιήσει τα τοπικά διακριτικά, ακόμα και το όνομα της περιοχής. Άλλωστε το όνομα και η φήμη που περιβάλει το όνομα μιας περιοχής είναι κοινά περιουσιακά στοιχεία όλων των κατοίκων της περιοχής και θα έπρεπε με κοινές συλλογικές δομές να εξασφαλίζεται η προστασία από αχρείους.

Αυτές οι εκδηλώσεις ως σημεία έντασης της κατανάλωσης καλόν θα ήταν να προωθούν τοπικά προϊόντα κυρίως, και μόνο σε περίπτωση έλλειψης ή έλλειψης υποκατάστατου να επιτρέπεται να διατίθενται άλλα προϊόντα. Δεν είναι κατανοητό, πώς με δικά μου έξοδα θα διατίθενται στην εκδήλωση ότι θέλει κάποιος άλλος. Όταν χρηματοδοτείται μια εκδήλωση θα πρέπει να υπάρχει προτιμησιακός όρος τοπικότητας. Οι τοπικοί παροχείς υπηρεσιών δεν πρέπει να είναι απλά «ντήλερ» ξένων τροφίμων και άλλων ξένων προϊόντων, διότι τότε υπονομεύεται όλη η προσπάθεια.

Κοινό λογότυπο για όλη την περιοχή (πχ Χαλκιδική), δυνατότητα χρηματοδότησης μόνο αν προβάλλονται τοπικά προϊόντα, ενιαία μορφή προβολής των εκδηλώσεων, στήριξη από όλους τους φορείς της περιοχής, ακούσματα μόνο της περιοχής (ή ελαφρά ελληνικά, πχ Χατζηδάκης όχι Καράς), προσφερόμενα τρόφιμα μόνο από την περιοχή, προβολή της ταυτότητας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.

Από την άλλη αναπτύσσεται ένα πολύ μεγάλο εύρος Φεστιβάλ, κυρίως καλλιτεχνικών, ενώ αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής τα Φεστιβάλ, που είναι ευκαιρίες για συνάντηση, για γνωριμία, για ανταλλαγή εμπειριών, για άσκηση δεξιοτήτων και για διαμόρφωση απόψεων, ως ζυμωτήρια κοινωνικών ιδεών και προαγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου μιας περιοχής. Μια πολύ καλή προσπάθεια κάνει για πρώτη φορά η Ένωση Νέων Αγροτών Πρέβεζας με το Φεστιβάλ Νέων Υπαίθρου (Πρέβεζα, κανάλι, 6-8 Σεπ 2013) ελπίζοντας στην καθίερωση και τέτοιων εκδηλώσεων.

Ο επισκέπτης που προσελκύεται στη περιοχή έρχεται για το «διαφορετικό», και σε αυτό το διαφορετικό περιλαμβάνεται τόσο η εξαιρετική ελληνική φύση και το κλίμα, όσο και ο πολιτισμός, η ιστορία του τόπου, τα ήθη και έθιμα, η συμπεριφορά, η γαστρονομία, η διατροφή, η αρχιτεκτονική και άλλα. Και όταν επιστρέψει στον τόπο του, εάν θέλει να αισθανθεί τόσο ωραία όσο πέρασε όταν ήταν στην περιοχή μας, θα θελήσει να καταναλώσει αυτά που έφαγε εδώ, ως ένας πραγματικός καλός πρεσβευτής των ποιοτικών ελληνικών τροφίμων, υποστηρίζοντας τις ελληνικές εξαγωγές.

Οι γιορτές και τα πανηγύρια στη ελληνική ύπαιθρο είχαν ιδεολογία και σκοπό και έτσι πρέπει να είναι και σήμερα. Η Γιορτή του Αγρότη Χαλκιδικής και η 2η Έκθεση Χαλκιδικής μας εξέπληξαν ευχάριστα, διατηρώντας πάντα περιθώρια βελτίωσης

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6998282382