«Το χθεσινό φαινόμενο δεν έχει κάποια σύνδεση με την κλιματική αλλαγή. Το μέγεθος της καταστροφής, της χθεσινής τουλάχιστον, οφείλεται στο γεγονός ότι είχανε επιχωματωθεί/μπαζωθεί τα ρέματα».
- K. Καρτάλης, καθηγητής στον Τομέα Φυσικής Περιβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (HuffingtonPost 15/11/17)
Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Κτιριοδομικού Κανονισμού: «1.1. Απαγορεύεται απολύτως η δόµηση µέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραµµές του ρέµατος».
Επίσης, σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας: «Το Κράτος υποχρεούται να διατηρεί τα πάσης φύσεως υδατορέματα στη φυσική τους κατάσταση προς διασφάλιση της λειτουργίας τους ως οικοσυστημάτων, επιτρεπομένης μόνο της εκτέλεσης των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων διευθέτησης της κοίτης και των πρανών τους προς διασφάλιση της ελεύθερης ροής των υδάτων, αποκλειομένης δε κάθε άλλης αλλοίωσης της φυσικής τους καταστάσεως. Η ένταξή τους σε πολεοδομική ρύθμιση είναι επιτρεπτή μόνο όταν τούτο επιβάλλουν οι ανάγκες ενός ευρύτερου πολεοδομικού σχεδιασμού και μόνο εφόσον διασφαλίζεται η επιτέλεση της φυσικής τους λειτουργίας». (Σ.τ.Ε. 2873/2004, 2215/2002)
Και η νομολογία συνεχίζεται:«Όπως έχει κριθεί, τα ρέματα, δηλαδή οι πτυχώσεις του εδάφους δια των οποίων συντελείται, κυρίως, η απορροή των πλεοναζόντων υδάτων της ξηράς προς τη θάλασσα και οι οποίες αποτελούν επιπλέον φυσικούς αεραγωγούς, με την χλωρίδα και την πανίδα τους συνιστούν οικοσυστήματα που έχουν ζωτική σημασία για την ισορροπία του περιβάλλοντος, ιδίως μάλιστα αυτά που διασχίζουν οικισμούς. Ως στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος, προστατεύονται, καθ’ όλη τους την έκταση και αδιαφόρως των διαστάσεών τους, από το άρθρο 24 του Συντάγματος και από την οικεία νομοθεσία, η οποία αποβλέπει στη διατήρηση της φυσικής τους κατάστασης, ώστε να διασφαλισθεί η επιτελούμενη από αυτά λειτουργία της απορροής των υδάτων…»
Στη Μάνδρα, συγκεκριμένα, όπου συντελέστηκε η πρόσφατη τραγωδία, υπάρχουν (ή υπήρχαν!) δύο ρέματα, οι «Σούρες», το μεγαλύτερο και της Αγίας Αικατερίνης, το μικρότερο.
«Το μεγάλο ρέμα που διαπερνά τη Μάνδρα, οι «Σούρες», έχει δεχτεί τη μεγαλύτερη αλλοίωση, με δεκάδες τετραγωνικά μέτρα του χειμάρρου να έχουν χτιστεί είτε με νόμιμα είτε με αυθαίρετα κτίσματα. Η κοίτη έχει μειωθεί δεκάδες μέτρα, ενώ ένα μεγάλο κομμάτι του ρέματος έχει υπογειοποιηθεί και περνά μέσα από μικρούς αγωγούς. Ο μεγαλύτερος «καταπατητής» του ρέματος είναι ο ίδιος ο Δήμος, ο οποίος έχει χτίσει ένα εργοτάξιο για τα απορριμματοφόρα».
Το δεύτερο ρέμα, αυτό της «Αγίας Αικατερίνης», αν και μικρότερο, αποδείχτηκε και το πιο θανατηφόρο. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της πόλης. Η φυσική συνέχεια του ποταμού είναι η κεντρική οδός Κοροπούλη, η οποία όμως έχει διακοπεί υπόγεια λόγω αστοχίας της ΕΥΔΑΠ. Με αποτέλεσμα ο χείμαρρος όταν υπερχειλίζει να «αναζητά» τη φυσική του κοίτη, πνίγοντας τα πάντα στο πέρασμά του.»
Τελικά, η Μάνδρα πνίγηκε από τη φυσική υπερχείλιση των δύο ρεμάτων, αφού δεν υπάρχει πλέον καμία διέξοδος για τα όμβρια ύδατα και ό,τι πέφτει αθροίζεται.
Γενικότερα, στην Αττική έχουν απομείνει πλέον πάνω από 90% λιγότερα ρέματα – διέξοδοι για χειμάρρους – από εκείνα που υπήρχαν το 19ο αιώνα.
Στη χώρα της ανομίας και του ωχαδερφισμού, ωστόσο, ελάχιστα ρέματα έχουν παραμείνει εκεί που τα χάραξε η φύση. Πόσα σπίτια, για να μην πούμε οικισμοί, δεν έχουν χτιστεί πάνω σε μπαζωμένα ρέματα; Πόσες φορές ο Ελληνάρας δεν έχει κάνει ό,τι γουστάρει χωρίς να λογοδοτεί πουθενά, χωρίς να σέβεται πολεοδομικές διατάξεις και νομοθεσία και πόσες φορές το διεφθαρμένο κράτος δεν έχει αποδειχθεί παντελώς ανίκανο να πραγματοποιήσει ελέγχους και να φροντίσει για την τήρηση των νόμων;
Είναι, άλλωστε, γνωστό τοις πάσι ότι στη χώρα της φαιδράςπορτοκαλέας, το μόνο που ευδοκιμεί είναι το λάδωμα και το φακελάκι και εν τέλει η παρανομία και το μπάχαλο Κι ύστερα μετράμε τους νεκρούς μας και κλαίμε σαν τις μωρές παρθένες.Και ρίχνουμε την ευθύνη ο ένας στον άλλον και παίζουμε την κολοκυθιά.Και μεμψιμοιρούμε και γκρινιάζουμε κι από πάνω που κανείς – μα κανείς! – δεν παίρνει στα σοβαρά αυτή τη χώρα και βρίσκουμε καταφύγιο στις θεωρίες συνωμοσιολογίας και θυματοποίησης για να παρηγορηθούμε: «Όλοι επιβουλεύονται αυτή την όμορφη χώρα και θέλουν να τη σβήσουν από το χάρτη»!
Μην κουράζεστε παιδιά! Αυτή τη χώρα, με μαθηματική ακρίβεια, θα τη σβήσουμε μόνοι μας από το χάρτη, κάνοντας τη μία βλακεία πάνω στην άλλη, στρογγυλοκαθισμένοι πάνω σε δάφνες και μεγαλεία άλλων εποχών και θεωρώντας εαυτούς εξυπνότερους των «κουτόφραγκων» και «βελανιδοφάγων». Κάτι σαν τον Νέρωνα, δηλαδή, που έβλεπε τη Ρώμη καιόμενη και ηδονιζόταν…
