Παρατεταγμένοι σε σειρά ένας λόχος στρατού, μαθητές και δάσκαλοι, τα σωματεία της πόλης με τα λάβαρά τους να κυματίζουν, η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία, αλλά και πλήθος κόσμου. Είναι 15 Μαΐου 1931 και το πρώτο τρένο φτάνει στη Φλώρινα από την Μπίτολα της πρώην Γιουγκοσλαβίας (σημερινή Β. Μακεδονία). Μετά την ολιγόλεπτη στάση, συνεχίζει το ταξίδι του προς τη Θεσσαλονίκη. Έχουν περάσει μόλις 19 χρόνια από την απελευθέρωση από τους Τούρκους και η μεθοριακή πόλη συνδέεται πλέον και σιδηροδρομικά με τη μεγαλύτερη πόλη της Βόρειας Ελλάδας.
Σήμερα, 90 και πλέον χρόνια αργότερα, η άφιξη της αμαξοστοιχίας περνά μάλλον απαρατήρητη. Ο σταθμός μοιάζει παρατημένος, αφημένος στο πέρασμα του χρόνου, και μόνο την ώρα που είναι να καταφτάσει ένα από τα τρία τρένα της ημέρας βλέπεις ανθρώπους να πλησιάζουν τις αποβάθρες. Η Φλώρινα δεν συνδέεται πλέον με τη Βόρεια Μακεδονία και εδώ είναι ο τερματικός σταθμός της διαδρομής.
Το ταξίδι από τη Θεσσαλονίκη διαρκεί περίπου δυόμισι ώρες, όσο χρειάζεται δηλαδή για να φτάσει κανείς και οδικώς. Μπορεί η Εγνατία Οδός να έχει φέρει πιο κοντά τις πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά ο αυτοκινητόδρομος προσφέρει λίγες συγκινήσεις. Η προσιτή τιμή του τρένου προσελκύει φοιτητές από τα πανεπιστημιακά τμήματα που λειτουργούν στη Φλώρινα αλλά και όσους αγαπούν τα ταξίδια πάνω σε ράγες. Το τρένο θα περάσει από το Αμύνταιο, τη λίμνη Βεγορίτιδα, την Έδεσσα, τη Νάουσα και τη Βέροια πριν φτάσει στη Θεσσαλονίκη. Από το παράθυρο του βαγονιού περνούν όλων των ειδών τα τοπία, που σε κάνουν να ξεχνάς προς στιγμήν τον προορισμό και να απολαμβάνεις την ίδια τη διαδρομή. Εδώ τα ψηλά βουνά με καλυμμένες τις κορυφές τους από χιόνια και η ομίχλη που σκεπάζει τον μακεδονικό κάμπο αποκαλύπτουν εικόνες χαρακτηριστικά βαλκανικές και αγγελοπουλικές.
Η πόλη-μούσα του Αγγελόπουλου
Δεν είναι τυχαία η αναφορά. Ο σκηνοθέτης Θόδωρος Αγγελόπουλος επέλεξε τη Φλώρινα για να γυρίσει σκηνές για επτά ταινίες του, ανάμεσά στις οποίες ο «Μελισσοκόμος» και το «Μετέωρο βήμα του πελαργού». Το ενδιαφέρον του σκηνοθέτη κέντρισε αυτό ακριβώς το μοναχικό, μελαγχολικό και μουντό τοπίο που περιβάλλει την πόλη, ιδανικό σκηνικό για τους στοχασμούς του πάνω στην ιστορία, στην πολιτική, στα σύνορα και στις σχέσεις μεταξύ όμορων κρατών.
Στέκομαι μπροστά στη μητρόπολη, δίπλα στον ποταμό Σακουλέβα, που διασχίζει την πόλη, και κοιτάω απέναντι τα νεοκλασικά κτίρια. Εδώ ακριβώς στέκονταν οι πολίτες που, υποκινημένοι από τον τότε μητροπολίτη Αυγουστίνο Καντιώτη, προσπαθούσαν να σταματήσουν τα γυρίσματα της ταινίας «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» τον Δεκέμβριο του 1991. Έχοντας αποφανθεί ότι η ταινία έχει πορνογραφικό και αντεθνικό χαρακτήρα, ο Καντιώτης απείλησε όσους κατοίκους θα συμμετείχαν σε αυτήν ως κομπάρσοι και τελικά αφόρισε όλους τους συντελεστές, μετά από πολλές ημέρες διαμαρτυρίας και συγκεντρώσεων. Κάποιες σκηνές γυρίστηκαν χωρίς ήχο λόγω του μαινόμενου πλήθους, ενώ η παρουσία των Μαρτσέλο Μαστρογιάννι και Ζαν Μορό ταξίδεψε την είδηση σε όλο τον κόσμο. Σε κάποιες ταινίες του ο Αγγελόπουλος είχε χρησιμοποιήσει και τον δρόμο μπροστά από το αγαπημένο του καφενείο «Διεθνές». Το καφενείο έχει παραμείνει ίδιο και απαράλλαχτο, με την εξαίρεση της επίπεδης τηλεόρασης πάνω από την είσοδό του. Η σόμπα καίει αδιάκοπα, το τσίπουρο με μεζέ σερβίρεται από νωρίς το μεσημέρι και οι επισκέπτες προσπαθούν να αποτυπώσουν αυτή την αυθεντική ατμόσφαιρα με τις κάμερες των κινητών τους τηλεφώνων.
Τόπος καλλιτεχνών
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος δεν ήταν ο μόνος ούτε ο πρώτος που μαγεύτηκε από τη Φλώρινα. Το 1936, ο Γιώργος Σεφέρης, σε επιστολή στην αγαπημένη του, περιγράφει το ταξίδι προς την Κορυτσά, όπου είχε διοριστεί πρόξενος της Ελλάδας: «Από την Έδεσσα και πέρα άρχισα να κουράζομαι. Έπειτα, προς το τέλος, όταν άρχισαν τα βουνά με τις κορυφές χαμένες στα σύννεφα, είχα την ακράτητη επιθυμία να φωνάξω ή να κάνω τούμπες από την πλήξη. Η Φλώρινα ευτυχώς. […] Το φως είχε σημαντικά χαμηλώσει. Σπάνια είδα τέτοια ομορφιά. Ένα τοπίο που είχε το χρώμα σου πέρα ως πέρα. Δεξιά κι αριστερά βουνά. Προχωρούσαμε μέσα σε μια χαράδρα. Από τις δυο μεριές ο ανήφορος γεμάτος οξιές που είχαν το χρώμα του καπνού ολοένα πιο σκούρο. Πού και πού κάτι μεγαλύτερα δέντρα σαν αρχηγοί ξεχωρίζανε».
Η Φλώρινα, χτισμένη σε χαράδρα, ανάμεσα σε βουνά και με το ποτάμι να τη διατρέχει, φαίνεται ότι εμπνέει τη δημιουργία και προκαλεί καλλιτεχνικές εκφράσεις. Δεν εξηγείται αλλιώς η σύνδεση των κατοίκων με τις εικαστικές τέχνες. Πολλοί ντόπιοι ζωγραφίζουν ερασιτεχνικά ή και επαγγελματικά, ενώ από το 1941 η πόλη διαθέτει εικαστικό εργαστήρι που οργανώθηκε γύρω από τον Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Φλώρινας «Ο Αριστοτέλης», ο οποίος ιδρύθηκε την ίδια χρονιά. Στην πόλη θα βρείτε επίσης Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και Πινακοθήκη Φλωρινιωτών καλλιτεχνών, ενώ φιλοξενούνται πάμπολλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, πολλές από τις οποίες αποτελούν παρουσιάσεις των τελειόφοιτων της Σχολής Καλών Τεχνών, που λειτουργεί εδώ από το 2006.
Γιατί όμως είναι τόσο έντονη η καλλιτεχνική δραστηριότητα εδώ και τι κάνει τους ντόπιους να γεμίζουν τα εργαστήρια ζωγραφικής; «Από το τοπίο λείπει το χρώμα, θελήσαμε λοιπόν να το προσθέσουμε στη ζωή μας», λέει η Άννα, γέννημα θρέμμα της Φλώρινας. Έπαιξαν ρόλο και οι δύσκολες συνθήκες μετά τον Εμφύλιο μαζί με την ανάγκη ισορροπίας απέναντι στο αυστηρό και συντηρητικό περιβάλλον της παραμεθόριας πόλης. Τις εξελίξεις καθόρισαν βέβαια και άνθρωποι, όπως ο Δημήτρης Λιναράς, ένας από τους πρώτους μεγάλους Φλωρινιώτες ζωγράφους, ή ο Στερίκας Κούλης και ο Κωστάκης Λούστας, που επίσης εμπνεύστηκαν και δημιούργησαν τα έργα τους στη Φλώρινα. Μπορεί πάλι να οφείλονται όλα στη γεωγραφική θέση και στο κλίμα. Απομονωμένη, κοντά στα σύνορα και με έντονο κρύο οκτώ μήνες τον χρόνο, η Φλώρινα δεν ευνοεί τις υπαίθριες δραστηριότητες. Οι κάτοικοι έχουν χόμπι τα οποία μπορούν να εξασκήσουν σε εσωτερικούς χώρους – και αυτός είναι μάλλον ο λόγος για τον οποίο το πιο δημοφιλές άθλημα στην πόλη είναι η ξιφασκία. Αρκετοί πρωταθλητές ξεκίνησαν από εδώ τη σταδιοδρομία τους, ενώ δεκάδες παιδιά προπονούνται καθημερινά στις τοπικές εγκαταστάσεις.
Χιονισμένη πολιτεία
Ασφαλώς ο καιρός και η θερμοκρασία είναι κορυφαία θέματα συζήτησης στη Φλώρινα. Φέτος, το πρώτο χιόνι έπεσε πριν από δύο μήνες, αλλά οι ντόπιοι είναι μαθημένοι και εκπαιδευμένοι στις ακραίες καιρικές συνθήκες. Κάθε χρόνο, τον Νοέμβριο, βάζουν στα αυτοκίνητά τους χιονολάστιχα, όπως γίνεται στις βορειοευρωπαϊκές χώρες, και τα βγάζουν την άνοιξη. Οι στοίβες με τα ξύλα έξω από τα σπίτια είναι συχνή εικόνα, ενώ η μυρωδιά από τα τζάκια και τις σόμπες κυριαρχεί στα δρομάκια της πόλης. Και παρόλο που ο ήλιος λάμπει, το κρύο είναι τσουχτερό, ειδικά στον παραποτάμιο δρόμο, που συγκεντρώνει και την περισσότερη κίνηση. Μπορείς να διακρίνεις τους επισκέπτες με τα γάντια, τα σκουφιά και τα κασκόλ από τους ντόπιους, που φορούν ελαφριά μπουφάν. Όλοι οι κάτοικοι έχουν να διηγηθούν διάφορες ιστορίες: για το ποντς (τσίπουρο με μέλι ή ζάχαρη) που πίνουν τα χειμωνιάτικα πρωινά, για εκείνη τη χρονιά που η θερμοκρασία για έναν μήνα είχε κολλήσει στους -15 βαθμούς Κελσίου ή για τότε που οι δρόμοι ήταν πραγματικά αδιάβατοι και μόνο τζιπ μπορούσαν να κυκλοφορήσουν, ενώ όσοι έπρεπε να διασχίσουν πεζή τους δρόμους αναγκάζονταν να μπουσουλήσουν στις ανηφόρες για να τα καταφέρουν. Στον δρόμο προς το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας-Πισοδερίου, που απέχει μόνο 19 χλμ. από τη Φλώρινα, η άσφαλτος λαμπυρίζει λόγω του αλατιού που ρίχνεται προληπτικά τον χειμώνα, αναμένοντας τις πυκνές νιφάδες χιονιού. Το ίδιο κάνω και εγώ, ευελπιστώντας να ζήσω από κοντά τα μελαγχολικά τοπία, γεμάτα χιόνι, ομίχλη και νοσταλγία που έχω δει στις ταινίες του Αγγελόπουλου.
Τα γύρω βουνά είναι ήδη ντυμένα στα λευκά, οι πλαγιές πιο χαμηλά πρασινίζουν από τις αειθαλείς βελανιδιές και τα έλατα, τα μάγουλα κοκκινίζουν από το κρύο, τα γαλάζια νερά του ποταμού αφρίζουν όταν φτάνουν στον μικρό καταρράκτη, μουσικοί παίζουν τα χάλκινα όργανα τους αντίκρυ στον ήλιο και όλα τα χρώματα που θα χρειαζόταν ένας ζωγράφος για έναν αξέχαστο πίνακα είναι εδώ.
Μη χάσετε
Με την ακούραστη φροντίδα του τυπογράφου Γρηγόρη Αλεξίου λειτουργεί σε αίθουσα της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας το Παραδοσιακό Τυπογραφείο. Τόσο οι φοιτητές όσο και εξωτερικοί επισκέπτες, κατόπιν συνεννοήσεως, μπορούν να δουν όλα τα στάδια της παραδοσιακής τυπογραφίας – από τη στοιχειοθεσία και τα μελάνια μέχρι το τύπωμα σε μεγάλες, παλιές αλλά πλήρως λειτουργικές μηχανές. Θα σας δοθεί η ευκαιρία να μάθετε πολλά από τον κύριο Αλεξίου για την τέχνη της τυπογραφίας και να τυπώσετε μόνοι σας τη δική σας σελίδα. Πληροφορίες στο τηλ. 23850-55038. // Ευρήματα από την ευρύτερη περιοχή στεγάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας (Σιδηροδρομικού Σταθμού 8, Φλώρινα, τηλ. 23850-28206, καθημερινά εκτός Τρίτης, 07.30-15.30, είσοδος 3 ευρώ). Θα δείτε αγγεία και εργαλεία της προϊστορικής εποχής, ειδώλια από ελληνιστικές πόλεις και ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό ρωμαϊκής οικίας. Εδώ στεγάζεται και η βυζαντινή συλλογή με αντικείμενα από την περιοχή των Πρεσπών, που χρονολογούνται από τον 10ο έως τον 18ο αιώνα. // Η Μπάντα της Φλώρινας των αδελφών Βαλκάνη είναι ταυτισμένη με την πλούσια μουσική παράδοση της περιοχής, αφού κάποια από τα μέλη της αποτελούν την τέταρτη γενιά μουσικών της οικογένειας. Παραδοσιακά και βαλκανικά στοιχεία, το χαρακτηριστικό ηχόχρωμα των χάλκινων αλλά και πιο σύγχρονες προσεγγίσεις και διασκευές, περιλαμβάνονται σε κάθε τους εμφάνιση και στο τελευταίο τους άλμπουμ με τίτλο «Μελωδίας Ροδόσταγμα». Πληροφορίες, βίντεο και ημερομηνίες εμφανίσεων στη σελίδα τους στο Facebook: Μπάντα Της Φλώρινας Των Αδελφών Βαλκάνη. // Κάθε Τετάρτη γύρω από τη στεγασμένη Δημοτική Αγορά γίνεται παζάρι, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να προμηθευτείτε φασόλια Πρεσπών, πιπεριές Φλωρίνης, ντόπια μέλια και άλλα τοπικά προϊόντα. // Την είσοδο της πόλης κοσμεί η αρκούδα «Κοντράλτο», γλυπτό του ντόπιου καλλιτέχνη Γιώργου Μπαρδάκα, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της πτυχιακής εργασίας του στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Στάση στην Έδεσσα
Μιάμιση ώρα θα χρειαστείτε με το τρένο για να φτάσετε από τη Θεσσαλονίκη στην Έδεσσα και περίπου άλλο τόσο για τη Φλώρινα. Η πόλη προσφέρεται για μια σύντομη στάση στο ταξίδι σας. Δείτε βεβαίως τον εντυπωσιακό καταρράκτη, ύψους 70 μ., και περιηγηθείτε στο πάρκο, όπου βρίσκεται και ένα μικρό επισκέψιμο σπήλαιο και καφέ. Αξίζει επίσης μια βόλτα στο Βαρόσι, τον παραδοσιακό διατηρητέο οικισμό με αρχοντικά μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Για φαγητό καθίστε στην ταβέρνα «Όπως παλιά» (25ης Μαρτίου & Κωνσταντινουπόλεως, τηλ. 23810-21444) για ψητά της ώρας, κοντοσούβλι, πλούσιες σαλάτες και μεγάλη επιλογή σε ελληνικά εμφιαλωμένα κρασιά. Μπορείτε να φτάσετε στην Έδεσσα περίπου στις 15.00 (αναχώρηση από Θεσσαλονίκη στις 13.21) και να αναχωρήσετε ξανά για Φλώρινα στις 20.40.
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Η Φλώρινα απέχει 541 χλμ. από την Αθήνα και 169 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Με το τρένο, από Αθήνα για Θεσσαλονίκη και αντίστροφα, εκτελούνται 5 δρομολόγια καθημερινά και η διάρκεια του ταξιδιού είναι 4 ώρες και 23 λεπτά. Το εισιτήριο κοστίζει 40,80 ευρώ για απλή μετάβαση, ενώ, αν κλείσετε με επιστροφή, παρέχεται 20% έκπτωση και το συνολικό κόστος είναι 65,40 ευρώ. Από τη Θεσσαλονίκη για Φλώρινα και αντίστροφα εκτελούνται τρία δρομολόγια καθημερινά και η διάρκεια της διαδρομής είναι περίπου 2 ώρες και 30 λεπτά, με ενδιάμεσες στάσεις στο Πλατύ, στην Έδεσσα, στην Άρνισσα και σε άλλους μικρότερους σταθμούς. Το εισιτήριο κοστίζει 10 ευρώ για την απλή μετάβαση, ενώ, αν κλείσετε με επιστροφή, το συνολικό κόστος είναι 16 ευρώ.
ΔΙΑΜΟΝΗ
The Lynx Mountain Resort (Λόφος Αγίου Παντελεήμονα, Φλώρινα, τηλ. 23854-40900, thelynxresort.gr). Στη θέση του παλιού Ξενία, δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερη θέα στην πόλη. Τα δωμάτια και οι σουίτες είναι ευρύχωρα, μοντέρνα και με όλες τις ανέσεις. Στο πρωινό σερβίρονται à la carte ομελέτες, ενώ το εστιατόριο προσφέρει ποικιλία πιάτων τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας. Στα συν το γυμναστήριο και το κέντρο spa. Από 144 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Emerald Suites (Κωνσταντίνου Καραμανλή 47, Φλώρινα, τηλ. 23850-22777, emeraldsuites.gr). Κομψά, φωτεινά, καλά εξοπλισμένα δωμάτια και σουίτες σε ήσυχο σημείο, λίγο πιο μακριά από το κέντρο. Από 75 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Φαίδων Hotel & Spa (Βίγλας 1 & Βαρνούντος, Φλώρινα, τηλ. 23850-44800, phaidonhotel.gr). Κλασικό ξενοδοχείο πόλης με άνετα και καλόγουστα δωμάτια σε νεοκλασικό στιλ, spa και πλούσιο πρωινό. Από 67 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Lingos Hotel (Ταγματάρχου Ναούμ 1, Φλώρινα, τηλ. 23850-28322, hotel-lingos.gr). Θα το προτιμήσετε για την κεντρική του τοποθεσία και τις προσιτές τιμές. Από 55 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
ΦΑΓΗΤΟ
Αποσπερίτης (25ης Μαρτίου 6-8, Φλώρινα, τηλ. 23853-00794). Εδώ θα φάτε μία από τις καλύτερες εκδοχές της τοπικής σπεσιαλιτέ κεμπάπια. Πρόκειται για μικρά ψητά σουτζουκάκια, που σερβίρονται με κρεμμύδι και μπούκοβο. Δοκιμάστε και το μπουγιουρντί, την πιπεριά Φλωρίνης γεμιστή με τυριά και τα κεφτεδάκια μακάλο με αλευρόσαλτσα, επίσης τοπικό πιάτο.
Τέρψη (5ο χλμ. επαρχιακής οδού Φλώρινας-Κάτω Κλεινών, τηλ. 23850-94040, ανοιχτά μετά τις 17.00). Εξαιρετικά κρεατικά ξηρής ωρίμανσης από φάρμες της Δυτικής Μακεδονίας σερβίρουν στο εστιατόριο, που βρίσκεται λίγο έξω από τη Φλώρινα. Δοκιμάστε τη σπαλομπριζόλα, το διάφραγμα, τις μοσχαρίσιες ουρές με χυλοπίτες και τα πλευρά με σάλτσα μπάρμπεκιου.
Κουκούτσι (Στοά Σπυράκη 6, Φλώρινα, τηλ. 23850-46010). Παρεΐστικη ατμόσφαιρα και μεζέδες κάθε είδους. Ξεχωρίσαμε τα αυγά μάτια με σουτζούκι και καπνιστό ψαρονέφρι, την πανσέτα σχάρας και τα μοσχαρίσια φιλετάκια. Μεγάλη ποικιλία σε εμφιαλωμένα τσίπουρα.
Μπούκοβο και Μέλι (Πλατεία Ομονοίας, Φλώρινα, τηλ. 23850-22388). Πάνω στην κεντρική πλατεία, θα καθίσετε εδώ για τα περίτεχνα μεζεδάκια του, όπως οι κροκέτες καπνιστού τυριού, τα πιτάκια με παστουρμά, κασέρι και ντομάτα και τα πανσετάκια με σάλτσα μουστάρδας και θυμάρι.
Κλώσσα (Δημ. Παπαθανασίου 3, Φλώρινα, τηλ. 23850-23861, ανοιχτά μετά τις 20.00, Κυριακή μόνο μεσημέρι). Οι ντόπιοι θα σας πουν ότι εδώ σερβίρονται τα πιο νόστιμα κεμπάπια, και δεν κάνουν λάθος. Παραγγείλτε και τις καλοψημένες μπριζόλες, τις ζουμερές πανσέτες και τα πικάντικα λουκάνικα.
ΚΑΦΕΣ-ΠΟΤΟ
Καφενείο Διεθνές (Μεγάλου Αλεξάνδρου 96, Φλώρινα, τηλ. 23850-23585). Ένα αυθεντικό καφενείο μακριά από τους κεντρικούς δρόμους, που έγινε γνωστό μέσα από τις ταινίες του Αγγελόπουλου. Θα καθίσετε κοντά στη σόμπα για ελληνικό καφέ ή τσίπουρο με καλοφτιαγμένους μεζέδες.
Florian (Λ. Ελευθερίας 60, Φλώρινα, τηλ. 23850-26522). Μπροστά στο ποτάμι, το διώροφο κτίριο έχει country αισθητική και πολλά φλοράλ στοιχεία, που ταιριάζουν με τη μεγάλη επιλογή σε τσάι και ζεστές σοκολάτες που προσφέρει.
The Factory (Στοά Σπυράκη 5, Φλώρινα, τηλ. 23850-29664). Ένα από τα κύρια σημεία συνάντησης στο κέντρο για καφέ και ποτό. Σερβίρει ποιοτικό καπουτσίνο, καλοφτιαγμένα κοκτέιλ και διαθέτει και πατάρι, αν θέλετε να απομονωθείτε.
Αέροινο Winebar (Πλατεία Μαραθώνος, Φλώρινα, τηλ. 23850-44897). Ένας πανέμορφος και δραστήριος χώρος από ανθρώπους που αγαπούν το κρασί. Θα βρείτε δεκάδες ελληνικές ποικιλίες, γνωστές και άγνωστες, πολλές από τις οποίες προσφέρονται και σε ποτήρι. Συχνά διοργανώνουν θεματικές βραδιές. Τα συνοδευτικά πιάτα και τα πλατό είναι πολύ προσεγμένα και, αν θέλετε ιδιωτικότητα, διατίθεται ο χώρος στο κελάρι για παρέες.
Εν Φλωροίνοι (Ταγματάρχου Φουλεδάκη 16, Φλώρινα, τηλ. 23850-22911, ανοιχτά μετά τις 19.00). Τζαζ, μπλουζ, μουσική από τα ’70s θα ακούσετε στο καλόγουστο μπαρ που στεγάζεται στον πρώτο όροφο κτιρίου στο κέντρο της πόλης. Δοκιμάστε τα ζεστά κοκτέιλ αλλά και το ρακόμελο και το οινόμελο.
Λυγκηστίς ΦΟΟΦ (Λόφος Παντελεήμονα, Φλώρινα, τηλ. 23850-29812). Οφείλει το περίεργο όνομά του στην αρχαία ονομασία της περιοχής της Φλώρινας. Όσο για τα αρχικά ΦΟΟΦ, αντιστοιχούν στον Φυσιολατρικό Ορειβατικό Όμιλο Φλώρινας, καθώς το κτίσμα όπου στεγάζεται το καφέ, ψηλά στον λόφο πάνω από την πόλη, οικοδομήθηκε με πρωτοβουλία του ομίλου. Η θέα του είναι ασυναγώνιστη.
Πηγή: kathimerini.gr