«Φυραίνει ο τόπος»* – Γράφει ο Αντώνης Δ. Σκιαθάς

Οι ‘ποιητές της ζωής’ αυτού του τόπου ο ένας μετά τον άλλο, τον εγκαταλείπουν με τρόπο που ο ‘θόρυβος’ της απώλειας τους μας οδηγεί στην ήττα της μοναξιάς.

Τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες ορφανεύουμε καθώς μας εγκαταλείπουν οι τρανοί γεννήτορες μας. Γινόμαστε πραγματικά φτωχότεροι σε δημιουργικό φως.

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος , ο Κώστας Δεσποτόπουλος, η Άννα Συνοδινού, ο Εμμανουήλ Κριαράς, ο Παναγιώτης Τέτσης, ο Δημήτρης Μαρωνίτης, ο Γιάννης Κουνέλης και πρόσφατα ο Νίκος Κούνδουρος είναι μερικές μόνο από αρκετές σημαντικές απώλειες της σύγχρονης πνευματικής καθημερινότητας αυτού του τόπου. Με περισσή ευκολία ίσως κάποιοι συνέλληνες πουν, πως η ζωή συνεχίζεται και το σήμερα είναι εκείνο που θα καρπίσει το αύριο.

Αληθής και δικαία αυτή η τελολογική σκέψη για τον μέλλοντα χρόνο, υπάρχει όμως και κάτι άλλο πολύ πιο σημαντικό ,ότι αυτοί οι σπουδαίοι ήταν δημιουργοί και η δημιουργία έχει πάντα μα πάντα το ταλέντο και την υπογραφή του δημιουργού της δηλαδή είναι μοναδική.

Δεν μοιρολατρώ λοιπόν για την απώλειά τους διότι αυτή και δεδομένη και υπαρκτή είναι. Καθώς όλοι μας δημιουργοί και μη, υπηρετούμε το φθαρτό της ύπαρξης με τον τρόπο που ορίζει το τέλος μας.

Μνημονεύω όμως την απώλεια αυτής της πνευματικότητας αυτή δηλαδή που σε διάφορους τομείς της σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης έδωσε μοναδικά και σπουδαία έργα.

Προόδευσε τον σύγχρονο Ελληνικό Πολιτισμό και του έδωσε παγκόσμια αναγνώριση. Συνομίλησε άμεσα με τις καλλιτεχνικές τάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο και έφερε την πνευματική Άνοιξη της Ελλάδας κατά την μεταπολεμική περίοδο ως σήμερα.

Και τώρα τί;

Η απάντηση σαφώς δύσκολη και θα ήταν πολύ επιπόλαιη η προσέγγισή της αν απαντούσαμε για τα πεπραγμένα του επέκεινα χρόνου με τον κώδικα της αιωνιότητας της ύπαρξης μας.

Είναι όμως μεγάλη αναγκαιότητα η ουσιαστική καταγραφή και η εκλαΐκευση στα πλαίσια του εφικτού του έργου αυτών των σπουδαίων. Καθώς αυτό το έργο είναι που προήγαγε τα σπουδαία της Ελληνικής Παιδείας στη σύγχρονη καθημερινότητα χρωματίζοντάς τα με τον σύγχρονο τρόπο που ορίζει η δημιουργία.

Τις αξίες της δημιουργικής τους πλοκής οφείλουμε να τις μεταλαμπαδεύσουμε με εύληπτο τρόπο στις νέες γενιές αφενός για να υπάρξει συνέχεια πνευματική και αφ’ έτερου για να υπάρξουν όλα εκείνα τα μοναδικά εφόδια με τα οποία οι νεώτεροι θα δημιουργήσουν τις δικές τους μοναδικές αξίες για την Ελλάδα που νοσεί, για την Ελλάδα που λεηλατείται, για την Ελλάδα που θνησιγενώς τρέφει τα παιδιά της ,για την Ελλάδα της κρίσης.

Οι τρόποι είναι αρκετοί και στις αντίστοιχες περιπτώσεις ανά τον κόσμο όταν εφαρμόστηκαν έδωσαν σπουδαία αποτελέσματα.

Το Υπουργείο Παιδείας, τα Πανεπιστήμια , οι Σχολικές Μονάδες , τα όποια Ιδρύματα και Αρχεία υπάρχουν , τα Μουσεία οφείλουν να εντάξουν στα προγράμματά τους όλες αυτές τις μοναδικές δημιουργίες και συρράπτοντας το χρόνο της δημιουργίας τους, με το έργο τους, να μορφώσουν τους νεότερους με όλα εκείνα που θα τους κάνουν ενεργούς πνευματικά και άξιους ίσως και καλύτερους από τους γεννήτορες τους.

 *  ‘Φυραίνει ο τόπος ολοένα χωματένιο σταμνί.’

Γιώργος Σεφέρης