Πριν από λίγες μέρες έγινε η ψηφοφορία στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2003/87/ΕΚ που διέπει τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΕΣΕΔΕ) διοξειδίου του άνθρακα.
Στην ψηφοφορία αυτή αποφασίστηκε να προταθεί προς την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition Fund) που θα στηρίξει οικονομικά τις περιοχές, όπως η δική μας, οι οποίες είναι ιδιαίτερα εξαρτημένες από τον λιγνίτη και το κάρβουνο. Το συγκεκριμένο ταμείο θα χρηματοδοτείται από το 2% του συνόλου των δικαιωμάτων CO2 σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στόχο θα έχει, αφενός τη στροφή των λιγνιτικών περιοχών σε νέες βιώσιμες, οικονομικές δραστηριότητες και αφετέρου την πολυεπίπεδη στήριξη των εργαζομένων στη λιγνιτική βιομηχανία. Ειδικότερα, οι πόροι αυτοί θα διατίθενται για τις παρακάτω δραστηριότητες:
- Δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης
- Επανακατάρτιση και επαναπροσανατολισμό του εργατικού δυναμικού σε νέες δεξιότητες
- Υποστήριξη στην εύρεση εργασίας
- Δημιουργία και υποστήριξη νέων επιχειρήσεων
- Παρακολούθηση και λήψη προληπτικών μέτρων για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων από την παραγωγική αναδιάρθρωση, στη σωματική και πνευματική υγεία.
Δεδομένου ότι οι βασικές δραστηριότητες που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την αγορά εργασίας, ενεργό ρόλο στη διαχείριση των πόρων αυτών θα αναλάβουν οι κοινωνικοί εταίροι- κατά το πρότυπο της επιτροπής διαχείρισης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου – η συμμετοχή των οποίων αποτελεί βασική προϋπόθεση προκειμένου οι προτεινόμενες δράσεις να λάβουν χρηματοδότηση.
Εφόσον η παραπάνω πρόταση υιοθετηθεί από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα δημιουργηθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο χρηματοδότησης της παραγωγικής ανασυγκρότησης περιοχών όπως η δική μας, η οποία ήδη βιώνει τις συνέπειες από την σημαντική μείωση της λιγνιτικής δραστηριότητας.
Εδώ και πολύ καιρό διεκδικούμε σε τοπικό και εθνικό επίπεδο την υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, με ορίζοντα όχι μόνο μακροπρόθεσμο αλλά και βραχυπρόθεσμο, με στόχο την προσαρμογή της περιοχής μας σε μια νέα πραγματικότητα, που όσο και αν την ξορκίζουμε, έχει ήδη έρθει. Η ίδρυση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία προς αυτή την κατεύθυνση, που πρέπει οπωσδήποτε να αξιοποιήσουμε.
Ήρθε λοιπόν η ώρα να συζητήσουμε χωρίς παρωπίδες και αγκυλώσεις με στόχο να συνδιαμορφώσουμε ένα μακρόπνοο σχέδιο μετάβασης της περιοχής μας στη μεταλιγνιτική περίοδο που θα χρηματοδοτείται από τοπικούς, εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους.
Λευτέρης Ιωαννίδης
Δήμαρχος Κοζάνης
