Στον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου έφτασε λίγο πριν τις 11 το πρωί η επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ελίζα Φερέιρα, ξεκινώντας την επίσκεψή της στη Δυτική Μακεδονία. Η κα Φερέιρα συνοδευόμενη από το συντονιστή ΣΔΑΜ, Κωστή Μουσουρούλη και τον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργο Κασαπίδη, παρακολούθησε την ενημέρωση από το διευθυντή και τα στελέχη του ΑΗΣ ενώ στη συνέχεια ξεναγήθηκε στην μονάδα 1. Στις 3 θα συναντήσει τους ενεργειακούς Δημάρχους στην Περιφέρεια, όπου αναμένεται θερμή υποδοχή από συνδικάτα και εργαζόμενους.
Συζήτηση επι αρκετή ώρα είχε με το προεδρείο του Σπάρτακου η επίτροπος Ελίζα Φερέιρα, ακούγοντας τους προβληματισμούς του συνδικάτου για το σχέδιο απολιγνιτοποιησης και δίκαιης μετάβασης. Μάλιστα η επίτροπος απάντησε σε πολλά ερωτήματα των συνδικαλιστών ζητώντας να ακούσει τη δίκη τους πρόταση. Από την πλευρά τους οι εργαζόμενοι επανέλαβαν πως το σχέδιο δεν βγαίνει και ζήτησαν στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Σπάρτακος»: Μετατρέπουν τις εγκαταστάσεις σε απέραντα νεκροταφεία
Ο πρόεδρος του Σωματείου «Σπάρτακος» Μόσχος Μόσχου τόνισε στην Επίτροπο: «Είναι μια πολύπαθη περιοχή. Όλες αυτές τις εγκαταστάσεις που βλέπετε η ελληνική πολιτεία αποφάσισε να τις μετατρέψει σε απέραντα νεκροταφεία αδιαφορώντας πλήρως για την ενέργεια και το τι θα γίνει στη χώρα και αυτό το βιώσαμε το προηγούμενο διάστημα που οι λιγνιτικές μονάδες ήταν αυτές που κράτησαν το σύστημα. Στο βωμό της πράσινης ενέργειας που αποφασίστηκε στην χώρα μας παίζονται παιχνιδάκια κερδοσκοπικά δίνοντας στα συμφέροντα του φυσικού αερίου να κερδοσκοπήσουν κάτι που θα φανεί το επόμενο διάστημα και σε μια περιοχή που δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτά που της παρουσιάζετε τώρα.
Θέλω να σας πω ότι πέρα από τις επιπτώσεις που θα έχει ο ελληνικός λαός στην ενεργειακή ασφάλεια που θα αντιμετωπίσει σε ακραία καιρικά φαινόμενα στο νομό μας έχουν χαθεί περισσότερες από 3500 θέσεις εργασίας και οι προβλέψεις είναι πολύ δυσοίωνες για το επόμενο διάστημα. Πολύ φοβάμαι ότι η περιοχή μας θα είναι παράδειγμα για αποφυγή σε όλο το πλανήτη για τα επόμενα χρόνια.
Η μετανάστευση είναι έντονη παντού στην περιοχή και θυμίζει δεκαετία του 50. Ως συνδικάτο και ως εργαζόμενοι δεν ήμαστε απέναντι στην πράσινη ενέργεια αλλά σταδιακά και όχι προς όφελος του φυσικού αερίου . Αυτό που ζητάμε είναι οι καλές μονάδες να πάνε προς τα πίσω μέχρι να ετοιμαστεί η Πτολεμαΐδα 5 για να μπορέσει η χώρα να έχει αυτονομία στο ηλεκτρικό ρεύμα και να μην έχουμε κερδοσκοπικά παιχνίδια αλλά κυρίως η περιοχή μας να μην θυμίζει ένα απέραντο νεκροταφείο, μετανάστευση και στην κατεύθυνση αυτή θα κινηθούμε το επόμενο διάστημα με μια σειρά από προτάσεις προκειμένου να δείξουμε ότι οι μονάδες είναι αναγκαίες και το απέδειξαν σε δύσκολες καταστάσεις».
Ο Γ.Γ. του «Σπάρτακου» Σάκης Μάστορας τόνισε πως ο Μητσοτάκης βιάστηκε να ανακοινώσει την απολιγνιτοποίηση και η διοίκηση της ΔΕΗ βιάστηκε να την εφαρμόσει φέροντάς τη 5 χρόνια νωρίτερα από την εξαγγελία. Σημείωσε πως ο λιγνίτης είναι βρώμικο καύσιμο, αλλά «βλέπουμε τι γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη (η Γερμανία δουλεύει σταθμούς άνθρακα και άλλα κράτη έχουν προγραμματισμό μέχρι το 2038). Η περιοχή από μια ευρωστία σε σχέση με τα οικονομικά της, μπαίνει σε μια δύσκολη περίοδο. Η κυβέρνηση εξήγγειλε ένα μεγάλο σχέδιο, ακούγονται πολλά λεφτά για την περιοχή και ανησυχούμε πάρα πολύ. Θα θέλαμε οι πρώτοι να πετύχει το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης, αλλά πρέπει να εκφράσουμε την ανησυχία μας, επειδή στην Ελλάδα τα λεγόμενα από τις πράξεις έχουν μεγάλη απόσταση, θα θέλαμε την παρουσία της Ευρώπης ώστε να έχουμε εγγύηση ότι αυτό το σχέδιο θα πετύχει. Ώστε να μπορούν οι ιθύνοντες να στέκονται μπροστά στους πολίτες της περιοχής χωρίς να ντρέπονται»
Φερέιρα: «Η κυβέρνηση έχει καλούς λόγους για το χρονοδιάγραμμα που προτείνει»
Σε απάντηση προς τα συνδικάτα η Επίτροπος Φερέιρα ανέφερε: «Ηρθα να σας ακούσω και τους προβληματισμούς σας τους μοιράζομαι και εγώ όχι με την ίδια μορφή αλλά το σκεπτικό είναι το ίδιο. Ο λόγος για τον οποίο φτιάξαμε αυτό το ταμείο δίκαιης μετάβασης είναι για να απαντήσουμε στους προβληματισμούς που εκφράσατε.
Όταν ένας τέτοιος κλάδος όπως ο δικός σας όπου η αγορά του διέρχεται ένα μεταβατικό στάδιο οι εναλλακτικές λύσεις είναι 2. Είτε κλείνουμε τα σύνορα ή αναγνωρίζουμε και αποδεχόμαστε τις αλλαγές και τις διαχειριζόμαστε προκειμένου να μην υπάρχει ο συγκεκριμένος κοινωνικός αντίκτυπος και οι συγκεκριμένες απώλειες που αναφερθήκατε.
Μιλήσατε για τα διαφορετικά χρονοδιαγράμματα στις διάφορες χώρες πάντως όλες συμμετέχουν στο εγχείρημα.
Επισκέφτηκα πριν την πανδημία την Πολωνία, την Ανατολική Γερμανία και είδα τι ακριβώς κάνουν εκεί και πήγα στην περιοχή του Βραδεμβούργου και στην Γερμανία έχουν αποφασίσει να κλείσουν τις πυρηνικές τους μονάδες.
Να πω ότι είστε απολύτως εξειδικευμένοι και οι βιομηχανικές σας καταβολές, ικανότητες είναι πολύ ισχυρές αλλά δεν μπορώ να αναμειχθώ σε εσωτερικές ελληνικές υποθέσεις.
Εμένα συνομιλητής μου είναι η ελληνική κυβέρνηση, αλλά από την άλλη υπάρχει ο όρος του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης να υπάρχει επικοινωνία μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης και των τοπικών αρχών και αυτή να παραμείνει.
Πιστεύω λοιπόν ότι η κυβέρνηση έχει καλούς λόγους για το χρονοδιάγραμμα που προτείνει και ότι με αφορά θεωρώ και σε ότι έχει να κάνει με την μετάβαση αν είναι κάτι που μπορούμε να το πράξουμε συντομότερα παρά αργότερα καλύτερα να επιλέξουμε το πρώτο.
Εμείς λοιπόν βρισκόμαστε εδώ σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε τα πράγματα και από εκεί και πέρα να δούμε ποιος είναι ο σχεδιασμός. Έχουμε έρθει να σας ακούσουμε και χρειαζόμαστε τα στοιχεία που θα μας δώσετε για το σχέδιο που συζητάμε.
Για να αναφερθώ τώρα και στο δικό μου παρελθόν πριν από μερικά χρόνια ήμουν δημόσιος υπάλληλος σε περιοχή υπό μετάβαση με ισχυρή κλωστοϋφαντουργεία οπότε γνωρίζω το θέμα, ο τρόπος με τον οποίο εμπλέκονται οι συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Συμφωνούμε όλοι ότι υπάρχει μια μετάβαση σε εξέλιξη, μονάδες κλείνουν προοδευτικά, δεν είστε ανταγωνιστικοί στο περιεχόμενο».
Φερέιρα: «Είμαστε όλοι μαζί για να περάσουμε τη μετάβαση, ελαχιστοποιώντας το κόστος»
Λίγο αργότερα η ίδια σημείωσε πως «η κλιματική αλλαγή, οι περιορισμοί για το κλίμα και οι περιορισμοί της αγοράς, ολοένα και περισσότερο δημιουργούν απώλεια του ανταγωνισμού. Η Ευρώπη επηρεάζεται πολύ σοβαρά από τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής. Η επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης να επιταχύνει την μετάβαση μέχρι το ’28 (‘20-‘23) για τη συμμόρφωση και τη μείωση όσο περισσότερο των επιπτώσεων και τη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές επιταγές για το κλίμα. Εμείς πιστεύουμε ότι είναι μια έξυπνη χειρονομία. Αν δεν υπάρχει μέλλον για αυτές τις δραστηριότητες , τότε είναι καλύτερα να ελέγξουμε την αλλαγή, παρά να πιαστούμε από τις αλλαγές. Αυτό δεν σημαίνει ότι η αλλαγή είναι εύκολη, για αυτό η επιτροπή έχει προτείνει και είναι διαθέσιμα σημαντικά κεφάλαια για αυτές τις δραστηριότητες . Η επιτροπή έχει προτείνει στην Ελλάδα να συγκεντρωθεί σε τρία πιλοτικά πρότζεκτ, στη Μεγαλόπολη και τη Δ. Μακεδονία. Το κεφάλαιο που έχει προβλεφθεί για αυτές τις δραστηριότητες, αφορά ως προς τη μείωση της απώλειας για τον πληθυσμό, για την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων, τη μείωση των επιπτώσεων και τη βοήθεια ώστε να αναπτυχθούν άλλες δραστηριότητες στην περιοχή. Αυτή είναι μια σημαντική υποχρέωση, όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τους ανθρώπους που είναι εδώ. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό που η επιτροπή έρχεται στην περιοχή, να σας ακούσει και να προσπαθήσει να βοηθήσει όσο το δυνατόν. Στελέχη της Επιτροπής έρχονται στην περιοχή για να βοηθήσουν στην σύνταξη του σχεδίου και να προσπαθήσουν να βρουν νέες δραστηριότητες και νέες ευκαιρίες δουλειάς για τους ανθρώπους, ώστε προοδευτικά να δημιουργήσουμε πιο ανθεκτικές με δυναμική, πιο ανταγωνιστικές με οικονομική δυναμική προοπτικές. Θα ήθελα να προσθέσω ότι η μετάβαση ήταν εδώ στην Ευρώπη. Η ιστορία δείχνει πολλές μεταβάσεις (από τη βιομηχανία του μετάλλου, των φθηνών κατασκευών κ.α.), οπότε όταν έχουμε αυτές τις αλλαγές να συμβαίνουν είναι καλύτερα να τις αντιμετωπίσουμε και να σχεδιάσουμε τι να κάνουμε, και ότι είμαστε όλοι μαζί για να περάσουμε τη μετάβαση, ελαχιστοποιώντας το κόστος για τους ανθρώπους που ζουν εδώ. Η Επιτροπή δεν έχει τις λύσεις, πιθανώς ούτε και εσείς, αλλά μαζί θα εργαστούμε για το σχέδιο, για το οποίο ξέρω ότι ήδη εργάζεστε πολύ σκληρά. Το πρόβλημα δεν υφίσταται μόνο εδώ, αλλά σε αρκετά σημεία (100), οπότε ότι κάνετε εδώ και η επιτυχία που θα υπάρξει εδώ, θα είναι πολύ ενημερωτική και θα δώσει εμπνευσμένες λύσεις και σε άλλες χώρες, με τις οποίες μπορείτε να έρθετε σε επαφή και να ανταλλάξετε εμπειρίες, ώστε να μειώσουμε τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της μετάβασης. Είναι μια μετάβαση που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε και σας ευχαριστώ όλους που είστε διαθέσιμοι για αυτή τη συζήτηση. Δεν μου αρέσει να βλέπω μόνο χάρτες αλλά να δω τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε και να ακούσω τους ανθρώπους. Αυτή η μετάβαση έχει γίνει με τη συνδρομή της ελληνικής κυβέρνησης, της τοπικής κοινωνίας, του πανεπιστημίου, των τοπικών φορέων, των σωματείων, ώστε να βγούμε πέρα με ένα θετικό τρόπο».
(απόδοση από τα αγγλικά Βάσω Σάφη)
Ζήσης Πιτσιάβας