Η χορευτική ομάδα του Συλλόγου Βλατσιωτών Λάρισας, με διαδρομή 15 ετών, με ευρύ φάσμα πνευματικής δημιουργίας, με πολλές επιτυχίες στο ιστορικό της, εκφράζοντας πολιτισμικά τη Βλάστη, αλλά και τη Δυτική Μακεδονία γενικότερα, έσυρε το χορό και διακήρυξε τη λεβεντιά και τη μεγαλοσύνη της Μακεδονικής ψυχής στη μεγαλόπρεπη, γοητευτική, ρομαντική πρωτεύουσα των Μαγυάρων τη Βουδαπέστη.
Η πρόσκληση προήλθε από την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας , που γιόρταζε την Εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου με δοξολογία, κατάθεση στεφάνων στο «Μνημείο του Ελληνισμού», επετειακές ομιλίες και χορευτικές παραστάσεις από 3 χορευτικά συγκροτήματα, στον κατάμεστο «Οίκο του Ελληνισμού».
Έλληνες δεύτερης και τρίτης γενιάς αλλά και Ουγγαρέζοι καταχειροκρότησαν τη Χορευτική Ομάδα του Συλλόγου Βλατσιωτών, η οποία παρουσίασε μια ιδιαίτερα προσεγμένη και γεμάτη ζωντάνια παράσταση, με σεβασμό στα λαογραφικά στοιχεία της Βλάστης και της Δυτικής Μακεδονίας και κυρίως με αγάπη και μεράκι γι αυτό που πρεσβεύει, τη διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του λαϊκού πολιτισμού της ιδιαίτερης πατρίδας. Τη μουσικοχορευτική επιμέλεια του προγράμματος είχε ο Γιάννης Βασβατέκης. Να αναφέρουμε εδώ ότι το ταξίδι της χορευτικής ομάδας στη Βουδαπέστη είναι το 8ο ταξίδι σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στη Βουδαπέστη ο Σύλλογος, συμμετείχε σε μια σπουδαία και τιμητική εκδήλωση με θέμα «Η παρουσία και η δράση της οικογένειας Σίνα στην Ουγγαρία». Την εκδήλωση διοργάνωσε το τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών της φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου EOTVOS LORAND με την υποστήριξη της Ελληνικής πρεσβείας. Κεντρική ομιλήτρια η ιστορικός Dr.Eszter Bakonyi.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Βλατσιωτών Κώστας Βασβατέκης, στο χαιρετισμό του, αναφέρθηκε στη σχέση που συνδέει τη Βλάστη με την οικογένεια Σίνα, ενώ η Κατερίνα Παλαιού και η Εύη Τζαφέτα, μέλη της χορευτικής ομάδας, απήγγειλαν την εγκωμιαστική αφιέρωση «Γ.Σίνας, ο ευεργέτης» του Γεωργ. Ζαλοκώστα και την «Ωδή»,- ύμνο στην επιστήμη και στο Δωρητή της Ακαδημίας Αθηνών, του Γεωργ. Τερτσέτη. Την εκδήλωση τίμησαν ο πρέσβης της Ελλάδας στην Ουγγαρία, η Διευθύντρια της Φιλοσοφικής Σχολής, φορείς του Ελληνισμού, και σπουδαστές του τμήματος.
Οι Βλατσιώτες διέσχισαν την «Γέφυρα των Αλυσίδων», με τα τέσσερα εμβληματικά λιοντάρια, στην οποία είναι εντοιχισμένο το οικόσημο της οικογένειας Σίνα, καθώς και αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των Σίνα και κόμη Σέτσενι, που χρηματοδότησαν την κατασκευή της γέφυρας. Επισκέφθηκαν την Ουγγρική Ακαδημία επιστημών, πνευματικό και οικονομικό δημιούργημα του Σίμωνα Σίνα, συνοδευόμενοι από τον αντιπρόεδρο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Σπύρο Ακάρντη.
Επισκέφθηκαν επίσης και κατέθεσαν στεφάνι, στο σπίτι όπου ο Νικόλαος Δούμπας άφησε την τελευταία του πνοή, το Μάρτιο του 1900, ευρισκόμενος στη Βουδαπέστη, για να συμμετάσχει σε συνδιάσκεψη πολιτιστικών θεμάτων. Ήταν το σπίτι του πεθερού του Στέφανου Μάνου, τότε Δημάρχου Βουδαπέστης, από την Κλεισούρα Καστοριάς. Στεφάνι κατέθεσαν επίσης ο επιτετραμμένος της Ελληνικής πρεσβείας, ο πρέσβης της Κύπρου, ο αντιπρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κ.α. φορείς. Ενώ ο Μητροπολίτης Αυστρίας-Ουγγαρίας και Μεσευρώπης κ.κ. Αρσένιος τέλεσε τρισάγιο και το μέλος της Χορευτικής Ομάδας Ευτυχία Κολοβέτσιου ανέγνωσε κείμενο του Θεαγένη Λειβαδά για τον Νικόλαο Δούμπα.
Δεν παρέλειψαν οι Βλατσιώτες να προσκυνήσουν στην Ελληνική εκκλησία, την «Κοίμηση της Θεοτόκου», που εγκαινίασε στα 1800 ο Βλατσιώτης επίσκοπος Βούδας Διονύσιος Παπαγιαννούσης, ο οποίος πρωτοστάτησε και στην ίδρυση του ελληνικού Σχολείου της Πέστης, το οποίο χτίστηκε με δαπάνες της «Κοινότητος ορθοδόξων Γραικών τε και Μακεδόνων».
Περπατώντας στους δρόμους της πόλης ξεδιπλώθηκε μπροστά τους η ιστορία της πόλης με τη μαγική ατμόσφαιρα, το ασύγκριτο παραμυθένιο σκηνικό. Μια σύγχρονη μεγαλούπολη που μπλέκει με αρμονία το παρελθόν με το μέλλον, τη χιλιόχρονη ιστορία με την εξέλιξη. Με το κτήριο της όπερας να θυμίζει την πλούσια μουσική παράδοση της χώρας και τους συνθέτες Frantz List, Bella Bartok, Zoltan Kontali να αποτελούν ενδεικτικές περιπτώσεις του πνευματώδους χαρακτήρα της Ουγγαρίας.
Η μαγική ατμόσφαιρα διάχυτη στις όχθες του Δούναβη, με τους φαντασμαγορικούς φωτισμούς των μεγαλόπρεπων μπαρόκ και ροκοκό κτηρίων, να αντανακλούν στην επιφάνεια των νερών τα βράδια. Στις εντυπωσιακές γέφυρες, στα περίτεχνα κτήρια, στις εκκλησίες με τους πύργους κομψοτεχνήματα. Όλα μπερδεύονται γλυκά και δημιουργούν μια πόλη που ξεπήδησε από το όνειρο.
Διακρίνεις την ομορφιά της σε κάθε σου βήμα. Στους λόφους, στον ανεπαίσθητο κυματισμό του ποταμού, στα παλιά ανάκτορα, που στέκονται αγέρωχα πάνω στο λόφο, να θυμίζουν εποχές μεγαλείου και δόξας, στην επιβλητική εκκλησία του Αγίου Ματθία, όπου στέφονταν οι Ούγγροι βασιλιάδες, στον πύργο των Ψαράδων , με το παραμυθένιο σκηνικό κι ένα πέπλο μυστηρίου να τον καλύπτει, στις γειτονιές που βαραίνουν αρκετοί αιώνες ιστορίας. Περπατώντας στην παλιά πόλη της Βούδας ακροβατείς ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα.
Κατά την επίσκεψή τους στα παραδουνάβια χωριά επισκέφθηκαν το μέγαρο της οικογένειας Σίνα στο Γκόντολο, μέσα σε μια τεράστια έκταση, που με τα προϊόντα της εφοδίαζε την πρωτεύουσα, όπου οι Σίνα είχαν ιδρύσει σχολή κηπουρικής, αμπελουργίας και ίδρυμα που απέβλεπε στην παροχή διδακτικών μέσων και υποτροφιών στα φτωχά παιδιά και βράβευση των δασκάλων. Είχαν δημιουργήσει επίσης μια πινακοθήκη με έργα Ούγγρων ζωγράφων.
Στο παραδοσιακό χωριό του Αγίου Ανδρέα, με τη μποέμικη ατμόσφαιρα προσκύνησαν στην ελληνική εκκλησία που κτίστηκε το 1752 από τους Έλληνες πραματευτάδες.
Το ταξίδι του Συλλόγου Βλατσιωτών και της Χορευτικής ομάδας στη Βουδαπέστη, ήταν ένα ταξίδι μνήμης και ιστορίας. Οι μακρινοί Μακεδόνες πραματευτάδες, οι έμποροι, τα παλιά αρχοντικά των ελλήνων με την κλασικιστική αρχιτεκτονική και η διαχρονική ελληνική κουλτούρα συντηρούν ακόμα την αίγλη των ελλήνων στη χώρα των Μαγυάρων.
ΝΕΛΛΗ ΒΑΣΒΑΤΕΚΗ
