Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία καταγραφής της οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας που επικρατεί στη χώρα μας, σύμφωνα με την έκθεση Global Wealth Report 2023 της Credit Suisse και της UBS.
Στην Ελλάδα, το 10% των πιο πλούσιων έχει στα χέρια του πάνω από το μισό του συνολικού πλούτου (55,1%), με το 1% μάλιστα των πλουσιότερων να κατέχει το ¼ του πλούτου της χώρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, το 5% κατέχει το 44,2% του πλούτου και το 1% το 25% του πλούτου, δηλαδή το 1/4 του συνολικού πλούτου της Ελλάδας.
Οι παράγοντες κατανομής του πλούτου
Πολλοί είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την εικόνα, αλλά και στα μεγάλα χάσματα που δημιουργούνται στην κατανομή του πλούτου. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που προκαλεί αυτό το αποτέλεσμα είναι η σύνθεση των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με την Eszter Sándor και τον Δρ Carlos Vacas-Soriano, διευθυντές ερευνών στο Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound). Ειδικότερα, τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης μεταξύ των χωρών είναι ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που συμβάλλουν στις διαφορές στην κατανομή του πλούτου.
«Οι χώρες με υψηλότερα επίπεδα ιδιοκτησίας κατοικίας τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα ανισότητας του πλούτου, ενώ οι χώρες όπου η πρόσβαση σε άλλα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία είναι πιο διαδεδομένη, τείνουν να έχουν υψηλότερη ανισότητα του πλούτου», δήλωσαν οι ερευνητές στο Euronews Business.
Οι Sándor και Vacas-Soriano δήλωσαν επίσης ότι οι εθελοντικές συντάξεις και οι ασφάλειες ζωής παίζουν σημαντικό ρόλο στις ανισότητες του πλούτου. «Στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες, οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να είναι σε θέση να αποταμιεύσουν για τη συνταξιοδότησή τους, τόσο επειδή έχουν υψηλότερο εισόδημα, όσο και επειδή έχουν καλύτερη πρόσβαση σε εθελοντικά μέσα για εισόδημα μετά τη συνταξιοδότηση από ό,τι οι πολίτες της ανατολικής και νότιας Ευρώπης», δήλωσαν.
Ως πλούτος ορίζεται ως η αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων συν τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία (κυρίως κατοικίες) που κατέχουν τα νοικοκυριά, μείον τα χρέη τους. Στους σχετικούς πίνακες, όσο μεγαλύτερος είναι ο συντελεστής, τόσο μεγαλύτερη και η άνιση κατανομή του πλούτου.
Τι συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες
Το φαινόμενο της ανισότητας στην κατανομή του πλούτου δυστυχώς είναι διαδεδομένο σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη το πλουσιότερο 10% της Γηραιάς Ηπείρου κατέχει το 67% του πλούτου, ενώ το μισό των Ευρωπαίων ενηλίκων κατέχει μόνο το 1,2% του πλούτου.
Μεταξύ των 36 ευρωπαϊκών χωρών που μελετήθηκαν, η ανισότητα πλούτου το 2022 κυμαινόταν από 50,8 στη Σλοβακία έως 87,4 στη Σουηδία. Εξαιρουμένης της Ισλανδίας, η ανισότητα πλούτου ήταν αρκετά υψηλή στις σκανδιναβικές χώρες. Η Φινλανδία, η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία βρέθηκαν στην κορυφή του πίνακα, με τη Σουηδία να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας.
Η Γερμανία είχε την υψηλότερη βαθμολογία ανισότητας πλούτου (77,2) μεταξύ των οικονομικών δυνάμεων της «Big Four» της ΕΕ, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (70,3), την Ισπανία (68,3) και την Ιταλία (67,8).
Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει αποχωρήσει από την ΕΕ, παραμένει ωστόσο στις «Big Four» στην ευρωπαϊκή ήπειρο, είχε βαθμολογία 70,2. Ανάλογα ποσοστά κατανομής του πλούτου με την Ελλάδα παρουσίασαν η Ισπανία και το Μαυροβούνιο.