Διαβάζοντας πρόσφατα τα στατιστικά στοιχεία του εισερχόμενου τουρισμού από τον ΣΕΤΕ μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση πως η άμεση συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ της περιφέρειας δυτικής Μακεδονίας για το έτος 2017 είναι της τάξεως του 1%. Ως πρόεδρος ξενοδόχων του νομού Κοζάνης και ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης ξενοδοχειακής μονάδας αγωνιώ για το αύριο της περιοχής μας και πρέπει ο καθένας στο κομμάτι που του αναλογεί να κινητοποιηθεί ώστε η επόμενη μέρα της μεταλιγνιτικής περιόδου, η οποία σχεδόν έχει έρθει, να μας βρει έτοιμους και να μην γίνει μια ολόκληρη περιοχή κρανίου τόπος χωρίς θέσεις εργασίας.
Η διαπίστωση των προβλημάτων είναι το πρώτο σκέλος ενός προβλήματος. Το κύριο είναι η αντιμετώπιση του με λύσεις ρεαλιστικές, βιώσιμες και μακροπρόθεσμες.
Χρόνια τώρα μιλάμε για την δημιουργία τουριστικού προϊόντος στην δυτική Μακεδονία. Για να δημιουργηθεί όμως ολοκληρωμένο τουριστικό προϊόν που θα καλύπτει τον επισκέπτη θα πρέπει να συνδυάσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα διαφορετικών περιοχών της δυτικής Μακεδονίας ώστε να έχουμε τελικά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων περιοχών ή χωρών.
Μερικά από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα είναι οι 7 λίμνες που υπάρχουν στην περιφέρεια μας, τα δυο χιονοδρομικά κέντρα, τα μουσεία της Αιανής και της Κοζάνης, τα ορυχεία της ΔΕΗ, τα δεκάδες επισκέψιμα οινοποιεία, τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μοναστήρια μας, η γούνα σε Σιάτιστα και Καστοριά καθώς και οι ολοκληρωμένοι οδικοί άξονες.
Φυσικά όλοι γνωρίζουμε τα παραπάνω αλλά το ζήτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα αναδειχθούν και αξιοποιηθούν ώστε να έχουμε τελικά θετικό οικονομικό αποτέλεσμα με επακόλουθο την αύξηση του τουριστικού ενδιαφέροντος για την περιφέρεια μας.
Οι άξονες που θα πρέπει να κινηθούμε κατά την άποψη μου είναι οι εξής:
- Σχολικός τουρισμός. Ο νομός Κοζάνης θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης για σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας εάν δημιουργηθεί τελικά το μουσείο του λιγνίτη. Η πρόταση υπάρχει εδώ και χρόνια αλλά κανένας φορέας δεν την έχει προχωρήσει. Οι μαθητές και φοιτητές θα έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την εξορυκτική δραστηριότητα, μέσω μιας ασφαλούς διαδρομής στα ορυχεία, μέχρι την παραγωγική διαδικασία σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο μέσα στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας όπου θα μάθουν από κοντά πως ο νομός μας πρόσφερε την γη και τους ανθρώπους της για τον εξηλεκτρισμό της χώρας. Η ΔΕΗ έχει υποχρέωση να αφήσει ένα έργο, το οποίο θα είναι και η κληρονομιά της, στην περιοχή και που θα μπορούσε να συνδυαστεί και με το προσφάτως εξαγγελθέν στούντιο παραγωγής ταινιών. Σημαντικό πλεονέκτημα για τον νομό θεωρείται επίσης πως βρίσκεται στο κέντρο της δυτικής Μακεδονίας και οι επισκέπτες θα έχουν την δυνατότητα να επισκεφθούν τις κοντινές περιοχές για τις υπόλοιπες μέρες της εκδρομής τους.
- Οινολογικός τουρισμός. Στην δυτική Μακεδονία υπάρχουν δεκάδες επισκέψιμα οινοποιεία τα οποία είναι γνωστά σε όλη την Ελλάδα, πολλά εξ αυτών και στο εξωτερικό. Ο οινολογικός τουρισμός είναι μια αναδυόμενη αγορά που θα πρέπει να στοχεύσουμε μέσω δράσεων ανάδειξης των οινοποιείων μας καθώς εκτός από την αύξηση της επισκεψιμότητας της περιοχής θα αυξηθούν και οι πωλήσεις των προϊόντων με συνέπεια τις νέες επενδύσεις και την μείωση της ανεργίας. Εδώ προκρίνεται η συμμετοχή σε εκθέσεις της Ελλάδος και του εξωτερικού, η καθιέρωση brand name για κρασιά με ονομασία προέλευσης και η αναβάθμιση μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων των υποδομών των οινοποιείων ώστε να είναι όλα επισκέψιμα και να μειωθεί και το κόστος παραγωγής.
- Θρησκευτικός τουρισμός. Τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μοναστήρια της περιοχής μας εάν καταγραφούν και προωθηθούν στους τουριστικούς πράκτορες που ασχολούνται με το συγκεκριμένο κομμάτι του τουρισμού θα αποτελέσουν πόλο έλξης όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ομόθρησκες χώρες κάτι το οποίο είναι ακόμη πιο σημαντικό λόγω της εισροής συναλλάγματος στην χώρα. Σαν επαγγελματίας 30 χρόνια στον χώρο του τουρισμού ασχολούμαι με το συγκεκριμένο κομμάτι και έχει αποτελέσματα. Σκεφτείτε να υπήρχε οργανωμένο σχέδιο για την προώθηση αυτού του είδους τουρισμού τι αποτελέσματα θα είχε για όλη την περιφέρεια.
- Χειμερινός τουρισμός. Τα δυο χιονοδρομικά κέντρα που υπάρχουν στην δυτική Μακεδονία ( Βίγλα, Βασιλίτσα) τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι δεν διαφημίζονται στο ευρύ κοινό. Οι υποδομές που υπάρχουν είναι εξαιρετικές και είναι απορίας άξιο πως η περιφέρεια μας αμελεί την προώθηση τους. Ίσως να πιστεύουν πως οι πρόσφυγες στα ξενοδοχεία του ορεινού όγκου των Γρεβενών, της Καστοριάς και του Αγίου Παντελεήμονα επαρκούν για την πληρότητα των ξενοδοχείων. Τους ενημερώνουμε όμως πως ο χιονοδρομικός τουρισμός είναι από τους πιο ακριβούς παγκοσμίως και το κατά κεφαλήν κεφάλαιο που δαπανάται σε μια περιοχή από τους εν λόγω επισκέπτες είναι πολύ μεγαλύτερο από την δαπάνη φιλοξενίας ενός πρόσφυγα ή μετανάστη.
Για να γίνουν τα παραπάνω η έστω κάποια από αυτά χρειάζεται όραμα, θέληση και εργατικότητα. Όλα πάντα μοιάζουν ακατόρθωτα και ουτοπικά καθώς όταν μιλάμε για τουρισμό στην δυτική Μακεδονία σε κάποιους ακούγεται σαν ανέκδοτο. Όχι όμως σε εμάς που έχουμε επενδύσει την περιουσία και την ζωή μας σε αυτόν τον κλάδο, σε αυτήν την περιοχή και έχουμε φιλοδοξίες για το καλύτερο.
Ο επιχειρηματικός κόσμος και ιδιαίτερα ο ξενοδοχειακός κλάδος από το 2015 και μετά υπέστη την μεγαλύτερη φορολόγηση καθώς ο ΦΠΑ στην διαμονή αυξήθηκε από το 6,5% στο 13% και στην εστίαση από το 13% στο 24%, επιπλέον επιβλήθηκε φόρος διαμονής ανάλογα με την κατηγορία του ξενοδοχείου και η φορολογία εισοδήματος αυξήθηκε από το 26% στο 29% ενώ υποχρεωθήκαμε να πληρώσουμε αναδρομικά για τα συγγενικά και πνευματικά δικαιώματα των τηλεοπτικών σταθμών για 10 χρόνια.
Παρ΄ όλα αυτά σαν ελεύθεροι επαγγελματίες έχουμε μάθει να αγωνιζόμαστε για να κρατήσουμε τις επιχειρήσεις μας ζωντανές και να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα στην βάση τους που είναι η έλλειψη πραγματικού τουριστικού προϊόντος στην περιοχή μας. Αυτό προσπαθώ να αναδείξω μέσα από την συγκεκριμένη παρέμβαση-πρόταση και να πω στους συναδέλφους ξενοδόχους πως η περίοδος που διανύουμε είναι η πιο δύσκολη στην ιστορία του κλάδου αλλά με πίστη και σκληρή δουλειά θα έρθουν καλύτερες μέρες.
Αυτό που χρειάζεται είναι όραμα από τους κυβερνώντες και να ακούν τους κλάδους άμεσου ενδιαφέροντος γιατί ο καθένας ξέρει καλύτερα και τα προβλήματα του αλλά και τις λύσεις για αυτά.
Με εκτίμηση,
Ιάκωβος Παντελίδης
Πρόεδρος ξενοδόχων ν. Κοζάνης