Μια μικρή θηλυκή αρκούδα, περίπου οκτώ μηνών, τραυματίστηκε σοβαρά το πρωί του Σαββάτου 9 Αυγούστου 2025 ύστερα από τροχαίο κοντά στο Δισπηλιό Καστοριάς. Το ζώο, που εγκαταλείφθηκε στο σημείο από τον οδηγό, διασώθηκε από την Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ» σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες και μεταφέρθηκε για περίθαλψη στον «Αρκτούρο». Παρά το κάταγμα κρανίου και το ενδοκρανιακό οίδημα, η κατάστασή του θεωρείται αντιμετωπίσιμη.
Αναλυτικά η ανακοίνωση από την “Καλλιστώ”:
Διάσωση μικρής αρκούδας μετά από τροχαίο και εγκατάλειψή της, στην Π.Ε. Καστοριάς
Τροχαίο ατύχημα με εμπλοκή μικρής θηλυκής αρκούδας, περίπου 8 μηνών και 20 κιλών, έλαβε χώρα το πρωί του Σαββάτου 9 Αυγούστου 2025, κοντά στον οικισμό του Δισπηλιού της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς. Η Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ” ενημερώθηκε από την Αστυνομία στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης λειτουργίας της Ομάδας Άμεσης Επέμβασης στην Π.Ε. Καστοριάς. Άμεσα βρέθηκε στο σημείο συνεργάτης της “Καλλιστώς”, μαζί με στελέχη της Τροχαίας, της Δασικής Υπηρεσίας, αλλά και με την παρουσία κτηνιάτρου.
Το μικρό ζώο ναρκώθηκε και μεταφέρθηκε άμεσα στο Δασικό Φυτώριο Καστοριάς, όπου του παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες από τον κτηνίατρο Γιώργο Χαστά. Παράλληλα, ενημερώθηκε ο “Αρκτούρος”, που έσπευσε και αυτός με δικό του προσωπικό στην περιοχή, το απόγευμα της ίδιας μέρας. Η κατάσταση της μικρής αρκούδας, τις πρώτες κρίσιμες ώρες, έδειξε κάποια ίχνη βελτίωσης, γεννώντας ελπίδες για πιθανή άμεση επιστροφή της και επανένωση με τη μητέρα της. Δυστυχώς, η υγεία του ζώου δεν έδειξε περαιτέρω βελτίωση και έτσι, την επόμενη ημέρα, Κυριακή 10 Αυγούστου, ο Διευθυντής Δασών Καστοριάς, σε συνεννόηση με την Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ”, ζήτησαν από τον “Αρκτούρο” να το μεταφέρει στις εγκαταστάσεις του, στο Κέντρο Περίθαλψης που διατηρεί, όπως και έγινε. Την Δευτέρα 11 Αυγούστου, η οκτώ μηνών αρκουδίτσα μεταφέρθηκε για περαιτέρω εξετάσεις στην Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ. Όπως προέκυψε, το ζώο έχει κάταγμα κρανίου και ενδοκρανιακό οίδημα, τα οποία είναι σοβαρά, αλλά αντιμετωπίσιμα. Την απαιτούμενη περίθαλψη ανέλαβε ο “Αρκτούρος”.
Στόχος όλων είναι η μικρή αρκούδα να γίνει καλά και να επανενταχθεί στο φυσικό της περιβάλλον. Όπως μας ενημέρωσε το τοπικό στέλεχος της “Καλλιστώς” που συμμετέχει τακτικά στην Ομάδα Άμεσης Επέμβασης στην Π.Ε. Καστοριάς, κατά την διάσωση της μικρής αρκούδας η μητέρα της προσέγγισε δύο φορές το σημείο. Πρόκειται για μητέρα αρκούδα που έχει υπό την προστασία της ακόμη ένα μικρό. Όπως είναι γνωστό, οι μητέρες αρκούδες είναι ιδιαίτερα προστατευτικές με τα μικρά τους, για αυτό και η συγκεκριμένη προσπάθησε να προσεγγίσει την τραυματισμένη αρκουδίτσα δύο φορές, παρά τον φόβο της για την ανθρώπινη παρουσία.
Σε σχέση με το τροχαίο ατύχημα αυτό καθ’ αυτό, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι αυτό έλαβε χώρα υπό το φως της ημέρας, σε ένα σημείο με ορατότητα και σε φαρδύ δρόμο. Το γεγονός ότι ο οδηγός του οχήματος δεν σταμάτησε, εγκατέλειψε στο οδόστρωμα το τραυματισμένο ζώο και δεν ειδοποίησε την Τροχαία, σε συνδυασμό με την απουσία ιχνών φρεναρίσματος στο σημείο της τροχαίας σύγκρουσης, γεννά δυσάρεστες σκέψεις και απορίες.
Τα τροχαία ατυχήματα με την άγρια πανίδα στην Δυτική Μακεδονία είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που εδώ και δεκαετίες έχει οδηγήσει σε θανατώσεις αρκούδων και άλλων ζώων. Η επέκταση του οδικού δικτύου κατακερματίζει πολλές φορές τον βιότοπο μεγάλων θηλαστικών, όπως η καφέ αρκούδα, δημιουργώντας έτσι αυξημένες πιθανότητες τροχαίων ατυχημάτων. Η Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ”, μέσα από έργα που έχει υλοποιήσει στην περιοχή, όπως το LIFE ARCTOS KASTORIA, το LIFE AMYBEAR και το LIFE SAFE-CROSSING, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και άλλους φορείς, προσπαθεί έμπρακτα να ελαχιστοποιήσει τις συγκρούσεις οχημάτων με ζώα, προστατεύοντας τόσο την άγρια πανίδα, όσο και τους επιβαίνοντες στα οχήματα.
Στο πλαίσιο του έργου LIFE ARCTOS KASTORIA, που υλοποιήθηκε με συνεργασία της “Καλλιστώς” με την Περιφερειακή Ενότητα και την Αναπτυξιακή Καστοριάς και το οποίο, μάλιστα, βραβεύτηκε το 2018 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αποτελεσματικότητά του, εγκαταστάθηκαν στο τοπικό οδικό δίκτυο 22 πινακίδες και 5.600 ειδικά σχεδιασμένοι ανακλαστήρες, για την αποτροπή συγκρούσεων οχημάτων με ζώα. Παράλληλα, σε συνεργασία με την Εγνατία Οδό Α.Ε., τοποθετήθηκε υπερενισχυμένη περίφραξη ύψους 3 μ., κατά μήκος 35 χιλιομέτρων του Κάθετου Άξονα της Εγνατίας Οδού (στο τμήμα Σιάτιστας-Καστοριάς), που μείωσε δραστικά τον αριθμό των συγκρούσεων με αρκούδες στον αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας.
Η προσπάθεια συνεχίστηκε με δύο ακόμα έργα στην ευρύτερη περιοχή: Το έργο LIFE AMYBEAR, όπου σε συνεργασία με τον Δήμο Αμυνταίου και τη Δασική Υπηρεσία εγκαταστάθηκαν επιπλέον 28 προειδοποιητικές πινακίδες, σε συνολικό μήκος οδού 42 χλμ., αλλά και ειδικός «εικονικός» φράχτης, αποτελούμενος από ακουστικούς και οπτικο-ακουστικούς απωθητές, στη Νέα και Παλαιά Εθνική Αμυνταίου-Βεύης και σε συνολικό μήκος άνω των 13 χλμ.
Τέλος, στο πλαίσιο του διεθνούς έργου LIFE SAFE-CROSSING, τοποθετήθηκαν σε κρίσιμα σημεία του οδικού δικτύου της Δυτικής Μακεδονίας, επιπλέον ανακλαστήρες και οπτικές/ακουστικές συσκευές αποτροπής συγκρούσεων, οι οποίες ενεργοποιούνται από τους προβολείς των διερχομένων οχημάτων, καθώς και επιπλέον προειδοποιητικές πινακίδες για οδηγούς, αλλά και καινοτόμα συστήματα αποτροπής συγκρούσεων οχημάτων-ζώων, που ενεργοποιούνται από ειδικούς αισθητήρες και ραντάρ. Στο πλαίσιο του ίδιου έργου, ο Κάθετος Άξονας Σιάτιστας-Καστοριάς της Εγνατίας Οδού ενισχύθηκε με τεχνικά έργα και παρεμβάσεις υποβοήθησης της υπόγειας διάσχισης του αυτοκινητοδρόμου από αρκούδες και άλλα είδη της τοπικής πανίδας. Στο έργο αυτό, η “Καλλιστώ” συνεργάστηκε και αντάλλαξε γνώσεις και εμπειρία με πολλούς φορείς από Ιταλία, Ισπανία και Ρουμανία, καθώς και με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την Εγνατία Οδό Α.Ε. και την COSMOTE, στην Ελλάδα.
Παρά το γεγονός ότι η υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων έχει εδώ και χρόνια ολοκληρωθεί, η “Καλλιστώ” δεν εφησυχάζει και συνεχίζει να παρακολουθεί τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα αυτών των συστημάτων, αλλά και να επιδιώκει την τοποθέτηση περισσότερων. Για να μείνουν αποτελεσματικά τα μέτρα αυτά, όμως, και να ενισχυθούν με νέα, χρειάζεται η εγρήγορση και των αρμόδιων φορέων, τόσο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όσο και της Πολιτείας. Χρειάζεται ακόμα πρόνοια για την αναπαραγωγή και επέκτασή τους και σε άλλα σημεία του οδικού δικτύου, όπως έχει προταθεί στο “Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Αρκούδα”. Όπως είναι φυσικό, όμως, μεγάλης σημασίας είναι να έχουν αυξημένη προσοχή οι οδηγοί και να κινούνται με μειωμένη ταχύτητα όταν διασχίζουν περιοχές με πλούσια βιοποικιλότητα και έντονη παρουσία της άγριας πανίδας.
