Από την πολυπλοκότητα στη μοριοδότηση και τις καθυστερήσεις στη δημοσίευση αποτελεσμάτων, έως την αμφισβητούμενη αντικειμενικότητα της διαδικασίας λόγω συμμετοχής πολιτικών στελεχών, η έκθεση αποκαλύπτει ένα σύστημα που πασχίζει να ισορροπήσει μεταξύ διαφάνειας και αποτελεσματικότητας. Τα ευρήματα αναδεικνύουν την ανάγκη για βαθιές μεταρρυθμίσεις, καθώς η αργή υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων, οι ελλείψεις ειδικευμένου προσωπικού και η αύξηση ακυρώσεων από δικαστικές αποφάσεις υπογραμμίζουν την επιτακτικότητα για μια πιο αξιόπιστη και δίκαιη δημόσια διοίκηση.
Τα δέκα πιο σοβαρά προβλήματα και αδυναμίες στο θεσμικό πλαίσιο για την πρόσληψη προσωπικού στο Ελληνικό Δημόσιο όπως αποτυπώνονται στην Ετήσια Έκθεση Πεπραγμένων του ΑΣΕΠ για το 2023 είναι τα εξής:
1. Προβλήματα με τη συμμετοχή πολιτικών στελεχών
Η πλειοψηφική συμμετοχή πολιτικών στελεχών στις φάσεις προεπιλογής διευθυντικών θέσεων δημιούργησε υπόνοιες για πολιτικά κίνητρα στις τελικές αποφάσεις. Αυτό έθεσε υπό αμφισβήτηση την αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
2. Πολυπλοκότητα στη μοριοδότηση δεξιοτήτων
Η εφαρμογή νέων κριτηρίων για την αξιολόγηση δεξιοτήτων, όπως η διακρίβωση ικανοτήτων μέσω δοκιμασιών, προκάλεσε αντιδράσεις. Οι υποψήφιοι ανέφεραν ότι τα κριτήρια ήταν δύσκολα κατανοητά, ενώ οι διαδικασίες χαρακτηρίστηκαν από έλλειψη σαφήνειας, καθιστώντας δύσκολη τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις.
3. Καθυστερήσεις στη δημοσίευση αποτελεσμάτων
Παρά τις προσπάθειες για επιτάχυνση των διαδικασιών, οι καθυστερήσεις στις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων συνεχίζονται. Αυτό οδήγησε σε έντονη δυσαρέσκεια από τους υποψηφίους, ειδικά για τις θέσεις τακτικού προσωπικού, όπου αρκετές αναπληρώσεις διενεργήθηκαν λόγω αποχωρήσεων.
4. Μεγάλος αριθμός ενστάσεων και αιτήσεων θεραπείας
Το 2023 υποβλήθηκαν συνολικά 2.443 ενστάσεις και αιτήσεις θεραπείας, εκ των οποίων πολλές αφορούσαν λάθη στους πίνακες κατάταξης ή παραλείψεις στοιχείων. Αυτό αποκαλύπτει ελλείψεις στον αρχικό έλεγχο και την επεξεργασία των αιτήσεων.
5. Αύξηση των ακυρώσεων από δικαστικές αποφάσεις
Το ποσοστό των δικαστικών αποφάσεων που ακύρωσαν ενέργειες του ΑΣΕΠ αυξήθηκε στο 9% το 2023, από 7% το προηγούμενο έτος. Αυτό σημαίνει ότι περισσότερες αποφάσεις του ΑΣΕΠ κρίθηκαν ως μη σύμφωνες με τη νομοθεσία, γεγονός που υποδηλώνει προβλήματα νομιμότητας ή αδυναμία εφαρμογής των διατάξεων με ακρίβεια.
6. Ελλείψεις ειδικευμένου προσωπικού
Το ΑΣΕΠ ανέφερε ότι από τις προβλεπόμενες 18 θέσεις ειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού, μόνο 17 καλύπτονται, ενώ μία παραμένει κενή. Η ανεπάρκεια αυτή επηρεάζει την ποιότητα της εργασίας, ειδικά σε τομείς που απαιτούν εξειδικευμένη γνώση.
7. Ανεπαρκής ηλεκτρονική διακυβέρνηση
Παρά την πρόοδο στην ψηφιοποίηση, η αργή υιοθέτηση και εφαρμογή ηλεκτρονικών εργαλείων δυσκολεύει τη διαχείριση μεγάλου όγκου αιτήσεων. Υποψήφιοι κατήγγειλαν προβλήματα πρόσβασης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, με αποτέλεσμα να χάσουν προθεσμίες.
8. Αποτυχία κάλυψης κενών θέσεων
Από τις 8.144 θέσεις τακτικού προσωπικού που προκηρύχθηκαν, πολλές έμειναν κενές λόγω αποτυχιών στην εύρεση κατάλληλων υποψηφίων ή στην ολοκλήρωση των διαδικασιών εντός χρονοδιαγράμματος. Οι καθυστερήσεις αυτές αύξησαν την πίεση σε δημόσιες υπηρεσίες.
9. Αναποτελεσματικότητα στις επιθεωρήσεις
Από τις 55 υποθέσεις που ελέγχθηκαν για τη διαπίστωση νομιμότητας, αρκετές αποκάλυψαν παρατυπίες, όπως προσλήψεις που έγιναν κατά παράβαση της νομοθεσίας. Αυτές οι περιπτώσεις παραπέμφθηκαν στις δικαστικές αρχές, προκαλώντας περαιτέρω καθυστερήσεις.
10. Ανισότητες στις ευκαιρίες προσλήψεων
Υπήρξαν αναφορές για άνιση μεταχείριση μεταξύ υποψηφίων διαφορετικών γεωγραφικών περιοχών, καθώς η «εντοπιότητα» προσδίδει επιπλέον μόρια σε ορισμένες κατηγορίες θέσεων. Αυτό προκάλεσε αντιδράσεις από υποψηφίους που θεωρούν ότι το μέτρο δεν εξυπηρετεί την αξιοκρατία.
