Το πρώτο κτίριο, της Γυμνασιακής εκπαίδευσης των ελεύθερων Καϊλαρίων, ολοκληρώθηκε και άρχισε να λειτουργεί το 1925 ή 1926.ως ημιγυμνάσιο τριετούς φοίτησης μέχρι το 1937.
Όσοι ήθελαν και μπορούσαν οικονομικά, να συνεχίσουν τις Γυμνασιακές τους σπουδές πήγαιναν στην Κοζάνη ή στο Τσοτύλι, όπου λειτουργούσε πλήρη Γυμνασιακή εκπαίδευση
Οι περισσότεροι συμπατριώτες μας, προτιμούσαν το Τσοτύλι όπου, εκτός της ποιοτικής φήμης του Γυμνασίου του, διέθετε πλήρες οικοτροφείο για τους φοιτητές του, δεδομένης μάλιστα και της οικονομικής κατάστασης των προσφύγων, στα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των στη περιοχή, το προτιμούσαν..
Αν λάβουμε υπόψη και την έφεση των προσφύγων για τα γράμματα και ιδιαίτερα των Ποντίων, αντιλαμβάνεται ο καθένας μας την μεγάλη εκπαιδευτική έλλειψη της πόλης και την απογοήτευση τους
Από το 1937 έως το.. ήμισυ του 1939 αντικαθίσταται το ημιγυμνάσιο με τη νέα ονομασία, “Αστικόν Σχολείον” 2τάξιου φοίτησης και στη συνέχεα ως, 8τατάξιο Γυμνάσιο Καϊλαρίων-Πτολεμαϊδος.
Από το Από το 1940 αρχίζουν οι πόλεμοι και οι επιτάξεις των γυμνασιακών κτιρίων και όχι μόνο, οι ελλείψεις καθηγητών που επιστρατεύονται και έτσι αρχίζει η ταλαιπωρία των μαθητών που, σχεδόν, καθημερινά περιφέρονται από σχολείο σε. σχολείου, όπου δηλαδή υπήρχε κενή αίθουσα και αν υπήρχε και διαθέσιμος καθηγητής.
Έτσι. εν μέσω ταλαιπωριών πάσης φύσεως. οι πρώτοι ηρωικοί, θα λέγαμε εμείς, απόφοιτοι παίρνουν το απολυτήριο του 8τατάξιου Γυμνασίου Πτολεμαϊδος μετά πολλών επαίνων και λέμε, επαίνων, γιατί, στο σύνολό τους, όχι μόνο διέπρεψαν με αυτό που ασχολήθηκαν, αλλά και σαν άτομα στην ευρύτερη κοινωνική παρουσία. τους
Στο εικονιζόμενο (Φώτο. Νο 1) πλινθόκτιστο οίκημα, άρχισαν και τελείωσαν τις Γυμνασιακές τους σπουδές χιλιάδες νέοι της πόλης μας και γενικότερα της Επαρχίας Εορδαίας και όχι μόνο.
Σ ’ αυτό το χώρο δίδαξαν αξιόλογοι Καθηγητές και ανέδειξαν άξιους Επιστήμονες που κόσμησαν και κοσμούν την Κοινωνία μας
Από τα σπασμένα θρανία και τους ετοιμόρροπους σοβάδες του, ξεπετάχτηκαν τέρατα επιστήμης που τιμούν και σήμερα την γενέτειρα τους και την περιοχή μας .
Από αυτό το φτωχικό και μη εντυπωσιακό κτισματάκι εξ’ όψεως, για τους περαστικούς θεατές του και συναισθηματικό για τις χιλιάδες των μαθητριών-μαθητών και καθηγητών που κάθισαν στα θρανία και στα έδρανα διδασκαλίας, αποφοίτησαν και οι πρώτοι αναφερόμενοι, στο υπ’ αριθμ. 29 πρακτικό του 1945
Το ΤΙΜ των κ.κ. καθηγητών, από αριστερά Δημόπουλος Θεόδωρος, Βαλαούρης Νικόλαος-Γαλλικών-, Λυκίδης Γεώργιος-Φιλόλογος-, Σουρβίνος Νικόλαος, Γκανούλης –Γυμνασιάρχης-Φιλόλογος-, Μπαρπατσέας Αθανάσιος-Μαθηματικός-, ο συντοπίτης μας φιλόλογος, Αθανασιάδης Ηλίας και ο Βλούχος Αθανάσιος-Φυσικός.
