Το να αναγνωρίζεις την ήττα ή τα λάθη των επιλογών σου χρειάζεται λεβεντιά. Από την άλλη, αποτέλεσμα λεβεντιάς μπορεί να αποτελεί και το να παραμείνεις πιστός απογοητεύοντας αυτούς που καρτεράνε να λυγίσεις. Έχω ξαναγράψει για το πρόβλημα του ανθρώπου, να διακρίνεται σε ατομικό επίπεδο, καταλήγοντας έτσι στην ανάγκη να προσδένεται στο άρμα ενός κόμματος εξουσίας, μιας αθλητικής ομάδας ή ενός γνωστού καλλιτέχνη. Έτσι στην πραγματικότητα μπορεί κάποιος να νιώθει πετυχημένος μέσα από την νίκη ενός τρίτου ή μιας κοινότητας, στην οποία επιλέγει να ανήκει ως οπαδός. Φυσικά μπορεί να είσαι κάλλιστα απόλυτα πετυχημένος ατομικά και να παραμένεις οπαδοποιημένος, αρνούμενος να αναγνωρίσεις το αυτονόητο. Απλά γιατί ήταν η επιλογή σου και στη τελική «ποιος είσαι εσύ που θα πεις ότι είμαι λάθος» ;
Η ιστορία έχει τον δικό της τρόπο να κάνει αποτίμηση σε γεγονότα και ειδικότερα σε πολιτικούς. Κρίνει συνήθως σε ένα ηγέτη το αποτέλεσμα, ανεξάρτητα από το αν ήταν δημοκράτης, υπολογίζει, όμως, τον τρόπο ανάδειξης και αν αυτός ήταν κανονικός. Συχνά, όμως, οι ιστορικοί συνδιαλέγονται με το σύστημα, ανυψώνοντας εγκληματίες, επειδή νίκησαν και κατέκτησαν. Δύσκολο πράγμα, λοιπόν, η αποτύπωση τέτοιων προσωπικοτήτων.
Η περίπτωση του Φιντέλ Κάστρο και της Κούβας υπήρξε πάντα το αποκούμπι ενός αριστερού σε κάθε διάλογο, όταν γινόταν λόγος για τις «λαϊκές κομμουνιστικές δικτατορίες». Στα χρόνια της πτώσης των ολοκληρωτικών καθεστώτων, το σοκ ήταν μεγάλο. Ο φυλακισμένος λαός γκρέμιζε τα τείχη και τα σύνορα αποκαθηλώνοντας τα είδωλά του. Συνεπώς κλόνιζε και την αξιοπρέπεια εκάστου, ο οποίος ρητόρευε πριν υπέρ αυτών. Πιότερο από την πτώση αυτή, την προσωπική πτώση φοβήθηκαν οι θιασώτες, το κίνδυνο να χαρακτηρισθούν οι ίδιοι αναξιόπιστοί, γιατί στήριζαν ως φιλο-εργατικά, αυτά τα δικτατορικά καθεστώτα. Μη έχοντας από το σοκ τι να πουν, έλεγαν συχνά στη δεκαετία του 90΄, πως στην ΕΣΣΔ ήταν οι κακοί κομμουνιστές, ενώ στην Κούβα γίνεται ο σωστός σοσιαλισμός. Ας δούμε, όμως, τι ήταν ο ίδιος ο Κάστρο.
Γεννήθηκε στο Μπιράν της Κούβας, σε έναν αποικιοκρατικό τόπο, ο ίδιος δε φαίνεται πως ήταν επίγονο στοιχείο της ισπανικής αποικιοκρατίας. Εκ μέρους της τελευταίας το 1492 ο Κολόμβος ανακάλυψε τμήματα της
Αμερικής, το ίδιο έτος η βασίλισσα Ισαβέλλα, έδιωξε μαζικά ισπανόφωνους Εβραίους. Οι ιστορικοί πιθανολογούν, πως το επίθετο του Κάστρο, παραπέμπει σε απόγονο τέτοιων διωχθέντων οικογενειών. Βέβαιο είναι, πως ο ίδιος ήταν ένας αστός, ο οποίος θα μπορούσε να ήταν ένας βολεμένος δικηγόρος. Ενεπλάκη στην αντίσταση κατά του Μπατίστα ήδη από το 1953, και αφού αμνηστεύθηκε βρέθηκε στη Αμερική, όπου συνέχισε την δραστηριότητα του. Η αντίδραση των ΗΠΑ τον οδήγησε στο Μεξικό. Αποβιβάσθηκε και κατέφυγε στα ορεινά της Κούβας στις 2 Δεκεμβρίου του 1956, ενώ, τελικά, κατέλαβε την Αβάνα, απαλλάσσοντας την Κούβα από τον Μπατίστα το 1959.
Το ότι ανέτρεψε ένα διεφθαρμένο φερέφωνο των ΗΠΑ, σε μια χώρα όπου ήταν παραδοσιακά θέρετρο, καζίνο και απέραντο μπορντέλο διεφθαρμένων, τον ανέδειξε σε ίνδαλμα. Ιδίως σε ένα ποδοσφαιροποιημένο πλανήτη, όπου όλοι διάλεγαν ομάδα, Αμερική ή ΕΣΣΔ. Φυσικά έλαβε και την δόξα του πεσόντα στη μάχη σε βολιβιανό έδαφος, Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα. Ο Φιντέλ, όμως, ανέτρεψε ένα δικτάτορα, για να παίξει τα παιχνίδια μιας άλλης υπερ-δικτατορίας, αυτής των Σοβιετικών. Με άκρα μυστικότητα και την σχετική υπογραφή του Υπουργού βιομηχανίας, του θρυλικού Τσε, δρομολόγησε τον Σεπτέμβριο του 1962 την μεταφορά στην Κούβα, σε ελάχιστη απόσταση από τις ακτές των ΗΠΑ, βαλλιστικών πυραύλων SS-4 και SS-5, ικανών να πλήξουν το μεγαλύτερο τμήμα της αμερικάνικης επικράτειας. Η επίσημη αιτία ήταν, πως ετοιμάζονταν επέμβαση είτε αμερικανικών δυνάμεων, είτε παρακρατικών. Επιχείρημα, όχι απαραίτητα αβάσιμο, ως προς τους παρακρατικούς και την CIA, εν γνώσει ή όχι του Αμερικάνου Προέδρου. Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, ο πλανήτης έφτασε ελάχιστα πριν τον πυρηνικό πόλεμο.
Την φήμη του Κάστρο θέριευε ή μάλλον έσωζε ως ένα βαθμό, το γεγονός πως μέγα μέρος της Λατινικής Αμερικής, είχε μετατραπεί σε στρατιωτική μπανανία των Αμερικανών. Οπότε με ποιόν και με ποια δημοκρατία να τον συγκρίνουν; Ο ίδιος, βέβαια, δεν παρέλειπε, παρά τα οικονομικά χάλια της Κούβας, να ενισχύει ως «φιλειρηνιστής» με πολυέξοδα κουβανικά στρατεύματα, τα πολεμικά μέτωπα σε Αγκόλα, Αιθιοπία και Νικαράγουα. Αλλά πάντα αυτά από τους θιασώτες, ονομάζονται «ειρηνευτικές επιχειρήσεις». Και η εισβολή στη Κύπρο έτσι ονομάσθηκε. Πολλοί στην Κούβα, όχι με ιδιοτελή κίνητρα, έγιναν από αντίδραση υποστηρικτές του. Ως μέλη ενός λαού, για του οποίου την εξαθλίωση, μεγάλη μερίδα ευθύνης φέρουν οι ΗΠΑ.
Ωστόσο έως και την πτώση των λοιπών σοβιετικών καθεστώτων, η Ρεβολισιόν απαγόρευε την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων. Ανέκαθεν σε αυτή τη χώρα μέγα μέρος διαολίζονταν στο όνομα του «θείου». Όταν λένε τον πόνο τους γι΄αυτόν, έτσι τον αποκαλούν, μπας και γλυτώσουν από τους χαφιέδες του καθεστώτος. Οι περισσότεροι θιασώτες του, όμως, ήξεραν, πως είναι το μόνο μη καπιταλιστικό μέρος, όπου μπορούσαν να κάνουν φτηνές διακοπές και να θεωρούνται «μέτοχοι συνομιλιών», ενώ την «εύρισκαν» με λαϊκές συντρόφισσες ή οποίες πλεύριζαν τουρίστες για να βγάλουν τον επιούσιο. Τα παραμύθια της υγείας είναι για τους χαζούς. Με 20 $ μισθό, δεν υπάρχουν λεφτά για μισθό. Από γιατρούς η Κούβα και κάθε σοβιετικού τύπου καθεστώς γεμάτη. Από φάρμακα, όμως, ανύπαρκτη. Ναι, ξέρω, φταίει το εμπάργκο, αλλά ας μη γελιόμαστε. Και στις άλλες σοβιετικές «λαϊκές δημοκρατίες», μόνο τα δοσμένα στο κόμμα στελέχη, δεν είχαν τα ίδια προβλήματα. Αυτόν, λοιπόν, τον περήφανο λαό της Κούβας, ο Κάστρο κατάντησε να αναγκάζεται να ζητάει από τουρίστες, να του αφήνουν φεύγοντας την πετσέτα του, τις παντόφλες του και να στήνεται στην ουρά για το κουπόνι του κρέατος. Όπου ως Κουβανός απαγορεύεται να πλησιάζει σε πολλά μέρη της Κούβας, ξενοδοχεία και καταστήματα για τους τουρίστες, μεγαλύτερα σε συνολική έκταση από το διαβόητο Γκουαντάναμο. El compañero Alejandro se despidió de un funeral, como comandante de la revolución en Grecia, con el desgarro del Memorando para detener cuatro. La democracia se ha establecido el pelotón de ejecución. Hasta y Hesta.