Σε ισχύ τέθηκε από την Τρίτη 14 Μαρτίου το πιλοτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Προσωπικός βοηθός», με την Πολιτεία να παρέχει τριπλό όφελος, στα άτομα με αναπηρία, στις οικογένειές τους και στους εργαζόμενους, οι οποίοι θα απασχοληθούν ως προσωπικοί βοηθοί – Πώς κρίνουν την πρωτοβουλία οι άμεσα ενδιαφερόμενοι – Τι λένε στο GRTimes γονείς ατόμων με αναπηρία – Ένας από τους πρώτους επαγγελματίες προσωπικούς βοηθούς μοιράζεται τις εντυπώσεις του.
Ένας θεσμός που περίμεναν δεκαετίες, όπως λένε οι κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία, εγκαινιάζεται μέσα στις επόμενες μέρες, ανοίγοντας τον «δύσβατο δρόμο» της αυτονομίας και της ανεξάρτητης διαβίωσης των συμπολιτών μας με αναπηρία (σ.σ. οποιασδήποτε μορφής), δίνοντας οικονομική και κοινωνική «ανάσα» στις οικογένειές τους – που είτε αδυνατούν να εργαστούν, καθώς πρωταρχικό τους μέλημα αποτελεί η φροντίδα των παιδιών τους, είτε δεσμεύονται επί σειρά ετών σε κάποιας άτυπης μορφής «κατ’ οίκον εγκλεισμού» – και δημιουργώντας ουσιαστικά ένα νέο επάγγελμα με εξασφαλισμένη αμοιβή και ασφάλιση, χωρίς να απαιτούνται σχετικές σπουδές.
Ο προσωπικός βοηθός ενεργεί υπό την καθοδήγηση του ατόμου με κινητική, νοητική ή αισθητηριακή αναπηρία και το υποστηρίζει σε σειρά δραστηριοτήτων, τις οποίες αδυνατεί να εκτελέσει αυτόνομα, όπως σίτιση και προσωπική υγιεινή, υποστήριξη στην εργασία και κοινωνικές δραστηριότητες (σ.σ. δραστηριότητες αναψυχής, αθλητισμού κ.α.).
Ως επί το πλείστον ο προσωπικός βοηθός είναι το μέσο που συμβάλει καθοριστικά στη διασφάλιση της ανεξάρτητης και αυτόνομης διαβίωσης του ατόμου με αναπηρία και στην ισότιμη συμμετοχή του στην κοινωνία ως πολίτης.
Θετική αντιμετώπιση από γονείς και κηδεμόνες ΑμεΑ
Πολύ θετική και αισιόδοξη για το μέλλον κρίνουν την πρωτοβουλία που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων οι γονείς και οι κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία, σχολιάζοντας ότι είναι μία υπηρεσία που αν και άργησε να θεσπιστεί στη χώρα, στο άμεσο μέλλον θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής τόσο των παιδιών τους όσο και των ίδιων.
Ως ένα πρόγραμμα ιδιαίτερα χρήσιμο για τις οικογένειες των ατόμων με αναπηρία, το οποίο θα βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και των ίδιων των ΑμεΑ χαρακτήρισε τον θεσμό του «Προσωπικού βοηθού» ο πρόεδρος του ΣΥΖΩΗ (Σύλλογος Ατόμων με διαταραχές όρασης και πρόσθετες αναπηρίες), κ. Νικόλαος Καζαντζίδης.
Επιπλέον όσον αφορά τη διαδικασία για την ένταξη στο πρόγραμμα όπως έκανε γνωστό κ . Καζαντζίδης, είναι η εξής: «οι προσωπικοί βοηθοί παρακολουθούν επιμορφωτικά σεμινάρια, ώστε να είναι σε θέση να φροντίσουν άτομα με αναπηρία και να διαχειριστούν ενδεχόμενες δύσκολες καταστάσεις. Και έπειτα μπορούν να καταχωρηθούν στο μητρώο. Απ’ όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω υπάρχουν ακόμη πολλές κενές θέσεις για ενδιαφερόμενους. Έπειτα οι οφελούμενοι αξιολογούνται από τις αρμόδιες επιτροπές, προκειμένου να ιεραρχηθούν, ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου οι ώρες και τα χρήματα που θα διατεθούν από την πολιτεία για τον βοηθό και την οικογένεια».
Ήδη οι πρώτοι 176 συμμετέχοντες που έχουν αξιολογηθεί, μπορούν να εισέρχονται με τους κωδικούς τους στην ειδική πλατφόρμα prosopikosvoithos.gov.gr ώστε να δουν το αποτέλεσμα της απόφασης της Ειδικής Επιτροπής Αξιολόγησης, την απόφαση του ΟΠΕΚΑ, με την οποία τους απονέμεται συγκεκριμένο χρηματικό ποσό που μπορούν να αξιοποιούν κάθε μήνα για την αμοιβή του Προσωπικού Βοηθού τους, να αναζητήσουν τον Προσωπικό Βοηθό της προτίμησής τους, στο Μητρώο Προσωπικών Βοηθών και να υποβάλουν το συμφωνητικό τους με τον Προσωπικό Βοηθό, ώστε να ξεκινήσει η αμειβόμενη παροχή της υπηρεσίας.
Το άλλο πρόσωπο του Δημοσίου και η πάταξη της γραφειοκρατίας
Η κ. Κατερίνα Παπακωστοπούλου, κάτοικος Αθηνών, από τους πρώτους πολίτες που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα, μοιράζεται μέσω του GRTimes την διαδικασία του ακολούθησε, ώστε να ενταχθεί ο 22χρονος γιος της στο πρόγραμμα και αξιολογεί την πρωτοβουλία της πολιτείας ως ένα μεγάλο βήμα για ίσες ευκαιρίες στα άτομα με αναπηρία.
«Κινήσαμε τη διαδικασία στις 22 Απριλίου 2022 που άνοιξε η πλατφόρμα, δόθηκαν και κάποιες παρατάσεις, εμείς κάναμε την αίτηση στις 22 Μαΐου. Μας βοήθησαν βέβαια πάρα πολύ με τα διαδικαστικά, τη συμπλήρωση των δικαιολογητικών και την αίτηση στην πλατφόρμα οι εργαζόμενοι από το υπουργείο. Τους είμαστε ευγνώμονες. Αυτοί οι άνθρωποι δουλεύουν ακούραστα και ήταν εκεί καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Η αλήθεια είναι ότι είναι κάπως πρωτόγνωρο αυτό για εμάς, καθώς έχουμε συνηθίσει μια άλλη αντιμετώπιση από το Δημόσιο. Για πρώτη φορά νιώσαμε ότι θέλουν να μας βοηθήσουν. Και φυσικά ευχαριστούμε την κ. Μιχαηλίδου που επιμελήθηκε του προγράμματος» ανέφερε.
«Μετά ήρθε το email ότι έχει εγκριθεί η αίτησή μας και θα περάσουμε από επιτροπή. Η επιτροπή που ήρθε στο σπίτι για την αξιολόγηση αποτελούνταν από μια ψυχολόγο, μια κοινωνική λειτουργό και μια εργοθεραπεύτρια. Παρέμειναν τουλάχιστον τρεις ώρες και αξιολόγησαν την κατάσταση του παιδιού. Από την επιτροπή κρίθηκε ότι το παιδί τελεί σε «απόλυτη και διαρκή εξάρτηση» από Προσωπικό Βοηθό. Το πρόγραμμα αυτό είναι πολύ καλό για παιδιά με νοητική στέρηση που χρειάζονται επίβλεψη όλο το 24ωρο» συμπλήρωσε η κ. Παπακωστοπούλου η οποία όπως έγραψε και στην ανάρτησή της στα social media είναι η πρώτη στην Ελλάδα που έκανε το συμφωνητικό για τον προσωπικό βοηθό Αμεα.
«Είμαι η πρώτη στην Ελλάδα πού έκανα το συμφωνητικό για τον προσωπικό βοηθό Αμεα. Από σήμερα το παιδί μου θα έχει τον προσωπικό του βοηθό. Ό,τι καλύτερο επιτέλους θα μπορούσε να γίνει για τα άτομα με αναπηρία πού χρήζουν βοηθό. Εύχομαι σε όλους καλή επιτυχία πού έχετε κάνει την αίτηση που έχετε ανάγκη για προσωπικό βοηθό. Και καλή επιτυχία σε εσάς πού θέλετε να γίνετε προσωπικός βοηθός…», έγραψε η κυρία Παπακωστοπούλου.
«Πήραμε μια ανάσα»
Επιπλέον η ίδια -μιλώντας στο GRTimes- διευκρίνισε ότι με αυτήν την πρωτοβουλία οι γονείς/κηδεμόνες παιδιών με αναπηρία μπορούν επιτέλους να πάρουν μια «ανάσα» και στον οικονομικό αλλά και στον ψυχολογικό τομέα.
«Το παιδί μου χρειαζόταν άμεσα έναν βοηθό, καθώς εγώ δεν μπορώ να τον σηκώσω, έχει πολύ δύναμη και πληρώναμε φυσικά έναν βοηθό, ο οποίος έχει πολύ εμπειρία στον τομέα. Το θετικό είναι ότι το πρόγραμμα του «Προσωπικού βοηθού» δίνει τη δυνατότητα να διαλέξει ο γονιός τον βοηθό – δεν επιτρέπεται να δηλωθεί ως βοηθός κάποιος άμεσος συγγενείς του ατόμου – και δηλώσαμε τον βοηθό του. Είναι πολύ θετικό, καθώς είναι δεμένοι μεταξύ τους και έχουν καλή επικοινωνία, τον φροντίζει επτά χρόνια και ξέρει πώς να διαχειριστεί κάθε κατάσταση. Εμείς δεν μπορούσαμε να διαχειριστούμε πολλά πράγματα. Έχει τύχει το παιδί να φύγει και να το ψάχνουμε, χρειαζόταν συνεχή επίβλεψη. Επιπλέον μια μητέρα όταν το παιδί της έχει κάποια αναπηρία – πόσο μάλλον βαριάς μορφής- δεν μπορεί να εργαστεί και να λείπει ώρες από το σπίτι, οπότε η οικογένεια στερείται το εισόδημα και επιβαρύνεται με την πληρωμή στον βοηθό, ο οποίος είναι αναγκαίος, κυρίως για την ασφάλεια του παιδιού. Οπότε σε συνεννόηση με τον βοηθό, ο οποίος ήθελε να μπει στη διαδικασία, μπήκαμε στο πρόγραμμα» ανέφερε.
Και συμπλήρωσε σχολιάζοντας ότι «είναι ότι πιο καλό έχει γίνει από την πλευρά της πολιτείας. Μία ευκαιρία για κοινωνικοποίηση τόσο για το παιδί όσο και για τους γονείς. Θα μπορέσουμε να πάρουμε μια ανάσα και να βγούμε από τα σπίτια μας επιτέλους χωρίς δεύτερες σκέψεις για την ασφάλεια του παιδιού».
Δίπλα σε άτομα με αναπηρία
Από την πλευρά του ο προσωπικός βοηθός – πλέον και επισήμως – του 22χρονου, κ. Γιώργος Αντωνακόπουλος μοιράζεται μέσω του GRTimes την δική του εμπειρία, καθώς και όλη την διαδικασία για την ένταξη στο πρόγραμμα.
«Εγώ είμαι συνοδός παιδιών με αυτισμό, έχω προϋπηρεσία και εμπειρία στον τομέα, μου άρεσε αυτή η δουλειά και το 2017 γνώρισα και ανέλαβα το παιδί. Ξεκινήσαμε μια διαδικασία για το πιλοτικό πρόγραμμα, μαζέψαμε τα δικαιολογητικά και η εξυπηρέτηση ήταν πολύ καλή, μας βοήθησαν για την αίτηση στην πλατφόρμα. Προχθές ήρθε η έγκριση ότι ξεκινάμε και περιμένουμε από την άλλη εβδομάδα την ένταξη στον ΟΠΕΚΑ – από όπου θα πραγματοποιείται η πληρωμή. Είναι μεγάλη διευκόλυνση για εμάς τους επαγγελματίες, καθώς μας δίνεται η δυνατότητα να αξιοποιήσουμε τις γνώσεις μας και να βοηθήσουμε τους γονείς, ιδιαιτέρως παιδιών με βαριές αναπηρίες» τόνισε μιλώντας στο GRTimes ο κ. Αντωνακόπουλος.
Η αξιολόγηση των βοηθών
Επιπροσθέτως όπως γνωστοποιεί ο επαγγελματίας, η ένταξη στο πρόγραμμα «Προσωπικός βοηθός» δεν είναι μια εύκολη διαδικασία, όσον αφορά την αξιολόγηση των αιτούντων, καθώς απαιτούνται ορισμένες γνώσεις, τις οποίες διαθέτουν άνθρωποι που έχουν εργαστεί χρόνια στον τομέα.
«Δεν απαιτούνται σπουδές για την αίτηση, ωστόσο χρειάζεται μια προϋπηρεσία. Οι αιτούντες πρέπει να εξασφαλίσουν πιστοποιήσεις, έγκριση από ψυχολόγους και περνούν και αξιολόγηση με επιμορφωτικά σεμινάρια, τα οποία προσφέρει δωρεάν το υπουργείο. Εγώ έκανα 4-5 μέρες τεστ, στα οποία πρέπει να συγκεντρώσεις ποσοστό άνω των 60% για να περάσεις. Εγώ συγκέντρωσα πάνω από 90%. Και δεν είναι εύκολη διαδικασία, έχει “κοπεί” μεγάλη μερίδα των συμμετεχόντων. Δεν περνάει δηλαδή ο καθένας. Επιπλέον εξετάζεται και το καθαρό ποινικό μητρώο. Συνήθως οι μητέρες με δικαστική συμπαράσταση έχουν την εύνοια να επιλέξουν το καθεστώς συνοίκησης, δηλαδή ο βοηθός να ζει στο σπίτι ενός ωφελούμενου, αξιολογούνται βέβαια από την επιτροπή και ανάλογα δίνονται οι πληρωμές» επισημαίνει ο κ. Αντωνακόπουλος.
«Σημαντική πρωτοβουλία»
«Τα παιδιά με πιο βαριές μορφές αναπηρίας είναι σχεδόν αδύνατο να διαχειριστούν εξ’ ολοκλήρου από τους ανθρώπους της οικογένειας. Χρειάζονται βοήθεια, από επαγγελματία ο οποίος έχει εκπαιδευτεί αναλόγως για να χειρίζεται δύσκολες καταστάσεις. Είναι αδιαμφησβήτητα ένα πολύ καλό πρόγραμμα, σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη το βλέπουμε εδώ και 60 χρόνια, εδώ άργησε λίγο, αλλά πάλι καλά η πρωτοβουλία του υπουργείου και ειδικότερα της κ. Μιχαηλίδου είναι πολύ σημαντική, κυρίως για να πάρουν μια «ανάσα» οι γονείς των ΑμεΑ. Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι περισσότεροι κλεισμένοι στα σπίτια τους επί σειρά ετών. Θα μπορέσουν να ασχοληθούν με μία δραστηριότητα, να πάνε μια εκδρομή ή να βρουν μια εργασία. Με ένα πενιχρό επίδομα που λάμβαναν καταλαβαίνουμε ότι ήταν δύσκολο να βιοπορίζονται και να πληρώνουν επιπλέον έναν βοηθό για το παιδί τους» συμπλήρωσε τέλος.
Πηγή: GRTimes