Η αλαδανιά (λαδανιά) ή αλλιώς αλάδανος ή κίστος είναι ένα θαμνώδες φυτό που το συναντάμε κυρίως στην Κρήτη, αλλά και στην υπόλοιπη Μεσόγειο. Το λάβδανο ή λαδανο είναι μια βαλσαμώδη ρητινική αρωματική ύλη που περιέχεται στην αλαδανιά, η οποία είναι γνωστή για τις θεραπευτικές της ιδιότητες.
Χρήση του αλάδανου στην ιστορία και την μυθολογία
Η χρήση του κίστου μας ταξιδεύει χιλιάδες χρόνια πριν, όταν ήταν ένα από τα βασικά λιβάνια που καιγόντουσαν όταν έψελναν τους ψαλμούς του Δαυίδ – για αυτό, μάλλον, αναφέρεται και ως “Μύρο της Βίβλου”. Στην πραγματικότητα, το λάβδανο είναι ένα από 40 συστατικά του Αγίου Μύρου.
Μάλιστα, υπάρχουν αρκετές αναφορές τόσο από τον Διοσκουρίδη, όσο και τον Ηρόδοτο, σχετικά με τις αρωματικές και θεραπευτικές δράσεις του αλάδανου (το χρησιμοποιούσαν για τη μαλακτική, θερμαντική και στυπτική του δράση).
Στον Μινωικό πολιτισμό, το λάβδανο ήταν ένα αγαπημένο θεραπευτικό και καλλυντικό συστατικό, ενώ στην αρχαία Ρώμη, είχε τη χρήση εμπλάστρου σε κακοήθη σαρκώματα.
Οι Άραβες, από την άλλη πλευρά, το προτιμούσαν ως θυμίαμα, σε αντίθεση με τους Πέρσες που το χρησιμοποιούσαν με τη μορφή αλοιφής για να θεραπεύσουν παθήσεις του σπλήνα και του στομάχου.
Στον Μεσαίωνα, χρησιμοποιούσαν λάβδανο για να θεραπεύσουν την πανώλη, ενώ το συναντάμε και στην ταρίχευση των νεκρών των Αιγυπτίων. Παράλληλα, το έκαιγαν ως λιβάνι στους ναούς και το είχαν σαν κύριο συστατικό για την παραγωγή αρωματικών χώρου.
Τί αναφέρεται στην ελληνική μυθολογία:
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι Ολύμπιοι θεοί έκαναν συμβούλιο για να αποφασίσουν ποια φυτά θα είναι καλλωπιστικά και ποια θεραπευτικά. Η αλαδανιά κατατάχτηκε σαν θεραπευτικό φυτό για τους πληγωμένους πολεμιστές.
Οι θεές, όμως, πρόβαλαν σθεναρή αντίδραση σε αυτή την απόφαση, επειδή ήταν βέβαιες ότι το φυτό με το υπέροχο άρωμα και τα ρόδινα άνθη θα ήταν μια εξαίσια επιλογή για την ομορφιά τους. Τελικά, ο αλάδανος πήρε και τις δύο ιδιότητες, ικανοποιώντας το σύνολο των Ολύμπιων θεών.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες του κίστου
Σαν ρόφημα, μπορεί να θεραπεύσει και να ανακουφίσει από παθήσεις του πεπτικού, ενώ παράλληλα αναζωογονεί τον οργανισμό και ηρεμεί από πόνους. Πέραν τούτου, η αλαδανιά καταπολεμά βλαβερούς μικροοργανισμούς (όπως το ελικοβακτηρίδιο και κολοβακτηρίδιο) και βοηθάει σε πολλές μολύνσεις.
Το εξίσου εντυπωσιακό είναι ότι η σημασία του κίστου στην διατροφή των Ευρωπαίων είναι τόσο υψηλή που το 1999 ήταν μια χρονιά αφιερωμένη στον αλάδανο, κάτι που ακούγεται λογικό αν λάβουμε υπόψιν το γεγονός ότι το λάβδανο (συγκεκριμένα, τα φύλλα του) έχει την μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες από οποιοδήποτε άλλο φυτό που φύεται στην Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι ο κίστος έχει μια εξαιρετική ικανότητα να καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες, παρέχοντας στον οργανισμό αντιοξειδωτική δράση.
Μερικές από τις δράσεις του αλάδανου (επίσης συναντάται σαν “άγριο τριαντάφυλλο των βράχων”), είναι οι παρακάτω:
1. Επουλώνει τσιμπήματα εντόμων και πληγές.
2. Είναι η ιδανική τροφή (το νέκταρ του) για τις μέλισσες (το άνθος του κίστου επίσης συλλέγεται για πρόπολη)
3. Αποτοξινώνει
4. Δρα ως αντιϊκό
5. Ανακουφίζει και τονώνει το πεπτικό
6. Είναι ισχυρό αποχρεμπτικό, αντισπασμωδικό και αναλγητικό.
7. Βοηθάει στις αϋπνίες και τις μυκητιάσεις.
Τί λένε μελέτες και έρευνες για τον αλάδανο
Στη ρητίνη του φυτού υπάρχουν τα λαμβανικά διτερπένια, τα οποία είναι οργανικές ενώσεις οι οποίες εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων (αποτρέποντας τον σχηματισμό όγκων) και παρουσιάζουν αντιμικροβιακή δράση.
Σύμφωνα με έρευνες του Γερμανικό ινστιτούτο Lefo, το τσάι της λαδανιάς παρέχει τα θεραπευτικά οφέλη του πράσινου τσαγιού εις τριπλούν. Επίσης, σε σχέση με το κόκκινο κρασί, το τσάι λάδανου παρέχει τετραπλάσια προστασία στην καρδιά, ενώ είναι 20 φορές πιο ισχυρό (σε ότι αφορά στην αντιοξειδωτική του δράση) από τον φρέσκο χυμό λεμονιού.
Επιπλέον, έχει φανεί ότι ένα ποτήρι τσαγιού αλάδανου δίνει στον οργανισμό την ημερήσια δόση βιταμίνης C, ενώ μπορεί να αποτοξινώσει το σώμα, αποβάλλοντας τα τοξικά βαρέα μέταλλα που προέρχονται από την μόλυνση του περιβάλλοντος, τον καπνό των τσιγάρων, κα.
Τα φύλλα του φυτού (όταν χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή αφεψήματος), μπορούν να καταπολεμήσουν αποτελεσματικά τον ιό της γρίπης και των πτηνών (Η1Ν1 και Η7Ν7), καθώς και να περιορίσουν την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος. Αυτό σημαίνει ότι το τσάι κίστου μειώνει τα επίπεδα της “κακής” χοληστερίνης και αυξάνει τα επίπεδα της “καλής” χοληστερίνης”.
Σαν αποτέλεσμα, ο οργανισμός προστατεύεται από την δημιουργία αθηρωματικών πλακών (και τα επακόλουθα αυτής, όπως η πρόκληση στεφανιαίας νόσου) και ελαχιστοποιείται η πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων χάρη στην αντιφλεγμονώδη δράση του κίστου.
Αξίζει, επίσης, να αναφέρουμε ότι ο αλάδανος μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό και την αντίσταση του οργανισμού στον καρκίνο, αφού περιορίζει σημαντικά τις οξειδωτικές βλάβες στους ιστούς του σώματος. Οι αντι-εοπλασματικές (αντικαρκινικές) ιδιότητες του φυτού εξετάζονται ακόμα και τώρα στα εργαστήρια με πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα και ευρήματα.
Αλάδανος για την επιδερμίδα και την ομορφιά
Η πρόωρη γήρανση του δέρματος οφείλεται κυρίως στην οξείδωση που προκαλούν στον οργανισμό οι ελεύθερες ρίζες. Ο κίστος, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες.
Εκτός από αυτό, όμως, η χρήση του αλάδανου σε ασθενείς που έπασχαν από νευροδερματίτιδα έδειξε ότι 2/3 των συμμετεχόντων στην έρευνα παρατήρησαν εμφανή βελτίωση του δέρματός τους, χάρη στην βιταμίνη Ρ που περιέχει ο κίστος.
Η λαδανιά έχει εξαιρετική επίδραση και σε περιπτώσεις ερεθισμών του δέρματος, αλλεργιών, φαγούρας, δερματοπάθειας, ακόμα και στις αιμορροΐδες. Συγκεντρωτικά, ο κίστος μπορεί να επιβραδύνει τη γήρανση, να αντιμετωπίσει την ακμή, τις πληγές και τα κοψίματα και να τονώσει το σκασμένο δέρμα, ενώ παράλληλα συσφίγγει και τους πόρους της επιδερμίδας.
Δε μας κάνει εντύπωση που αποτελεί βασικό συστατικό σε πολλές αντιρυτιδικές, αντιγηραντικές και αναπλαστικές κρέμες προσώπου.
Πώς καταναλώνεται ο αλάδανος
Μπορείτε να πάρετε τα φύλλα του φυτού και να κάνετε τσάι (σε ζεστό – ΟΧΙ βραστό – νερό, όπου το εκχυλίζετε για περίπου 8 λεπτά). Επίσης, θα το βρείτε και σαν βοτανόλαδο – αυτό σημαίνει ότι έχει εκχυλιστεί (ήπια) με ελαιόλαδο. Επιπλέον, υπάρχει σε εξειδικευμένες λοσιόν και καλλυντικά, καθώς και σε κηραλοιφές (ως ανθόνερο).
Σε ότι αφορά τις διάφορες ποικιλίες κίστου, φαίνεται ότι η Κρητική γη έχει τα πρωτεία, αφού το κρητικό λάδανο (ή Cistus Creticus κίστος) έχει τις περισσότερες καλλυντικές, φαρμακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες από τα άλλα είδη λαδανιάς που απαντώνται σε άλλες περιοχές. Αν θέλετε να συλλέξετε αλάδανο, μπορείτε να ξεκινήσετε από τα χαμηλά παραθαλάσσια μέρη και να το συναντήσετε μέχρι και σε ύψος 1000 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.
![Σήμερα το φιλικό Εορδαϊκός – ΠΑΟΚ Δυτικού – Η ομάδα καλεί τους ]φίλαθλους](https://e-ptolemeos.gr/wp-content/uploads/2025/08/mats-350x250.png)
