Το νέο επίδομα ανεργίας θα είναι υψηλότερο κατά τους πρώτους μήνες και θα μειώνεται σταδιακά, παρέχοντας κίνητρα στους ανέργους να επιστρέψουν… γρήγορα στην αγορά εργασίας.
Το σύστημα αυτό, που θα εφαρμοστεί πιλοτικά εντός του έτους, θα αφορά μόνο όσους χάσουν τη δουλειά τους μετά την εισαγωγή των νέων ρυθμίσεων, αφήνοντας εκτός περίπου 82.000 ήδη επιδοτούμενους ανέργους. Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται το φθινόπωρο, με το νέο επίδομα να δοκιμάζεται αρχικά σε 10.000 ανέργους πριν από το τέλος του 2024 και να επεκτείνεται στη συνέχεια.
Το επίδομα θα αποσυνδεθεί από τον κατώτατο μισθό και θα υπολογίζεται πλέον βάσει του μέσου μισθού του εργαζόμενου πριν την απόλυσή του. Έτσι, ένας εργαζόμενος με μισθό 1.000 ευρώ που απολύεται, μπορεί να λαμβάνει επίδομα ύψους 700 έως 750 ευρώ μηνιαίως, σε αντίθεση με τα 509 ευρώ που ισχύουν σήμερα.
Το επίδομα ανεργίας θα είναι αυξημένο κατά τους πρώτους μήνες, καθώς η ξαφνική απόλυση μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στον οικογενειακό προγραμματισμό. Επιπλέον, το ύψος του επιδόματος θα εξαρτάται από τα έτη ασφάλισης, ώστε όσοι έχουν εργαστεί για πολλά χρόνια και έχουν συνεισφέρει σημαντικά στο σύστημα μέσω των εισφορών τους να λαμβάνουν μεγαλύτερη στήριξη.
Συγκεκριμένα, κατά τους πρώτους μήνες ανεργίας, το επίδομα θα αντιστοιχεί στο 70% του τελευταίου μισθού και θα μειώνεται σταδιακά κάθε τρίμηνο, φτάνοντας το 60%, το 50%, και τελικά τα σημερινά επίπεδα κατά το τελευταίο τρίμηνο της επιδότησης.
Πρόσθετα, το επίδομα θα συνοδεύεται από ένα μπόνους, το οποίο θα υπολογίζεται βάσει των ετών ασφάλισης και των αποδοχών του ασφαλισμένου. Το μπόνους αυτό θα χορηγείται σε όσους έχουν περισσότερα από 20 χρόνια ασφάλισης, υψηλούς μισθούς και δεν έχουν λάβει ποτέ πριν επίδομα ανεργίας.
Το Υπουργείο Εργασίας εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο να τεθεί πλαφόν στο ανώτατο ποσό του μηνιαίου επιδόματος και να παραταθεί η περίοδος καταβολής του, η οποία μπορεί να φτάσει έως τους 24 μήνες (από 5 έως 12 μήνες που ισχύει σήμερα).
Στις συζητήσεις εξετάζεται το ενδεχόμενο αλλαγής των κριτηρίων για τις ελάχιστες ημέρες απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος ανεργίας από εποχικά εργαζόμενους.
Μπόνους μαζί με το επίδομα ανεργίας και προπληρωμένες κάρτες
Επιπλέον το νέο σύστημα θα επιβραβεύει όσους έχουν εργαστεί και καταβάλει εισφορές για πολλά χρόνια, προσφέροντας ένα επιπλέον μπόνους ανάλογα με τα έτη ασφάλισης.
Παράλληλα, προβλέπεται η συγχώνευση του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας των 200 ευρώ στο νέο αυξημένο επίδομα. Το επίδομα θα είναι μειωμένο για όσους εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης, καθώς σήμερα ορισμένοι άνεργοι με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση λαμβάνουν επίδομα ανεργίας 509 ευρώ, ποσό που υπερβαίνει τις μηνιαίες αποδοχές τους όταν εργάζονται.
Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται η πλήρης εφαρμογή του νέου συστήματος καταβολής επιδομάτων ανεργίας και άλλων κοινωνικών παροχών μέσω προπληρωμένης κάρτας. Οι δικαιούχοι θα μπορούν να χρησιμοποιούν την κάρτα για αγορές και για ανάληψη μετρητών έως το 50% του ποσού του επιδόματος.
Στο νέο σύστημα θα ενταχθούν τα επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ, καθώς και τα επιδόματα τέκνων, γέννησης, οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα του ΟΠΕΚΑ.
Το ποσό κάθε επιδόματος θα πιστώνεται εξ ολοκλήρου στην προπληρωμένη κάρτα του δικαιούχου, ο οποίος θα μπορεί να κάνει ανάληψη μετρητών έως το 50% του ποσού από ΑΤΜ. Για παράδειγμα, σε επίδομα ανεργίας ύψους 500 ευρώ μηνιαίως, ο δικαιούχος θα έχει τη δυνατότητα ανάληψης έως 250 ευρώ, ενώ το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για αγορές.
Επιπλέον, η νομοθεσία προβλέπει κίνητρα για την αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών μέσω της κάρτας και τη μείωση της χρήσης μετρητών, όπως η διεξαγωγή ειδικών λοταριών με χρηματικά ή άλλα ακατάσχετα έπαθλα.
