Υπάρχουν μέσα στη ζωή των λαών μερικές ημερομηνίες κρίσιμες. Είναι ορόσημα και είναι σταθμοί. Ορόσημα που έχουν στηθεί για να σημαδεύουν τις μεγάλες επιδόσεις τους και τα τρόπαια. Στον ίσκιο τους σταματά για λίγο την πορεία του μέσα στο χρόνο, ένας λαός να ξεκουραστεί, να πάρει την αναπνοή του, για να συνεχίζει. Τα ορόσημα αυτά είναι και συγχρόνως αφετηρίες για νέα ξεκινήματα. Αυτές οι ημερομηνίες υψώνονται σαν βίγλες. Από την πιο υψηλή κορυφή τους μπορεί ένα έθνος να αγναντέψει εποπτικά όλη την περιπέτεια της ιστορικής του διαδρομής.
Μεγάλη είναι η ζωή των λαών. Δεν μετριέται με τα χρόνια όπως η ζωή των ανθρώπων. Με τους αιώνες μετριέται όπως η ζωή της γης. Λοιπόν εκεί που πορεύονται την καθημερινή του χαμοζωή ο λαός, απορροφημένος από τις έγνοιες της βιοπάλης, σταματάει μεσοστρατίς και υψώνει με χτυποκάρδια τα μάτια προς την υψηλότερη κορυφή που βλέπει να ορθώνεται μπροστά του. Η καρδιά του γεμίζει αναγάλλια, τα μάτια βουρκώνουν. Ω την ξέρουμε αυτή την υψηλότατη σκοπιά. Βλέπουμε την κορυφή της ν’ ανεμίζει χαιρετιστικά η μεγάλη σημασία του Γένους.
Τα περασμένα τα προσφέρει στη ματιά μας η ιστορία. Η φωνή της ακούγεται από τα βάθη των αιώνων σαν φωνή βαριάς καμπάνας. Η μνήμη βαδίζει πάνω στους περπατημένους δρόμους. Αγγίζει πρόσωπα, κοντοστέκεται στα τοπία, αναθυμάται ονόματα και περιστατικά.
Σήμερα ανεβαίνουμε την πιο ψιλή βίγλα της νεότερης ιστορίας μας. Ένας λαός 10.000.000 ψυχές βαδίζει στο προσκύνημα με τάξη, με σιωπή, με περισυλλογή. Ας παραμερίσουν οι δημοκόποι, ας κρυφτούν οι ένοχοι και οι δειλοί. Και μονάχα ας ακολουθάνε όσοι επράξανε λαμπρά, είπε ο ποιητής από τούτη την κορυφογραμμή της 28ης Οκτώβρη, μπορούμε να αγναντέψουμε την πορεία της φυλής μας μέσα στα μακρινά τα περασμένα.
Μπορούμε να σταθούμε με το κεφάλι ψηλά και να αντιμετωπίσουμε κατάματα όλες τις άλλες υψηλότατες κορυφές της ελληνικής ζωής, που θα αντικρίσουμε από τούτο το υψόμετρο.
28η Οκτώβρη. Είναι τρανή τούτη η ημερομηνία και για πολλούς αιώνες δεν είναι για να σβήσει το μεγάλο άστρο της πάνω από την Ελλάδα.
Σηκώθηκε όρθια μια ολάκερη φυλή και έγραψε τις εντολές της με φωτιά και αίμα. Γεννήθηκε ένα πρωί μέσα στην κραυγή των σειρήνων, των σαλπίγγων και των τραγουδιών. Οι καμπάνες όλες της Ελλάδας τη φώναξαν με τα χάλκινα στόματά τους και οι πανέλληνες απάντησαν με ένα ομόψυχο «Παρών».
Έρχεται μια μέρα στη ζωή των εθνών που οι αιώνες ελέγχουν τα χαρτιά της ιστορικής τους ταυτότητας. Τέτοια μέρα για την Ελλάδα είναι η μέρα της 28ης Οκτώβρη. Αυτή τη μέρα δώσαμε ακόμα μια φορά εξετάσεις μπροστά στο Θεό και μπροστά στους ανθρώπους. Δείξαμε την ταυτότητά μας την εθνική και βρέθηκε εντάξει.
Ας φυλάξουμε αυτή τη μέρα καθαρή. Γιατι σήμερα γιορτάζουμε τη μεγάλη δόξα της ενωμένης, της ομόψυχης, της ομοούσιας Ελλάδας. Νιώθουμε τη μοναξιά μας γύρω. Οι ιαχές που μας υποδέχθηκαν όταν προχωρούσαμε μέσα στη φωτιά της Ευρώπης, ολομόναχοι ντυμένοι την περηφάνια μας έχουν καταλαγιάσει προ πολλού. Οι ευεργετημένοι φίλοι μας είχαν αδύνατη μνήμη.
Η Ελλάδα πραγματοποίησε τούτον τον άθλο, όλες τις φορές που η καμπάνα της μοίρας σήμανε μέσα στους αιώνες την κρίσιμη ώρα της.
Το ελληνικό γένος έχει τούτο το προνόμιο. Να ζει αιώνια μέσα στην εφηβική ηλικία, έτοιμο την πάσα ώρα για τις πιο υψηλές και τις πιο θανάσιμες τρέλες. Η Ελλάδα μόνη αυτή συνεχίζει το δρόμο τον εφηβικό. Κρατάει όρθιο τον πυρσό του Προμηθέα, που είναι ο πυρσός της ελευθερίας και του μαρτυρίου της.
Το 1940 – 41 ήταν μια φυσιολογική συνέχεια του 450 π.Χ. ήταν και τα δύο πράξεις ενάντια στη λογική των αριθμών και των πιθανοτήτων.
Και τούτη τη φορά η μικρή Ελλάδα νίκησε μια αυτοκρατορία 40.000.000 που ήρθαν να την τρομοκρατήσουν με τα 6.000.000 εκατομμύρια λόγχες.
Όμως ο ελληνικός λαός νιώθει μέσα στο αίμα του αδάμαστο και ακμαίο το φυλετικό του κύτταρο. Γιατί οι άπειρες καταδρομές που πέρασε νικηφόρα ύστερα από το τεράστιο γεγονός του 40-41 απέδειξαν πως ο εθνικός οργανισμός είναι πάντα ακμαίος.
Η ελληνική ζωή κινείται μέσα στο πιο δραματικό νόημα της εθνικής μας συνείδησης. Σήμερα γιορτάζουμε την πιο μεγάλη επέτειο της νεότατης ιστορία μας. Η 28η Οκτωβρίου είναι η πιο θριαμβευτική επικύρωση του γενικού περιεχομένου της εθνικής μας συνείδησης.
Αυτή ση συνείδηση είναι που προστάζει τα έργα μας και διαμορφώνει τους στοχασμούς μας. Αυτή είναι που υπαγορεύει από το απώτατο παρελθόν, ως το πιο κοντινό παρόν, τα ίδια συνθήματα της τιμής, της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας και του πολιτισμού.
Η μοίρα του γένους μας δε βρίσκεται μόνο στα χέρια της δικής μας γενιάς. Με τα δικά μας χέρια παλεύει ολάκερο το αρχαίο γένος.
Έτσι ενεργεί, έτσι δρα, στοχάζεται, αποφασίζει και αγωνίζεται αυτός ο ενιαίος, ο αδιάσπαστος, ο αιώνια εφηβικός οργανισμός που λέγεται Ελληνισμός. Και όσο λέγεται Ελληνισμός, θα εξακολουθεί να πορεύεται κατά τον ίδιο τρόπο μέσα στη λεωφόρο της ιστορίας του.
Είναι ο δρόμος που κρατά σφραγισμένες τις πατημασιές από εκατοντάδες εκατομμύρια προγόνων που πέρασαν από δω, που περπάτησαν και τα βήματά τους άφησαν σημάδια από ιδρώτα και αίμα πάνω στο χώμα .
Η αγάπη που μας δένει ως το θάνατο με τούτη τη γη δεν είναι μονάχα ένα αίσθημα μεταφυσικό. Είναι ο φυσικός λώρος όπου ενώνει με τις πληγές του αίματος το παιδί, με τα σπλάχνα που το εγέννησαν. Τούτο το ζεστό χώμα που αποτελεί τη γη της πατρίδας μας, είναι καμωμένο από τη στάχτη χιλιάδων γενναίων Ελλήνων που γεννήθηκαν εδώ.
Η εθνική συνείδηση είναι η ομαδική ψυχοπνευματική επεξεργασία 30 αιώνων κοινής ζωής, κοινής γλώσσας , κοινών ιδανικών, κοινών πηγών αίματος, κοινών παραδόσεων και κοινών ηθών και εθίμων. Αυτή η ζωή των 30 αιώνων υπάρχει «εν δυνάμει» μέσα στον καθένα μας. Υπάρχει σαν βίωμα κληρονομικό, σαν θρύλος, σαν παραμύθι, σαν τραγούδι, σαν τέχνη, σαν παράδοση. Υπάρχει ακόμα σαν κοινή μοίρα της φυλής που ζει, αγωνίζεται, χτυπά και χτυπιέται επί χιλιάδες χρόνια στον ίδιο τούτο τόπο. Οι άνθρωποί του δε ζήτησαν ποτέ τίποτα άλλο παρά να ζουν ελεύθεροι και αν έλθει η ώρα τους να πεθάνουν λεύτεροι πάνω στη γη που τους έδωσε ο Θεός. Κι αν πεθάνουν σμίγουν κι αυτοί με το λεπτό χώμα της αγαπημένης γης και γίνονται κι αυτοί οι τόπος που λέγεται Ελλάδα.
Τα λόγια είναι αδύναμα να περιγράψουν και να υμνήσουν το Έπος εκείνο που ο δοξασμένος στρατός μας έγραψε με το αίμα και την ξιφολόγχη του πάνω στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Πέρασαν από τότε 70 χρόνια. Όμως όσα κι αν περάσουν, όχι μόνο δεν ξεθωριάζουν αλλά πιο κοντά μας φέρνουν αυτή τη μεγάλη εποχή.
Γι αυτό και πάλι σήμερα προβάλλει ολοζώντανη στη φαντασία μας η αθάνατη Δόξα του 1940 με όλο το λαμπρό της μεγαλείο. Ανάλαφρη, αιθέρια, ολόλευκη και φωτεινή πεντάμορφη με αρχαγγελική όψη περπατώντας μονάχη, μελετά τα λαμπρά παλικάρια και προχωράει και φθάνει στη Βόρεια Ήπειρο. Σε κάθε βήμα της λές και παίρνει νέα δύναμη και ζωή από τα τιμημένα χώματα που πατά. Σε κάθε βήμα της μεγαλώνει σιγά – σιγά και γίνεται μια τεράστια οπτασία, που τα πόδια της αγγίζουν τη βορειοηπειρώτικη γη. Και το κεφάλι της, το δαφνοστεφανωμένο, ενώνεται με τον ουρανό. Γιατί είναι ασύγκριτα υπέροχη και μεγάλη η ελληνική Δόξα του 1940.
Σε κάθε βήμα της θυμάται και μια μεγάλη νίκη. Μα και σε κάθε βήμα προσπερνά και ένα τάφο. Όμως καθώς αντικρίζει έρημους και παραμελημένους τάφους των ηρώων μας, ξαναγυρίζει στην πραγματικότητα το λαμπρό της πρόσωπο σκοτεινιάζει. Σταματάει το τραγούδι της και τώρα δάκρυα κυλούν στο μάγουλό της και πέφτουν πάνω στη σκλαβωμένη γη.
Ίσως δεν υπάρχει μεγαλύτερο παράδειγμα ασυνέπειας, αδικίας και αγνωμοσύνης των Μεγάλων στη μικρή αλλά τιμημένη πατρίδα μας.
Μα τότε λοιπόν άδικα πολεμήσαμε το 1940 και άδικα χύθηκε τόσο Ελληνικό αίμα; Όχι δεν πρέπει ποτέ να καταλήξουμε σ’ αυτό το συμπέρασμα που σαν πικρό ερώτημα ανεβαίνει στα χείλη μας.
Γιατί με το ΟΧΙ του 1940 δεν προδώσαμε πρώτα τον εαυτό μας και την ιστορία μας και κατόπιν τους συμμάχους. Με το ΟΧΙ του 1940 διατηρήσαμε ακέραιη την αξιοπρέπεια και ακηλίδωτη την εθνική μας τιμή.
Το έπος του 1940 αποτελεί πνευματικό κεφάλαιο του Ελληνισμού και της Οικουμένης. Το έγραψε με το αίμα του για την υπόθεση των λαών της γης, ένας λαός πιστός σε μια παράδοση και μια ιστορία.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ
