Όταν ο γράφων αποφάσιζε πριν χρόνια να σπουδάσει στο πολυτεχνείο, είχε και αυτός κατά νου τα συνηθισμένα κριτήρια επιλογής κάθε φιλόδοξου 18χρονου που έπρεπε να επιλέξει σχολή για σπουδές: Θα έπρεπε το επάγγελμα που θα ακολουθήσει να έχει εξασφαλισμένη επαγγελματική αποκατάσταση, σεβαστές οικονομικές απολαβές, καλές συνθήκες εργασίας, επιστημονική εξέλιξη, κτλ. Έτσι αυτός όπως και χιλιάδες άλλοι νέοι επέλεξαν να γίνουν μηχανικοί, ώστε να απολαύσουν κατά το μέτρο του δυνατού όλα τα παραπάνω…
Αρκετά χρόνια μετά την επιλογή μου και βλέποντας την τραγική κατάσταση που έχουν περιέλθει δεκάδες χιλιάδες συνάδερφοί μου, κάθομαι και αναλογίζομαι πως είναι δυνατόν ακόμα και μια πτωχευμένη χώρα να έχει αφήσει ένα τόσο παραγωγικό κομμάτι της Ελληνικής κοινωνίας να καταστραφεί κατά τέτοιον τρόπο. Και δεν αναφέρω «απαξιωθεί» ή «πληγεί». Αλλά «καταστραφεί», έχοντας πλήρη κατανόηση της εννοιολογικής ερμηνείας της συγκεκριμένης λέξης .
Σήμερα λοιπόν βλέπω αυτήν την κατηγορία των Ελλήνων επιστημόνων να έχει κυριολεκτικά αφανιστεί. Και όχι απόλυτα λόγω της κρίσης αλλά κυρίως λόγω της σχιζοφρενικής ελληνικής νομοθεσίας που σε περίοδο κρίσης, ουσιαστικά έδωσε την χαριστική βολή στο επάγγελμα. Και εξηγούμαι: Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 107 χιλιάδες «ενεργοί» μηχανικοί. Λέγοντας «ενεργοί», προφανώς και δεν εννοώ «εργαζόμενοι». Αυτό που εννοώ είναι ότι υποχρεούνται να έχουν ενεργή δραστηριότητα στην εφορία δια βίου, και να πληρώνουν τις εισφορές στον ασφαλιστικό τους φορέα πάλι δια βίου. Ακόμα και αν δεν έχουν βγάλει ούτε ευρώ από το επάγγελμα τους για χρόνια. Οι ασφαλιστικές εισφορές των μηχανικών είναι εξαιρετικά υψηλές και προσεγγίζουν αυτές των ελευθέρων επαγγελματιών του ΟΑΕΕ. Η διαφορά με αυτούς όμως είναι πως αυτοί αν κλείσουν την επιχείρησή τους μπορούν να διαγραφούν από τον ΟΑΕΕ και να πάψουν να πληρώνουν ασφάλιση. Οι μηχανικοί δεν δικαιούνται να πάψουν να πληρώνουν την ασφάλισή τους, μέχρι να πεθάνουν. Είτε δουλεύουν, είτε δεν δουλεύουν!
Έχουμε όμως και άλλα «προτερήματα» σε αυτό το επάγγελμα. Ενώ οι περισσότεροι μηχανικοί είναι κατ’ουσίαν άνεργοι, δεν δικαιούνται να γραφούν στον ΟΕΑΔ. Ούτε φυσικά να πάρουν κάποιο επίδομα ή κάποια μόρια από τον ΟΑΕΔ. Είναι μονίμως εκτός των προσλήψεων για ανέργους και εκτός κάθε παροχής του ΟΑΕΔ. Αντ’αυτού, επιβάλλεται να πληρώνουν από τις εισφορές τους και ένα σεβαστό ποσοστό υπέρ των ανέργων του ΟΑΕΔ. Δηλαδή ένας άνεργος μηχανικός, δεν δικαιούται να πάρει επίδομα ή μόρια από τον ΟΑΕΔ, αλλά υποχρεώνεται να πληρώνει από την τσέπη του και το επίδομα του ανέργου του ΟΑΕΔ!
Διανύοντας λοιπόν τον 5ο χρόνο της κρίσης – και με την οικοδομή στην Ελλάδα ουσιαστικά νεκρή – το αποτέλεσμα στον κλάδο των μηχανικών είναι το εξής: Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΤΕΕ, η πραγματική ανεργία στον κλάδο των μηχανικών προσεγγίζει το 50%, ενώ η ανεργία για μηχανικούς έως 35 ετών φτάνει το 85%! Και δεν αναφέρομαι σε υποαπασχόληση αλλά σε πλήρη ανεργία. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως νέοι μηχανικοί που να δουλεύουν (στο επάγγελμά τους) στην Ελλάδα ουσιαστικά δεν υπάρχουν πλέον. Και οι μόνοι μηχανικοί που εργάζονται είναι οι μεγαλύτερης ηλικίας που είναι υπάλληλοι σε κάποια εταιρεία, ΔΕΚΟ ή στο δημόσιο.
Την επόμενη φορά λοιπόν που κάποιος άνεργος ή χαμηλόμισθος θα αναλογίζεται την τραγική κατάσταση που έχει περιέλθει, ας αναλογιστεί και το εξής: Υπάρχει ένας κλάδος άνεργων-υποαπασχολούμενων συμπολιτών του, που δεν έχει πάρει ποτέ επίδομα ή μόρια από τον ΟΑΕΔ και δεν έχει δικαίωμα να το κάνει. Επίσης είναι «καταδικασμένος» να πληρώνει ένα ποσό που αγγίζει τα 400 ευρώ τον μήνα δια βίου και αν αργήσει να το πληρώσει για λίγους μήνες κινδυνεύει να χάσει ότι ακίνητη και κινητή περιούσια έχει. Ασχέτως αν εργάζεται ή όχι. Αυτός είναι ο κλάδος των μηχανικών στην Ελλάδα της κρίσης. Αφιερώνω το παρόν άρθρο στον συγκεκριμένο κλάδο με την ευχή οι Έλληνες μηχανικοί να μπορέσουν σύντομα να ανασάνουν.
Παύλος Κιλίντζης
Διπλωματούχος Ηλεκτρονικός Μηχανικός