1. Ο λύκος της Wall Street
The Wolf of Wall Street
***
ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΩΜΩΔΙΑ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 180΄
(Πρεμιέρα, 26/12)
Η πολυαναμενόμενη ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε, βασίζεται σε γεγονότα από τη ζωή του υπαρκτού Τζόρνταν Μπέλφορντ που έχουν καταγραφεί από τον ίδιο στο ομότιτλο αυτοβιογραφικό του μυθιστόρημα. Στην ταινία, ο Μπέλφορντ ξεκινά την καριέρα του ως χρηματιστής την 29η Οκτωβρίου του 1987, που έμεινε στην ιστορία ως «Μαύρη Δευτέρα» λόγω του μίνι κραχ, για να απογειωθεί στη συνέχεια στ΄ άστρα. Ηταν ευφυής, απατεώνας και άπληστος. Δημιούργησε μια μικρή χρηματιστηριακή εταιρεία και άρχισε να φτιάχνει «φούσκες» «πουλώντας σκουπίδια σε σκουπιδιάρηδες». Παράλληλα ξέπλενε και βρώμικο χρήμα. Η φήμη του Μπέλφορντ μεγάλωνε, καθώς μαγάλωναν οι φούσκες, και τον σήκωσε ως την κορυφή του κόσμου. Η πτώση του από εκεί ψηλά ήταν καταστροφική. Η ζωή αποδείχτηκε και αυτή τη φορά ένας κύκλος, που για τον Σκορσέζε έχει πάντα και ηθική διάσταση.
Ο Σκορσέζε, πληθωρικός όσο ποτέ άλλοτε στο πρόσφατο παρελθόν του, δημιουργεί φρενήρη ρυθμό, που υπαγορεύεται από την ηχητική μπάντα της ταινίας. Ο «Λύκος της Wall Street» είναι μια μετάλλαξη των «Καλών παιδιών» και του «Καζίνο» -δύο δικές του ταινίες γύρω από τη μαφία. Η Γουόλ Στριτ παρουσιάζεται σαν μια ζούγκλα, όπου οι «ιθαγενείς» λατρεύουν παγανιστικά το χρήμα ακολουθώντας εν χορώ το ρυθμό στον οποίο τους υποβάλλει ο «σαμάνος» της φυλής τους. Κάπως έτσι βλέπει ο Σκορσέζε τον ήρωά του, που εκείνη την εποχή δεν είχε πατήσει τα τριάντα. Η ζωή του Μπέλφορντ πέρα από τον παράδεισο της Γουόλ Στριτ ήταν ένα διαρκές πάρτι μέσα στη χλιδή, με γυναίκες και πολλά ναρκωτικά. Σε κάποιο σημείο νομίζεις πως ο Ιταλοαμερικανός σκηνοθέτης θέλει να παραλληλίσει τη δεκαετία του ‘80 (των γιάπις) με τις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70 (των χίπις και των απογόνων τους).
Η ταινία διαρκεί τρεις ολόκληρες ώρες, εξαντλητικές όμως, γιατί τα επιμέρους θεματικά της μοτίβα επαναλαμβάνονται. Ο πρωταγωνιστής της, ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, είναι εξαιρετικός. Εχει βαλθεί να μας πείσει πως θέλει να γίνει ένας Ορσον Ουέλλες των ημερών μας. Ο ίδιος λέει πως είδε τον Μπέλφορντ σαν έναν μοντέρνο Καλλιγούλα.
2. Η κρυφή ζωή του Γουόλτερ Μίτι
The Secret Life of Walter Mitty
***
ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΟΜΕΝΤΙ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 114΄
(Πρεμιέρα, 25/12)
Αμερικανική ταινία με σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή τον ηθοποιό Μπεν Στίλερ. Το σενάριό της βασίζεται στην κλασική ιστορία του Τζέιμς Θάρμπερ που έχει ξαναγίνει ταινία στο παρελθόν με τον Ντάνι Κέι. Ο Γουόλτερ Μίτι, ένας ονειροπαρμένος που εργάζεται ως photo editor στο περιοδικό Life, θα ζήσει την πιο απίθανη περιπέτεια της ζωής του. Το Life διακόπτει οριστικά την έντυπη έκδοσή του και οι συντάκτες του ετοιμάζουν το τελευταίο του τεύχος. Ο Μίτι, όμως, χάνει το αρνητικό της φωτογραφίας ενός διάσημου φωτογράφου που προορίζεται για τελευταίο εξώφυλλο. Στη συνέχεια, για να δώσει μια λύση στο πρόβλημα, αναζητάει τον φωτογράφο στα τέσσερα σημεία του πλανήτη. Η περιπέτειά του, η οποία ίσως να είναι και φανταστική, θα αποβεί λυτρωτική για τον Μίτι. Γλυκόπικρο και καλογυρισμένο.
3. Μικρά Αγγλία
****
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΡΑΜΑ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 160΄
O Παντελής Βούλγαρης επιχείρησε να επαναφέρει το ελληνικό σινεμά στην κλασική ρότα της μεγάλης αφήγησης και σε έναν ορίζοντα όπου η δραματική ένταση και η συγκίνηση έχουν πρωτεύοντα ρόλο. Ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος μας έχει συνηθίσει τελευταία σε νοσηρές οικογενειακές καταστάσεις, ως μικρογραφίες μιας κοινωνίας σε πολύπλευρη κρίση. Η «Μικρά Αγγλία» διαφοροποιείται διότι δεν έχει πρόθεση να σοκάρει, η μυθοπλασία της απέχει χρονικά από το σήμερα και δείχνει κατανόηση ακόμα και στους «κακούς». Ετσι θα τοποθετούσε κανείς τη «Μικρά Αγγλία» σε ένα καρτ ποστάλ της εποχής μας.
Ο Βούλγαρης είναι ο μοναδικός Ελληνας σκηνοθέτης που, στις σπουδαιότερες στιγμές της σαραντάχρονης καριέρας του, περιστράφηκε συστηματικά γύρω από τη γυναίκα. Πάντα ευγενικός κι ευαίσθητος –για κάποιους λυρικός- δεν αντιμετώπισε το γυναικείο πρόσωπο σαν καθρέφτη ψυχοδραμάτων. Τοποθέτησε τη γυναίκα και το ψυχολογικό της δράμα κοινωνιολογικά μέσα στο κάδρο της ηθογραφίας.
Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα στη «Μικρά Αγγλία», δράμα παραλίγο επικών διαστάσεων από το ομότιτλο μυθιστόρημα της συντρόφου του, της Ιωάννας Καρυστιάνη, που επωμίστηκε και τη μετατροπή του σε σενάριο. Η γυναίκα είναι και πάλι στον αφρό μιας μικρής τραγωδίας που εκτυλίσσεται στη Μικρά Αγγλία (η Ανδρος από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι την εποχή του μεσοπολέμου).
4. Η τέλεια ομορφιά
La Grande Bellezza
***1/2
ΔΡΑΜΑ, ΣΙΝΕΦΙΛ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 142΄
Σύγχρονη τοιχογραφία της ρωμαϊκής παρακμής από τον Πάολο Σορεντίνο, που σκηνοθετεί τον αγαπημένο του ηθοποιό Τόνι Σερβίλο σε μια υπαρξιακή περιπέτεια. Η ταινία είναι ανάλαφρη και στις κορυφώσεις της συναρπαστική, άλλοτε ονειρική κι άλλοτε αφημένη σε ένα στυλ που θυμίζει όπερα. Αν ζούσε ο Φελίνι ίσως να χαμογελούσε από ικανοποίηση: η «Τέλεια ομορφιά» μοιάζει με ευφάνταστη μίξη της «Γλυκειάς ζωής», της «Ρώμης» και του «8 ½». Η μοναδική ένστασή μας αφορά την πληθωρικότητα του Σορεντίνο που από ένα σημείο και έπειτα τον πνίγει. Στο δεύτερο μέρος επαναλαμβάνεται και γίνεται φλύαρος.
Ο Τζεπ Γκαμπερντέλα, ψυχή της κοσμικής Ρώμης, λίγες μέρες μετά τα γενέθλιά του, έγινε 65 χρονών, αναρωτιέται ποιος είναι και πού πάει;. «Ηρθα στη Ρώμη 26 χρονών και παρασύρθηκα στη δίνη της κοσμικότητας. Ηθελα να γίνω βασιλιάς των κοσμικών και τα κατάφερα. Δεν ήθελα να συμμετέχω απλώς στα πάρτι, αλλά να έχω τη δύναμη για να τα καταστρέφω», μονολογεί περπατώντας ξημερώματα στις όχθες του Τίβερη. Πριν από 20 χρόνια, ο Τζεπ έγραψε ένα βιβλίο κι έγινε διάσημος. Δεν το ξαναεπιχείρησε, δεν είχε να πει τίποτα «για την καλλιτεχνική και κοσμική πανίδα του τίποτα». Σήμερα, το σωσίβιό του στον αφρό της κοσμικής Ρώμης είναι οι ανόητες συνεντεύξεις που κάνει με επηρμένους καλλιτέχνες για μια εφημερίδα. Ο Τζεπ κοιτάζει την αιώνια πόλη από το μπαλκόνι του, σε ένα λόφο πάνω από το Κολοσσαίο. Ξενυχτάει σε πάρτι, όπου οι καλεσμένοι κάνουν τρενάκια στην κορύφωση του ξεφαντώματος («τα πιο ωραία τρενάκια στη Ρώμη, γιατί δεν πάνε πουθενά»). Μπαίνει με άνεση σε βίλες-παλάτια που είναι μέρος της ιστορίας της Ρώμης.
Ο Τόνι Σερβίλο, ο κορυφαίος Ιταλός ηθοποιός των ημερών μας, παίζει με απόλυτη ακρίβεια και προσαρμόζεται σαν χαμαιλέοντας στο οπτικό στυλ του Σορεντίνο.
5. Oh Boy
***
ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΟΜΕΝΤΙ, ΣΙΝΕΦΙΛ (2013)
Α/Μ Διάρκεια: 83΄
Η μικρή σινεφίλ έκπληξη των γιορτών. Πρωτόλειο έργο, σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γερμανού Γιαν Ολε Γκέρστερ, που σε κερδίζει με το ύφος του και την ατμόσφαιρα την οποία πέτυχε να δημιουργήσει. Φαινομενικά, το «Oh Boy» μοιάζει με κοντινό συγγενή του πρόσφατου «Frances Ha», που αγαπήθηκε από το νεανικό σινεφίλ κοινό. Ο ήρωάς του όμως στις κρίσιμες στιγμές θυμίζει τους αδρανείς ψυχολογικά ήρωες της πρώτης σκηνοθετικής περιόδου του Τζιμ Τζάρμους. Ερχεται στη μνήμη το «Διακοπές διαρκείας».
Ο Νίκο αδιαφορεί για τους πάντες και τα πάντα, από το ξεκίνημα της ταινίας μέχρι την τελευταία της σεκάνς, στην οποία θα δοκιμαστεί η συναισθηματική του απάθεια. Στην πρώτη σκηνή εγκαταλείπει την κοπέλα του, λίγο μετά μαθαίνουμε πως έχει εγκαταλείψει και τις σπουδές του στη Νομική γιατί απλώς δεν τον ενδιαφέρουν. Ο πατέρας του, που ανήκει στα υψηλά κοινωνικά στρώματα, τού μπλοκάρει τον τραπεζικό λογαρισμό που ήταν για τις σπουδές του. Πιστεύει πως έτσι θα τον προσγειώσει στην «πραγματικότητα».
Ο Νίκο αντιδρά χαλαρά σαν αντιπροσωπευτικός τύπος μιας γενιάς μετέωρης και ανήμπορης για δράση, ίσως γιατί δεν βρίσκει τίποτα το αληθινά συναρπαστικό για να τη συγκινήσει. Στη διάρκεια του 24ωρου συμβαίνουν διάφορα, απλώς απρόσμενα έως τραγικά, αυτός όμως επιμένει να θέλει να πιεί έναν καφέ. Εκεί σταματάει το ενδιαφέρον του. Ο Ολε Γκέρστερ τον παρακολουθεί εναλλάσσοντας ενσταντανέ από την μονότονη, την αστεία, την αβέβαιη και την τραγική όψη της ζωής ενός Βερολινέζου, που περνάει κρίση χωρίς αιτία.
6. Ο γελαστός πρίγκηπας
Prince Avalanche
** 1/2
ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΟΜΕΝΤΙ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 94΄
Ο «Γελαστός πρίγκηπας» βραβεύτηκε για τη σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν στην τελευταία Μπερλινάλε. Ο Αλβιν και ο Λανς, δύο νεαροί άντρες εκ διαμέτρου αντίθετοι ως χαρακτήρες, έχουν αναλάβει να αποκαταστήσουν τις διαχωριστικές γραμμές στο οδικό δίκτυο ενός δάσους του Τέξας έπειτα από μια καταστροφική πυρκαγιά. Ο Αλβιν είναι το αφεντικό αλλά και γαμπρός του Λανς, τον οποίο θεωρεί ανεπρόκοπο. Οι δύο άνδρες λογομαχούν ή και προσβάλλουν ο ένας τον άλλον, στο τέλος όμως συμφιλιώνονται. Καταλύτης σε αυτή τη χημεία της αντρικής φιλίας είναι η σχέση τους με το γυναικείο φύλο. Καλύτερα φίλοι παρά συγγενείς. Καλογραμμένο και καλοσκηνοθετημένο, αλλά μάλλον αδιάφορο. Μια αύρα παραλόγου θα το απογείωνε. Με Εμίλ Χιρς, Πολ Ραντ.
7. 12 χρόνια σκλάβος
12 Years a Slave
***
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΕΠΟΧΗΣ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 134΄
Ο Σόλομον Νόρθαπ, ο ήρωας του έγχρωμου Βρετανού σκηνοθέτη Στιβ ΜακΚουίν, ένα πρωινό του 1841 ξυπνάει σε έναν εφιάλτη: είναι αλυσοδεμένος, θύμα απαγωγής δουλεμπόρων. Μέχρι χθες ήταν ένας ελεύθερος πολίτης, επιτυχημένος επαγγελματικά, διακεκριμένος βιολιστής σε μια πόλη της πολιτείας της Νέας Υόρκης και υποδειγματικός οικογενειάρχης. Η πίστη του στην αξία της οικογένειας και στο αγαθό της δικαιοσύνης θα δοκιμαστούν επί 12ετία στα σκλαβοπάζαρα του αμερικανικού Νότου.
Η εμμονή του ΜακΚουίν με το ανθρώπινο κορμί που βασανίζεται ποικιλοτρόπως και η επιμονή του στη διερεύνηση των εννοιών του εγκλεισμού και της ελευθερίας έκαναν ξεχωριστές τις δύο προηγούμενες ταινίες του, το «Hunger» και το «Shame». Ολα αυτά ισχύουν και για τη σημερινή, που υποτάσσεται σε πιο mainstream λογική. Μια άλλη σκέψη που σου έρχεται στο μυαλό αφορά τη «Λίστα του Σίντλερ» του Σπίλμπεργκ. Κάποιες στιγμές νομίζεις πως ο ΜακΚουίν τον αντιγράφει, όταν επιμένει στη σαδιστική σχέση και στο υπολανθάνον ερωτικό συναίσθημα ενός λευκού βασανιστή-βιαστή μιας νεαρής έγχρωμης. Παίζουν: Τσιούιτελ Ιτζίοφορ, Μάικλ Φασμπέντερ, Μπένεκτ Κάμπερμπατς, Σάρα Πόλσον, Πολ Ντάνο, Πολ Τζιαμάτι
8. Χόμπιτ: η ερημιά του Νοσφιστή
The Hobbit: Yhe Desolation of Smaug
** 1/2
ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ (2013)
Εγχρ. & 3D Διάρκεια: 161΄
Ο Πίτερ Τζάκσον επανέρχεται με το δεύτερο μέρος του «Χόμπιτ». Το ομότιτλο βιβλίο του Τόλκιν μοιράστηκε σε τρεις ταινίες για καθαρά εμπορικούς λόγους. Πληθωρικός (η φαντασία του είναι ανεξάντλητη) αλλά και φλύαρος. Μικροεπεισόδια, λεπτομέρειες και σκηνές δράσης αθροίζονται επί 160 λεπτά της ώρας. Σαν να βλέπεις μονοκοπανιά τέσσερα επεισόδια ενός σίριαλ. Στους φαν θα αρέσει.
9. Ο Μπάτλερ
Lee Daniels’ The Butler
**
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΡΑΜΑ (2013)
Εγχρ. Διάρκεια: 132΄
Ο σκηνοθέτης Λι Ντάνιελς βλέπει το τραύμα του ρατσισμού και τον αγώνα για τα κοινωνικά δικαιώματα των εγχρώμων στις ΗΠΑ μέσα από την ιστορία ενός μπάτλερ, που υπηρέτησε στον Λευκό Οίκο από το 1957 μέχρι το 1986. Το σενάριο βασίζεται στη ζωή του υπαρκτού Γιουτζίν Αλεν. Η ταινία αξίζει για την ερμηνεία του Φόρεστ Γουιτάκερ.
10. Ψυχρά και ανάποδα
***
Frozen ΑΝΙΜΑΤΙΟΝ (2013)
Εγχρ. 3D Διάρκεια: 102΄
Το παραμύθι του Χάνς Κρίστιαν Αντερσεν «Η βασίλισσα των πάγων» έρχεται στο κινηματογραφικό μας προσκήνιο παραλλαγμένο. Το κινουμένο σχέδιο συναντά το μιούζικαλ σε μια προσπάθεια της Ντίσνεϊ να ξαναδώσει αίγλη στην οικογενειακή ταινία. Το «Ψυχρά και ανάποδα» είναι η καλύτερη λύση για τα μικρά παιδιά στις γιορτινές μέρες που έρχονται.
Η πριγκίπισσα Αννα θα συνεργαστεί με τον Κριστόφ, έναν νεαρό που μεταφέρει πάγο με το έλκυθρό του, σε μια παράτολμη περιπέτεια. Ανεβαίνουν σε ένα χιονισμένο βουνό για να βρουν ένα παλάτι από πάγο στο οποίο ζει Παγωμένη Βασίλισσα Έλσα, που δεν είναι άλλη από την αδελφή της Άννα. Πρέπει να λύσουν τα μάγια μάγια που πάγωσαν ολόκληρο το βασίλειο. Ξεχωριστό είναι το μικρού μήκους κινούμενο σχέδιο που προβάλλεται μαζί με την ταινία. Φαντάζει σαν γέφυρα που ενώνει την ασπρόμαυρη εποχή της Ντίσνεϊ με τη σημερινή, στην οποία δεσπόζει το 3D.
