Η αναστύλωση παλαιών κτισμάτων αποτελεί σήμερα στα κράτη της βόρειας Ευρώπης την πιο επικερδή απασχόληση πολλών εταιριών, που ασχολούνται με αναστηλωτικές επιχειρήσεις.
Είναι αρκετή μία και μόνο φωτογραφία του κτηρίου και η ύπαρξη των μπάζων του, για να πουληθεί σε μυθικά ποσά.
Ιδιαίτερα στο Λονδίνο τα τελευταία χρόνια έχουν δραστηριοποιηθεί πολλές εταιρίες με αντικείμενο την αναστύλωση παλαιών κτηρίων.
Στις πόλεις της Αγγλίας , μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ,δεν έχει γκρεμιστεί ούτε ένα παλιό κτήριο. Όταν η στατικότητα του κτηρίου έχει πρόβλημα, υποστυλώνεται και διατηρείται η πρόσοψη του ως έχει, η οποία και επανασυνδέεται με το νεόδμητο κτίσμα.
Βέβαια ακριβώς το αντίθετο έγινε στην Ελλάδα και στην πόλη μας, την Πτολεμαΐδα.
Κατεδαφίστηκαν όλα τα νεοκλασικά οικοδομήματα, κατοικίες και δημόσια κτήρια με αποτέλεσμα να μην διασωθεί τίποτε, που να θυμίζει την προαπελευθερωτική περίοδο της πόλης .
Ακόμη και τα μεταπροσφυγικά κτίσματα ισοπεδώθηκαν όλα στο βωμό της αντιπαροχής και του εργολαβικού κέρδους. Τόσο το κράτους όσο και η τοπική αυτοδιοίκηση ήταν παθητικοί παρατηρητές αυτής της καταστροφής.
Ακόμη ήταν απούσα η οποιαδήποτε προσωπική ή σωματειακή παρέμβαση για να διασωθεί έστω και ένα παλιό νεοκλασικό κτίσμα.
Το μοναδικό διασωθέν προσφυγικό οικοδόμημα, το πετρόχτιστο υδραγωγείο της πόλης ,διασώθηκε, γιατί εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να τροφοδοτεί την πόλη μας.
Η Πτολεμαΐδα αποτελεί ίσως το μοναδικό παράδειγμα νεοαστικής νοοτροπίας στην Ελλάδα, όπου δεν διασώθηκε κανένα δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής.
Ακόμη και το παλιό δημαρχείο δέχτηκε τέτοιες νεοτερικές παρεμβάσεις, που έχασε την αρχική του ταυτότητα.
Σήμερα το μοναδικό νεοκλασικό κτήριο με εκλεπτυσμένα αρχιτεκτονικά στοιχεία, η οικία του Ιατρού Θεολογίδη, είναι και αυτό εγκαταλειμμένο στο έλεος του Θεού περιμένοντας τη χαριστική βολή από κάποια μπουλντόζα.
Την ίδια τύχη είχαν και οι λιθόχτιστες βρύσες της Πτολεμαΐδας και των περιχώρων, που θα μπορούσαν να ανακατασκευασθούν ακόμα και αν παρεμπόδιζαν στην ανάπτυξη της πόλης.
Η κατεδάφιση στην πόλη μας των νεοκλασικών αρχοντικών στερεί από τον πολεοδομικό της ιστό ,κάθε αισθητικό και οπτικό διαμάντι ομορφιάς.
Οι ύπαρξη και μόνο τσιμεντένιων κουτιών σε μια πόλη αναδύει μια μαζική αισθητική βαρβαρότητα και μια πολιτισμική συλλογική αδυναμία.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια αισθητική ερήμωση, αποτέλεσμα της οποίας είναι ο μηδενικός αριθμός τουριστών, με μια ανύπαρκτη επισκεψιμότητα της πόλης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, που επισκέφθηκε πολλές φορές την πόλη μας, έγραψε πολλά άρθρα για την ευκαλία και την ευτοπία των παραδοσιακών οικιστικών προτύπων.
Για την πόλη μας όμως ήταν ειλικρινής και ταυτόχρονα αφυπνιστικός, όταν την χαρακτήρισε ΄΄καρβουνόπολη΄΄.
Νομίζω, πως δεν μας αδίκησε.
Απλά ο χαρακτηρισμός του ας αποτελέσει εφαλτήρια προσπάθεια για μια νέα αρχιτεκτονική και πολεοδομική πρόταση για την πόλη μας που περιφερειακά τουλάχιστον θα μπορούσε να αναπτυχθεί και να εξωραϊστεί διασώζοντας ό,τι τέλος πάντων μπορεί να διασωθεί ακόμη…
