Πολύ σημαντική σε όλες τις αναπτυξιακές διαταραχές είναι η πρώιμη παρέμβαση, η παρέμβαση δηλαδή που θα γίνει το συντομότερο δυνατόν, ακόμα και από την ηλικία των 18 μηνών αν κριθεί απαραίτητο. Θα πρέπει να βρεθούν οι τρόποι, οι τεχνικές και οι συνθήκες, οι οποίες θα βοηθήσουν ένα παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή με αναπηρία να αναπτύξει στο μέγιστο τις ικανότητές του και να είναι από μικρή ηλικία λειτουργικό μέσα στην οικογένεια, το σχολείο αλλά και τα υπόλοιπα περιβάλλοντα.
Για να ξεκινήσει η πρώιμη παρέμβαση, χρειάζεται πρωτίστως η αξιολόγηση των δυνατοτήτων αλλά και των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το παιδί, προκειμένου να επιλεχθεί ο κατάλληλος τρόπος παρέμβασης ή και θεραπείας.
Σε κάποιες περιπτώσεις, η παρέμβαση που δέχεται ένα παιδί σε πρώιμη ηλικία μπορεί να το βοηθήσει να «κλείσει η ψαλίδα» μεταξύ του ίδιου και των άλλων παιδιών της ίδιας ηλικίας, να μπορέσει δηλαδή το παιδί με την ειδική εκπαιδευτική ανάγκη να «προλάβει» τους υπόλοιπους συμμαθητές του στο σχολείο, φτάνοντας μέσω της παρέμβασης/θεραπείας στα αναπτυξιακά ορόσημα του μέσου όρου της ηλικίας του.
Δεν είναι όμως μόνο ο λόγος στον οποίο μπορεί να υπολείπεται ένα παιδί, μπορεί να υπάρχουν και άλλοι τομείς στους οποίους να χρειάζεται βοήθεια και πρώιμη παρέμβαση. Και πιο συγκεκριμένα:
• Στην κινητική ανάπτυξη: η ικανότητα του παιδιού να κινείται, να παρατηρεί ήχους και οπτικά ερεθίσματα.
• Στην γλωσσική ανάπτυξη: η ικανότητα του παιδιού να αρθρώνει λόγο, να χρησιμοποιεί σωστό λεξιλόγιο, να επικοινωνεί.
• Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη: η ικανότητα του παιδιού να συμμετάσχει σε ομαδικά παιχνίδια και δραστηριότητες, να αναπτύσσει κοινωνικές σχέσεις με άλλα παιδιά και δασκάλους, να εκφράζει τα συναισθήματά του.
• Στην γνωστική ανάπτυξη: η ικανότητα του παιδιού να σκέφτεται, να αναλύει, να θυμάται και να μαθαίνει.
Αναλόγως λοιπόν με τους παραπάνω τομείς υπάρχει και ο κατάλληλος θεραπευτής/ειδικός που αναλαμβάνει τον τομέα του και όλοι μαζί στελεχώνουν μία διεπιστημονική ομάδα η οποία οφείλει να συνεργάζεται προκειμένου να επιτευχθούν τα μέγιστα αποτελέσματα στην πρόοδο του παιδιού. Ενδεικτικά η επιστημονική ομάδα συνήθως απαρτίζεται από :
• Λογοθεραπευτή
• Εργοθεραπευτή
• Ειδικός παιδαγωγό
• Παιδαγωγό
• Παιδοψυχίατρο
• Παιδοψυχολόγο
• Ιατρούς (παιδίατρο, ΩΡΛ, κλπ)
Να τονίσουμε ότι πολύ σημαντικό στοιχείο της πρώιμης παρέμβασης, είναι η υποστήριξη και εκπαίδευση της οικογένειας. Η θεραπεία/παρέμβαση που χρησιμοποιείται στο παιδί πρέπει να γίνεται κατανοητή από τους γονείς, ώστε να μπορεί να εφαρμόζεται και στο σπίτι και όχι μόνο σε ειδικά διαμορφωμένα «θεραπευτικά» περιβάλλοντα. Η εμπλοκή των γονέων είναι απαραίτητη για την επιτυχία ενός προγράμματος πρώιμης παρέμβασης γι’ αυτόν το λόγο η οικογένεια πρέπει να απαιτεί να ενημερώνεται και να εμπλέκεται ενεργά σε μια τέτοια θεραπευτική διαδικασία.
Γράφει: Κουτμάνογλου Βασιλική
Λογοθεραπεύτρια
Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων-Λογοθεραπευτών Ελλάδος
Υπεύθυνη λογοθεραπεύτρια του κέντρου λογοθεραεπείας «λογοπαίγνιο»
25ης Μαρτίου 33 – Πτολεμαίδα
Τηλέφωνο επικοινωνίας 6978383694