«Σίγουρα θα είμαι παρών στις διαδικασίες που θα γίνουν από εδώ και πέρα στο χώρο της αυτοδιοίκησης», δηλώνει ο δήμαρχος Αγίας Παρασκευής και πρόεδρος της ΤΕΔΚ Νομού Κοζάνης Σάββας Ζαμανίδης σε συνέντευξη που παραχώρησε στον «Π», βάζοντας τέρμα στα σενάρια για το αν θα διεκδικήσει τελικά ή όχι το δημαρχιακό θώκο του νέου δήμου Εορδαίας.
Καθώς όπως τονίζει, η ενασχόλησή του με την αυτοδιοίκηση ήταν μια περίοδος «γεμάτη προκλήσεις και μάλιστα ήταν ένα αντικείμενο από αυτά που ασχολήθηκα στη ζωή μου που με συγκίνησε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Με έχει κερδίσει και με κανένα λόγο δεν θέλω να το εγκαταλείψω», κάνοντας αναφορά και στη χρησιμότητα της γνώσης και εμπειρίας που αποκόμισε όλα αυτά τα χρόνια από την ενασχόλησή του με την αυτοδιοίκηση.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο κ. Ζαμανίδης μιλά για το δήμο Αγίας Παρασκευής και για το όραμά του για το δήμο Εορδαίας, επισημαίνοντας την ανάγκη χάραξης ενός συνολικού σχεδιασμού που θα αξιοποιεί όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής.
Κύριε Ζαμανίδη, διανύουμε μια προεκλογική χρονιά και είμαστε μπροστά στο νέο χάρτη της αυτοδιοίκησης με τον «Καλλικράτη». Τι γίνεται με τα έργα που δρομολογήσατε ως δημοτική αρχή στο δήμο Αγίας Παρασκευής και βρίσκονται σε εξέλιξη, προλαβαίνουν να ολοκληρωθούν;
Σε καμιά περίπτωση δεν προλαβαίνουν να ολοκληρωθούν μέσα σε μια θητεία όλα τα έργα που προγραμματίζει μια δημοτική αρχή. Εμείς στο δήμο Αγίας Παρασκευής εκπονήσαμε ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο για την ανάπτυξη του δήμου μας, το οποίο ανάλογα με τις συνθήκες και τις νέες προοπτικές που παρουσιαζόντουσαν το αναπροσαρμόζαμε τακτικά.
Αυτό το αναπτυξιακό σχέδιο προγραμματίστηκε ανάλογα με τις δυνατότητες που υπήρχαν κάθε δεδομένη χρονική στιγμή, προγραμματίστηκαν τα κομμάτια εκείνα που ήταν επιλέξιμα σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της αυτοδιοίκησης και εκτελούνταν εκείνα τα έργα που είχαν ωριμότητα και τη δυνατότητα της χρηματοδότησης.
Ακόμα και σήμερα ετοιμάζουμε, ωριμάζουμε έργα. Δημοπρατήσαμε πρόσφατα έργα τα οποία θα αρχίσουν να εκτελούνται από την επόμενη χρονιά, για όλα τα έργα τα οποία έχουμε διαδικασίες δημοπράτησης υπάρχουν τα χρήματα αλλά ταυτόχρονα έχουμε και κάτι μοναδικό. Ότι χρηματοδοτήσαμε δύο σημαντικά έργα από ίδιους πόρους και αυτό προέκυψε από τη διαχείριση που έγινε στο δήμο μας αυτά τα 7,5 χρόνια, μια και όταν αναλάβαμε υπήρχε ένα μεγάλο χρέος που άγγιζε έναν ετήσιο προϋπολογισμό τακτικών εσόδων σε καταναλωτικές δαπάνες και δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί από κάποια χρηματοδότηση. Όμως, παρά το γεγονός ότι είχαμε τις μισές χρηματοδοτήσεις από τακτικές επιχορηγήσεις από αντίστοιχους δήμους που έχουν το ίδιο μέγεθος με εμάς, διότι είμαστε ο μοναδικός δήμος που είμαστε κάτω από 2000 κατοίκους και αυτό έχει καθοριστική σημασία στις χρηματοδοτήσεις, παρά το γεγονός λοιπόν ότι είχαμε μικρότερες χρηματοδοτήσεις στο 60% των αντίστοιχων δήμων, με μια πολύ αυστηρή διαχείριση καταφέραμε να έχουμε ένα μεγάλο χρηματικό υπόλοιπο, το οποίο αξιοποιήσαμε στη δημοπράτηση έργων τα οποία θα αρχίσουν να εκτελούνται μάλλον με την καινούρια χρονιά, λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας που ισχύει στα δημόσια έργα.
Ακόμα και τώρα δεν σταματάμε, είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση μελετών για έργα που είναι ενταγμένα σε κάποιο χρηματοδοτικό σχήμα, κυρίως στον Τοπικό Πόρο Ανάπτυξης. Δεν σταματάμε, προχωράμε να ωριμάζουμε έργα και δεν θα σταματήσουμε μέχρι και την τελευταία μέρα της θητείας να δημοπρατούμε έργα τα οποία θα εκτελεστούν την επόμενη περίοδο στο δήμο Αγίας Παρασκευής, ο οποίος αποτελεί πλέον μια καινούρια περιφέρεια του διευρυμένου δήμου Πτολεμαΐδας.
Ακριβώς ενόψει του γεγονότος ότι από το 2011 δεν θα υφίσταται ο δήμος Αγίας Παρασκευής, υπάρχουν κάποια έργα που σχεδιάζατε ή βρίσκονται σε εξέλιξη για τα οποία κρίνετε ότι πρέπει να επιταχύνετε ούτως ώστε να είναι σε ένα καλό δρόμο, οπότε όποια κι αν είναι η νέα δημοτική αρχή του διευρυμένου δήμου Εορδαίας να μην τα βάλει στον ‘πάγκο’;
Νομίζω ότι μια δημοτική αρχή θα πρέπει να βλέπει συνολικά την ανάπτυξη του τόπου. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι ο αυριανός δήμαρχος Εορδαίας μπορεί να έχει ωριμότητα έργων ή να είναι σε εξέλιξη ένα έργο σε κάποιον πρώην δήμο του διευρυμένου δήμου και να τα βάλει στην άκρη. Διότι, αν είναι υπογεγραμμένες οι συμβάσεις θα πρέπει να μην υπάρχει χρηματοδότηση για να ζητήσει διακοπή εργασιών ο ανάδοχος ή να μην είναι συνεπής ο ανάδοχος και να εκπέσει μετά από απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Θεωρώ δηλαδή ότι είναι δεσμευτικό για μια επόμενη δημοτική αρχή να υπάρχουν έργα που έχουν ετοιμότητα και να είναι επιλέξιμα και να μην τα προχωρήσει, οπότε η δημοτική αρχή δεν θα έχει κανένα λόγο για να μην τα εντάξει π.χ. στο ΕΣΠΑ.
Εμείς πάντως μέχρι και την τελευταία στιγμή θα ετοιμάζουμε έργα που τα παλεύουμε εδώ και πολλά χρόνια, όπως για παράδειγμα για την αξιοποίηση του Σπηλαίου της Ερμακιάς. Ήδη δημοπρατήθηκε και ξεκίνησε η μελέτη, αν και υπήρχε δυσκολία στο να βρει η περιφέρεια όλες τις ειδικότητες των επιβλεπόντων μηχανικών, σήμερα έχουν ξεπεραστεί όλα τα προβλήματα και η μελέτη εκπονείται, καθώς καταφέραμε να βάλουμε όλα τα χρήματα από το ‘ΘΗΣΕΑΣ’ που είχαμε γι’ αυτό το έργο, να εγκριθεί, με μεγάλες δυσκολίες, αυτή η παρέμβαση από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο, διότι έπρεπε να πείσουμε ότι πρέπει να αξιοποιηθεί αυτό το Σπήλαιο, καθώς η αρμόδια Εφορεία Σπηλαιολογίας- Παλαιοανθρωπολογίας ήταν αρνητική αρχικά και χρειάστηκε μεγάλος αγώνας, ιδιαίτερα που άλλαξε δύο φορές η διεύθυνση της Εφορείας. Εν πάση περιπτώσει φθάσαμε στο σημείο να έχουμε την οριστική μελέτη εφαρμογής. Εφόσον αυτό το έργο είναι επιλέξιμο στο ΕΣΠΑ ποια δημοτική αρχή δεν θα το εκπονήσει;
Επίσης, έχει τελειώσει η μελέτη και έχουμε πάρει την προέγκριση περιβαλλοντικών όρων για το δρόμο από την Ερμακιά προς τη Νάουσα μέσω του Βερμίου και μόλις πάρουμε στα χέρια μας την οριστική μελέτη περιβαλλοντικών όρων θα δημοπρατηθεί το έργο γιατί δεν υπάρχει καμία άλλη εκκρεμότητα, ήδη υπάρχουν χρήματα, προτείνεται σε δύο χρηματοδοτικά σχήματα και έχουμε 1 εκ. δεσμευμένα από τον Τοπικό Πόρο για το συγκεκριμένο έργο.
Υπάρχει ακόμη μια σειρά έργων, όπως τα αποδυτήρια του Αγίου Χριστοφόρου που ολοκληρώνεται η μελέτη, αλλά και άλλων έργων και για όσα καταφέρουμε να έχουμε ετοιμότητα θα τα δημοπρατήσουμε. Όχι όμως επειδή η επόμενη δημοτική αρχή δεν θα τα προχωρήσει, θεωρούμε ότι δεν μπορεί να υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν έργα και να δει με άλλο μάτι αυτή την περιοχή του διευρυμένου δήμου.
Το προηγούμενο διάστημα, με αφορμή τη συζήτηση για τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση είχατε εκφράσει κάποιες ενστάσεις για τον «Καλλικράτη». Οι ενστάσεις αυτές εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ;
Εμείς που ασχολούμαστε με την αυτοδιοίκηση, πέρα από τις όποιες ενστάσεις μας για τον αυτοδιοικητικό χάρτη ή για το πώς έγινε αυτή η διοικητική μεταρρύθμιση, πρέπει να έχουμε στόχο την αξιοποίηση όλων των παραμέτρων που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη αυτής της περιοχής.
Εγώ εξέφρασα ενστάσεις για τρία ζητήματα. Το ένα αφορούσε τα θεσμικά που αφορούν τη λειτουργία ενός καινούριου δήμου. Πιστεύω δηλαδή ότι οι αρμοδιότητες οι οποίες μεταφέρθηκαν έγιναν χωρίς επεξεργασία, χωρίς να εξεταστεί εάν αλληλεπικαλύπτονται ή χωρίς να ξεκαθαρίζεται ποιες αρμοδιότητες πάνε στους δήμους και ποιες στις Περιφέρειες. Επίσης δεν έγινε δουλειά για τις αρμοδιότητες που μεταφέρονται από ποιες υπηρεσίες θα μπορούν να εκτελούνται. Νομίζω ότι έπρεπε να ομαδοποιηθούν σύμφωνα με το κάθε αντικείμενο, να περιγραφούν εξαρχής και να οριστεί από ποιες ειδικότητες θα πρέπει να υπάρχουν από προσωπικό για να μπορούν εξυπηρετούν καλύτερα τον πολίτη. Δυστυχώς, επικράτησε η λογική ας γίνει αυτή η διοικητική μεταρρύθμιση τώρα γιατί αλλιώς μπορεί να μην γίνει και ποτέ, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίσουμε προβλήματα από 1/1/2011.
Μάλιστα, από την μέρα ψήφισης του Νόμου 3852 του «Καλλικράτη» δεν φαίνεται να ασχολείται κάποιος με αυτό το θέμα, θα ασχοληθούμε προφανώς μετά την 1/1/11, δεν βλέπω την κυβέρνηση να διευκρινίζει πολλά ζητήματα, δεν βλέπω να βγαίνουν υπουργικές αποφάσεις ή να ψηφίζεται καινούριος κώδικας, όλα θα γίνουν μετά, όταν θα έρθει η πίεση των γεγονότων και όταν θα αρχίσουν να διαμαρτύρονται οι πολίτες, οι οποίοι στην αρχή τουλάχιστον θα εξυπηρετούνται με χειρότερο τρόπο από ό,τι σήμερα.
Αδυναμίες έχει και το χωροταξικό, βλέπω να ζητάμε καινούρια μεταρρύθμιση μετά την 1/1/11 διότι δεν λύνονται ζητήματα που έχουν να κάνουν με συνένωση οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που ανήκουν σε διαφορετικούς νομούς. Παρά το γεγονός ότι οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις καταργούνται δήμοι ή δημοτικά διαμερίσματα τα οποία γεωγραφικά, διοικητικά, οικονομικά, κοινωνικά ή πολιτιστικά ανήκουν σε άλλο νομό παραμένουν σε έναν δήμο με τον οποίο είναι τελείως ασύνδετοι, με τρανταχτό παράδειγμα στην περιοχή μας το Βαρικό.
Η άλλη ένστασή μου, και όλης της τοπικής αυτοδιοίκησης, είναι τα οικονομικά. Ζούμε σε περίοδο μεγάλης κρίσης και δεν υπάρχει η δυνατότητα οικονομικής στήριξης ενός τέτοιου μεγάλου εγχειρήματος. Σήμερα υπάρχουν περικοπές και από ό,τι φαίνεται δεν θα στηριχθεί οικονομικά ο «Καλλικράτης» για να μπορέσουν οι νέοι δήμοι να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες τους προς τους πολίτες και να δημιουργήσουν ανάπτυξη.
Εκεί έγκειται και ο ομολογημένος φόβος σας ότι ο «Καλλικράτης» αντί να αποκεντρώνει υπηρεσίες τελικά βάζει στο περιθώριο την ύπαιθρο;
Ήδη, το τελευταίο διάστημα της συζήτησης του Νομοσχεδίου του «Καλλικράτη» κανείς δεν ανέφερε πλέον ότι θα αποκεντρωνόταν το συγκεντρωτικότερο κράτος του κόσμου. Ήταν ένα επιχείρημα αρχικά το οποίο όμως κατέρρευσε, διότι έτσι κι αλλιώς εκ των πραγμάτων στο εσωτερικό των μεγάλων δήμων θα έχουμε συγκέντρωση υπηρεσιών. Τα Ηλεκτρονικά ΚΕΠ που θα δημιουργηθούν δεν θα μπορεί να τα αξιοποιεί ο δημότης, γιατί ο πληθυσμός της υπαίθρου είναι γηρασμένος και δεν είναι εξοικειωμένος με την τεχνολογία, ενώ και τα έγγραφα που θα διατίθενται ηλεκτρονικά δεν θα μπορούν να αξιοποιηθούν διότι δεν έχει κατοχυρωθεί ακόμη η ηλεκτρονική υπογραφή, οπότε τα έγγραφα που θα παίρνει κάποιος δεν θα ισχύουν και θα χρειάζονται θεώρηση. Δεν υπάρχει δηλαδή αμφιβολία ότι θα υπάρχει ένας συγκεντρωτισμός και δεν βλέπω να διασφαλίζεται η αποκεντρωμένη λειτουργία στο εσωτερικό των δήμων. Δεν κατοχυρώνεται θεσμικά για να μην αναπαραχθεί ένα αθηνοκεντρικό μοντέλο. Από την άλλη μεριά δεν έχουν αποκεντρωθεί και όλες οι νομαρχιακές υπηρεσίες προς τους δήμους, αντίθετα υπάρχουν και υπηρεσίες που πάνε στην έδρα της Περιφέρειας. Νομίζω ότι πρέπει να ανατραπεί αυτή η νοοτροπία, διότι όλοι μιλάμε για αποκέντρωση και βλέπουμε το κράτος να γίνεται ολοένα και πιο συγκεντρωτικό.
Κύριε Ζαμανίδη, θεωρείστε από τα άτομα που έχουν μεγάλη εμπειρία στα κοινά και την αυτοδιοίκηση, καθώς εκτός από δήμαρχος Αγίας Παρασκευής είστε και πρόεδρος της ΤΕΔΚ Νομού Κοζάνης. Τι σκέφτεστε για το αύριο; Συνεχίζετε στο χώρο της αυτοδιοίκησης ή είναι εύκολο να εγκαταλείψει κάποιος μια τέτοια δράση;
Η ενασχόλησή μου με την αυτοδιοίκηση ήταν μια περίοδος γεμάτη προκλήσεις και μάλιστα ήταν ένα αντικείμενο από αυτά που ασχολήθηκα στη ζωή μου που με συγκίνησε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, με έχει κερδίσει και με κανένα λόγο δεν θέλω να το εγκαταλείψω.
Μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης και με την εμπειρία την οποία έχω αποκτήσει κυρίως την τελευταία τετραετία ασχολούμενος με ζητήματα των δήμων τόσο σε επίπεδο νομού όσο και κεντρικότερα, γιατί παρακολουθούσα συνεχώς όλα όσα γινόταν στην ΚΕΔΚΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων), νομίζω ότι αποκόμισα γνώσεις και πολύτιμη εμπειρία η οποία θα είναι χρήσιμη και την οποία μπορώ να προσφέρω στην περιοχή. Σίγουρα θα είμαι παρών στις διαδικασίες που θα γίνουν από εδώ και πέρα στο χώρο της αυτοδιοίκησης.
Αυτό σημαίνει ότι διεκδικείτε το νέο δήμο Εορδαίας…
Είναι μια περίοδος που γίνονται πολλές συζητήσεις για το θέμα αυτό, που πολύ σύντομα ολοκληρώνονται και εν ευθέτω χρόνο θα ανακοινώσουμε τις αποφάσεις μας. Είναι αλήθεια ότι συζητάω με πολύ κόσμο, με πολλούς και καταξιωμένους ανθρώπους της περιοχής και πολύ σύντομα θα ολοκληρωθούν αυτές οι επαφές και αμέσως μετά θα ανακοινώσω την οριστική μου απόφαση.
Παραδέχεστε ότι υπάρχει η διάθεση να συνεχίσετε την ενεργό συμμετοχή καθώς δηλώνετε παρών γα τις επόμενες δημοτικές εκλογές. Αυτό σημαίνει ότι έχετε ένα όραμα για το νέο δήμο Εορδαίας. Ποιο είναι αυτό το όραμα;
Η Εορδαία είναι μια περιοχή η οποία μεταπολεμικά ευνοήθηκε από το γεγονός ότι δημιουργήθηκαν μεγάλα εργοστάσια στα οποία στηρίχθηκε η ανάπτυξη της περιοχής. Αυτό το γεγονός μας έκανε ίσως να επαναπαυόμαστε ότι σ’ αυτή την περιοχή δεν χρειαζόμαστε πολλά άλλα πράγματα και αυτή η αναπτυξιακή κατεύθυνση ίσως έφθανε για πολλά χρόνια. Εδώ και δυο δεκαετίες έχει ανατραπεί αυτή η κατάσταση, όμως η νοοτροπία μας έχει παραμείνει, διότι βλέπουμε ότι καλλιεργούνται ελπίδες για κάθε νέο ότι μπορεί να λύσει το πρόβλημα επιβίωσής του προσλαμβανόμενος στη ΔΕΗ και υπάρχει γενικότερα και η ελπίδα στους πολίτες της περιοχής ότι έτσι μπορούν να εξασφαλίσουν τη ζωή τους. Είναι όμως μια πλάνη. Η ΔΕΗ δεν θα είναι πάντα εδώ. Θα πρέπει να βάλουμε άλλες αναπτυξιακές προοπτικές στην περιοχή μας, θα πρέπει να δούμε πολύ μεγαλύτερες προτάσεις για την επιβίωση, οικονομική ανάπτυξη και προοπτική της περιοχής και νομίζω ότι ένα μεγάλο στοίχημα είναι η αξιοποίηση των μεγάλων εκτάσεων που έχουν απαλλοτριωθεί από τη ΔΕΗ, που έχουν εκμεταλλευτεί και έχουν διαμορφωθεί, να αξιοποιηθούν με μια μεγάλη πρόταση. Αυτή η μεγάλη πρόταση παίρνει πλέον σάρκα και οστά: είναι το Κέντρο Μηχανοκίνητου Αθλητισμού στα ορυχεία που θα δώσει αναπτυξιακή κατεύθυνση στην περιοχή. Έχει ολοκληρωθεί η μελέτη σκοπιμότητας και μέσα στις επόμενες μέρες θα έχουμε και την οικονομική ανάλυση του έργου και από εκεί και πέρα θα πρέπει να παρθεί μια πολιτική απόφαση ότι στηρίζεται αυτό το έργο για να προχωρήσουν και οι οριστικές μελέτες μαζί με την απόδοση των εδαφών στην τοπική κοινωνία. Πολύς κόσμος δεν φαίνεται να έχει κατανοήσει ότι η δημιουργίας ενός τέτοιου κέντρου σημαίνει ότι θα γίνονται αγώνες όλο το χρόνο, σχεδόν κάθε εβδομάδα και θα έρχεται κόσμος από όλη την Ελλάδα και από όλο τον κόσμο. Είναι ένα μεγάλο έργο που δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη, πρέπει όμως να γίνει γιατί δεν θα σημάνει ανάπτυξη μόνο για το δήμο Εορδαίας αλλά για ολόκληρη τη Δυτική Μακεδονία και τις γύρω περιφέρειες και θα δημιουργήσει ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού για την ευρύτερη περιοχή.
Πέρα όμως από αυτή την πρόταση πρέπει ως περιοχή να δούμε το περιβάλλον και περισσότερο η επόμενη δημοτική αρχή σε συνεργασία με τη ΔΕΗ και την κεντρική εξουσία, καθώς επίσης και όλα τα προβλήματα που απασχολούν όλες τις σύγχρονες κοινωνίες, την αγροτική ανάπτυξη της περιοχής, διότι δεν γίνονται αυτά που θα μπορούσαν να γίνουν ώστε να διαμορφωθούν πολιτικές που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συνθήκες ανάπτυξης. Θα πρέπει να δούμε τον δευτερογενή τομέα κάτω από ένα άλλο πρίσμα, γιατί έρχονται αναπτυξιακοί νόμοι αλλά αναπροσαρμόζονται χωρίς να εκτελούνται και αυτή η κωλυσιεργία δεν βοηθά στο να υπάρχει επιχειρηματική ανάπτυξη, ιδιαίτερα αυτή τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης που το ξεπέρασμά της χρειάζεται προοπτικές ανάπτυξης και όχι μόνο εισπρακτικά μέτρα.
Πρέπει επίσης να δούμε την αξιοποίηση των ορεινών όγκων της Εορδαίας, του Βερμίου και του Μουρικίου- Σινιάτσικου στην κατεύθυνση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, τον αγροτουρισμό, παράλληλα με την ανάπτυξη του βιομηχανικού τουρισμού και τη δημιουργία Μουσείου Λιγνίτη. Αυτά όλα πρέπει να τα δούμε με ένα συνολικό σχέδιο για να αξιοποιηθούν όλα τα πλεονεκτήματα της περιοχής, οι φυσικές ομορφιές του Μουρικίου- Βλάστης και οι αρχαιολογικοί χώροι του Βερμίου είναι τουριστικοί προορισμοί, με μικρή όμως επισκεψιμότητα, και πρέπει να σχεδιάσουμε πως θα αξιοποιηθούν στο έπακρο.
