«Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν», λέει μια παροιμία και αυτό ακριβώς οφείλουμε να κάνουμε και εμείς, ώστε φέτος τον χειμώνα να μην παραδοθούμε στις «ορέξεις» των ιώσεων. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα αν από νωρίς λάβουμε τα μέτρα μας και ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας. Με ποιον τρόπο; Δίνουμε την… ψήφο μας στην ισορροπημένη διατροφή, την άσκηση, την επαρκή ξεκούραση και φυσικά ακολουθούμε τους κανόνες της σωστής υγιεινής.
ΛΕΜΕ «ΝΑΙ»
Στον επαρκή ύπνο: Είναι μία απαραίτητη λειτουργία για τον οργανισμό μας, η οποία συνδέεται άμεσα με τη σωματική υγεία. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά να είμαστε ανθεκτικοί όχι μόνο στη γρίπη και στα κρυολογήματα, αλλά και σε διάφορες παθήσεις (π.χ. υπέρταση, διαβήτης τύπου 2 κ.λπ.).
Στο κρασί με μέτρο: Η περιορισμένη κατανάλωση οινοπνεύματος, που μπορεί να μας φέρει σε κέφι, δεν βλάπτει την υγεία. Ειδικά το κρασί, θεωρείται ότι τονώνει την καρδιακή λειτουργία και το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ειδικοί συστήνουν ένα ποτηράκι για τις γυναίκες και μέχρι δύο για τους άνδρες την ημέρα, με την προϋπόθεση βεβαίως ότι δεν υπάρχουν παθολογικά προβλήματα (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης κ.λπ.). Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη μελέτη, τα άτομα που έπιναν 2 ποτηράκια κρασί την ημέρα παρουσίαζαν κατά 40% λιγότερες πιθανότητες να κρυολογήσουν σε σχέση με εκείνους που δεν έπιναν, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στα φλαβονοειδή που περιέχει το κρασί.
Στη συχνή άσκηση: Η γυμναστική και γενικά η σωματική δραστηριότητα δυναμώνει τον οργανισμό, ώστε μπορεί και αμύνεται καλύτερα απέναντι στους ιούς. Είναι σημαντικό όμως η συχνότητα και η έντασή της να μην προκαλεί σωματική εξουθένωση, γιατί τότε θα έχουμε αντίθετα αποτελέσματα. Αν δεν μας αρέσει το γυμναστήριο, μπορούμε 3-4 φορές την εβδομάδα να κάνουμε τζόγκινγκ, ποδήλατο, χορό ή οτιδήποτε άλλο μας ευχαριστεί. Πολύ ευεργετικά αποτελέσματα στην τόνωση του οργανισμού έχουν η γιόγκα και το πιλάτες. Συμβάλλουν στη βελτίωση πολλών λειτουργιών (του κυκλοφορικού, του λεμφικού και του αναπνευστικού συστήματος), ενώ παράλληλα βοηθούν στην καταπολέμηση του άγχους.
Στις αληθινές φιλίες: Οι άνθρωποι με ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς έχουν πιο γερό ανοσοποιητικό και υποκύπτουν σπανιότερα σε ασθένειες, σύμφωνα με έρευνα στο περιοδικό «Health Psychology». Αντίθετα, οι μοναχικοί άνθρωποι παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα στρες, παράγοντας που επιδρά αρνητικά στον οργανισμό. Δίνουμε, λοιπόν, πρωταρχικό ρόλο στην προσωπική επαφή και αφήνουμε σε δεύτερη μοίρα τις συνομιλίες με τους φίλους μας μέσω Facebook ή E-mail.
ΛΕΜΕ «ΟΧΙ»
Στο συνεχές άγχος: Το στρες και η κακή ψυχολογική κατάσταση μειώνουν τις αντιστάσεις του οργανισμού, με αποτέλεσμα να γινόμαστε πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις από ιούς και μικρόβια. Έτσι και πιο εύκολα αρρωσταίνουμε και περισσότερο χρόνο χρειαζόμαστε για να αναρρώσουμε. Ένα 30λεπτο μασάζ ή ένα απολαυστικό spa είναι ό,τι πρέπει για να χαλαρώσουμε από τους αγχωτικούς ρυθμούς της καθημερινότητας.
Στο κάπνισμα: Το τσιγάρο, πέραν των άλλων επιβλαβών επιδράσεών του στην υγεία μας, μας κάνει ευάλωτους και σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι τα παιδιά των καπνιστών επισκέπτονται τον παιδίατρο 3 με 4 φορές συχνότερα από τα υπόλοιπα παιδιά, επειδή υποφέρουν συχνότερα από ωτίτιδες, βρογχίτιδες και άσθμα.
Στις εξαντλητικές δίαιτες: Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι όπως η υπερβολική πρόσληψη θερμίδων εξασθενεί την άμυνα του οργανισμού, έτσι και οι αυστηρές δίαιτες (με λιγότερες από 1.200 θερμίδες ημερησίως) αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό. Αν επιβάλλεται να χάσουμε βάρος, θα πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωση γλυκών και τροφών που είναι πλούσιες σε λιπαρά.
Στα πολλά αντιβιοτικά: Η συχνή και αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανθεκτικά στελέχη μικροβίων. Αντιβιώσεις λαμβάνουμε μόνο όταν μας το έχει συστήσει ο γιατρός και αποφεύγουμε να γινόμαστε οι ίδιοι γιατροί του εαυτού μας σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα.
«ΠΟΛΕΜΟΦΟΔΙΑ» ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ
Η σωστή διατροφή παίζει σπουδαίο ρόλο στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού. Παρακάτω αναφέρονται τα θρεπτικά συστατικά που βρίσκουμε στις τροφές και τα οποία θωρακίζουν την υγεία μας.
Βιταμίνη Α: Επιδρά σε σημαντικές παραμέτρους του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως είναι τα Β και Τ κύτταρα, καθώς και οι κυτοκίνες. Τη βρίσκουμε σε τροφές όπως το συκώτι, τα αυγά, τα πράσινα και κίτρινα λαχανικά (με τη μορφή του β-καροτενίου) και τα γαλακτοκομικά.
Βιταμίνη C: Συμμετέχει σε πολλές μεταβολικές διεργασίες που σχετίζονται με την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Η επαρκής πρόσληψή της φαίνεται ότι ενισχύει την παραγωγή ουσιών που εξουδετερώνουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς που εισέρχονται στο σώμα. Τη βρίσκουμε στα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια, τις φράουλες, τα σταφύλια, τις κόκκινες και πράσινες πιπεριές, το λάχανο, το σπανάκι, το μπρόκολο, τις πατάτες και τις ντομάτες.
Βιταμίνη D: Σύμφωνα με μελέτες, τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό αυξάνουν κατά 36% την πιθανότητα εκδήλωσης κοινού κρυολογήματος. Επίσης, η βιταμίνη D έχει συνδεθεί με τη γρήγορη ανάρρωση. Τη βρίσκουμε στα γαλακτοκομικά προϊόντα και στα λιπαρά ψάρια, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας που χρειαζόμαστε καθημερινά το συνθέτουμε ενδογενώς μέσω της έκθεσης στον ήλιο.
Βιταμίνη Ε: Πρόκειται για ισχυρό αντιοξειδωτικό συστατικό που προστατεύει τον οργανισμό από τη δράση των ελευθέρων ριζών, οι οποίες εξασθενούν την άμυνα του ανοσοποιητικού. Τη βρίσκουμε σε αφθονία στο ελαιόλαδο, τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός και η σαρδέλα, τους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια), καθώς και στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Ψευδάργυρος: Είναι ιχνοστοιχείο που έχει αντιιική και αντιμικροβιακή δράση και συμβάλλει στη σωστή λειτουργία βασικών κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Περιέχεται στο κρέας, το συκώτι, τα πουλερικά, τα όσπρια (κυρίως στα φασόλια και τις φακές), τα ψάρια και τα θαλασσινά, τα γαλακτοκομικά, τις νιφάδες βρόμης και στη μαύρη σοκολάτα.
Σελήνιο: Αποτελεί βασικό συστατικό για τη λειτουργία του αμυντικού μας μηχανισμού. Από την έλλειψή του γινόμαστε ευάλωτοι στις επιθέσεις των ιών. Περιέχεται σε ψάρια, θαλασσινά, δημητριακά ολικής άλεσης και ξηρούς καρπούς.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ
Σέλινο – Σελινόριζα: Περιέχουν αντιοξειδωτικά συστατικά και παράλληλα έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, συμβάλλοντας έτσι στην υγεία βασικών συστημάτων του οργανισμού, όπως το καρδιαγγειακό και το πεπτικό.
Αγκινάρα – Πικροράδικο: Είναι διουρητικά και αποτοξινώνουν το συκώτι, το οποίο όταν αρρωσταίνουμε είναι επιβαρυμένο με τοξίνες.
Βολβός παντζαριού: Τονώνει το αιμοποιητικό σύστημα (σίδηρο-αιματοκρίτη).
Τροπικά φρούτα (αβοκάντο, παπάγια, ανανάς κ.λπ.): Είναι διουρητικά, αποτοξινωτικά, αποχρεμπτικά και έχουν αναλγητική δράση. Βοηθούν να ξεπεράσουμε πιο γρήγορα το κρυολόγημα και παράλληλα θεωρείται ότι ενισχύουν τις ενδορφίνες, που βελτιώνουν τη διάθεσή μας.
Εσπεριδοειδή: Είναι πλούσια σε βιταμίνη C, καθώς και σε άλλα αντιοξειδωτικά συστατικά, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την άμυνα του οργανισμού μας.
Μούρα – Γκότζι μπέρι – Κράνα: Τα κόκκινα φρούτα βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου των τροφών με την υψηλότερη αντιοξειδωτική ικανότητα.
Ξηροί καρποί: Τα καρύδια δρουν ευεργετικά στον εγκέφαλο και στο έντερο (στην ενεργειακή διατροφολογία θεωρούνται ο 2ος εγκέφαλος του σώματος), τα αμύγδαλα καταπραΰνουν τους πόνους στις αρθρώσεις και τα οστά και οι μαύρες σταφίδες τονώνουν το αιμοποιητικό σύστημα.
Σκόρδο – Κρεμμύδι: Έχουν αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή δράση. Υπάρχουν, μάλιστα, ενδείξεις ότι το σκόρδο μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη αντιμετώπιση του κρυολογήματος και της γρίπης.
Μπαχαρικά: Είναι αποχρεμπτικά και ενισχύουν την πέψη, όμως αν έχουμε ευερέθιστο έντερο είναι καλύτερα να τα αποφύγουμε.Ειδικά, η κανέλα έχει σημαντική αντιμικροβιακή δράση, ενώ παράλληλα μπορεί να συμβάλλει και στον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Δεν ξεχνάμε το νερό
Η επαρκής πρόσληψη νερού βελτιώνει τη συνολική αμυντική λειτουργία του οργανισμού μας, καθώς διατηρεί την ισορροπία υγρών και ηλεκτρολυτών, ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος και βοηθά να αποβάλλουμε τις άχρηστες ουσίες που μεταβολίζονται στο σώμα μας. Εκτός από νερό, μπορούμε να πίνουμε φρεσκοστυμμένους χυμούς φρούτων και λαχανικών.
8 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
1. Τηρούμε τη σωστή υγιεινή των χεριών. Το συχνό και σχολαστικό πλύσιμο των χεριών με χλιαρό νερό και σαπούνι περιορίζει τη διασπορά των μικροβίων και κατά συνέπεια τις λοιμώξεις. Πρέπει απαραιτήτως να τα πλένουμε πριν την παρασκευή και την κατανάλωση φαγητού, πριν και μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα, μετά τη χειραψία με άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα όπως καταρροή, συνάχι, βήχα, φτέρνισμα, μετά την επαφή με ζώα και φυσικά ύστερα από κάθε χρηματική συναλλαγή. Επίσης, αποφεύγουμε να αγγίζουμε το πρόσωπό μας με βρόμικα χέρια.
2. Αερίζουμε συχνά τους κλειστούς χώρους και ειδικά εκείνους στους οποίους επικρατεί συνωστισμός. Αυτή η απλή τακτική θα βοηθήσει πολύ, ιδιαίτερα αν αρρωσταίνουμε συχνά από ασθένειες του αναπνευστικού.
3. Δεν ντυνόμαστε βαριά. Η αντίληψη ότι τον χειμώνα αρρωσταίνουμε πιο συχνά λόγω του κρύου είναι λανθασμένη και επομένως η συνήθεια να ντυνόμαστε σαν κρεμμύδι δεν μας προφυλάσσει από τις λοιμώξεις. Το μυστικό είναι να προσαρμόζουμε το ντύσιμό μας ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν, τις δραστηριότητες που πρόκειται να κάνουμε και φυσικά με τη θερμοκρασία του χώρου στον οποίο κινούμαστε. Τα ρούχα θα πρέπει να μας επιτρέπουν να κινούμαστε με άνεση χωρίς να ιδρώνουμε. Επίσης, θα πρέπει να μπορούμε να τα βγάζουμε σε… δόσεις, οπότε είναι προτιμότερο να αποφεύγουμε το ντύσιμο με πολύ χοντρά ρούχα και να προτιμάμε εκείνο με πιο ελαφριά, αλλά το ένα πάνω στο άλλο (π.χ. φανέλα, πουκάμισο, πουλόβερ).
4. Φτερνιζόμαστε κρύβοντας το στόμα στην εσωτερική πλευρά του αγκώνα μας (έτσι ώστε σε μια ενδεχόμενη χειραψία να μην έχουμε σταγονίδια στην παλάμη μας). Επίσης, επιβάλλεται να βάζουμε τα χέρια μπροστά στο στόμα όταν βήχουμε.
5. Δεν έχουμε το στόμα κολλημένο στο ακουστικό, όταν μιλάμε στο τηλέφωνο.
6. Αν υπάρχουν παιδιά στο σπίτι, πλένουμε σχολαστικά τις επιφάνειες και τα αντικείμενα (π.χ. παιχνίδια) που βάζουν στο στόμα τους.
7. Επειδή η καλύτερη άμυνα στα κρυολογήματα είναι η εξοικείωση με το κρύο, καλό είναι να μην επιζητούμε την πολλή ζέστη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ιδανική θερμοκρασία μέσα στο σπίτι δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 20° C.
8. Δεν βγαίνουμε έξω αμέσως μετά το λούσιμο. Ύστερα από το στέγνωμα των μαλλιών με το σεσουάρ, καλό είναι να περιμένουμε περίπου 15΄, ώσπου να φύγει η θερμότητα από το κεφάλι.
Λιγότερη γκρίνια, περισσότερη καθαριότητα
1. Οι γκρινιάρηδες αρρωσταίνουν ευκολότερα. Σε μελέτη που έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Σαουθάμπτον διαπιστώθηκε ότι οι γκρινιάρηδες και γενικά οι απαισιόδοξοι κρυολογούν πιο συχνά από τους χαμογελαστούς και αισιόδοξους ανθρώπους. Μάλιστα, παρατηρήθηκε ότι τη μεγαλύτερη αντίσταση στη γρίπη είχαν όσοι διέθεταν ανεπτυγμένο χιούμορ.
2. Το 50-80% των αναπνευστικών λοιμώξεων μεταδίδονται μέσω της αφής, από παθογόνους μικροοργανισμούς που κάνουν… πάρτι σε χερούλια πόρτας, χειρολαβές, ακουστικά τηλεφώνων, πληκτρολόγια υπολογιστών και γενικά σε αντικείμενα συχνής χρήσης.