Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαμβάνει νέα δράση προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να ανακτήσουν εθνικούς θησαυρούς που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφός τους.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Antonio Tajani, πρότεινε σήμερα να ενισχυθεί η δυνατότητα ανάκτησης που έχουν τα κράτη μέλη, αφού η ισχύουσα νομοθεσία δεν αποδεικνύεται επαρκώς αποτελεσματική όσον αφορά την επιστροφή παράνομα απομακρυνθέντων εθνικών θησαυρών.
Οι αλλαγές θα εξασφαλίσουν την επιστροφή περισσότερων πολιτιστικών αγαθών, την παράταση της προθεσμίας για τις αγωγές επιστροφής, την υποχρέωση κάθε κατόχου που ζητεί αποζημίωση προκειμένου να επιστρέψει το σχετικό αντικείμενο να αποδεικνύει ότι αυτό δεν αποκτήθηκε, εν γνώσει του, με παράνομο τρόπο και, τέλος, τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών σχετικά με την κυκλοφορία πολιτιστικά σημαντικών αγαθών. Η απώλεια πολιτιστικών αγαθών που χαρακτηρίζονται ως «εθνικοί θησαυροί καλλιτεχνικής, ιστορικής ή αρχαιολογικής αξίας» είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή μορφή παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών.Στερεί από τους πολίτες την ιστορία και την ταυτότητά τους και θέτει σε κίνδυνο την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς των κρατών μελών.
Ο αντιπρόεδρος κ. Antonio Tajani, ο οποίος είναι αρμόδιος για τη βιομηχανία και την επιχειρηματικότητα, δήλωσε τα εξής: «Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς όλων των κρατών μελών είναι υψίστης σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για τον λόγο αυτό, η πρότασή μας είναι αναγκαία ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών. Οι δυσμενείς επιπτώσεις στους εθνικούς μας θησαυρούς συνιστούν σοβαρή απειλή όσον αφορά την προσπάθειά μας να προστατεύσουμε τις ρίζες και την ιστορία του πολιτισμού μας.»
Η κα Ανδρούλλα Βασιλείου, επίτροπος αρμόδια για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τη νεολαία, δήλωσε τα εξής: «Όλοι συμφωνούμε ότι η ευρωπαϊκή κληρονομιά έχει μεγάλη αξία και ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο για να την προστατεύσουμε, συμπεριλαμβανομένων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ. Πιστεύω ότι οι πληροφορίες σχετικά με τα παρανόμως απομακρυνθέντα αγαθά πρέπει να διαδίδονται ταχύτερα και ευρύτερα, ενώ χρειάζεται εντατικότερη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών.»
Ισχύουσα οδηγία για την επιστροφή παράνομα απομακρυνθέντων πολιτιστικών αγαθών
Προτάσεις για την ενίσχυση του μηχανισμού ανάκτησης παράνομα
απομακρυνθέντων πολιτιστικών αγαθών
Οι προτεινόμενες αλλαγές θα εφαρμόζονται στα πολιτιστικά αγαθά που χαρακτηρίζονται ως «εθνικοί θησαυροί» και απομακρύνθηκαν παράνομα μετά το 1993 και βρίσκονται πλέον στο έδαφος άλλου κράτους μέλους.
Η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ θα πρέπει να ενισχυθεί με τους ακόλουθους τρόπους:
• Επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ορισμού των πολιτιστικών αγαθών. Ο ορισμός θα πρέπει να καλύπτει όλα τα πολιτιστικά αγαθά που χαρακτηρίζονται ως «εθνικοί θησαυροί καλλιτεχνικής, ιστορικής ή αρχαιολογικής αξίας»σύμφωνα με τη νομοθεσία ή τις διοικητικές διαδικασίες των χωρών της ΕΕ·
• Επέκταση της προθεσμίας για την έναρξη των διαδικασιών επιστροφής που μπορούν να κινήσουν τα κράτη μέλη που έχουν υποστεί απώλεια πολιτιστικού αγαθού ενώπιον των δικαστηρίων της χώρας όπου βρίσκεται πλέον το εν λόγω αγαθό·
• Χρήση του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά, ώστε να διευκολύνεται η διοικητική συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών·
• Ανάθεση του βάρους της απόδειξης στον νομέα (αν ζητείται αποζημίωση).Όταν η επιστροφή του πολιτιστικού αγαθού διατάσσεται από εθνικό δικαστήριο, αν ο νομέας ζητεί αποζημίωση για την επιστροφή του εν λόγω αγαθού, θα πρέπει να αποδεικνύει ότι, κατά τον χρόνο της απόκτησής του, επέδειξε τη δέουσα επιμέλεια και προσοχή, ώστε να εξασφαλίσει τη νόμιμη προέλευση του πολιτιστικού αγαθού.
Επόμενα βήματα
Η πρόταση επικαιροποίησης της οδηγίας θα συζητηθεί πλέον από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Όταν εκδοθεί, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους ένα έτος για να συμμορφωθούν με τις νέες διατάξεις.
ΑΝΚΟ / Enterprise Europe Network-Hellas
Φον Καραγιάννη 1-3
50100 Κοζάνη
Τηλ.: +30 24610 24022
Φαξ: +30 24610 49210
E-mail: info@anko-eunet.gr
Web: www.anko.gr, www.anko-eunet.gr