Έκθεση “Ιστορίες εγκλεισμού” στη Gallery 512 Πτολεμαΐδας
«Είμαστε όλοι μας καταδικασμένοι σε αυστηρό εγκλεισμό μέσα στο ίδιο μας το δέρμα για όλη μας τη ζωή»
Τενεσί Γουίλιαμς –Ο Ορφέας στον Άδη, 1957
Στον αντίποδα της περισσότερο «ευγενούς» ζωγραφικής, της οποίας η πνευματικότητα έχει τονιστεί ήδη από την Αναγέννηση, η γλυπτική, προφανώς λόγω του σωματικού μόχθου που προϋποθέτει, έμεινε για αιώνες καθηλωμένη στην υλικότητά της. Μία υλικότητα που συχνά απέτρεπε τις γυναίκες καλλιτέχνιδες να την προσεγγίσουν και να τη χειριστούν με επιτυχία. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 το φεμινιστικό κίνημα έδωσε νέα πνοή σε γλύπτριες που επιχείρησαν να τιθασεύσουν τον όγκο και τη δυσκολία υλικών όπως η πέτρα ή το μέταλλο.
Την πρόκληση αυτή δέχθηκε να αντιμετωπίσει στο έργο της η Εύη Κυρμακίδου, αφομοιώνοντας τη φεμινιστική καλλιτεχνική πρακτική που μετράει πλέον τέσσερεις δεκαετίες, ξεφεύγοντας, όμως, εμφανώς από το προκαθορισμένο πλαίσιο του ορισμού «γυναίκα καλλιτέχνης». Στην παράδοση γλυπτριών όπως η Louise Nevelson, η Barbara Hepworth ή η Louise Bourgeois που αντιμάχονται τον όγκο και τη δυσκολία του υλικού με απαιτητική σωματική εργασία, το έργο της Κυρμακίδου χαρακτηρίζεται από την αντίφαση ενός σκληρού μετάλλου που δαμάζεται από μία φαινομενικά εύθραυστη φύση. Έχοντας επινοήσει μια ιδιαίτερα εφευρετική τεχνική, η Κυρμακίδου δουλεύει το σίδερο με ηλεκροσυγκόλληση προκειμένου να του δώσει την επιδιωκόμενη μορφή και εγκλωβίζει σε αυτό μορφές από γυψόγαζα και πολυουρεθάνη.
Και είναι ακριβώς ο εγκλωβισμός το κύριο θέμα που έρχεται να υπηρετήσει αυτή η πρωτότυπη τεχνική. Το σιδερένιο πλέγμα που τις περισσότερες φορές περιβάλλει τις οργανικές μορφές της παραπέμπει σε όλους τους τύπους εγκλεισμού, κυριολεκτικού ή μεταφορικού, σωματικού ή συναισθηματικού. Κοινωνική κατακραυγή, «σωφρονιστικοί» ακρωτηριασμοί, εγκλωβισμένη σεξουαλικότητα είναι ορισμένες από τις αφηγήσεις που η Κυρμακίδου συνθέτει, επιστρατεύοντας σαφείς αναφορές στην κλασική εικονογραφική παράδοση. Πρόκειται όμως για μια παράδοση την οποία η καλλιτέχνιδα προσεγγίζει μέσα από τη συσσωρευμένη γνώση δεκαετιών γυναικείας τέχνης, μια παράδοση που υιοθετεί αποκλειστικά για να την ανατρέψει και να τη φορτίσει με νέα σημαινόμενα. Έτσι, ο αναγεννησιακός καθρέφτης της ματαιοδοξίας αντανακλά τα αυτόματα του εκτελεστικού αποσπάσματος, η Αιδήμων Αφροδίτη (Venus pudica) εγκυμονεί στον «Αναμάρτητο», η Σωσάννα απουσιάζει από την επίμονη κατάδειξη στους «Κριτές», ενώ το ανδρικό γυμνό βρίσκεται φυλακισμένο μέσα στο σιδερένιο περίβλημά του. Οι συνειρμοί στη σεξουαλικότητα των δύο φύλων είναι συχνοί και εμφανείς.
Στις εγκαταστάσεις της Κυρμακίδου ο απόηχος συμβάντων της διεθνούς πολιτικής και κοινωνικής ειδησεογραφίας ενδέχεται να απασχολήσει τον υποψιασμένο θεατή. Όμως, η κριτική, μεταφεμινιστική ματιά της ξεφεύγει από το επικαιρικό για να αφηγηθεί μικρές ιστορίες, άναρχα κομμάτια της Ιστορίας. Ιστορίες εγκλεισμού, ιστορίες ανθρώπων που έχουν εγκλωβιστεί στο ίδιο τους το δέρμα, για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Τενεσί Γουίλιαμς.
Ηρώ Κατσαρίδου
Ιστορικός Τέχνης
Gallery 512, 25ης Μαρτίου 56, Πτολεμαϊδα
Εγκαίνια: Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014 8 μ.μ.
Διάρκεια:10/9 – 4/10/ 2014
Ώρες λειτουργίας: (Δευτέρα, Τρίτη, Παρασκευή) 10:00-14:00, 18:00-21:00-
(Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο) 10:00-14:00
