Κάποια στιγμή θα αφήσουν και οι τελευταίοι υπερασπιστές των μνημονίων τα ταμπού στην άκρη και θα παραδεχτούν ότι το ευρώ είναι – και στην τρέχουσα μορφή της Ευρωζώνης παραμένει – η «αχίλλειος πτέρνα» του συστήματος. Όμως, αποτελεί πράγματι λύση η έξοδος από το ευρώ, όπως ακούγεται τελευταία από διάφορους, ειδικούς και μη, ανά την Ευρωπαϊκή Ένωση και εντός της χώρας μας ειδικότερα; Η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι, σαφώς όχι!
Τώρα, όχι ότι δεν είναι σημαντικό, αλλά το γιατί δεν αποτελεί λύση η έξοδος από την ευρωζώνη, δεν είναι αντικείμενο ανάλυσης σε αυτό το άρθρο. Και σε τελική ανάλυση, κομβικό σημείο δεν είναι το νόμισμα καθαυτό στην καθημερινότητα του πολίτη, αλλά το γιατί φτάσαμε ως εδώ. Και βεβαίως πώς βγαίνουμε από εδώ!
Ας δούμε καταρχήν το πρώτο ζήτημα. Το δεύτερο και άκρως ενδιαφέρον ζήτημα της εξόδου από την κρίση, θα αποτελέσει αντικείμενο ξεχωριστής αναφοράς.
Είναι γενικά αποδεκτό ότι η ελληνική οικονομία δεν ήταν ποτέ στημένη στα πρότυπα – ας πούμε – της Γερμανίας ή κάποιας άλλης ανεπτυγμένης …δυτικόστροφης χώρας πριν την είσοδο στο ευρώ, όπως πολλοί συμπολίτες μας (θέλουν να) αγνοούν αναπολώντας τις προηγούμενες δεκαετίες. Για παράδειγμα, η βιομηχανική παραγωγή είχε κολλήσει, ακόμα και στις «καλές» εποχές της Ολυμπιάδας, στα επίπεδα του 1980 (!), όσο και αν αυτό ακούγεται παράδοξο. Αλλά ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας: Η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ βιομηχανική ζώνη στην παγκόσμια οικονομική σφαίρα. Πόσο μάλλον τώρα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, η οποία έχει χωρίσει τον πλανήτη σε δυο ξεχωριστά στρατόπεδα, των παραγωγών και των καταναλωτών. Αντίθετα, στη μικρή, πλην όμως πανέμορφη χώρα μας, η διαφθορά, η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή και ο καιροσκοπισμός ζούσαν και βασίλευαν ανέκαθεν. Το τελευταίο αυτό μάλιστα είναι και περισσότερο γνωστό στους μη μυημένους περί των δημοσίων οικονομικών.
Διαφωνεί κανείς; Μάλλον όχι! Ωραία…
Τι συνέβη τότε; Απλά με την είσοδο του ευρώ στην ελληνική οικονομία στις αρχές του 21ου αιώνα δόθηκε η επίπλαστη – όπως αποδείχτηκε – ασφάλεια της «αγκαλιάς» της ευρωζώνης, που πυροδότησε αλυσιδωτές αντιδράσεις στο οικονομικό κύκλωμα όπως το γνωρίζαμε μέχρι τότε. Η σταθερότητα των τιμών ήταν γεγονός από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, οπότε οι στρόφιγγες των τραπεζών άνοιξαν για να υποδεχτούν τα εκατομμύρια των πολιτών που διψούσαν για την υλοποίηση του δικού τους ευρωπαϊκού ονείρου (κατά τα πρότυπα του αμερικάνικου), δανείζοντάς τους με χαμηλότοκα ποσά. Τα οποία οι τελευταίοι εκμεταλλεύτηκαν προκειμένου να διασφαλίσουν το επίπεδο ζωής που πάντοτε επιθυμούσαν, χωρίς να έχουν στο μυαλό τους την αβεβαιότητα των παλαιότερων γενιών.
Αυτά γίνονταν, ενώ ταυτόχρονα οι τράπεζες, από τη δική τους μεριά, επιδίδονταν σε ένα όργιο κερδοσκοπίας μέσω της ασύστολης μόχλευσης και της εκμετάλλευσης της διαφοράς αποδόσεων των διάφορων ευρωπαϊκών κρατικών τίτλων σε ευρώ. Αυτή η κερδοσκοπία μάλιστα (κατά τα πρότυπα των πασίγνωστων πλέον off shore εταιριών), καλύπτονταν – και εξακολουθεί να καλύπτεται – από ένα πέπλο νομιμότητας, το οποίο ελέγχονταν ανέκαθεν – και εξακολουθεί να ελέγχεται – από το πανίσχυρο λόμπι της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ και της κουστωδίας της, των λεγόμενων λευκών κολάρων. Ή των γνωστών golden boys αν προτιμάτε.
Όταν λοιπόν η φούσκα του ευρώ κατέρρευσε, ο βασιλιάς ήταν γυμνός! Ποιος θα πλήρωνε το λογαριασμό;
Σκέφτηκαν οι προύχοντες… Η οικονομική ελίτ μήπως, δηλαδή οι κολλητοί τους, που έφεραν τη χώρα σ’ αυτό το χάλι; Ή μήπως ήταν πιο βολικό να φταίνε οι «σπάταλοι» πολίτες, αυτοί που την προηγούμενη δεκαετία τους κυνηγούσαν (κυριολεκτικά!) οι τράπεζες, να τους φορτώσουν με δάνεια, καταναλωτικά, στεγαστικά, «προσωπικά» (απίστευτη «ελληνική» πατέντα αυτά!), ακόμα και …εορτοδάνεια ή και …μετοχοδάνεια, τα οποία μάλιστα ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός (!!!) παρότρυνε τους πολίτες να πάρουν;
Η απάντηση είναι αυτονόητη: Τις σημερινές ζημιές των τραπεζών από τις πρακτικές που αναφέρθηκαν παραπάνω καλείται να πληρώσει μέσω της περίφημης «ανακεφαλαιοποίησης» ο ελληνικός λαός και όχι οι ιδιοκτήτες – δηλαδή οι μεγαλομέτοχοι – των τραπεζών, όπως θα ήταν και το απολύτως λογικό σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επιχείρηση! Και φυσικά, μέσω της υπέρογκης φορολόγησης, οι πολίτες καλούνται να πληρώσουν όχι μόνο τις ζημιές των τραπεζιτών, αλλά και όλη τη ζημιά που προκάλεσε στην ελληνική οικονομία η αλόγιστη σπατάλη και η απληστία της εγχώριας οικονομικής ελίτ, μέσω των αλλεπάλληλων σκανδάλων και της ασύστολα διεφθαρμένης κυβερνητικής μηχανής. Χωρίς φυσικά οι ίδιοι οι απλοί πολίτες, αυτοί δηλαδή που πληρώνουν εξολοκλήρου (!) τα σπασμένα της κακοδιαχείρισης, να έχουν λάβει μέρος στο φαγοπότι!
Γιατί ακόμα και οι σημερινοί φορομπήχτες της κυβέρνησης, αναγνωρίζουν ότι οι απλοί φορολογούμενοι, τους οποίους ξεζουμίζουν ανελέητα και ανερυθρίαστα εδώ και 5 χρόνια μέσω των «μνημονίων», δεν πήραν μέρος ούτε στις μίζες της «Ζίμενς», ούτε της «Ολυμπιάδας», ούτε του «Βατοπεδίου», ούτε των «υποβρυχίων», ούτε των «ομολόγων της Γκόλντμαν Σακς», ούτε των λοιπών σκανδάλων, κλάσμα των οποίων κατά καιρούς διαρρέει στα (πλήρως κατευθυνόμενα) ΜΜΕ.
Αντιθέτως μάλιστα, τα δάνεια που πήραν οι απλοί πολίτες εξακολουθούν να τα πληρώνουν ή να τα «ρυθμίζουν», ακόμα και σήμερα στο ακέραιο, όσοι μπορούν βέβαια! Και μάλιστα καλούνται να τα αποπληρώσουν σε εξωφρενικά υψηλές τιμές για ένα κλάσμα της αξίας που εμπεριέχουν σήμερα, συνέπεια των πληθωριστικών και εν πολλοίς πλασματικών αυξήσεων των τιμών σε όλα τα είδη (από την τυρόπιτα μέχρι τα σπίτια και από τα φάρμακα μέχρι τις εργολαβίες). Αυξήσεων που είχε φέρει η αλόγιστη πιστωτική επέκταση του τραπεζικού συστήματος μέσω της αθρόας δανειοδότησης. Σε όλους, αδιακρίτως!
Άρα, η αναζήτηση της ουσίας της κρίσης απέχει από την εύκολη κατάδειξη της σφιχτής «γερμανικής» διαχείρισης των δημοσιονομικών του ευρώ, στη λογική του «οι άλλοι φταίνε». Και πάντως, όπως φαίνεται και από τα παραπάνω, η κρίση δεν είναι αμιγώς ευρωπαϊκή. Έχει εγχώρια χαρακτηριστικά, με όνομα κι επώνυμο!
Μήπως όμως η κατακραυγή του ευρώ στην παρούσα συγκυρία, είναι μια εύκολη διέξοδος εκτόνωσης της λαϊκής δυσαρέσκειας, από το τμήμα εκείνο της εξουσίας που οσμίζεται ότι κινδυνεύει να χάσει την πρόσβαση στα «προνόμια»; Δηλαδή την πρόσβαση στις πρακτικές εκείνες της αρπαχτής και της πρόσκαιρης και ταυτόχρονα επίπλαστης ευδαιμονίας που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι οποίες ουσιαστικά ευθύνονται για την διολίσθηση της χώρας στο σημερινό τραγικό επίπεδο; Μήπως εξυπηρετεί την οικονομική ελίτ η ελεγχόμενη στροφή των πολιτών σε επιλογές εκτός ευρωζώνης, ώστε οι τελευταίοι να αποπροσανατολίζονται από τις πραγματικές αιτίες της κρίσης;
Βαγγέλης Σημανδράκος
Πρόεδρος ΓΕΩΤ.Ε.Ε/ Π.Δ.Μ και
Περιφερειακός Σύμβουλος