Η Μνήμη του Επισκόπου Περγάμου ΑΝΤΙΠΑ εορτάζεται την 11η Απριλίου κάθε χρόνο και επειδή άγουμε το μήνα Απρίλιο. θα μεταφέρω το άρθρο που είχα γράψει τον Απρίλιο του 1998, δηλαδή προ 16 χρόνων. Τότε είχε τελέσει Θεία λειτουργία ο Οδοντοϊατρικός σύλλογος Κοζάνης, με πρωτοβουλία του προέδρου Κωνσταντίνου Δόδουρα, στο εξωκκλήσι του Προφήτου Ηλία (ψηλός Αη-λιάς).
«Ο Οδοντοϊατρικός σύλλογος Κοζάνης ετίμησε τη μνήμη του προστάτου του, Επισκόπου Περγάμου, ΑΝΤΙΠΑ που εορτάζει την 11ην Απριλίου, και την Κυριακή 12 Απριλίου τέλεσε Θεία λειτουργία στον Προφήτη Ηλία (Ψηλό Αηλιά) , όπου υπάρχει η εικόνα του Αγίου. (όπως έχω γράψει πολλές φορές τα διάφορα επαγγέλματα των Κοζανιτών, έχουν προστάτες Αγίους , τους οποίους και τιμούν κατά το εορτολόγιο της εκκλησίας. Την παράδοση αυτή ακολουθεί και ο Οδοντοϊατρικός σύλλογος Κοζάνης, ένας επιστημονικός σύλλογος, που για πρώτη φορά το διαπίστωσα αυτό, προσκαλεσμένος στη γιορτή από τον πρόεδρο του συλλόγου Κωνσταντίνο Δόδουρα).
«Για την ιστορία του συλλόγου , θα πρέπει να προσθέσω ότι ο Οδοντοϊατρικός σύλλογος λειτούργησε ατύπως από το Μάρτιο του 1927, τότε ήσαν τρείς οι Οδοντογιατροί, Ιωάννης Μποσταντζόγλου, Ματιάκης Παναγιώτης, και Φούντης Αναστάσιος από τα Γρεβενά. Ο Ιωάννης Μποσταντζόγλου εκπροσωπούσε τους άλλους δύο στις δημόσιες αρχές. Σήμερα 1998 ο σύλλογος έχει στη δύναμή του 125 μέλη σε όλο το Νομό.
Η Καθιέρωση τελέσεως λειτουργίας τιμώντας τον προστάτη τους Επίσκοπο Περγάμου ΑΝΤΙΠΑ , ξεκίνησε το 1968 με πρωτοβουλία του τότε προέδρου Θωμά Κοϊδη, καταγόμενος από τη Φλώρινα και ήταν γαμπρός Κοζανίτης, του Γιάννη Καραγκούνη, (που είχε το καλύτερο τεχνικό συνεργείο στην Κοζάνη). Κατά την εκκλησιαστική ιστορία , ο Επίσκοπος Περγάμου Αντίπας, υπέφερε από πονόδοντους και σε ολονύκτια παράκληση προς τον Κύριο, ανακουφίστηκε από τους πόνους και ησύχασε. Θεωρήθηκε Θαύμα και διαδόθηκε στους Χριστιανούς της επισκοπής και έτσι έγινε αιτία να θεωρηθεί ο επίσκοπος Αντίπας προστάτης των ανθρώπων και ιδιαίτερα αυτοί που υπέφεραν από πονόδοντους, ώστε να τον ανακηρύξουν προστάτη τους οι ασχολούμενοι με τους οδόντας. Ήταν όμως και γιατρός, ο οποίος είχε φοιτήσει στην περίφημη ιατρική σχολή της Περγάμου. Γύρω στο έτος 70 μ.Χ. , στην πρώτη εκατονταετία που ζούσαν και οι απόστολοι , ο Αντίπας χειροτονήθηκε από τους αποστόλους επίσκοπος Περγάμου που ανήκει στη Μικρά Ασία και προσέφερε μεγάλο Χριστιανικό έργο , προσήλκυε τους ειδωλολάτρες στον Χριστιανισμό και βρισκότανε κοντά στους αρρώστους και τους πάσχοντες. Ο τότε Αυτοκράτορας Δομετιανός (81-96) Χριστιανομάχος τον συνέλαβε και τον βασάνισε φρικτά μέχρι θανάτου, το έτος 92 μ. Χ. Η εκκλησία ψάλλει «Ταύρῳ παλαίεις, καλλιμάρτυς, Ἀντίπα,
Ὃς σε φλογίζειν, οὐ κερατίζειν ἔχει.
Χάλκεον ἑνδεκάτῃ βληθεὶς φλέγῃ, Ἀντίπα, εἰς βοῦν».
«Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης
Μυροβλήτην τὸν θεῖον καὶ Μαρτύρων τὸν σύναθλον, τὸν πανευκλεῆ Ἱεράρχην καὶ Περγάμου τὸν πρόεδρον, τιμήσωμεν Ἀντίπαν οἱ πιστοί, ὡς τάχιστον καὶ μέγαν ἰατρόν, τῆς δεινῆς ὀδόντων νόσου, καὶ πρὸς αὐτὸν ἀπὸ ψυχῆς βοήσωμεν· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα».
«Να σημειώσω ότι την περασμένη Κυριακή μιλάμε για το έτος 1998,ο σύλλογος οδοντογιατρών του Πειραιά είχε καλέσει τον Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη Ζηζιούλα, τον συμπατριώτη μας που ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, (ας ελπίζουμε στη Θεία Βούληση να τον έχουμε μητροπολίτη Κοζάνης, αυτό εύχεται ο πιστός λαός της Κοζάνης).Να λειτουργήσει και να μιλήσει για τον Άγιο Αντίπα επίσκοπο Περγάμου. Είναι ο πιο κατάλληλος γιατί φέρει τον τίτλο του μητροπολίτη Περγάμου. Δέχεται συνεχώς από πολλούς μητροπολίτες να επισκεφθεί τις μητροπόλεις τους και να Ιερουργήσει. Τιμάται απ’ όλους τους ιερωμένους. Η πνευματική Ορθόδοξη Θεολογική του κατάρτιση έχει την αναγνώριση από την παγκόσμια Ορθόδοξη εκκλησιαστική κοινότητα, Άλλωστε αντιπροσωπεύει το Οικουμενικό πατριαρχείο στις συναντήσεις μεταξύ των Ορθοδόξων εκκλησιών και των άλλων δογμάτων). Είναι δε και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ας επανέλθουμε όμως στο σύλλογο της Κοζάνης. Μετά τη Θεία λειτουργία συγκεντρώθησαν οι παραβρισκόμενοι στην υπάρχουσα εκεί αίθουσα του ψηλού Αηλιά και η διοίκηση του συλλόγου που απαρτίζεται από τους Κων/νο Δόδουρα Πρόεδρο, Νεράντζη Θεοφάνους αντιπρόεδρο, Ντίνο Ματιάκη , αείμνηστο από χρόνια, γεν. γραμματέα, Στ. Μαυρίδη, ταμία, και μέλη Θεοφ. Γυριχίδη, Βαρβάρα Ιωαννίδου, και Μ. Νοβάκη. Αποφάσισε και ετίμησε με ειδικές πλακέτες τρεις συνταξιούχους οδοντογιατρούς. Τους κκ Νικόλαο Βουζιάνα, ο οποίος άνοιξε το οδοντοϊατρείο το 1941. Τον Θωμά Κοίδη που άνοιξε το 1948 και τον Γεώργιο Λαζαρίδη που άνοιξε το 1950 στην Πτολεμαϊδα, και διετέλεσε και βουλευτής της Ένωσης Κέντρου Ν. Κοζάνης.( είναι δε αείμνηστοι).
Η ενέργεια της διοίκησης να τιμήσει τρεις παλαιούς συναδέλφους τους, δείχνει σεβασμό στους απόμαχους και πίστη στις αξίες της Ελληνικής παράδοσης και όσο αυτό τηρείται από ανθρώπους της σημερινής κοινωνίας, μας δίνει ελπίδα ότι τίποτε δεν θα χαθεί και εμείς ιδιαίτερα οι Κοζανίτες που είμαστε βαθιά δεμένοι με τις παραδόσεις , μας γεμίζει χαρά η ευγενική αυτή συμπεριφορά της διοίκησης προς τους τιμωμένους που προσέφεραν την ιατρική τους φροντίδα για χρόνια στο λαό της περιοχής.
Το εξωκκλήσι του ψηλού Αη-λιά όπου έγινε η λειτουργία, ήταν πεντακάθαρο, περιποιημένο και συνεχώς βελτιώνονται οι εκεί εγκαταστάσεις εξωτερικά και εσωτερικά του Ναού. Βοηθούσης δε της ανοιξιάτικης καλοκαιρίας άρχισαν να ανθίζουν τα πρώτα αγριολούλουδα, ώστε να είναι ευχάριστη η επίσκεψη και η παραμονή . Επιθυμώ να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου στους επιτρόπους του ψηλού Αη-λιά για το ενδιαφέρουν και μεράκι τους να καλλωπίζουν τόσο όμορφα το εξωκκλήσι , όπου μπορεί να περάσει κάθε άνθρωπος ένα ευχάριστο και ήρεμο απόγευμα ή ένα δροσερό πρωϊνό απολαμβάνοντας την ανατολή του Ήλιου, από την κορυφή του μυθικού όρους ΟΛΥΜΠΟΣ. Οφείλουν οι ταγοί της εκκλησίας να εκτιμήσουν ιδιαίτερα την μεγάλη αυτή προσφορά των ΚοΖανιτών προς τα εξωκκλήσια, έχοντας μέσα τους βαθιά πίστη, και από τα παλιά χρόνια συνεχίζουν να προσφέρουν στα εξωκκλήσια ώστε να είναι πλέον βίωμα των Κοζανιτών ενταγμένο στις παραδόσεις τους. Να εκτιμούν το έργο τους και να συμπαρίστανται στις προσπάθειές του .
Εύχομαι του χρόνου να επαναληφθεί η γιορτή με τη συμμετοχή όλων των οδοντογιατρών. Εμείς θα είμαστε εκεί. Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση».
Να προσθέσω λίγα λόγια για την ιστορία του συλλόγου. Ιδρύθηκε επισήμως το 1950 με πρόεδρο τον τότε Δήμαρχο Κοζάνης και οδοντογιατρό Δημήτριο Τέρπο γραμματέα τον Έξαρχο Ιωάννη , ταμία τη Ρεντίνα –Χρυσοχόου Λέλα, και μέλος τον Ματιάκη Παναγιώτη. Στη συνέχεια διετέλεσαν πρόεδροι, οι Παν. Ματιάκης, Γιάννης Έξαρχος, Θωμάς Κοϊδης ,( αείμνηστοι) Παναγιώτης Συλίκας, Κώστας Δόδουρας, Βασίλης Καραγιαννίδης, και σήμερα είναι ο Θεοφάνους Νεράντζης. Ο Νομός έχει σήμερα 275 οδοντογιατρούς. Πιστεύω να τιμούν τη μνήμη του Αγίου Αντίπα στο εορτολόγιό της εκκλησίας που είναι η 11- Απριλίου. Επίσης να θυμίσω ότι το σπίτι του Παναγιώτη Ματιάκη βομβαρδίστηκε από τους Ναζί το 1941 την 9-Απριλίου-1941 και καταστράφηκε. Ήταν στην οδό Μουράτη. Ευτυχώς στο σπίτι δεν ήταν κανείς και ο ίδιος ήταν στο μέτωπο της Αλβανίας. Για τον βομβαρδισμό αυτόν με λεπτομέρειες γράφω στο βιβλίο μου «Κοζανίτικες Διαδρομές».
Η Φωτογραφία είναι από το αρχείο μου, που την έβγαλα μετά την εκδήλωση στον ψηλό Αη-λιά. Από αριστερά πρώτη σειρά. ο Θ. Κοϊδης, ο Ν. Βουζιάνας, ο Κ. Δόδουρας, πρόεδρος, Γιώργος Λαζαρίδης, που τιμήθηκαν , και Παν. Συλίκας. Δεξιά ο Θεοφάνους Νεράντζης, η Βαρβάρα Ιωαννίδη, πίσω ο Ντίνος Ματιάκης, Γυριχίδης Θεόφιλος και Κίτσογλου Παναγ. Μαζί τους είναι οι σύζυγοι και τα παιδιά τους .
Η Δεύτερη φωτογραφία είναι η Εικόνα του Αγίου Αντίπα, που είναι ανηρτημένη στο παρεκκλήσιο των Μελωδών στον Ιερό Ναό του Προφήτη Ηλία.
Γιάννης Κορκάς