Η πύλη της ντροπής

Ντροπή για τη χώρα αποτελεί το Τελωνείο Κρυσταλλοπηγής, το οποίο δεν πληροί ούτε τις στοιχειώδεις προδιαγραφές, μιας σύγχρονης πύλης εισόδου ευρωπαϊκής χώρας.
Προχτές, στην Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας πραγματοποιήθηκε μία σύσκεψη, στην οποία εξετάστηκαν η χωροθέτηση και οι απαλλοτριώσεις εκτάσεων για τον εκσυγχρονισμό του μεθοριακού σταθμού, θέματα τα οποία είναι βασικά και πρέπει να επιλυθούν. Ωστόσο, υπάρχει ένα κομβικό θέμα, στο οποίο πρωτίστως πρέπει να δοθεί λύση, διαφορετικά η δημιουργία μιας σύγχρονης πύλης εισόδου, παραμένει μακρινό όνειρο θερινής νυκτός.
Η μεγάλη ευκαιρία για τον εκσυγχρονισμό του τελωνείου Κρυσταλλοπηγής χάθηκε το 2006, όταν η σχετική πρόταση για ένταξη στο Interreg απορρίφθηκε. Τώρα, όσο και να προβληματίστηκαν οι αρμόδιοι για ενδεχόμενη πηγή χρηματοδότησης, αυτή δεν βρέθηκε. Φυσικά τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο, καθώς σε εποχή κρίσης και διακοπής όλων των έργων, θεωρείται σχεδόν απίθανη η χρηματοδότηση εκσυγχρονισμού του Τελωνείου Κρυσταλλοπηγής, ο προϋπολογισμός του οποίου θα ανέλθει περίπου στα 7 εκ. ευρώ. Ωστόσο, η σύσκεψη πραγματοποιήθηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας, υπό την προεδρία του αντιπεριφερειάρχη Δημήτρη Ηλιάδη, αφού η απαλλοτρίωση μιας μικρής έκτασης που απαιτείται για τη νέα χωροθέτηση, είναι αναγκαία προϋπόθεση για να ξεκινήσει το έργο, εάν και όταν βρεθεί χρηματοδότηση. Βεβαίως, στην ελληνική νομοθεσία υπάρχει και το εξής τραγελαφικό: ενώ τα τελωνεία, ως προς τη διαχείριση και λειτουργία ανήκουν στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, η κατασκευή τους υπάγεται στην αρμοδιότητα της αιρετής Περιφέρειας. Με άλλα λόγια, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας πρέπει να βρει πόρους για την κατασκευή του τελωνείου, ενώ τα έσοδα θα τα καρπώνεται το κεντρικό κράτος που θα διαχειρίζεται το τελωνείο.
Σε κάθε περίπτωση ο μεθοριακός σταθμός Κρυσταλλοπηγής επιβάλλεται να γίνει το συντομότερο δυνατόν, γιατί αυτή δεν είναι εικόνα πολιτισμένης και σύγχρονης χώρας. Επιπλέον η χωροθέτηση δεν βοηθά στον έλεγχο των διακινούμενων προσώπων και εμπορευμάτων. Η χωροθέτηση όλων των λειτουργιών είναι απαράδεκτη, με αποτέλεσμα να αναμιγνύονται εισερχόμενοι και εξερχόμενοι ταξιδιώτες. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το τελωνείο είναι στην κυριολεξία «ξέφραγο αμπέλι», χωρίς περίφραξη, είναι φανερό ότι το λαθρεμπόριο είναι η πιο εύκολη υπόθεση για τους επιτήδειους, αφού μπορεί να εισέλθει όποιος θέλει.
Η μελέτη που εκπονεί η ΑΝΚΟ περιλαμβάνει ουσιαστικές παρεμβάσεις που θα αλλάξουν την όψη της πύλης εισόδου και θα κάνουν πιο λειτουργικό τον μεθοριακό σταθμό, αποτρέποντας κρούσματα λαθρεμπορίου και διέλευσης κακοποιών στοιχείων. Γι’ αυτό η εξεύρεση χρηματοδότησης από τους αρμόδιους, θεωρείται «εκ των ων ουκ άνευ».
Σύμφωνα λοιπόν με τη μελέτη προβλέπεται μεταξύ άλλων η ρύθμιση της κυκλοφορίας, με κατάλληλη χωροθέτηση, ώστε να η είσοδος και η έξοδος να είναι τελείως αυτόνομες, χωρίς τη δυνατότητα που έχουν μέχρι σήμερα εισερχόμενοι και εξερχόμενοι να βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Η παρέμβαση αυτή θεωρείται απαραίτητη από τους ειδικούς, για την αποφυγή κρουσμάτων λαθρεμπορίου. Ακόμη, το κεντρικό κτίριο τελωνειακού και αστυνομικού ελέγχου θα παραμείνει, αλλά βεβαίως θα επεκταθεί για να καταστεί πιο λειτουργικό. Πρόκειται να κατασκευαστεί καινούργιο κατάστημα αφορολόγητων ειδών (ΚΑΕ) και να χωροθετηθεί σε σωστή θέση. Το τελωνείο Κρυσταλλοπηγής, έχει ίσως την παγκόσμια πρωτοτυπία, καθώς το ΚΑΕ βρίσκεται στην είσοδο αντί για την έξοδο.
Φυσικά δεν μπορεί να γίνει εκσυγχρονισμός του Τελωνείου Κρυσταλλοπηγής, χωρίς την κατεδάφιση των απαράδεκτων και απαρχαιωμένων κοιτώνων του προσωπικού. Γι’ αυτό προβλέπεται ανέγερση σύγχρονου κοιτώνα στην υπό απαλλοτρίωση έκταση. Συγχρόνως, πρόκειται να λειτουργήσει νέο αναψυκτήριο. Μέχρι σήμερα οι ανάγκες των χιλιάδων ταξιδιωτών και του προσωπικού για έναν καφέ ή ένα σάντουιτς, καλύπτονται από κινητές καντίνες, οι οποίες δεν πληρούν τις βασικές υγειονομικές προδιαγραφές.
Ακόμη πρόκειται να «ξηλωθούν» τα ακατάλληλα counterchek και να αντικατασταθούν με καινούργια, να γίνει νέα γεφυροπλάστιγγα, προβλέπονται κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο narcontrol, ώστε να καταστεί λειτουργικό, αφού η σημερινή χωροθέτηση το έχει καταστήσει ουσιαστικά άχρηστο.
Τέλος, θεωρείται απαράδεκτο για τελωνείο να είναι ξέφραγο, γι’ αυτό στον εκσυγχρονισμό των κτιριακών εγκαταστάσεων και λειτουργιών πρώτη θέση έχει η περίφραξη του Τελωνείου Κρυσταλλοπηγής.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΗΤΤΑΣ