Γεωργίου Λάζαρος 1888-1950 Ένας άγνωστος πόντιος παιδαγωγός και συγγραφέας.
Ο Τσακλέας Γ. Λάζαρος γεννήθηκε το 1888 στη μαχαλά Λιβερτάντων του Λερί της Αργυρούπολης του Πόντου.
Τελείωσε την κεντρική σχολή του Λερί και ολοκλήρωσε τις σπουδές του τελειώνοντας το Φροντιστήριο Τραπεζούντας.
Κατά την διάρκεια των σπουδών του το 1901 κατέγραψε το Χειρόγραφο βιβλίο ΄΄Ελληνικά΄΄ στο οποίο περιλαμβάνονται αναλυτικά τα διδαχθέντα μαθήματα στα σχολεία του Πόντου.
Το 1910 εργάστηκε ως υπάλληλος στην τράπεζα Φωστηρόπουλου .
Το 1918, με την αποχώρηση των Ρωσικών στρατευμάτων έφυγε στη Ρωσία μαζί με τα αδέλφια του Αντώνη, Γρηγόρη ,και Θεόδωρο. Εγκαταστάθηκαν στο χωριό Ταγκανάϊ του νομού Συμφερούπολης της Κριμαίας.
Στο Ταγκανάϊ εργάστηκε ως δάσκαλος στα σχολεία της Κριμαίας και εργάστηκε για την οργάνωση και πνευματική ανέλιξη των Ελλήνων.
Το 1944 με τις σταλινικές διώξεις εξορίστηκε στο Χωριό Γιαϊπάν ,κοντά στην πόλη Κοκάντ του Ουζπεκιστάν.
Εκεί ο Λάζαρος Τσακλέας αρρώστησε από το βαρύ κλίμα και τη στεναχώρια . και πέθανε σε ηλικία εξήντα δύο χρόνων.
Από τα βιβλία και της σημειώσεις του διασώθηκε μόνο το βιβλίο του΄΄ Ελληνικά΄΄ που είναι το μοναδικό σύγγραμμα όπου καταγράφει τα διδαχθέντα μαθήματα στα ελληνικά σχολεία του Πόντου.
Το Βιβλίο ΄΄Ελληνικά ΄΄ διέσωσε η κόρη του Ναζή και το μετέφερε ως ιερό οικογενειακό κειμήλιο το 1991 από το Γελεντσίκ της Ρωσίας στην Ελλάδα.
Από το χειρόγραφο βιβλίο του θα δημοσιευθούν για πρώτη φορά από το καφέ Ρωμανία αδημοσίευτα ποιήματα και ιστορήματα του .
Η ποίηση του Λ. Τσακλέα είναι ιστορική πατριωτική με εθνικές επάρσεις κατά του τουρκικού ζυγού.
Περιγράφει τα γεγονότα που σημάδεψαν τους Έλληνες του Πόντου τα τελευταία είκοσι χρόνια 1900- 1920 .
Όποιος μελετήσει την ποίηση του Τσακλέα θα μπορούσε να την ταυτίσει με αυτήν του Ρήγα Φεραίου, γιατί εμπεριέχει μηνύματα πατριωτικά και απελευθερωτικά.
Στο παρακάτω κείμενο που αναφέρεται στους αντάρτες της Σάντας διαφαίνεται ο επικός χαρακτήρας του λόγου του.
Οι αντάρται της Σάντας
Της Σάντας η ανταρσία , ήταν μεγαλοψυχία,
Κρούουν τους Τούρκους, τους φοβίζουν και το μέτωπον ξεσκίζουν.
Όπου είναι Τούρκοι μόνοι, τη Σάντα φοβούνται όλοι.
Οι Σαντέτ όπου κι αν πάνε, τα παλικάρια όλ εφτάνε.
Και οι Τούρκοι για αυτό, το φυλάττουν μυστικό.
Ενθυμούμαι τον καιρόν να τους πίνουν σαν νερόν.
Οι Σαντέτ’ για αυτό τελείως , πολεμούσανε ανδρείως.
Στη Λερίς δε τα χωρία δεν ήταν πολλά παιδία.
Κλάψατ’ όλους τους Ρωμαίους, εκείνους τους ρωμαλαίους!
Όλοι μόνοι πολεμούσαν τον εχθρόν για να νικούσαν..
Να πάρουν ελευθερίαν , κι ησυχάξουν τα χωρία.
Όμως πού είναι και πού επήγαν; και όλα τους εδιελύγαν..
Και κανένας δεν ηξεύρει, πού έφυγαν ! για να τους εύρει…
Από τον επίλογο του χειρόγραφου βιβλίου του Τσακλέα Γ. Λάζαρου
΄΄ Ε λ λ η ν ι κ α ΄΄ γραμμένο το 1901 στο Λερί Αργυρούπολης του Πόντου.
