Ο κόσμος αλλάζει μέρα με τη μέρα, και δεν προλαβαίνουμε να δούμε την εξέλιξή του. Νομίζαμε μέχρι χτες, ότι φταίει η απουσία αντανακλαστικών, δεν είναι όμως μόνο αυτό. Το σοβαρότερο πρόβλημα, είναι το ότι δεν έχουμε αρκετή φαντασία να σχεδιάσουμε το εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον.
Βέβαια θα μου πεις ότι λόγω της κρίσης έχει διαλυθεί ο κοινωνικός ιστός. Μπορείς και να μου πεις πως δεν μπορείς να κάνεις κανέναν οικονομικό και οικογενειακό προγραμματισμό λόγω των δυσάρεστων εξελίξεων στα εργασιακά. Θα πεις πως οι συγκυβερνώντες, μας πήρανε στο κυνήγι και δεν ξέρεις πως να αντιδράσεις.
H απάντηση στα παραπάνω, δεν είναι ο αγώνας για να επιβάλεις το χθες. Δεν είναι οι μάχες για να μην αλλάξει τίποτα. Πολύ απλά γιατί ο κόσμος αλλάζει ταχύτατα και μένεις πίσω. Αλλάζει πολύ γρηγορότερα από ότι ένα υπερευαίσθητο γερμανικής τεχνολογίας ηλεκτρικό αισθητήριο αντιλαμβάνεται μεταβολές.
Πέρα όμως από το ότι δεν έχουμε αντανακλαστικά, δείχνουμε μία απροθυμία να προσαρμοστούμε στις αλλαγές του συστήματος. Θεωρούμε πως επειδή είχαμε πρόσκαιρα οφέλη από παλιές στρεβλώσεις του, η διατήρησή του θα μας ξανανοίξει την πόρτα για έναν χαμένο παράδεισο.
Όσο απρόθυμοι κι αν είμαστε, μαζί με τον κόσμο αλλάζουμε κι εμείς. Κι όταν δεν αλλάζουμε μόνοι μας, αναγκαζόμαστε να υποστούμε επίπονες αλλαγές. Στην πορεία αυτή, θα υπάρχουν πάντα διαφωνίες. Είναι θεμιτές όσο και οι αντιδράσεις. Αντιδράσεις όμως που θα εκφραστούν με σκοπό να γίνει διάλογος για να εξασφαλίσεις τη συμμετοχή σου στο ανταγωνιστικό περιβάλλον της αυριανής μέρας, και όχι σε μια φωτοτυπία του χθες.
Εξ ορισμού η αντίδραση που περιγράφω θα πρέπει να είναι δημιουργική. Δεν θα μπορούσε να έχει σαν αρχή και τέλος της την αποχή και την αδράνεια. Να επιχειρηματολογήσει ο καθένας με την παρουσία του και όχι με την απουσία του. Με το τι μπορεί να προσφέρει, όχι με το ποιον διακόπτη θα κατεβάσει.
Τα σωματεία ξέρουν ήδη πως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουν τον τρόπο δράσης τους. Δεν είναι μόνο οι πολίτες που τους το λένε, δεν είναι μόνο τα μέλη τους που δεν συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις, είναι η ίδια η κοινωνία που τους έχει προσπεράσει.
