Αφού εμείς δεν είμαστε, τιμούμε αυτούς που είναι: Με Εσπερινό, Αρτοκλασία και Θεία Λειτουργία τιμήσαμε στην Ενορία Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω στο Βελβεντό τη μνήμη της αγίας νεομάρτυρος Χρυσής, που μαρτύρησε στη Χρυσή Αλμωπίας στις 13 Οκτωβρίου του 1795.
Είπαμε να βγούμε λιγάκι πιο έξω από τα τοπικά γεωγραφικά, χωροταξικά μας όρια, λίγο πιο πέρα από την αυτάρεσκη και εσώκλειστη ατομοκεντρικότητά μας, να συναντήσουμε την αγία ευχαριστιακά, μέσα στην κοινωνία της Εκκλησίας, να ανατάξουμε τον υπερτροφικό εαυτό μας μέσα από το πρόσωπο ενός απλού κοριτσιού του λαού, να το φέρουμε δίπλα μας, να το δούμε να μας γνέφει με γλυκύτητα, να μας βεβαιώνει πως η αλήθεια των πραγμάτων και των προσώπων είναι παρούσα σε ό,τι και για ό,τι αυτή εθελούσια πρόσφερε τη ζωή της θυσία, που τελικά ενώ την ‘’έχασε’’, συνέβη το παράδοξο κατά το Ευαγγέλιο: την ‘’κέρδισε’’, και το ‘’κέρδος’’ αυτό απόμεινε σε εμάς όλους ως ‘’περιουσιακό’’ ανεκτίμητο στοιχείο της Εκκλησίας για προσέγγιση και επωφελή γνώση.
Θεωρούμε την Αγία Νεομάρτυρα Χρυσή, από την Έδεσσα της Μακεδονίας, συμπατριώτισσά μας, μέλος του ίδιου κοινωνικού σώματος, προσπαθούμε, χωρίς να το καταφέρνουμε, να αφουγκραστούμε τη μαρτυρία της, να αναγάγουμε το ήθος της στην κορυφή των ενυπόστατων (όχι ιδεολογικών) προτύπων μας και να συν-κοινωνήσουμε την ελπίδα στη περιβάλλουσα γενική, όχι χωρίς λόγο και συνολική ευθύνη, κατήφεια.
Το Συναξάρι της, περιγράφει με λιτό λόγο τη μαρτυρία της ενώπιον των ισχυρών κριτών, που της ζητούσαν, με προσφορές και απειλές, ολική αναίρεση των υπαρκτικών δεδομένων της και το μαρτύριό της, όταν πια η διωκτική διαδικασία απέτυχε παταγωδώς: ‘’Πρώτον μεν εδάρη ανηλεώς, είτα δε ενεκλείσθη εις φυλακήν προς σωφρονισμόν. Μη κατορθώσαντες διά των τοιούτων ουδέν, διαπέρασαν φλογοφόρον περόνην εν τοις ωτίοις αυτής και τέλος αναρτήσαντες ταύτην επί τινος απιδέας εσπάθισαν το τίμιον αυτής σώμα μεληδόν και ούτω παρέδωκεν την αγίαν αυτής ψυχήν εις χείρας του Κυρίου, εν έτει 1795, και εν ΙΓ’ του μηνός Οκτωβρίου’’.
Η επιλογή, η στάση ζωής της αγίας Χρυσής είναι η πανομοιότυπη στάση, όλων των Νεομαρτύρων, μέσα στην κατακόκκινη από τα αίματά τους πορεία του σώματος της Καθολικής του Χριστού Εκκλησίας, έξω από κάθε φυλετική μονομέρεια και καλλιεργούμενο φονταμενταλισμό. Η εμμονή αυτού του κοριτσιού στην κοινωνία της με το πρόσωπο του Χριστού κονιορτοποίησε και γελοιοποίησε την οθωμανική εξουσία.
Οποιαδήποτε εκλογικευμένη, ατομοχρηστική και χρησιμοθηρική προσέγγιση και ανάλυση στην αδιαπραγμάτευτη σχέση κοινωνίας με το Χριστό του νεαρού κοριτσιού, για προσωπικό συμβιβασμό με σωστικό, τάχα, χαρακτήρα και εξασφάλιση βιολογικής συνέχειας, δεν εκφράζει το ήθος ελευθερίας και (θείου) έρωτα των Νεομαρτύρων.
π. Κωνσταντίνος
Ι. Κώστας, παπαδάσκαλος
13-10-2011