Του Γεώργιου Σ. Λαζαρίδη
Georgioslazaridis1990@yahoo.gr
Ο ΑΔΜΗΕ είναι η καρδιά του ενεργειακού συστήματος της χώρας. Την ώρα που σε πανευρωπαϊκό επίπεδο επιχειρείται μια διακριτή στροφή προς τον δημόσιο έλεγχο των ενεργειακών υποδομών λόγω του στρατηγικού αναπτυξιακού τους ρόλου, η πώλησή του αποτελεί στρατηγικό σφάλμα και εκχώρηση εκ μέρους της πολιτείας της δυνατότητας να χαράξει μια ενεργειακή πολιτική προσανατολισμένη στις παραγωγικές ανάγκες της χώρας.
Η χώρα μας βρίσκεται σε κομβικό σημείο, ένα βήμα πριν την έξοδο από το κρίση. Σε αυτό ακριβώς το σημείο είναι απαραίτητο να εφαρμοσθούν μεταρρυθμίσεις ώστε να τεθούν ισχυρές βάσεις για την ανάκαμψη και την εξέλιξη της χώρας. Η κυβέρνηση όμως αποδεικνύει γι’ ακόμη μια φορά την αδυναμία της στις μεταρρυθμίσεις αλλά και στις αποκρατικοποιήσεις. Είναι δύο τομείς στους οποίους υπολείπεται. Η Νέα Δημοκρατία που αυτοπροσδιορίζεται ως φιλελεύθερη δύναμη μέχρι στιγμής δεν αποδεικνύει κάτι τέτοιο.
Είναι στα πλάνα της κυβέρνησης η αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ; Αν ναι, να το κοιτάξουμε σοβαρά. Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την αποκρατικοποίησή της; Όχι! Σε καμία περίπτωση. Με τα παρόντα δεδομένα, η αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός ή τριών ιδιωτικών μονοπωλίων, τα οποία σε βάθος χρόνου θα μπορούν να εκβιάσουν την οποιαδήποτε κυβέρνηση και φυσικά να παρέχουν υπερκοστολογημένες υπηρεσίες στους πολίτες. Δεν είναι δυνατόν αυτή την στιγμή στην Ελλάδα να υπάρξει ενεργειακός ανταγωνισμός. Πρώτα θα πρέπει να διορθωθεί η νομοθεσία, μετά να απελευθερωθεί πλήρως το κομμάτι της ενέργειας ώστε να υπάρξουν κι άλλες επιχειρήσεις που όχι μόνο θα ασχολούνται με τον διαμοιρασμό αλλά και την παραγωγή ηλεκτρικής Ενέργειας, και στο τέλος κοιτάμε και το αν πρέπει ή όχι να αποκρατικοποιηθεί η ΔΕΗ.
Ένα μοντέλο αποκρατικοποίησης όπως αυτό του ΟΤΕ θα μπορούσε να θεωρηθεί επιτυχημένο, όμως στην περίπτωση της ΔΕΗ και των θυγατρικών της θα πρέπει να γίνονται πολύ προσεκτικές κινήσεις. Στην περίπτωση του ΟΤΕ, απελευθερώθηκαν πρώτα οι τηλεπικοινωνίες, δημιουργήθηκαν ανταγωνίστριες εταιρίες που χρησιμοποιούσαν τα δίκτυα του ΟΤΕ και στο τέλος αποκρατικοποιήθηκε ο οργανισμός με όρους που προάσπιζαν τα συμφέροντα των εργαζομένων. Σήμερα δεν νομίζω πως υπάρχει νοήμων πολίτης που να θεωρεί πως το κράτος έχασε από την πώληση του ΟΤΕ. Στην περίπτωση του ΟΠΑΠ έχουμε μια εκ διαμέτρου αντίθετη αποκρατικοποίηση από αυτή του ΟΤΕ, η οποία μέχρι στιγμής κατά την κυβέρνηση αποδίδει μέσω της φορολογίας της στο κράτος περισσότερα κέρδη απ’ ότι όταν ήταν κρατική. Ακόμη δεν μπορούμε να μιλήσουμε για επιτυχημένη ή αποτυχημένη αποκρατικοποίηση.
Η ΔΕΗ όμως δεν είναι ούτε ΟΤΕ ούτε ΟΠΑΠ. Η ΔΕΗ είναι το ενεργειακό κέντρο της χώρας. Στις τάξεις της απασχολούνται δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι. Το σενάριο αποκρατικοποίησής της πρέπει να εξετασθεί πολύ σοβαρά. Το μόνο σίγουρο είναι ότι σήμερα δεν υπάρχουν ούτε οι κατάλληλες προϋποθέσεις (νομικές και οικονομικές) ούτε οι κατάλληλες πολιτικές συγκυρίες που μπορούν να επιτρέψουν κάτι τέτοιο. Οι όποιες επιτυχίες της κυβέρνησης, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, οφείλονται στο μνημόνιο κι όχι στο πολιτικό προσωπικό της χώρας το οποίο κρίνεται ανεπαρκές κι αναποτελεσματικό. Πρόκειται για το ίδιο πολιτικό προσωπικό που ξεπούλησε τον ΑΔΜΗΕ και πιθανόν να στοχεύει και στο ξεπούλημα της ΔΕΗ.