Αίτηση άρσης της αναστολής πληρωμών προς την Ελλάδα για την περίοδο 2004 – 2009 απέστειλε ο Υφυπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας προς την Επιτροπή Χρηματοοικονομικού Μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ).
Όπως επισημαίνει ο κ. Ρήγας, σε σύνολο δαπάνης υλοποίησης ύψους 4.968.809 Ευρώ, με εθνική συμμετοχή (50%) ύψους 2.484.405,4 Ευρώ, οι υπηρεσίες του Χρηματοοικονομικού Μηχανισμού ΕΟΧ έχουν καταβάλει ποσό ύψους 1.671.045 Ευρώ, ενώ οι ελληνικές αρχές έχουν προχωρήσει έως και σήμερα σε εντολές καταβολής εθνικής συμμετοχής προς τους Φορείς Υλοποίησης ποσό ύψους 3.297.764 Ευρώ, το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ τις κανονιστικές μας υποχρεώσεις.
Συγκεκριμένα, και σε ό,τι αφορά τα έργα της προγραμματικής περιόδου 2004-2009, αυτά κατηγοριοποιούνται σε πέντε βασικές κατηγορίες, ανάλογα με την πορεία υλοποίησης και την εξέλιξη χρηματοδότησής τους.
• Η κατηγορία 1 περιλαμβάνει 3 έργα, στα οποία η Ελλάδα έχει καταβάλει σημαντικό μέρος της εθνικής συμμετοχής και είναι έτοιμη να ζητήσει χρηματοδότηση από τον ΧΜ ΕΟΧ.
• Στην κατηγορία 2 κατατάσσονται 3 επίσης έργα, που έχουν απενταχθεί κατόπιν οδηγιών της σχετικής Επιτροπής ΕΟΧ και στα οποία έχει ήδη καταβληθεί η προκαταβολή από τον ΕΟΧ χωρίς να έχει καταβληθεί η αντίστοιχη εθνική συμμετοχή.
• Στην Κατηγορία 3, εντάσσονται 7 έργα στα οποία έχει καταβληθεί από πλευράς ΕΟΧ είτε η προκαταβολή είτε εκκρεμούν αιτήματα χρηματοδότησης και λόγω ιδιαίτερων συνθηκών (ελληνική νομοθεσία, παράταση χρονική εκ μέρους ΕΟΧ, αλλαγή Φορέα Υλοποίησης με τη σύμφωνη γνώμη ΕΟΧ, εκκρεμών ερωτημάτων στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους) δεν είχε μέχρι σήμερα καταστεί δυνατή η τακτοποίηση της πληρωμής της αναλογούσας εθνικής συμμετοχής.
• Στην κατηγορία 4, κατατάσσονται τα υπόλοιπα έργα της προγραμματικής περιόδου για τα οποία το Εθνικό Σημείο Επαφής έχει ανταποκριθεί με απόλυτη συνέπεια στις απαιτήσεις της χρηματοδοτικής ροής.
Ο Υφυπουργός καθιστά σαφές, ότι οι ελληνικές αρχές είναι ιδιαιτέρως προσεκτικές στην καταβολή της εθνικής συμμετοχής, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα παρατυπιών, τα οποία θα έχουν εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις τόσο για τις ελληνικές αρχές όσο και για τις δότριες χώρες, καθώς και για τους Φορείς Υλοποίησης και τα εταιρικά τους σχήματα.
Όπως σημειώνει ο κ. Ρήγας, «έχουμε εισαγάγει και εφαρμόζουμε ένα νέο σύστημα, που εξασφαλίζει την ομαλή χρηματοροή και εναρμονίζεται με τις απαιτήσεις που θέτει ο ΧΜ ΕΟΧ, σχετικά με τον έλεγχο και την πιστοποίηση των δαπανών από μέρους της Αρχής Πληρωμής. Επιπροσθέτως, δεσμευόμαστε για την άμεση ενημέρωσή του ΕΟΧ για κάθε εντολή καταβολής εθνικής συμμετοχής που προτιθέμεθα να κάνουμε από τούδε και στο εξής».
Οι ελληνικές αρχές έχουν ήδη προβεί στην εντολή καταβολής της αναλογούσας εθνικής συμμετοχής προς όλους τους Φορείς Υλοποίησης που ικανοποιούν τους όρους και τις προϋποθέσεις, όπως τίθενται από το κανονιστικό πλαίσιο του ΧΜ ΕΟΧ και την εθνική νομοθεσία, πλην εκείνων των περιπτώσεων που αναφέρονται παραπάνω.
Όσον αφορά τα έργα της κατηγορίας 3, ο κ. Ρήγας διαβεβαιώνει ότι οι υπηρεσίες του υπουργείου είναι σε καθημερινή επικοινωνία με όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς προκειμένου να αρθούν όλες οι δυσκολίες για την ομαλή χρηματοδότηση των έργων. Όπου αυτό δεν καταστεί εφικτό, το Εθνικό Σημείο Επαφής θα προβεί σε αίτημα απένταξης των έργων, όπως έχει υποχρέωση να κάνει.
Τέλος, σημειώνει ότι οι πόροι που αφορούν στην κάλυψη της εθνικής συμμετοχής για την υλοποίηση του ΧΜ ΕΟΧ περιόδου 2004-2009 είναι απολύτως διασφαλισμένοι και έχουν εγγραφεί στο πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων έτους 2011, συνεπώς, η ελληνική πλευρά συμπεραίνει ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι αναστολής των πληρωμών και αιτείται την άρση τους.