Όλοι, σχεδόν, οι Υπουργοί Παιδείας που πέρασαν τα τελευταία χρόνια, δύο πράγματα έκαναν οπωσδήποτε.
Άλλαζαν ή τροποποιούσαν το Νόμο για την εισαγωγή στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας και ίδρυαν από κανένα νέο τμήμα σε Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. (σ. σ. πριν καταργηθούν).
Η αιτιολογία μιας τέτοιας απόφασης σταθερή και, περίπου, απαράλλαχτη.
Για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας.
Λες και το εκπαιδευτικό σύστημα ξεκινάει μόλις εισαχθεί κάποιος στο Πανεπιστήμιο!
Ελληνική πρωτοτυπία ή ελληνική κακοδαιμονία;
Διαλέγετε όποιο ουσιαστικό προτιμάτε.
***
Κάπως έτσι λειτούργησε και ο κ. Κωνσταντίνος Γαβρόγλου, Υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, (5 Νοεμβρίου 2016- 9 Ιουλίου 2019) αποφασίζοντας και εφαρμόζοντας ένα νέο ακαδημαϊκό χάρτη στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, συνενώνοντας τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Τ.Ε.Ι.) με τα Ανώτατα (Α.Ε.Ι.), δημιουργώντας νέα τμήματα, όλα πανεπιστημιακά πλέον.
Πριν όμως προλάβει καλά καλά να φύγει από το Υπουργείο Παιδείας ο κ. Γαβρόγλου, και για την ακρίβεια ένα μήνα μετά, στις 6 Αυγούστου του 2019 η διάδοχος του κ. Νίκη Κεραμέως, Υπουργός της Νέας Δημοκρατίας, μιλώντας στη Βουλή και όπως διαβάζουμε σε δημοσιεύματα της εποχής, ανέφερε ότι: “Ο ακαδημαϊκός χάρτης θα σχεδιαστεί με τη συμβολή της ΑΔΙΠ, μιας ανεξάρτητης Αρχής η οποία θα είναι αναβαθμισμένη, ενισχυμένη, όχι παροπλισμένη και η οποία στόχο θα έχει ακριβώς να βάλει ξεκάθαρα κριτήρια προκειμένου να μπορέσει να διαμορφωθεί ένας ακαδημαϊκός χάρτης», είπε χαρακτηριστικά η υπουργός Παιδείας.
Ο ακαδημαϊκός χάρτης «Γαβρόγλου» είπε η Νίκη Κεραμέως , έγινε βάσει βουλευτικών τροπολογιών με την ίδρυση Τμημάτων την τελευταία στιγμή στην αίθουσα της Ολομέλειας.
Η πρόσφατη αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας, τόνισε η κ. υπουργός, έγινε συνολικά:
- χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια,
- χωρίς μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας,
- χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα της αξιολόγησης,
- χωρίς να συμβουλεύεται η αρμόδια Αρχή, η ΑΔΙΠ, στην όλη αυτή διαδικασία,
- χωρίς διασφάλιση επαγγελματικών δικαιωμάτων.”
***
Και ερχόμαστε στο σήμερα.
Προχθεσινά ρεπορτάζ (31-10- 2023) αναφέρουν ότι “Με νόμο τον οποίο αναμένεται να φέρει στη Βουλή ο υπουργός Παιδείας κ. Κυριάκος Πιερρακάκης καταργούνται τα 36 από τα 37 νέα τμήματα «Γαβρόγλου», τα οποία είχαν τεθεί σε αναστολή έναρξης λειτουργίας καθώς δεν είχαν φοιτητές.”
Ψάχνοντας λίγο το θέμα, εντοπίσαμε δημοσιεύματα του 2019 αλλά και του 2021 (σ. σ. ίσως να υπάρχουν και άλλα, διαφορετικών ετών και να μην τα είδαμε) που αναφέρονταν και πάλι στην κατάργηση αυτών των τριάντα επτά (37) τμημάτων, των ίδιων πάντα.
Τμημάτων που υποτίθεται πως θα είχαν καταργηθεί πριν τέσσερα χρόνια, αλλά τελικά θα καταργηθούν τώρα!
***
Συμπέρασμα;
Ένα ατέλειωτο ράβε ξήλωνε, βασισμένο σε καλές, ας υποθέσουμε, προθέσεις για την αναβάθμιση της παιδείας που όμως δεν οδηγεί πουθενά.
Ή τουλάχιστον δεν οδήγησε μέχρι σήμερα.
***
Ρίχνοντας μια ματιά στη λίστα των υπό κατάργηση τμημάτων βλέπουμε πως συμπεριλαμβάνονται και τμήματα της Δυτικής Μακεδονίας, όπως το τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής της Φλώρινας, Λογοθεραπείας της Πτολεμαΐδας, Αγωγής και Φροντίδας στην πρώιμη παιδική ηλικία της Καστοριάς, Μάρκετινγκ των Γρεβενών, Παραγωγής Οπτικοακουστικών Μέσων της Κοζάνης και Κινηματογράφου της Φλώρινας.
Τμήματα που και μόνο από τα ονόματα τους φαντάζουν πραγματικά ενδιαφέροντα και ίσως αν λειτουργούσαν να προσέλκυαν έναν ικανό αριθμό φοιτητών.
Όπως ενδιαφέροντα φαίνονται, απ’ το όνομα τους και μόνο, και άλλα υπό κατάργηση τμήματα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και διάφορες άλλες πόλεις της περιφέρειας.
Αλλά δεν φτάνει μόνο αυτό.
Αν δεν λήφθηκαν υπόψη κάποιες βασικές προϋποθέσεις, λογικές και απαραίτητες πάντα, όπως η σκοπιμότητα της ίδρυσης τους, η βιωσιμότητα τους, η διασφάλιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων κ.α. θα ήταν σαν να χτίζουμε παλάτια στην άμμο.
Και το κακό είναι πως τα έξοδα για να χτιστούν τα… παλάτια αυτά θα τα πλήρωναν τα παιδιά που θα επένδυαν κάποια χρόνια της ζωής τους σε μια σχολή απ’ την οποία θα έπαιρναν ένα χαρτί που δεν θα τους χρησίμευε σε τίποτα.
Όπως τα έχουν πληρώσει πολλά παιδιά (και οι γονείς τους βέβαια) μέχρι τώρα φοιτώντας σε άλλα τμήματα με βαρύγδουπους τίτλους, αλλά χωρίς εξασφαλισμένη προοπτική.
***
Ναι, για κοινωνίες σαν τις δικές μας στη Δυτική Μακεδονία, το να υπάρχουν πανεπιστημιακά τμήματα είναι σημαντικό πράγμα και τα οφέλη πολλά σε διάφορους τομείς.
Αλλά το ζήτημα δεν είναι να γίνουν κάποια τμήματα μόνο και μόνο για να θριαμβολογούν οι όποιοι τοπικοί βουλευτές προσωρινά και για ένα διάστημα, κυρίως προεκλογικά, πριν αρχίσουν να φθίνουν, μαραζώσουν και στο τέλος κλείσουν, ή δεν λειτουργήσουν ποτέ.
Η ύπαρξη πανεπιστημιακού τμήματος σε μια περιοχή μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία, και όχι μόνο οικονομικά, αρκεί να σχεδιαστεί, να δημιουργηθεί και να οργανωθεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να προοδεύει συνεχώς και να εξελίσσεται.
Διαφορετικά, θα καταλήγουμε πάλι σ’ αυτό το ατελείωτο ράβε ξήλωνε και στα πρόσκαιρα οφέλη που εξανεμίζονται πολύ γρήγορα.