Δελτίο τύπου με τίτλο «Ανοίγει ο δρόμος για τις μετεγκαταστάσεις Αναργύρων-Μαυροπηγής» εξέδωσε χθες η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στην πρώτη παράγραφο του οποίου αναφέρεται ότι: «Παράθυρο για τις μετεγκαταστάσεις των οικισμών Αναργύρων-Μαυροπηγής ανοίγει η εκπόνηση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.) Κοζάνης και Φλώρινας.»
Στη συνέχεια στο δελτίο τύπου συμπεριλαμβάνονται τα όσα αναφέρονται στα πρακτικά της 1ης συνεδρίασης της Ειδικής Γνωμοδοτικής Επιτροπής (Ε.Γ.Ε.) της 14ης Νοεμβρίου 2023 (που συστήθηκε με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων 10-01-2023), στην οποία μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν ήταν και το πρόβλημα των δύο αυτών μετεγκαταστάσεων.
***
Ως εδώ, όλα καλά και ευχάριστα, θα μπορούσε να πει κανείς.
Ωστόσο, υπάρχει πάντα ένα κρίσιμο και θεμελιώδες ερώτημα, που κάποια στιγμή θα πρέπει ν’ απαντηθεί.
Καλά άνοιξε το «παράθυρο», όπως αναφέρει το δελτίο τύπου της Περιφέρειας. Θα καταφέρει, όμως, να γίνει και «πόρτα», η οποία θα οδηγήσει κάποτε στην πραγματοποίηση αυτών των δύο μετεγκαταστάσεων;
***
Επειδή δεν έχουμε και το καλύτερο μνημονικό καταφύγαμε στο διαδίκτυο μέσω μιας μηχανής αναζήτησης προκειμένου να θυμηθούμε από πότε χρονολογούνται αυτές οι δύο μετεγκαταστάσεις.
Τελικά, ούτε λίγο ούτε πολύ, η μία χρονολογείται από το 2011, δηλαδή, δώδεκα χρόνια πριν, και η άλλη από το 2017, έξη χρόνια πριν.
***
Σύμφωνα με τα στοιχεία που βρήκαμε, στην Κοινότητα της Μαυροπηγής εμφανίστηκε ένα ρήγμα στο έδαφος το 2011, το οποίο προκλήθηκε από τις εξορυκτικές δραστηριότητες της ΔΕΗ.
Ήταν δε τέτοιο το ρήγμα που δημιουργούσε κινδύνους για την παραμονή των κατοίκων της Κοινότητας, οι οποίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Λόγω αυτής της εξέλιξης η ΔΕΗ υποσχέθηκε να μεριμνήσει για την μετεγκατάσταση του οικισμού και να αποζημιώσει τους ιδιοκτήτες για τα ακίνητα τους που θα έπρεπε να απαλλοτριωθούν.
Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε και το απαραίτητο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης (Φ.Ε.Κ.) για την αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού και τη μετεγκατάσταση του.
***
Η περίπτωση των Αναργύρων είναι κάπως νεότερη αφού ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2017.
Όπως διαβάζουμε στον ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ της 10ης Ιουνίου 2017 «Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης έχει τεθεί ο Οικισμός των Αναργύρων Φλώρινας, λόγω της μεγάλης κατολίσθησης που σημειώθηκε σήμερα στο γειτονικό Ορυχείο Αμυνταίου, και ήδη δόθηκε εντολή να εκκενωθεί ο οικισμός για λόγους ασφαλείας.»
Πιο κάτω, στο ίδιο ρεπορτάζ, αναφέρεται ότι «οι κάτοικοι των Αναργύρων εκφράζουν έντονα εδώ και καιρό φόβους για την ασφάλειά τους, καθώς τα ρήγματα και οι δραστηριότητες του γειτονικού ορυχείου της ΔΕΗ έχουν προξενήσει ρωγμώσεις σε οικίες του οικισμού και ζητούν την άμεση έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την μετεγκατάσταση του οικισμού τους στο Κουρί Πτολεμαΐδας.»
***
Αυτά σε ό,τι αφορά την αρχή των θεμάτων των μετεγκαταστάσεων των δύο Κοινοτήτων, Μαυροπηγής και Αναργύρων.
Μια αρχή που για τη μία Κοινότητα πάει δώδεκα χρόνια πίσω και για την άλλη έξη.
Στο μεταξύ, έγιναν διάφορες συσκέψεις, συζητήσεις επί συζητήσεων, πάρθηκαν αποφάσεις, δόθηκαν υποσχέσεις, εκδόθηκαν διαμαρτυρίες των κατοίκων κ.τ.λ. κ.τ.λ.
***
Μετά απ’ όλα αυτά, μαθαίνουμε πως άνοιξε τώρα, επιτέλους, ένα «παράθυρο».
Θα μας πείτε, και θα έχετε δίκιο, πως μια μετεγκατάσταση δεν είναι παίξε γέλασε.
Θέλει μελέτες, σχέδια, προγραμματισμό, χρήματα, συνεννόηση διαφορετικών υπηρεσιών, συντονισμό εμπλεκομένων και πάει λέγοντας.
Αλλά μήπως δώδεκα και έξη χρόνια είναι παρά πολλά ακόμα και για τέτοιου είδους εγχειρήματα κι ας έχουν τις δυσκολίες τους;
***
Υπάρχει ένα ακόμα, επίσης, σημαντικό ερώτημα.
Όλα αυτά τα χρόνια οι άνθρωποι που αναγκάστηκαν να ξεσπιτωθούν, σίγουρα κάπου αλλού έχουν στήσει το νέο τους σπιτικό, όπως είναι το λογικό και το αναμενόμενο.
Θα θελήσουν, άραγε, να ξεκινήσουν και πάλι από την αρχή;
Οι δεσμοί που αναπτύσσουμε όλοι μας με τον τόπο όπου βρίσκεται το σπίτι μας, είτε ζούμε εκεί από τη γέννηση μας, είτε ερχόμαστε σε αυτό σε κάποια φάση της ζωής μας, είναι πάντα ισχυροί και πολλές φορές ακατάλυτοι.
Αλλά ισχύει και αυτό που λέει πολύ σωστά ο λαός μας «όπου γης και πατρίς».
Οι άνθρωποι μπορεί να μην ξεχνούν και να μην αποκόπτονται από τις ρίζες τους, αλλά προσαρμόζονται.
Έτσι, μπορεί κάποιοι να κουράστηκαν από την αναμονή τόσων χρόνων και να έβγαλαν την ιδέα της μετεγκατάστασης απ’ το μυαλό τους, αλλά σίγουρα υπάρχουν κι αυτοί που εξακολουθούν να περιμένουν να γίνουν πράξη όσα τους υποσχέθηκαν κι ας πέρασαν τόσα χρόνια.
***
Το «παράθυρο» που σύμφωνα με το δελτίο τύπου της Περιφέρειας «ανοίγει», προφανώς άνοιξε και το παράθυρο της ελπίδας για όλους αυτούς που περιμένουν να ξαναστηθούν οι οικισμοί τους.
Θα είναι κρίμα να μην γίνει, στο συντομότερο δυνατό χρόνο, η «πόρτα» που θ’ οδηγεί στον απαραίτητο δρόμο της υλοποίησης.