Η παγκόσμια ανθρώπινη δραστηριότητα (οικονομική και άλλη) οδηγεί στην αύξηση της πολυπλοκότητας αλλά και της αστάθειας του περιβάλλοντος που με την σειρά του οδηγεί στην κλιματική κρίση και σε ακραίες φυσικές καταστροφές. Αυτές με την σειρά τους οδηγούν σε αυξημένες τεχνικές και οικονομικές δράσεις για την αντιμετώπισή των συνεπειών, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που πρέπει να σπάσει, αν θέλουμε να μιλούμε για πραγματικά βιώσιμη ζωή και ανάπτυξη. Το φαινόμενο αυτής της θετικής ανάδρασης πολυπλοκότητας-αστάθειας του περιβάλλοντος δεν είναι ευρέως γνωστό στην επιστημονική κοινότητα και το κοινό.
Προς το παρόν τα επιστημονικά εργαλεία στην διάθεσή μας για τον σκοπό αυτό είναι μάλλον πενιχρά, παρ’ όλη την τεράστια ανάπτυξη της επιστήμης. Ελπίζουμε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη και συναφείς κλάδοι θα μπορέσουν να αποδειχθούν ότι είναι το επιστημονικό εργαλείο καλύτερης κατανόησης και μοντελοποίησης των ακραίων φυσικών φαινομένων, και να συμβάλουν ώστε να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος της αποσταθεροποίησης του περιβάλλοντος.
Από πρακτικής πλευράς, η προστασία του περιβάλλοντος και η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, ιδιαίτερα των πλημμυρών και δασικών πυρκαϊών, είναι πρώτη προτεραιότητα και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, λόγω της κλιματικής αλλαγής που προκαλεί αύξηση της έντασης και συχνότητας σχετικών ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων. Τέτοια συμβάντα παρατηρούνται εντατικά από τους επιστήμονες και παράγουν πληθώρα δεδομένων, π.χ., δορυφορικές εικόνες, εικόνες drone και αεροφωτογραφίες, μετεωρολογικά δεδομένα, δασικά δεδομένα, αλλά και από πολλούς ιδιώτες που ανεβάζουν πάρα πολλές αλλά και πολύ χρήσιμες αναρτήσεις, εικόνες και βίντεο στα κοινωνικά μέσα. Η Τεχνητή Νοημοσύνη, η Ρομποτική, αλλά και η Ανάλυση Μεγάλων Δεδομένων ήδη συνδράμουν στην έγκαιρη και ακριβή ανάλυση αυτού του τεράστιου ετερογενούς όγκου των δεδομένων με σκοπό την πρόληψη έναρξης, την σωστή πρόβλεψη εξέλιξης ενός ακραίου φαινομένου φυσικής καταστροφής, αλλά και την βέλτιστη διαχείρισή του. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση των απωλειών και των επιπτώσεων στους ανθρώπους και στο περιβάλλον, π.χ., μέσω της βέλτιστοποίησης των προειδοποιήσεων της Πολιτικής Προστασίας αλλά και της εκκένωσης οικισμών. Τέλος συμβάλουν στην πλήρη και γρήγορη αποτύπωση των καταστροφών, ώστε να υιοθετηθούν κατάλληλες πολιτικές αποκατάστασης αλλά και επικαιροποίησης των σχεδίων βέλτιστης αντιμετώπισης παρόμοιων μελλοντικών φαινομένων.
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας διοργανώνει την ημερίδα “Τεχνητή Νοημοσύνη, Περιβάλλον & Φυσικές Καταστροφές” το Σάββατο 10 Μαΐου 2025, στις 9:30 π.μ., στο Πολιτιστικό Κέντρο της Τοπικής Κοινότητας Εράτυρας, Δήμος Βοΐου, Π.Ε. Κοζάνης, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε συνεργασία με το Western Macedonia Model Forest, το Ινστιτούτο Πολιτικής Προστασίας Π.Δ.Μ. και την Τοπική Κοινότητα Εράτυρας Κοζάνης.
Πληροφορίες για το πρόγραμμα και την τοποθεσία της Ημερίδας μπορούν να βρεθούν στην σελίδα: ΗΜΕΡΙΔΑ “Τεχνητή Νοημοσύνη, Περιβάλλον & Φυσικές Καταστροφές” – Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Η Ημερίδα αυτή αποσκοπεί στην παρουσίαση και συζήτηση των εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης στην πρόληψη, ανίχνευση και διαχείριση φυσικών καταστροφών. Από τη μία πλευρά, αναμένεται να παρουσιαστούν σύγχρονα εργαλεία και στρατηγικές που χρησιμοποιούνται για την προστασία του περιβάλλοντος, και από την άλλη, οι εξελίξεις γύρω από την πρόληψη καταστροφών.
Η Ημερίδα, που είναι ίσως πανελλαδική πρώτη για την τοπική αυτοδιοίκηση, έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει το κοινό σε τεχνολογικά θέματα σχετικά με το περιβάλλον και τις φυσικές καταστροφές. Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει την βιομηχανική παράδοση για να αναπτύξει εγχώρια τεχνογνωσία στο σπουδαίο αυτό αντικείμενο, στην μετάβασή της στην μετα-λιγνιτική εποχή.
Οι ομιλητές της ημερίδας είναι ειδικοί από το χώρο της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας, καθώς και από το πεδίο της πολιτικής προστασίας. Tο ερευνητικό έργο Horizon Europe TEMA https://tema-project.eu/ που ασχολείται με θέματα ανάλυσης μεγάλων δεδομένων φυσικών καταστροφών, θα συνεισφέρει στην Ημερίδα με δύο επιστημονικές ομιλίες για την σχέση της ΤΝ με το περιβάλλον και για την χρήση της στην πρόβλεψη, ανάλυση, διαχείριση και αποτύπωση των φυσικών καταστροφών (πυρκαϊών, πλημμυρών).
Η ημερίδα απευθύνεται σε φοιτητές, ερευνητές, φορείς αλλά και σε όλους τους ενδιαφερόμενους για τις νέες τεχνολογίες και τη συμβολή τους στην προστασία του περιβάλλοντος και την πρόληψη καταστροφών.
Η συμμετοχή είναι δωρεάν και θα χορηγηθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης στους συμμετέχοντες από το Ινστιτούτο Πολιτικής Προστασίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Η ημερίδα θα γίνει στο Πολιτιστικό Κέντρο Εράτυρας Κοζάνης, που έχει οργανώσει πολλά ιδιαίτερα αξιόλογα επιστημονικά συνέδρια τα τελευταία χρόνια. Η Εράτυρα, όπως άλλωστε και όλη η Δυτική Μακεδονία, από παλιά ήταν ‘τόπος γραμμάτων’ (20 καθηγητές Πανεπιστημίου κατάγονται από την Εράτυρα) και θέλει να συμβάλει στην εκπαίδευση του κοινού σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ι. Πήτας
Καθηγητής Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ
Πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Διδακτορικών Σπουδών στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AIDA)
