Του Γιώργου Φιντικάκη
Συνεργασίες και συγχωνεύσεις αποτελούν μονόδρομο για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Αυτό είναι το συμπέρασμα της μεγάλης έρευνας που διεξήχθη από την εταιρεία Marc για το Παρατηρητήριο Επιχειρηματικότητας, με την υποστήριξη της Δράσης ο πρόεδρος της οποίας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, προλόγησε την εκδήλωση επισημαίνοντας τα προβλήματα του επιχειρείν στην Ελλάδα.
«Χωρίς παραγωγικότητα, οι οικονομίες είναι σαν κάστρα στην άμμο, και στην Ελλάδα, η κυβέρνηση έχει καταδιώξει με μένος την επιχειρηματικότητα, η οποία έχει ανάγκη να μεγεθυνθεί για να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό», σημείωσε μεταξύ των άλλων ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, αναδεικνύονται τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να καταστεί εφικτή η ανάπτυξη.
Αν φόροι, εισφορές, διαφθορά, αργή απονομή δικαιοσύνης, αποτελούν τη μία όψη του νομίσματος για τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα του ελληνικού επιχειρείν, η άλλη όψη αφορά το μικρό του μέγεθος. σημειώθηκε χαρακτηριστικά με βάση και τη έρευνα που αναδεικνύει ότι ο επιχειρηματικός κόσμος περιμένει χρόνια τώρα τα ίδια δείγματα γραφής, χωρίς να τα βλέπει.
Σύμφωνα με την μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 504 επιχειρήσεις, πέντε στις δέκα για παράδειγμα επιχειρήσεις, έχουν έρθει αντιμέτωπες σε κάποια φάση του βίου τους, με περιστατικά διαφθοράς. Τέσσερις στις δέκα επιχειρήσεις έχουν υποθέσεις που καθυστερούν στη δικαιοσύνη, ενώ εννιά στις δέκα συμφωνούν ότι για να πάρουν μπροστά τα επενδυτικά τους σχέδια, πρέπει να μειωθούν άμεσα οι φόροι, από το 29% στο 20%. Επίσης, πάνω από έξι στις δέκα, βρίσκουν παρά τη τεράστια ανεργία, εντούτοις βρίσκουν πολύ ή μάλλον δύσκολα ανθρώπινο δυναμικό με δεξιότητες που χρειάζεται η επιχείρησή τους.
Στην έρευνα όμως αναδεικνύεται και η προβληματική εταιρική κουλτούρα πολλών επιχειρήσεων. Αν και επτά στους δέκα από τους ερωτηθέντες (72,5%) θέλουν να μεγεθύνουν την επιχείρησή τους ακόμη και να διπλασιάσουν το μέγεθός της, εντούτοις η πλειοψηφία αντιμετωπίζει με εξαιρετική επιφύλαξη τις συγχωνεύσεις, πολλώ δε μάλλον τις εξαγορές.
Όλοι εκτιμούν τους ανταγωνιστές τους ως επιχειρηματίες (το 84,1% των ερωτηθέντων), κανείς ωστόσο δεν τους εμπιστεύεται αρκετά ώστε να προχωρήσει μαζί τους συνεργασία, πολλώ δε μάλλον να προβεί σε συγχώνευση ή να προχωρήσει σε εξαγορά.
Τα συμπεράσματα αυτά ανέδειξε η συζήτηση στην οποία συμμετείχαν ο Αρ. Αϊβαλιώτης, αντιπρόεδρος της Δράσης και υπεύθυνος του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικότητας, ο Μ.Βερέμης επικεφαλής της Upstream, και ο Ν. Βέττας, διευθυντής του ΙΟΒΕ, υπό το συντονισμό του δημοσιογράφου Μπ. Παπαδημητρίου.
Παρ’ ότι η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων, αντιστέκεται στην ιδέα μιας κοινής εταιρείας με τον ανταγωνιστή, εντούτοις αρκετά ή πολύ συχνά συνεργάζεται μαζί του (40,2%).
Αναζητώντας μάλιστα τους λόγους για τους οποίους οι ελληνικές επιχειρήσεις παραμένουν σε μέγεθος από τις μικρότερες αναλογικά στην Ευρώπη, οι ίδιοι οι επιχειρηματίες επικαλούνται τη γραφειοκρατία, την απουσία κινήτρων, το διαφορετικό όραμα, την έλλειψη εμπιστοσύνης, αλλά και στην απουσία ενδιαφέροντος από τους… άλλους.
Στην ουσία, το μήνυμα που στέλνει η μελέτη της Marc είναι ότι όποιος επιχειρήσεις να κτίσει μια πολιτική κινήτρων για να ενισχύσει συνεργασίες μεταξύ των ελληνικών επιχειρήσεων, θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα βουνό από εμπόδια, αποτέλεσμα των οποίων. Αποτέλεσμα είναι να μεγαλώνει συνεχώς το χάσμα ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές, όπου οι συνεργασίες, συγχωνεύσεις και εξαγορές, βρίσκονται στην κουλτούρα τους, πολλώ δε μάλλον, όταν αυτές δεν έχουν να αντιμετωπίσουν τα ίδια επίπεδα φόρων, διαφθοράς, αργής απονομής δικαιοσύνης, και προβληματικής λειτουργίας του κράτους δικαίου.
Θ. Σκυλακάκης: Η κοινωνία έχει αποδεχθεί την επιχειρηματικότητα
Στο γεγονός ότι η κοινωνία έχει κοινή λογική, και έχει αποδεχθεί την επιχειρηματικότητα, παρ’ ότι η κυβέρνηση την καταδίωξε με μένος, στάθηκε ο πρόεδρος της Δράσης, Θεόδωρος Σκυλακάκης. Τόνισε ότι η συνεργασία μεταξύ των επιχειρηματιών, αποτελεί ακόμη θέμα ταμπού, και ότι η χώρα έχει ανάγκη από μια κυβέρνηση που θα χρησιμοποιήσει την επιχειρηματικότητα ως εργαλείο προόδου για τη χώρα.
Τ. Αϊβαλιώτης: Κι όμως οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν εξειδικευμένο δυναμικό
Το εντυπωσιακό εύρημα της έρευνας ότι παρά τη μεγάλη ανεργία, εντούτοις η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων δεν βρίσκει εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό που να ταιριάζει στις ανάγκες τους, σχολίασε ο αντιπρόεδρος της Δράσης, Αρ. Αϊβαλιώτης. Έτερο εύρημα που δείχνει πόσο απέχει η Ελλάδα από τη λογική των joint ventures, είναι ότι παρ’ ότι οι επιχειρηματίες δηλώνουν ότι συνεργάζονται με τους ανταγωνιστές τους, εντούτοις όταν φτάνει η ώρα να συζητήσουν την ιδέα μιας κοινής εταιρείας, υπάρχει αντίσταση.
Μ.Βερέμης: Απουσία φιλοδοξίας στους Έλληνες επιχειρηματίες
Όταν διαβάζουμε ότι μόνο το 8% των ελληνικών επιχειρήσεων θέλει να τριπλασιάσει το μέγεθός του, αυτό δείχνει έλλειψη φιλοδοξίας, αφού οι περισσότεροι φοβούνται ότι με τη μεγέθυνση θα χάσουν τον έλεγχο, ότι θα δουλεύουν για το κράτος ή ότι το προϊόν που παράγουν δεν έχει τη δυναμική, ώστε να δικαιολογεί τέτοια μεγέθη. Τα λόγια είναι του Μάρκου Βερέμη, ιδρυτή και διευθύνοντα συμβούλου της Upstream, που έφερε σαν παράδειγμα την αμερικανική πραγματικότητα, όπου σε αντίθεση με την Ελλάδα, λειτουργεί πολύ το μοντέλο των πολυμετοχικών εταιρειών.
Ν. Βέττας: Να μη χάσουμε την επόμενη ευκαιρία
Καινοτομία είναι το κλειδί είπε χαρακτηριστικά ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας, ενώ σημείωσε ότι κάτι πρέπει να κάνουμε προκειμένου τα επόμενα χρόνια 4 – 5 χρόνια να ζήσουμε ένα κύμα εισόδου κεφαλαίων στην Ελλάδα. Και ανέφερε με έμφαση ότι δεν θα πρέπει να χάσουμε και αυτή την φορά την ευκαιρία. «Θα επιβιώσουν μόνο οι επιχειρήσεις που δεν είναι μακριά από το όριο της παραγωγικότητας, δηλαδή θα επιβιώσουν μόνο αυτές που κάνουν κάτι διαφορετικό από τις άλλες».