Για το νέο τμήμα Περιφερειακής και Διασυνοριακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Δυτ. Μακεδονίας με περιεχόμενο και πρόγραμμα σπουδών μοναδικό στην ευρύτερη ΝΑ Ευρώπη, αλλά και το ρόλο που μπορεί να παίξει στην μεταλιγνιτική περίοδο, μίλησε στο WEB TV του e-ptolemeos.gr, ο πρόεδρος του τμήματος, Ιωάννης Μπακούρος.
Όπως τόνισε ο ίδιος πρόκειται για ένα μοναδικό τμήμα, που ιδρύθηκε από το Πανεπιστήμιο, με στόχο να διαδραματίσει το ρόλο που του αρμόζει στην ευρύτερη ΝΑ Ευρώπη. Με απόλυτο στόχο την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, με στόχευση την διασυνοριακή ανάπτυξη και συνεργασία, στόχος του τμήματος είναι να βγουν οι μελλοντικοί επιχειρηματίες, που θα καινοτομίσουν, φέροντας την επιχειρηματική ανάπτυξη, τονίζει μέσα από την συνέντευξή του ο κ. Μπακούρος.
Οι διαστάσεις της περιφερειακής και διασυνοριακής ανάπτυξης
του τμήματος είναι σημαντικές, με τον κ. Μπακούρο να εξηγεί πως σε ό,τι αφορά
την περιφερειακή ανάπτυξη, αυτή μέχρι τώρα απαντώντας υπό το πρίσμα των
οικονομικών ή της χωροταξίας.
Με το νέο τμήμα να δίνει διαστάσεις καινοτομίας, ανταγωνιστικότητας και
περιφερειακών πολιτικών, δίνεται προτεραιότητα στην εκπαίδευση ατόμων που θα
γίνουν επιχειρηματίες, καινοτόμοι σε αυτό που κάνουν: «Πιστεύουμε ότι για όποια
περιφερειακή ανάπτυξη απαιτείται επιχειρηματικότητα και καινοτομία, αλλιώς δεν
θα έχουμε ποτέ μια βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη», τόνισε.
Στο κομμάτι της διασυνοριακής ανάπτυξης, ο ίδιος τόνισε πως στις αγορές της
Αγγλίας, Γερμανίας είναι πιο εύκολη η επιχειρηματικότητα, αλλά με τα Σκόπια, τη
Βουλγαρία ή την Αλβανία τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, γιατί παίζουν ρόλο οι
διαστάσεις της παράδοσης, της ιστορίας, της γεωγραφίας, κοινωνικά –
πολιτιστικά, θρησκεία, που αναδεικνύονται όταν η απόσταση τα μηδενίζει.
Οι παράγοντες που αναδεύονται από τέτοιου είδους επιχειρηματικότητας με γειτονικά κράτη θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και αυτό τον ρόλο εκπαιδεύονται να τον παίξουν οι φοιτητές του τμήματος, που εκπαιδεύονται σε αυτό το κομμάτι, της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας: «Να είναι προετοιμασμένοι, να μελετήσουμε τη χωρική διάσταση της περιοχής, όπως στη ΔΜ, που έχει την τύχη να είναι στο τριεθνές, Ελλάδας, Αλβανίας, Βόρειας Μακεδονίας-Σκοπίων, στο ΒΔ άκρο της Ελλάδος. Εκεί υπάρχουν ευκαιρίες, σε αναπτυσσόμενες αγορές».
Ο ίδιος μάλιστα έδωσε και μια άλλη διάσταση, της ύπαρξης ευκαιριών που υπήρχαν και για χρόνια δεν τις άρπαζε η περιοχή, ενώ και στο ακαδημαϊκό κομμάτι, τόνισε λχ την έλλειψη ξενόγλωσσων τμημάτων στο πανεπιστήμιο τόσα χρόνια, λόγω φόβου.
«Έχουμε να παίξουμε δύο ρόλους σαν τμήμα: Να αναδείξουμε την κατάσταση σε επίπεδο περιφέρειας, αλλά και να μελετήσουμε την κατάσταση διασυνοριακών επαφών και αναπτυξιακων προσπαθειών», είπε χαρακτηριστικά, φέρνοντας το παράδειγμα της πολιτικής προστασίας σε ενδεχόμενο περιστατικό φωτιάς και επιχειρησιακών πρωτοκόλλων ώστε να χρειαστεί να επέμβει η χώρα μας.
Όλα αυτά τα κομμάτια μελετά το νέο τμήμα, το οποίο επιδιώκει να έχει στις τάξεις του φοιτητές – μελλοντικούς επιχειρηματίες του αύριο. Με το βλέμμα στραμμένο στην αγορά, την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και ταυτόχρονα υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο.
«Πάμε να κάνουμε ότι έπρεπε να γίνει εδώ και 30 χρόνια: Ένα καινοτόμο πανεπιστήμιο και στις μεθόδους διδασκαλίας και ως προς το τι βγάζει. Με ευρωπαϊκά δεδομένα, επιχειρηματικογενή, που οδηγεί τους φοιτητές σε διάφορα στάδια καινοτομίας, παράγοντας πάντα πρωτογενή έρευνα, αλλά να μη σταματάει εκεί. Να πάρουμε ό,τι δίνεται μέσα από το πανεπιστήμιο προς όφελος της κοινωνίας. Αν δεν αναπτυχθεί η κοινωνία, δεν έχουμε μέλλον», είπε με νόημα.
Για το έλλειμμα επιχειρηματικής κουλτούρας στην περιοχή, με δεδομένα τα κρατικά εμπόδια, ο κ. Μπακούρας απάντησε πως το πανεπιστήμιο καλείτε να τα υπερπηδήσει. «Τα εμπόδια δεν είναι ο καθοριστικός παράγοντας. Έχουμε εξαιρετικούς επιστήμονες και όλες οι μελέτες διαπιστώνουν το πρόβλημα καινοτομίας των επιχειρήσεων, που επικεντρώνεται όχι στην έλλειψη δεξιοτήτων, αλλά στην έλλειψη κουλτούρας για το καινοτόμες επιχειρήσεις».
«Αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου, λόγω μεταλιγνιτικής εποχής»
Στο διάλογο για τη μεταλιγνιτική εποχή, αυτό που πρέπει να αλλάξει πρώτα είναι το επιχειρηματικό της μοντέλο, λέει χαρακτηριστικά. Το στοίχημα σήμερα είναι να αλλάξει το μοντέλο και να στραφεί η περιοχή με απόλυτη προτεραιότητα την επιχειρηματικότητα, που θα οδηγήσει σε επιχειρηματική ανάπτυξη.
Θα πρέπει, συνεπώς, να γίνουν δράσεις που θα αλλάξουν την κουλτούρα των ανθρώπων, δείχνοντάς τους ότι υπάρχει και άλλος δρόμος. «Πως μπορείς με το λιγότερο κόστος να το κάνεις μεγάλο πλεονέκτημα», λέει μάλιστα.
Κάτι που μπορεί να γίνει, είναι να σταθούν δίπλα στις επιχειρήσεις της Δυτικής Μακεδονίας, κάνοντας διάγνωση και προτείνοντας επιχειρηματικά πλάνα για την επόμενη ημέρα, που μπορεί να είναι και σήμερα: «Η επόμενη ημέρα είναι χθες», είπε χαρακτηριστικά, λέγοντας πως χρειάζεται να διαφοροποιηθούν οι τρόποι παραγωγής, ή να αλλάξει η κατεύθυνσή τους εντελώς, για να μη χαθούν θέσεις εργασίας.
Δράσεις και προγράμματα
Η διάγνωση και οριστικοποίηση ενός σχεδίου για το επόμενο χρονικό διάστημα είναι απόλυτη προτεραιότητα για το τμήμα, το οποίο έχει αναλάβει ήδη πρωτοβουλίες μέσω ερευνητικών προγραμμάτων.
Ένα από αυτά, αφορά το εμπόριο και ειδικά το λιανικό εμπόριο σε απομακρυσμένες περιοχές, τη στιγμή μάλιστα που τα μεγάλα πολυκέντρα παίρνουν μεγάλο μέρος της αγοράς. Στόχος είναι να διατηρηθούν τα μικρά μαγαζιά σε αυτές τις περιοχές, με την ΕΕ να το λαμβάνει σοβαρά υπόψη, για αυτό και στη νέα προγραμματική περίοδο το εμπόριο θα λαμβάνει νέα θέση.
Ένα άλλο έργο που συμμετέχει το τμήμα, αφορά την ωφέλεια των μικρών επιχειρήσεων αν εφαρμόζουν τεχνικές διαδικτύου. Ωστόσο, η πάταξη της γραφειοκρατίας μέσω διαδικτύου βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση, και βοηθάει τον επιχειρηματικό κόσμο.
Ο ίδιος, όμως, εξέφρασε και το παράπονό του, γιατί πολλές από τις μελέτες του πανεπιστημίου έχουν παραδοθεί σε δημόσιους φορείς, αλλά δεν βρήκαν την κατάλληλη ανταπόκριση και δεν μελετήθηκαν, κάτι στο οποίο μπορεί να φταίει και το προσωπικό που απαρτίζει τη δημόσια διοίκηση και η έλλειψη μικρομεσαίων στελεχών.
Ακόμη, αναφέρθηκε και στην ανάγκη ύπαρξης μελέτης για την απολιγνιτοποίηση που θα μελετά τις ενδοπεριφερειακές επιπτώσεις της μετάβασης, από μια πόλη σε μια άλλη, μελέτη που ξεκινάει τώρα το ίδρυμα.
Μάλιστα η έλλειψη υποδομών στην περιοχή, όπως η έλλειψη τρένου, τι επίπτωση μπορεί να έχει στην περιοχή, αναρωτήθηκε.
Ακόμη, όμως, αναφέρθηκε και στην ανάγκη αξιολόγησης των επιχειρηματικών σχεδίων που ενδεχομένως θα έρθουν να επενδύσουν στην περιοχή, κάνοντας λόγο για ανάγκης ύπαρξης μιας αξιόπιστης μεθόδου αξιολόγησης των προτάσεων, ώστε να συμβάλλουν στην αλλαγή του επιχειρηματικού τοπίου.
Με το βλέμμα στραμμένο στο επιχειρείν
Το βλέμμα μας πρέπει να είναι στραμμένο στο επιχειρείν, είπε ο κ. Μπακούρος, λέγοντας πως έτσι θα έρθει η περιφερειακή ανάπτυξη, στον αντίποδα της μονοκαλλιέργειας που υφίστατο στην περιοχή για δεκαετίες.
Αυτό θα επιτευχθεί με τη σύσταση γκρουπ μεντόρων (πτυχιούχοι από το πανεπιστήμιο αλλά και άνθρωποι της αγοράς) που θα εκπαιδευτούν ώστε να κάνουν αυτό το «πόρτα – πόρτα» στις επιχειρήσεις.
Στόχος είναι να γίνει μια τέτοια τεχνολογική πρόβλεψη , που πάει η τεχνολογία και που πάει η επιχειρηματικότητα στο μέλλον, και που πρέπει να στραφούν οι επιχειρήσεις της περιοχής ώστε να αλλάξουν το παραγωγικό τους αντικείμενο, με στόχο να μείνουν στην περιοχή θέσεις εργασίας, ή ακόμη καλύτερα να συσταθούν και άλλες.
Ωστόσο μέχρι τώρα και η ίδια η ακαδημαϊκή κοινότητα δεν ήταν έτοιμη να παίξει αυτό τον ρόλο, ενώ και σήμερα είναι ελάχιστες οι εταιρείες συμβούλων στην Ελλάδα, που κάνουν δουλειές με τον ιδιωτικό τομέα.
Η περιοχή πρέπει να βρει το μοντέλο ανάπτυξής της, σήμερα, χθες, είπε επίσης ο κ. Μπακούρος.
Τέλος, μιλώντας για τη νεοφυής επιχειρηματικότητα, ο κ. Μπακούρος αναφέρθηκε σε δύο πρωτοβουλίες που θα τρέξουν από την περιφέρεια: Δημιουργία της Θερμοκοιτίδας της Δυτικής Μακεδονίας και ένα κέντρο ανάπτυξης νέων ιδεών, ενός Φυτωρίου δηλαδή, μέσα από το πανεπιστήμιο. Αυτά τα δύο αν προχωρήσουν να δώσουν ώθηση στην νεοφυής επιχειρηματικότητα, σημείωσε ο κ. Μπακούρος. Στόχος είναι να μείνουν οι νέοι επιστήμονες εδώ.
Το Π. Δ. Μακεδονίας είναι το 7ο – 8ο σε αριθμό τμημάτων, με πολλά και σημαντικά παρακλάδια, ακόμη και παραϊατρικά στην Πτολεμαΐδα, με πολυτεχνική σχολή, παιδαγωγική, γεωπονική και το μόνο που λείπει να είναι η νομική, χωρίς φυσικά να λέω ότι πρέπει να γίνει. «Μπορούμε να θεραπεύσουμε όλες τις ανάγκες που μας έρχονται από την αγορά και τον επιχειρηματικό κόσμο. Είναι μια ευκαιρία να προχωρήσει προς τα εκεί το πανεπιστήμιο», κατέληξε.
