Και τα πλήρη πρακτικά στο σύνδεσμο:
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΖ΄ – ΣΥΝΟΔΟΣ Β΄
ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΔΑΝΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ.
ΠΡΑΚΤΙΚΟ
Στην Αθήνα σήμερα, 4 Οκτωβρίου 2016, ημέρα Τρίτη και ώρα 11:41΄ στην Αίθουσα «Προέδρου Γιάννη Νικ. Αλευρά» (151) του Μεγάρου της Βουλής, συνεδρίασε η Εξεταστική Επιτροπή για τη διερεύνηση της νομιμότητας της δανειοδότησης των πολιτικών κομμάτων, καθώς και των ιδιοκτητριών εταιρειών μέσων μαζικής ενημέρωσης από τα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας, υπό την προεδρία του Προέδρου αυτής, κ. Σωκράτη Φάμελλου, με θέμα ημερήσιας διάταξης: εξέταση μάρτυρος.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Τον λόγο έχει ο κ. Θεοφύλακτος για οκτώ λεπτά και μετά τον λόγο θα πάρει ο κ. Γκιόλας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Προβόπουλε, είπατε – και κάνει εντύπωση, φαντάζομαι, σε όσους το άκουσαν- ότι η κρίση έπρεπε να κρατήσει το πολύ τρία χρόνια. Σύντομα παρακαλώ πείτε μας ποιος έπρεπε να κάνει και τι έπρεπε να κάνει.
Από τη δική σας θέση – γιατί είχατε μια πολύ νευραλγική θεσμική θέση- δεν έχετε ευθύνες που δεν συμβάλατε στο να περιοριστεί η κρίση; Δηλαδή οι παράγοντες της οικονομίας του τόπου, που είναι η Κυβέρνηση, ο Πρωθυπουργός, ο Υπουργός Οικονομικών κι ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, που είναι ένας από αυτούς;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Θα ξεκινήσω από το τελευταίο, γιατί με συμφέρει. Η δική μου η συμβολή έχει επαινεθεί από όλους τους παράγοντες.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Αυτό το είπατε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Το ξαναλέω.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Όμως, στον περιορισμό…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Και απορώ γιατί το λέτε εσείς. Αν έχετε κάτι να μου πείτε του τύπου «δεν έκανες το άλφα ή το βήτα», μετά χαράς να το ακούσω. Το λέω και το εννοώ πράγματι.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Τι εννοείτε όταν λέτε ότι έπρεπε να είναι τρία χρόνια; Πώς θα γινόταν αυτό;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Θα σας πω τι εννοώ.
Είχαμε προηγουμένως και άλλες κρίσεις. Είχαμε κρίσεις και σε άλλες χώρες, οι οποίες εφάρμοσαν μνημόνια αντίστοιχα με τα δικά μας. Εκεί η κρίση τέλειωσε πολύ γρηγορότερα και άνοιξαν λιγότερες μύτες. Σε εμάς ακόμα οι μύτες μας τρέχουν, αιμορραγούμε, αν θέλετε. Και το χειρότερο είναι ότι δεν ξέρουμε πού θα οδηγήσει αυτή η κατάσταση. Δεν υπάρχει ορατότητα καθαρή για το μέλλον, λυπούμαι που το λέω. Μετά από οκτώ χρόνια, προσέξτε! Γιατί η κρίση ουσιαστικά ξεκίνησε από το 2008 με τη Lehman Brothers, σε λίγους μήνες μπαίνουμε στο 2017 και είμαστε ακόμα στην κατάσταση που είμαστε.
Έχω πει στο παρελθόν για ποιους λόγους το ελληνικό πρόγραμμα, το μνημόνιο, δεν είχε την επιτυχία που είχαν τα άλλα. Δεν λέω ότι απέτυχε, αλλά δεν είχε την επιτυχία των άλλων χωρών, όπως της Ισπανίας, της Κύπρου, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας.
Τρεις παράγοντες θα μπορούσε κανείς να ονοματίσει εδώ. Ο ένας είναι ότι η κρίση στην Ελλάδα ήταν πολύ μεγαλύτερη από άλλες χώρες. Δηλαδή είχαμε ένα χρέος στα επίπεδα του 130% του ΑΕΠ, ένα έλλειμμα 15% την τελευταία χρονιά και κυρίως είχαμε έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της χώρας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Το ένα, λοιπόν, είναι οι δείκτες.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Να ολοκληρώσω, αν θέλετε.
Το δεύτερο εμπόδιο – και το λένε κατά κόρον και οι δανειστές μας- είναι ότι εμείς σαν χώρα δεν πήραμε πάνω μας αυτό που λένε αυτοί «ιδιοκτησία του προγράμματος», δηλαδή δεν το κάναμε κτήμα μας. Τι σημαίνει αυτό το πράγμα;
Αυτό σημαίνει ότι εμείς πρωτίστως, η Ελλάδα, για παράδειγμα εδώ μέσα σ’ αυτήν την Αίθουσα, δεν θα έπρεπε να έχουμε ένα ενδιαφέρον για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματά μας, όταν ξέρουμε ότι έχουμε τόσο βαριά προβλήματα χρέους και οι αγορές λειτουργούν με παράδοξο τρόπο, δηλαδή όχι σαν ανταγωνιστικές αγορές, και έχουμε έλλειμμα ανταγωνιστικότητας κ.λπ.;
Σας πληροφορώ –και το λέω με λύπη μου, γιατί έχουν αλλάξει αλλεπάλληλες κυβερνήσεις όλα αυτά τα χρόνια- ότι όταν ξεκίνησαν να έρχονται οι τροϊκανοί και να αντιμετωπίζουν τις ελληνικές κυβερνήσεις, από την πλευρά της χώρας μας δεν είχε αρθρωθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα –όπως το έχω πει λαϊκά, ένα «business plan»- στο οποίο να λέει η ίδια η χώρα τι θέλει να κάνει για να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της.
Μην έχοντας η ίδια η χώρα ένα τέτοιο ολοκληρωμένο business plan –και θα δώσω μετά, αν θέλετε, ορισμό για το τι σημαίνει «business plan»…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Δεν χρειάζεται, γιατί ο χρόνος είναι λίγος και θέλω σύντομες απαντήσεις.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ίσως να μην το έχουμε ακριβώς, αλλά εν πάση περιπτώσει, αν νομίζετε ότι είναι εντάξει, ΟΚ.
Μην έχοντας, λοιπόν, η ίδια η χώρα ένα τέτοιο πράγμα, έρχονται οι άλλοι και σου λένε «κάνε αυτό», «κάνε το άλλο», «βάλε φόρους». Και έτσι η χώρα μας έγινε πεδίο πειραματισμού.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Αυτό όντως αποδίδει ευθύνες σχετικά με το ότι δεν υπήρχε αυτός ο σχεδιασμός.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Να σας πω και έναν τρίτο λόγο, γιατί παίρνει κι άλλους ο τρίτος λόγος.
Επίσης, εξ αρχής φάνηκε ανέτοιμο όχι μόνο το πολιτικό σύστημα, αλλά και η κοινωνία στο σύνολό της. Υπήρξε μια κάθετη διαίρεση σε «Πράσινους» και «Βένετους», όπως λέγαμε επί βυζαντινής περιόδου -και το κόμμα σας πήγε στη μία πλευρά την εποχή εκείνη- και δεν έγινε καμμία συζήτηση παραγωγική για το πώς θα καθίσουμε κάτω μονιασμένοι -με τις διαφορές που έχουμε- και τουλάχιστον σε κάποια πεδία να αναγνωρίσουμε τα λάθη που έγιναν και να βάλουμε πλάτη να σωθεί η χώρα. Αυτό δεν έγινε και το λέω μετά λύπης. Ούτε τώρα γίνεται. Έχουν περάσει οκτώ χρόνια και ούτε τώρα που μιλάμε συμβαίνει αυτό το πράγμα.
Σε άλλες χώρες η κοινωνία και ο πολιτικός κόσμος έδειξαν εικόνα μεγαλύτερης συμφιλίωσης, τουλάχιστον για να σωθεί η χώρα. Και η χώρα σώθηκε. Αυτή είναι η βασική διαφορά.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι αν υπήρχαν αυτοί οι παράγοντες και κυρίως το business plan που λέω στο τέλος -και το οποίο και τώρα δεν υπάρχει-, η χώρα θα είχε «φάει» ένα τσουνάμι το οποίο θα κρατούσε περίπου τρία χρόνια, θα είχε υποστεί μια καθίζηση της οικονομικής δραστηριότητας, ας πούμε 15%, αλλά τώρα αυτό το 15% θα το είχε μειώσει στο 10% και θα είχε ήδη φύγει μπροστά. Αντ’ αυτού, δυστυχώς σερνόμαστε ακόμα και σήμερα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Καλώς. Για να το συνδέσω τώρα και με το αντικείμενο της Επιτροπής μας και με τα προηγούμενα χρόνια, είπατε ότι στα καλά τα χρόνια κανείς δεν είδε τον κίνδυνο. Όμως, αναφέρατε και τώρα ότι….
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Εγώ τον είδα τον κίνδυνο. Δεν το είπα αυτό. Αν θέλετε, μπορώ να σας διαβάσω και να σας πω τι έκανα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Αναφερθήκατε όντως στο ότι υπήρχε έλλειψη παραγωγικής βάσης, υπήρχε έλλειμμα, το χρέος διογκωνόταν. Επίσης, αναφέρατε ότι λόγω σωρείας λαθών μπήκαμε στην κρίση. Οπότε το είδατε.
Όταν αναλάβατε και μέχρι να ξεσπάσει η κρίση στη χώρα μας -είχατε έναν-ενάμιση χρόνο περιθώριο-, προβήκατε σε κάποιες κινήσεις προληπτικές;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Μα, τα έχω πει δημόσια. Τα έχω πει σε κατ’ ιδίαν σε ανθρώπους. Επίσης, τα έχω πει εδώ στη Βουλή. Είστε νέος Βουλευτής, δεν με έχετε ακούσει στο παρελθόν. Βλέπω ότι είστε όλοι καινούργιοι Βουλευτές.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Όμως, δεν έγιναν δεκτές οι…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ο κ. Βορίδης, για παράδειγμα, ίσως με έχει ακούσει παλαιόθεν να μιλάω.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Μιλάω για εκείνο τον χρόνο, για το 2008-2009.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ναι και εγώ για εκείνη την περίοδο μιλάω.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Δεν έγιναν δεκτές οι εισηγήσεις σας;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ακούστε! Η Τράπεζα της Ελλάδος δύο φορές τον χρόνο συντάσσει τη λεγόμενη «νομισματική πολιτική». Αυτό γίνεται μία φορά την Άνοιξη και μία φορά το Φθινόπωρο. Και ο Διοικητής αφού την παραδώσει εδώ σ’ αυτόν τον χώρο –όχι στη δική σας Επιτροπή-, παρουσιάζεται στην Οικονομική Επιτροπή και απαντάει σε ερωτήσεις κ.λπ.
Εγώ δέχθηκα προκλήσεις από τους συναδέλφους σας της εποχής, όταν τους έλεγα για μαύρα σύννεφα. Μάλιστα, το έκανα με πολύ προσεκτικά λόγια. Διότι αν χρησιμοποιούσα πιο βαριά λόγια, θα κατηγορούμουν γι’ αυτό που λέγεται «αυτοεκπληρούμενη προφητεία». Διότι όταν ο Διοικητής λέει κάποια πράγματα μαύρα, μετά αυτά έχουν την τάση να αυτοεκπληρωθούν. Τότε θα έλεγαν «να, αυτός τα είπε και γι’ αυτό έγιναν».
Κάποια στιγμή χρησιμοποίησα μια λέξη -όχι τη λέξη «χρεοκοπία»-, για να πω ότι «πάμε σε χρεοκοπία». Και τότε Βουλευτές του δικού σας κόμματος –τώρα κάποιοι εξ αυτών έχουν αποχωρήσει- έπεσαν να με «φάνε» λέγοντάς μου «τι πας να πεις;», «τι είναι αυτό το πράγμα;». Και βέβαια συνέβη, γιατί έγινε το PSI και περί αυτού πρόκειται. Απλώς έγινε λίγο πειθαρχημένα και μεθοδευμένα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Εκεί είχατε την ευχέρεια να τραβήξετε το φρένο σαν εποπτεία, σαν Τράπεζα της Ελλάδος;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Εγώ δεν τραβάω το φρένο. Αυτό που μπορώ να κάνω είναι να πω τα πράγματα που έρχονται με ομιλίες, με κείμενα και με επαφές. Στις επαφές μιλάς πιο ανοικτά, γιατί δεν σε ακούνε όλοι, αλλά ακούνε οι Υπουργοί και οι Πρωθυπουργοί. Επίσης, στα κείμενα μιλάς.
Και να σας πω και ένα άλλο, που είναι κτήμα όλου του κόσμου. Στις 4 Οκτωβρίου έχουμε τις εκλογές, έρχεται ο κ. Παπανδρέου. Το πρώτο ραντεβού που κάνει ο κ. Παπανδρέου, με την παρουσία της κ. Λούκας Κατσέλη και του κ. Παπακωνσταντίνου, την Τρίτη πρωί ήμουν εγώ. Και τους παρουσιάζω μια εικόνα για τη δημοσιονομική πορεία της χώρας με βάση τα στοιχεία που είχε η Τράπεζα της Ελλάδος, τα ταμειακά, μόνο για το κράτος -αλλά το κράτος είναι το 80% της εικόνας-, ότι με τα στοιχεία και του Σεπτέμβρη, του εννεαμήνου, είχαμε φτάσει στο 10% το έλλειμμα. Αυτό από μόνο του θα έπρεπε να σηκώσει θόρυβο.
Την Πέμπτη 9 του μηνός – δεν θυμάμαι πόσο είχε – με φωνάζει ο κ. Παπακωνσταντίνου στο Υπουργείο παρουσία του κ. Φίλιππου Σαχινίδη, για να κάνουμε μια πιο εκτενή κουβέντα στα θέματα αυτά. Βγαίνοντας από αυτή την κουβέντα και on camera -δεν έχει σημασία τι λέμε κατ’ ιδίαν- κάνω την εξής δήλωση: «Με βάση τα στοιχεία του εννεαμήνου, το έλλειμμα έχει σκαρφαλώσει στο 10% του ΑΕΠ και αν λάβει κανείς υπ’ όψιν τη δυναμική των πραγμάτων και το ότι απομένει ένα τρίμηνο ακόμα, κατά πάσα πιθανότητα θα ξεπεράσει το 12% και το 13%», on camera, λίγες μέρες πριν τις εκλογές.
Τι άλλο «καμπανάκι» μπορούσα να χτυπήσω; Ξέρετε ότι μπορούσα να κατηγορηθώ και πριν τις εκλογές, όταν δεκαπέντε ημέρες πριν τις εκλογές δημοσιοποιήσαμε το Στατιστικό Δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος από το οποίο προέκυπτε ότι το οκτάμηνο το έλλειμμα είχε σκαρφαλώσει στο 8%; Όταν στο οκτάμηνο είναι στο 8%, στο δωδεκάμηνο πού θα πάει, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι ο Δεκέμβρης είναι διπλός μήνας, διπλές συντάξεις, διπλά δώρα, διπλοί μισθοί, κ.λπ.; Ποιοι συγκινήθηκαν;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Περνάω στην επόμενη περίοδο. Αφού ξεσπάει η κρίση παραμένετε Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας. Και όσον αφορά τους δυο συγκεκριμένους τομείς που ασχολείται η Επιτροπή μας, τα κόμματα και τα ΜΜΕ, και τα δύο, που δανειοδοτούνταν από τις τράπεζες τις οποίες εποπτεύατε, έχουν υποστεί μια καθίζηση: τα μεν ΜΜΕ σαν επιχειρήσεις έχουν υποστεί καθίζηση του τζίρου, της κερδοφορίας, της καθαρής τους θέσης, της θέσης στο Χρηματιστήριο, όλων των οικονομικών δεικτών τους, κ.λπ., με πολύ μεγαλύτερη από τη συνολική καθίζηση της χώρας, την οικονομική.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ναι.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Τα δε κόμματα -εννοώ τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα, γιατί τότε ήταν ο δικομματισμός της εποχής- έχουν υποστεί και αυτά αντίστοιχα μια πολιτική καθίζηση και οικονομική.
Παρ’ όλα αυτά το τραπεζικό σύστημα, το οποίο εποπτεύετε, εξακολουθεί να τους δανειοδοτεί, να δανειοδοτεί αυτές τις δυο κατηγορίες ή να αναχρηματοδοτεί ή καθώς αναχρηματοδοτεί να δίνει και καινούργια δάνεια, κ.λπ. Αυτά δεν σας απασχόλησαν;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Φυσικά μας απασχόλησαν.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Σας απασχόλησαν.
Είπατε ότι με ένα-ένα τα δάνεια δεν ασχοληθήκατε,…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Όχι, με ένα-ένα ποτέ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ:…αλλά σαν τομέας δεν είπατε ότι εδώ πέρα καταρρέουν οι επιχειρήσεις ΜΜΕ, ότι θα τους σώσετε; Τι θα κάνετε; Τι κάνατε;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ακούστε με. Εάν ήταν σαν τομέας -κατά κάποιο τρόπο το λέω έτσι καφενειακά και αυθαίρετα- δεν θα μας είχαν απασχολήσει ποτέ τα ΜΜΕ σαν χώρος, διότι τα ΜΜΕ έχουν μικρότερο ποσοστό επισφαλειών από ό,τι έχουν τα ξενοδοχεία. Το ξέρετε αυτό; Στα ξενοδοχεία είναι κοντά στο 50%. Εδώ είναι γύρω στο 25% -δεν ξέρω πού είναι- ας πούμε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Πιθανόν να ανέβηκε τώρα τελευταία ή όχι;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Πάντως, είναι πολύ μικρότερο. Δεν ξέρω εάν είναι το μισό, αλλά είναι πολύ μικρότερο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Μάλιστα.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Άρα, εμείς τι είναι αυτό που παίρνουμε σαν αφορμή, ότι χτυπάει το «καμπανάκι» και λες «για να δω»; Όταν δεις μια περιοχή η οποία βγάζει πολλά «κόκκινα δάνεια». Ε, δεν είναι η περιοχή που βγάζει πολλά «κόκκινα δάνεια» αυτή που λέτε.
Επίσης σε μια περίοδο με ύφεση εάν εμείς λέγαμε μην δίνετε δάνεια, που έτσι κι αλλιώς η πιστωτική επέκταση ήταν αρνητική όλη αυτή την περίοδο, θα έπεφταν οι εφημερίδες και η κοινωνία επάνω μας να μας κατασπαράξουν γιατί θα λέγαμε να φιμώσουμε την ανάπτυξη και να δημιουργήσουμε ανέργους. Είναι πιο δύσκολο το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούμε όλοι.
Όσον αφορά τα «κόκκινα δάνεια» όμως, ο βασικός λόγος για τον οποίο εκτοξεύτηκαν εκεί που εκτοξεύτηκαν -και είπα αριθμούς προηγουμένως, ότι είναι πάνω από 100 δισεκατομμύρια- είναι η κρίση, η οποία οδήγησε στα αποτελέσματα που οδήγησε. Έχει χαθεί το 30% του ΑΕΠ. Έχουν απαξιωθεί κλάδοι ολόκληροι. Έχουν μείνει άνεργοι ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι. Έχουν φύγει και έχουν συνταξιοδοτηθεί άνθρωποι με δεξιότητες από εταιρείες …
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Κατανοητά αυτά, κύριε Προβόπουλε.
Απλώς, μετά το ξέσπασμα της κρίσης και της καθίζησης των εταιρειών αυτών αρχίζει να γίνεται ένας κουβάς χωρίς πάτο, δηλαδή ρίχνουν οι τράπεζες τα λεφτά…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Αν εκεί δώσεις και πεις…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Εκεί ασχοληθήκατε; Δώσατε κατεύθυνση;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Όχι, γιατί εμείς δεν ασχολούμεθα με τον κλάδο ΜΜΕ, ασχολούμεθα γενικότερα.
Κατ’ αρχάς οι τράπεζες έτσι κι αλλιώς έχουν κατεβάσει τα ρολά, συνολικά -δεν μιλάω για τα ΜΜΕ-, γιατί; Διότι τι κάνουν σήμερα οι τράπεζες; Και αυτό είναι ένα από τα προβλήματα.
Σε μεγάλο βαθμό η χρηματοδότηση των τραπεζών, εξαιτίας του ότι οι καταθέσεις έχουν μειωθεί, όπως λέγαμε προηγουμένως, έχουν υποκατασταθεί από χρήματα τα οποία παίρνει από τη Φρανκφούρτη ή από την Τράπεζα της Ελλάδος. Αυτά τα χρήματα εξ ορισμού είναι βραχυχρόνια. Μπορεί ανά πάσα στιγμή, ανά δεκαπενθήμερο, που δίνουν την άδεια να τα δώσει η Τράπεζα της Ελλάδος απ’ έξω, να μην τα δώσουν. Πώς, λοιπόν, μπορεί να προγραμματίσει μια τράπεζα, όταν τα χρήματα έρχονται από εκεί και είναι βραχυχρόνια, να πάει να δώσει για ένα ξενοδοχείο το οποίο έχει ορίζοντα δεκαετία ή δεκαπενταετία; Εξ ορισμού δεν μπορεί να το κάνει.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, με μια τελευταία ερώτηση. Έχω την εικόνα από τις απαντήσεις σας όλες αυτές τις ώρες ότι οι πιστοδοτικοί κανόνες γενικά είναι χαλαροί, είναι στη διακριτική ευχέρεια των τραπεζών, που οι ίδιες έχουν την ευθύνη που εκπροσωπούν τον μέτοχό τους -εσείς βέβαια εποπτεύετε, αλλά κυρίως υπάρχει ελευθερία στην κίνηση των τραπεζών- κι ότι σας αναφέρθηκαν πολλά παραδείγματα που τα θεωρούμε όχι τόσο ορθόδοξα και εσείς είπατε «εγώ μπορεί να μην το έδινα»…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Το είπα πολύ καθαρά.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ:…ή «τα θεωρούμε σκανδαλώδη κ.λπ.», «κάποιοι έχουν πάει στον εισαγγελέα κ.λπ.». Είπατε όμως ότι έγιναν αλλά δεν παραβιάζουν τους πιστοδοτικούς…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Δεν παραβιάζουν τους κανονισμούς τους εσωτερικούς των τραπεζών που τα έδωσαν…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Εγώ ήθελα να κάνω τον συσχετισμό με τους ιδιώτες, επειδή έχω ζήσει και σαν δικηγόρος την καθημερινότητα με τους ιδιώτες, τα νοικοκυριά, τον πολίτη ή τον μικρομεσαίο επιχειρηματία. Υπήρχε η ίδια χαλαρότητα και σε αυτές τις κατηγορίες;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Νομίζω, ναι. Διότι ακόμα κι αν δεν υπήρχε διάθεση…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Η εικόνα που έχω έως το 2012-2013, και ακόμα και τώρα, είναι ότι καμμία σχέση…Δηλαδή οι κανόνες εφαρμόζονται, έχουμε τη σύμβαση και για να ξεφύγεις…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ακούστε, αυτό που θα έλεγα είναι ότι ακόμη κι αν οι τράπεζες…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ:…πρέπει να δώσεις εγγυήσεις, πρέπει να γράψεις υποθήκη, με αποτέλεσμα ο κόσμος να έχει χάσει τον ύπνο του, ενώ για τους μεγάλους δεν βλέπω να έχει γίνει κάτι τέτοιο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Όχι, δεν είναι έτσι όπως το λέτε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Κάνω αυτήν τη διάκριση και θέλω την απάντησή σας.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Πολλοί έχουν χάσει τον ύπνο τους τα τελευταία χρόνια και παίρνουν αντικαταθλιπτικά για να τη βγάλουν. Δεν είναι έτσι όπως το λέτε. Όμως η προστασία που δόθηκε στους μικρούς δόθηκε με νομοθεσία. Επομένως, οι τράπεζες οφείλουν να εφαρμόζουν τον «νόμο Κατσέλη» για παράδειγμα. Έτσι; Δόθηκαν κάποιες προδιαγραφές με νόμο, τον οποίο νόμο υποχρεωτικά εφαρμόζουμε. Για αυτό διαφωνώ λίγο μαζί σας, δηλαδή ότι οι μεγάλοι έχουν προστασία και οι μικροί είναι «μπάστε σκύλοι αλέστε». Δεν πρόκειται περί αυτού.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Οι μικροί είχαν και έχουν αυτόν τον νόμο, που έχουν μια προστασία, και τον Κώδικα Δεοντολογίας.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Μάρτυς): Ναι, και υπάρχουν μετά κι άλλοι νόμοι κ.λπ., κ.λπ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Αλλά στις πολιτικές υπάρχει μία διαφορά.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστώ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Ευχαριστώ κι εγώ.
