Ποιοι βάζουν φρένο στον επαναπατρισμό επιτυχημένων επιστημόνων και επαγγελματιών στην περιοχή; -Γράφει ο Αντώνης Κ. Πουγαρίδης

Μιλάω συχνά με φίλους για το brain drain της περιοχής. Για ανθρώπους που δεν αξιοποιήθηκαν από την περιοχή, και βρήκαν την τύχη τους αλλού. Βρήκαν την επαγγελματική ή ακαδημαϊκή καταξίωση σε άλλα περιβάλλοντα, που ενδεχομένως είναι λιγότερο τοξικά, που δίνουν ευκαιρίες σε ανθρώπους, αλλά κυρίως που διαμορφώνουν τις συνθήκες για να αξιοποιήσουν την «έτοιμη» επιστημονική γνώση που τους παρέχεται στο πιάτο.

Από τα παραπάνω προκύπτει πως το πρόβλημα δεν είναι πρόβλημα των ανθρώπων που φεύγουν (μάλλον είναι η λύση στο πρόβλημα τους), ούτε των φορέων – ή τόπων – υποδοχής. Το πρόβλημα είναι αυτού που χάνει το επιστημονικό και εργατικό δυναμικό. Στη Δυτική Μακεδονία, δεν έχει καλλιεργηθεί η ανάγκη να κάνουμε βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Μάλλον το αντίθετο.

Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε ανθρώπους που έρχονται για να φύγουν (και καλά κάνουν;), χρησιμοποιώντας την περιοχή ως σκαλοπάτι για την εξέλιξη τους. Από που να αρχίσεις, από τα πανεπιστήμια ή τα νοσοκομεία; Ακόμα και πρωτοκλασσάτοι Βουλευτές στο παρελθόν, χρησιμοποίησαν την περιοχή, ώστε να πάνε να παρκάρουν αργότερα στην Αθήνα.

Είναι σημαντικό να υπάρξει άμεσα πολιτική βούληση για την ενεργοποίηση και έμπρακτη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της περιοχής, ειδικά αυτή την κρίσιμη περίοδο που όπως κάποιοι λένε, «ο τόπος ερημώνει». Πρέπει επιτέλους να γίνει ένα περιβόητο μητρώο επιστημόνων ώστε να δοθεί η δυνατότητα να επιστρέψουν στην περιοχή, επιστήμονες και επαγγελματίες που διαπρέπουν αλλού, και να τους δοθεί η δυνατότητα να προσφέρουν στον τόπο τους. Πρέπει οι φορείς, η Αυτοδιοίκηση, το Πανεπιστήμιο, να ανοίξουν τις πόρτες τους και να υποδεχτούν όλο αυτό το ανεκμετάλλευτο δυναμικό.

Αν και όταν γίνει αυτό το Μητρώο, πρέπει να αξιοποιηθεί. Ένα μητρώο από μόνο του δεν λέει τίποτα. Αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις, οφείλουν να επιβάλλουν την αξιοποίηση του, και να δώσουν κίνητρα στα μέλη του ώστε να επιστρέψουν. Αρετά μείναμε παρατηρητές του φαινομένου.

Αφορμή για να εκφράσω τις σημερινές σκέψεις, είναι τα ατυχή περιστατικά που ήρθαν σε γνώση μου, σχετικά με συμπολίτες μας που θέλουν να επιστρέψουν στην περιοχή, και βρήκαν κλειστές πόρτες, από τα «συστήματα» και τα «παρασυστήματα» που θέλουν να ελέγχουν τις δομές, τους θεσμούς, τα όργανα διοίκησης, και γενικώς από αυτούς που δεν θέλουν να ανακατεύονται νέοι παίκτες «μες στα πόδια τους»…

Το ξέρουμε ότι αυτά τα συστήματα μας έχουν φάει, βάζοντας φρένο σε αξιοκρατικές διαδικασίες και αναπτυξιακές προοπτικές. Αντιλαμβανόμαστε πως ανησυχούν μήπως χάσουν τα κεκτημένα τους. Απλά δεν έχουν αντιληφθεί πως η «πίτα» είναι μεγάλη, και έχει για όλους. Όπως επίσης δεν έχουν αντιληφθεί, πως στην εποχή του ΣΔΑΜ, η «πίτα» μπορεί να πολλαπλασιαστεί, και πως στην περίπτωση αυτή θα προκύψει πολλαπλασιαστικά μεγαλύτερο όφελος, και για όλους αυτούς, αλλά κυρίως για την κοινωνία.