Το Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων της Κοζάνης ιδρύθηκε το 2019, ανήκει στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, και λειτουργεί στο campus του Πανεπιστημίου στην περιοχή Κοίλων. Είναι το μοναδικό Τμήμα στη Βόρεια Ελλάδα και ένα από τα τρία Τμήματα σε ολόκληρη τη χώρα που έχει ως αντικείμενο τη μηχανική ορυκτών πόρων, δηλαδή τη μεταλλευτική μηχανική (εκμετάλλευση μεταλλευμάτων, βιομηχανικών ορυκτών, γαιανθράκων, μαρμάρων και αδρανών υλικών) και την μηχανική ορυκτών ενεργειακών πόρων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, και γεωθερμία).
Βασικός στόχος του Τμήματος είναι η παροχή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών υψηλού επιπέδου μέσω της μετάδοσης θεωρητικών και τεχνικών γνώσεων και δεξιοτήτων άμεσα συνδεμένων με τη βιομηχανική δραστηριότητα της Ελλάδας στον τομέα των ορυκτών πόρων. Στόχοι του αποτελούν επίσης, η έρευνα και η καινοτομία σε κλάδους της Μηχανικής Ορυκτών Πόρων και η παραγωγή επιστημονικού έργου.
Οι ορυκτές πρώτες ύλες αποτελούν την υλική υποδομή του σύγχρονου πολιτισμού και µία από τις κύριες πηγές οικονομικής ανάπτυξης. Επιπλέον, η εξόρυξη παρέχει τις ορυκτές πρώτες ύλες που επιτρέπουν την ανάπτυξη άλλων σημαντικών παραγωγικών δραστηριοτήτων στη χώρα, όπως η ηλεκτροπαραγωγή, η βασική μεταλλουργία, η παραγωγή τσιμέντου και οι κατασκευές, συμβάλλοντας και με αυτό τον τρόπο στην ενδυνάμωση της ελληνικής οικονομίας.
Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τη σημασία των ορυκτών πόρων για να κατανοήσουμε την αναγκαιότητα για την ειδικότητα του Μηχανικού Ορυκτών Πόρων. Ορυκτοί πόροι είναι συγκεντρώσεις ορυκτών ή μετάλλων, τα οποία δημιουργήθηκαν από γεωλογικές διεργασίες στο φλοιό της γης και έχουν ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά που δικαιολογούν οικονομικό ενδιαφέρον για χρήση τους στη βιομηχανία, το εμπόριο και γενικά στις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η διατήρηση και η βελτίωση του επιπέδου της ζωής μας στηρίζονται σε σημαντικό βαθμό στη χρήση ορυκτών πόρων. Οι ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου σε ορυκτούς πόρους αυξάνονται συνεχώς. Είτε πρόκειται για την παραγωγή τεχνολογικών προϊόντων, όπως οι ηλεκτρονικές συσκευές και τα ηλεκτρικά οχήματα, είτε πρόκειται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όπως τα φωτοβολταϊκά και οι ανεμογεννήτριες, η χρήση ορυκτών πρώτων υλών είναι μαζική και ιδιαίτερα κρίσιμη.
Η χρήση ορυκτών πρώτων υλών είναι εξαιρετικά σημαντική σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως την παραγωγή τροφίμων, προϊόντων υγιεινής, φαρμάκων, ενδυμάτων, βιομηχανικών και άλλων προϊόντων. Όσο και αν ακούγεται παράδοξο, η στροφή στις πράσινες μορφές ενέργειας και την πράσινη ανάπτυξη εξασφαλίζεται μόνο με την παραγωγή τεράστιων ποσοτήτων ορυκτών πρώτων υλών.
Το προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων εισάγει και ειδικεύει τους φοιτητές στον κόσμο των ορυκτών πρώτων υλών, καλύπτοντας κάθε πτυχή της έρευνας, εκμετάλλευσης και αξιοποίησής τους. Το πρόγραμμα είναι πενταετές – στο τέταρτο έτος σπουδών χωρίζεται σε τρεις κατευθύνσεις: τα μεταλλευτικά και γεωτεχνικά έργα, τους ενεργειακούς πόρους, και τη γεωπεριβαλλοντική μηχανική.
Η διδασκαλία του θεωρητικού μέρους των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών γίνεται σε αίθουσες, πλήρως εξοπλισμένες με οπτικοακουστικά μέσα, ενώ η διδασκαλία του εργαστηριακού μέρους των μαθημάτων γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένες και εξοπλισμένες εργαστηριακές αίθουσες και χώρους, όπου πραγματοποιείται και ερευνητικό έργο στα πλαίσια των γνωστικών αντικειμένων του Τμήματος.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στο Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων, οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να επισκεφτούν μεταλλευτικές, λατομικές και άλλες μονάδες παραγωγής και τεχνικά έργα που σχετίζονται με το αντικείμενό τους, στα πλαίσια εκπαιδευτικών εκδρομών. Επίσης, έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ειδικά σεμινάρια σε αντικείμενα της ειδικότητάς τους, τα οποία οργανώνει το Τμήμα σε συνεργασία με εταιρείες και ιδρύματα του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Η επιτυχής ολοκλήρωση των σπουδών στο Τμήμα οδηγεί στην απόκτηση του Διπλώματος Μηχανικού Ορυκτών Πόρων με επαγγελματικά δικαιώματα που καθορίζονται από το Προεδρικό Διάταγμα 99/2018. Σύμφωνα με αυτό, ως Μηχανικός Ορυκτών Πόρων νοείται ο μηχανικός που ασχολείται με τη μεταλλευτική τεχνολογία, τη μηχανική πετρελαίου, τη γεωτεχνολογία, τη γεωτεχνική μηχανική, τις γεωλογικές επιστήμες, την περιβαλλοντική μηχανική, το γεωπεριβάλλον, τη μεταλλουργία και την τεχνολογία υλικών.
Ο απόφοιτος του Τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων έχει αποκτήσει τις απαραίτητες θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις ώστε να μπορέσει να καλύψει θέσεις εργασίας στον κλάδο των μεταλλευτικών, λατομικών και γεωτεχνικών έργων, στην εξόρυξη και αξιοποίηση ενεργειακών ορυκτών πόρων καθώς επίσης και στον τομέα της διαχείρισης και αποκατάστασης του περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα μέσω της συμμετοχής σε εργαστηριακά μαθήματα, της εκπόνησης διπλωματικής εργασίας και της υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης έχει αναπτύξει δεξιότητες που συμβάλουν στην ένταξή του στην αγορά εργασίας και στην μετέπειτα εξέλιξή του.
Περισσότερες πληροφορίες για τις σπουδές στο Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων στην ιστοσελίδα https://mre.uowm.gr/.
